y
ródła zanieczyszczeń
y
ródła zanieczyszczeń
1. Naturalne kataklizmy :
1. Naturalne kataklizmy :
" wybuchy wulkanów np.Etny i Mount St. Helenes
" wybuchy wulkanów np.Etny i Mount St. Helenes
" emisje metanu z rozpadających się złóż hydratów
" emisje metanu z rozpadających się złóż hydratów
na dnie mórz
na dnie mórz
Zanieczyszczenie mórz
Zanieczyszczenie mórz
" wypływ gazów przez kominy hydrotermalne
" wypływ gazów przez kominy hydrotermalne
" wypływ gazów przez kominy hydrotermalne
" wypływ gazów przez kominy hydrotermalne
gorących roztworów chemicznych zawierających
gorących roztworów chemicznych zawierających
Ze szczególnym uwzględnieniem
Ze szczególnym uwzględnieniem
m.in. metale ciężkie i promieniotwórcze
m.in. metale ciężkie i promieniotwórcze
Bałtyku
Bałtyku
" nasycone ługi z rozpuszczanych złóż solnych
" nasycone ługi z rozpuszczanych złóż solnych
" produkty rozpuszczania skał wulkanicznych
" produkty rozpuszczania skał wulkanicznych
i wiele innych
i wiele innych
2. Zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego:
2. Zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego:
" z transportu morskiego usuwane bezpośrednio do wód
" z transportu morskiego usuwane bezpośrednio do wód
Ochrona mórz ma znaczenie ogólnoświatowe.
Ochrona mórz ma znaczenie ogólnoświatowe.
" katastrofy tankowców-ropa naftowa, oleje ciężkie i różne
" katastrofy tankowców-ropa naftowa, oleje ciężkie i różne
W tym celu podpisywane są konwencje i układy.
W tym celu podpisywane są konwencje i układy.
produkty petrochemiczne nie rozpuszczają się w wodzie,
produkty petrochemiczne nie rozpuszczają się w wodzie,
utrzymują się na jej powierzchni lub osadzają na " Prawo wodne : przepisy chronią wody i tereny
utrzymują się na jej powierzchni lub osadzają na " Prawo wodne : przepisy chronią wody i tereny
nadbrzeżne oraz zwracają uwagę na przywrócenie ich
nadbrzeżne oraz zwracają uwagę na przywrócenie ich
wybrzeżach, zabijając bezpośrednio lub pośrednio wiele
wybrzeżach, zabijając bezpośrednio lub pośrednio wiele
pierwotnego stanu; pozwolenie wodno prawne
pierwotnego stanu; pozwolenie wodno prawne
organizmów
organizmów
organizmów
organizmów
" międzynarodowe porozumienia zawierane są w celu
" międzynarodowe porozumienia zawierane są w celu
" zatapianie materiałów bojowych i silnie trujących
" zatapianie materiałów bojowych i silnie trujących
utrzymania równowagi ilościowej ryb i ich światowych
utrzymania równowagi ilościowej ryb i ich światowych
związków wykorzystywanych przez wojsko
związków wykorzystywanych przez wojsko
zasobów: układ podpisany w 1972 r. przez USA, ZSRR,
zasobów: układ podpisany w 1972 r. przez USA, ZSRR,
" ścieki dostające się wraz z rzekami -organizmy wodne
" ścieki dostające się wraz z rzekami -organizmy wodne
W. Brytanię, Francję, Japonię i inne kraje, konwencje z
W. Brytanię, Francję, Japonię i inne kraje, konwencje z
stają się nosicielami chorób; rozkład szczątków zwierząt i
stają się nosicielami chorób; rozkład szczątków zwierząt i
roślin-deficyty tlenu-wydzielanie trującego siarkowodoru
roślin-deficyty tlenu-wydzielanie trującego siarkowodoru
Oslo, Paryża
Oslo, Paryża
przy dnie morskim -zanik życia biologicznego na dnie
przy dnie morskim -zanik życia biologicznego na dnie
morza
morza
" Międzynarodowa Organizacja Morska (MON) ustala Zanieczyszczenia Bałtyku
" Międzynarodowa Organizacja Morska (MON) ustala Zanieczyszczenia Bałtyku
zasady obowiązujące w ogólnoświatowej żegludze i
zasady obowiązujące w ogólnoświatowej żegludze i
Charakterystyka zagrożenia:
Charakterystyka zagrożenia:
zajmuje się zagadnieniami skażeń i bezpieczeństwa
zajmuje się zagadnieniami skażeń i bezpieczeństwa
żeglugi, zaproponowała konwencję MARPOL 73/78.
żeglugi, zaproponowała konwencję MARPOL 73/78.
Zawdzięczamy jej 60% redukcji w latach 1981  1989 " Zlewisko Bałtyku zamieszkuje ponad 140 mln ludzi
Zawdzięczamy jej 60% redukcji w latach 1981  1989 " Zlewisko Bałtyku zamieszkuje ponad 140 mln ludzi
liczby skażeń ropą i olejami pochodzącymi ze statków. wytwarzających prawie 15% produkcji ogólnoświatowej
liczby skażeń ropą i olejami pochodzącymi ze statków. wytwarzających prawie 15% produkcji ogólnoświatowej
W 1987r. do Morza Północnego dostało się od 71.000
W 1987r. do Morza Północnego dostało się od 71.000
W 1987r. do Morza Północnego dostało się od 71.000
W 1987r. do Morza Północnego dostało się od 71.000
" Nad brzegami leży około 60 wielkich miast, uchodzi do
" Nad brzegami leży około 60 wielkich miast, uchodzi do
" Nad brzegami leży około 60 wielkich miast, uchodzi do
" Nad brzegami leży około 60 wielkich miast, uchodzi do
niego ok. 200 rzek
niego ok.
do 150.000 ton tych produktów.
do 150.000 ton tych produktów. 200 rzek
" 1,2 mln ton rocznie zanieczyszczeń jest wprowadzanych
" 1,2 mln ton rocznie zanieczyszczeń jest wprowadzanych
do Bałtyku
do Bałtyku
Do najbardziej zanieczyszczonych akwenów na
Do najbardziej zanieczyszczonych akwenów na
" 70 tysięcy statków wpływa rocznie przez cieśniny
" 70 tysięcy statków wpływa rocznie przez cieśniny
świecie należą: Morze Śródziemne i Morze
świecie należą: Morze Śródziemne i Morze
" nad Bałtykiem znajduje się około 1000 portów i
" nad Bałtykiem znajduje się około 1000 portów i
Bałtyckie.
Bałtyckie.
przystani
przystani
Główne zanieczyszczenia
Główne zanieczyszczenia
2. Substancje nieorganiczne :
2. Substancje nieorganiczne :
" Azot, azotany (NHx), tlenki (NOx), amoniak (NH3)
" Azot, azotany (NHx), tlenki (NOx), amoniak (NH3)
1. Substancje organiczne:
1. Substancje organiczne:
" Fosfor, fosforany (Px)
" Fosfor, fosforany (Px)
" dwuchlorodwufenylotrójchloroetan (DDT)
" dwuchlorodwufenylotrójchloroetan (DDT)
" Siarczany (SOx), dwutlenek siarki
" Siarczany (SOx), dwutlenek siarki
" polichloropochodne dwufenyli (PCB)
" polichloropochodne dwufenyli (PCB)
" Tlenek węgla, dwutlenek węgla
" Tlenek węgla, dwutlenek węgla
" polichloropochodne trójfenyli (PCT),
" polichloropochodne trójfenyli (PCT),
dwubenzodioksyny (PCD) i dwubenzofurany (PCDF)
dwubenzodioksyny (PCD) i dwubenzofurany (PCDF)
Zanieczyszczenia te pochodzą z przemysłu, miast,
Zanieczyszczenia te pochodzą z przemysłu, miast,
" chlorofenole
" chlorofenole
rolnictwa ruchu drogowego.
rolnictwa ruchu drogowego.
" sześciochlorocykloheksany (HCH)
" sześciochlorocykloheksany (HCH)
Obciążenie rzek oblicza się na 86% azotu i 73%
Obciążenie rzek oblicza się na 86% azotu i 73%
Jednym ze skutków stosowania DDT i PCB było
Jednym ze skutków stosowania DDT i PCB było
fosforu. Zbyt duża ilość tych substancji powoduje
fosforu. Zbyt duża ilość tych substancji powoduje
gwałtowne zmniejszenie się populacji orłów bielików-
gwałtowne zmniejszenie się populacji orłów bielików-
eutrofizację zbiornika.
eutrofizację zbiornika.
tylko z ok. 25% jaj wykluwały się pisklęta.
tylko z ok. 25% jaj wykluwały się pisklęta.
3. Metale ciężkie: rtęć, ołów, kadm
3. Metale ciężkie: rtęć, ołów, kadm
Emisje z krajów bałtyckich i transportu morskiego w t /rok
Emisje z krajów bałtyckich i transportu morskiego w t /rok
Największe stężenia w przybrzeżnej strefie Bałtyku-
Największe stężenia w przybrzeżnej strefie Bałtyku-
Nox NOx SO2 SO2 VOC VOC
Nox NOx SO2 SO2 VOC VOC
Kraj / y
ródło
Kraj / y
ródło
/ogółem /transport /ogółem /ogółem /ogółem /transport
/ogółem /transport /ogółem /ogółem /ogółem /transport
miejsca spływu zrzutu ścieków miejskich i
miejsca spływu zrzutu ścieków miejskich i
morski morski
morski morski
przemysłowych
przemysłowych
Dania 284 140 180 7,1 201 96
Dania 284 140 180 7,1 201 96
4. Oleje Estonia 33 18 182 2,6 brak 24
4. Oleje Estonia 33 18 182 2,6 brak 24
danych
danych
5. Transport i żegluga
5. Transport i żegluga
Finlandia 253 121 120 3 190 91
Finlandia 253 121 120 3 190 91
Niemcy 2.874 1.936 3.156 72 2.558 1.116
Niemcy 2.874 1.936 3.156 72 2.558 1.116
Coroczne liczne wycieki spowodowane są
Coroczne liczne wycieki spowodowane są
A
otwa 52 38 54 2 68 57
A
otwa 52 38 54 2 68 57
wypadkami lub nielegalnymi zrzutami
wypadkami lub nielegalnymi zrzutami
wypadkami lub nielegalnymi zrzutami
wypadkami lub nielegalnymi zrzutami
Litwa 158 81 22 9 116 49
Litwa 158 81 22 9 116 49
eksploatacyjnymi.
eksploatacyjnymi.
Polska 1.280 458 2.820 57 1.072 349
Polska 1.280 458 2.820 57 1.072 349
Rosja brak 2.395 brak 318 brak 1.300
Rosja brak 2.395 brak 318 brak 1.300
danych danych danych
danych danych danych
30.III2001r. na zachodnich wodach Bałtyku doszło
30.III2001r. na zachodnich wodach Bałtyku doszło
Szwecja 300 240 165 32 500 200
Szwecja 300 240 165 32 500 200
do katastrofy, gdzie wyciekło 2700 ton mazutu,
do katastrofy, gdzie wyciekło 2700 ton mazutu,
Transport morski 80 80 72 72 brak brak
Transport morski 80 80 72 72 brak brak
czyli destylatu ropy naftowej. danych danych
czyli destylatu ropy naftowej. danych danych
y
ródło: HELCOM Lead Party Report on Traffic,1996
y
ródło: HELCOM Lead Party Report on Traffic,1996
Agenda Bałtycka 21( Bałtyk 21, B21)
Agenda Bałtycka 21( Bałtyk 21, B21)
Ochrona Bałtyku
Ochrona Bałtyku
" Głównym zadaniem państw członkowskich tj. Danii,
" Głównym zadaniem państw członkowskich tj. Danii,
Estonii, Finlandii, Niemiec, Islandii, Litwy, A
otwy,
Estonii, Finlandii, Niemiec, Islandii, Litwy, A
otwy,
1. Powstały konwencje min.: Gdańska z 1973r.,
1. Powstały konwencje min.: Gdańska z 1973r.,
Norwegii, Polski, Rosji i Szwecji jest promocja,
Norwegii, Polski, Rosji i Szwecji jest promocja,
Helsińska z 1974r
Helsińska z 1974r
zachęcanie i inicjowanie wysiłków regionalnej
zachęcanie i inicjowanie wysiłków regionalnej
2. Tworzenie rezerwatów podwodnych np. Woliński
2. Tworzenie rezerwatów podwodnych np. Woliński
współpracy w kierunki zrównoważonego rozwoju.
współpracy w kierunki zrównoważonego rozwoju.
Park Narodowy
Park Narodowy
" Koncepcja zrównoważonego rozwoju jest sposobem
" Koncepcja zrównoważonego rozwoju jest sposobem
" Koncepcja zrównoważonego rozwoju jest sposobem
" Koncepcja zrównoważonego rozwoju jest sposobem
3. Ochrona pasa brzegowego, ochrona gatunkowa
3. Ochrona pasa brzegowego, ochrona gatunkowa
pogodzenia dwóch różnych i czasami sprzecznych
pogodzenia dwóch różnych i czasami sprzecznych
organizmów, zagrożonych siedlisk
organizmów, zagrożonych siedlisk
celów:  rozwój  postęp  wzrost i  stabilność 
celów:  rozwój  postęp  wzrost i  stabilność 
bezpieczeństwo  środowisko
bezpieczeństwo  środowisko
4. Na całym obszarze Bałtyku jest zakaz usuwania
4. Na całym obszarze Bałtyku jest zakaz usuwania
olejów do wody
olejów do wody
" Możemy powiedzieć też, że  zrównoważony rozwój
" Możemy powiedzieć też, że  zrównoważony rozwój
jest to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego
jest to rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego
pokolenia bez uszczerbku dla możliwości zaspokojenia
pokolenia bez uszczerbku dla możliwości zaspokojenia
potrzeb przyszłych pokoleń .
potrzeb przyszłych pokoleń .