Program pozytywizmu polskiego











Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Pozytywizm >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Program pozytywizmu
polskiego










kategoria:   J.polski
zakres:   Pozytywizm
dodano:   2000-02-03




Program
pozytywizmu polskiego na tle sytuacji politycznej i społecznej .
Nazwa pozytywizm została przyjęta z filozofii Augusta Comte'a -
francuskiego myśliciela z I połowy XIX w., autora dzieła "Kurs
filozofii". Pojęcie pozytywny oznacza to, co realne, pożyteczne,
wartościowe, osiągalne i stanowi przeciwstawienie temu, co urojone i
nierealne . Przyjęcie nazwy pozytywizmu dla literatury polskiej II
połowy XIXw. oznaczało skupienie się na problemach realnych głównie
społeczno-ekonomicznych, możliwych do zrealizowania co
przeciwstawiało je nierealnym - jak się okazało - dążeniom
romantyków do odzyskania niepodległości . Zmienia się światopogląd
ludzi pozytywizmu - kierują się oni rozumem, chłodno i trzeźwo
rozważają wszelkie zjawiska, stąd rozwój racjonalizmu i empiryzmu.
Światopogląd pozytywistyczny określają trzy czynniki:
scjentyzm (kult wiedzy) ewolucjonizm (wiara w powolny
stopniowy postęp społeczny) utylitaryzm (użyteczność)
Twórcami i propagatorami idei pozytywistycznych byli ludzie
młodzi, głównie wychowankowie Szkoły Głównej, doskonale zaznajomieni
z osiągnięciami filozofii i nauk społecznych z zachodu Europy,
publicyści i pisarze, jak Aleksander Świętochowski - przywódca
młodych pozytywistów, publicysta i pisarz - redagował pismo
"Prawda", Adam Wiślicki - redaktor "Przeglądu Tygodniowego", Piotr
Chmielowski - publicysta i historyk literatury, Eliza Orzeszkowa,
Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz - publicyści i wielcy pisarze .
Poglądy i dążenia pozytywistów kształtowały trzy czynniki:
klęska powstania styczniowego i represje carskie wobec jego
uczestników (likwidacja Królestwa Polskiego, powszechna rusyfikacja,
zesłania na Sybir, konfiskaty majątków) Przemiany społeczno -
ekonomiczne. koniec feudalizmu początek kapitalizmu reforma
uwłaszczeniowa przeludnienie wsi migracja do miast, a nawet
emigracja rozwój przemysłu powstanie nowych klas
społecznych: burżuazja, robotnicy, inteligencja. Teorie
filozoficzne uczonych zachodnioeuropejskich. A właśnie:
--------------------------------------------------------------------------------
Teorie filozoficzne uczonych zachodnioeuropejskich. John
Stuart Mill - przedstawiciel empiryzmu, Herbert Spencer - twórca
filozofii ewolucjonizmu - twierdził, że rozwojowi podlega cały
wszechświat a przemiany dokonują się stale i stopniowo. Henryk
Tomasz Buckle - autor "Historia i dzieła cywilizacji w Anglii".
Główną myślą tego dzieła było przekonanie, że historię tworzą nie
wybitne jednostki, ale jest ona procesem rozwoju społecznego,
Hipolit Taine - zwolennik empiryzmu wiedzy doświadczalnej dowodził,
że działalność człowieka wyznaczają: klimat, właściwości psychiczne,
środowisko, moment historyczny. Teorie Marksa i Engelsa
tworzące tzw. materializm dialektyczny. Zakładały one rewolucyjny
sposób przeobrażenia świata, twierdził że nie świadomość ludzi
decyduje o ich bycie lecz byt społeczny określa ich świadomość.
Program polskiego pozytywizmu obejmował: trzeźwość
polityczną : zaniechanie walk zbrojnych o niepodległość
zachowanie umiaru w manifestowaniu spraw narodowych wobec
zaborców, a nawet całkowite podporządkowanie się zaborcom, czemu
dają wyraz w "Tece Stańczyka" solidaryzm społeczny
asymilacja mniejszości narodowych, a zwłaszcza Żydów
emancypacja kobiet a organiczna (od podstaw rozwój
gospodarki kraju) a u podstaw, praca oświatowa wśród ludu
--------------------------------------------------------------------------------
Rola publicystyki w kształtowaniu się idei
pozytywistycznych. Prasa odegrała ogromną rolę w kształtowaniu
się idei pozytywistycznych. Zastępowała ona likwidowane instytucje
kulturalne i naukowe. Mogła przybliżyć ludziom sytuację polityczną i
społeczną. Wśród prasy wyłoniły się dwa ugrupowania: "Stara prasa" i
"Młoda prasa". Większość pisarzy ściśle współpracowała z
czasopismami. Do najpopularniejszych należały wówczas: "Kurier
Warszawski", "Przegląd Tygodniowy", "Niwa". Zaostrzył się też spór
"młodych" i "starych" po wydaniu manifestu "młodej" prasy pt. "My i
Wy" A. Świętochowskiego. Autor rozpoczyna artykuł od porównania obu
obozów. Mówi: "my jesteśmy młodzi". Uważa, że trzeba myśleć o
przyszłości, ale nie zapominać o dokonaniach przeszłych pokoleń. Nie
można jednak szanować błędów przeszłości, trzeba wyciągnąć z nich
wnioski i poprawić je. W artykule pt."Praca u podstaw" Świętochowski
mówi o skutkach uwłaszczenia chłopów. Chłopi bowiem nie byli
świadomi swych praw i przywilejów. Przyczyniła się do tego ciemnota.
Dlatego autor nawołuje oświeconych szlachciców do pracy nad
ociemniałym ludem. We "Wskazaniach politycznych" Świętochowski mówi
o przegranej walce. Proponuje też, by zrezygnować z walki, gdyż nie
odniesie to żadnych skutków, a wręcz przeciwnie - pogorszy naszą
sytuację. Należy podjąć wytrwałą pracę, bo tylko ona przyniesie nam
zysk i szczęście. Eliza Orzeszkowa w artykule pt. "Kilka słów o
kobiecie" porusza temat kobiet. Opowiada się za równouprawnieniem
kobiet, chce by były one traktowane i opłacane tak, jak mężczyźni,
bo ich praca jest nieraz wiele cięższa. W artykule pt. "O Żydach i
kwestii żydowskiej" mówi, że Polacy nie znają Żydów, uważają ich za
złych ludzi, dla których liczą się tylko pieniądze. Problem Żydów
można będzie rozstrzygnąć dopiero wtedy, gdy nauka pozwoli nam
trzeźwo myśleć. Piotr Chmielowski w artykule pt."Utylitaryzm w
literaturze" rozprawia się z literaturą romantyczną. Uważa, że stare
formy muszą ustąpić nowym, których chcą ludzie. Każdy powinien być
użyteczny. Każdy pisarz i artysta powinien żyć życiem wszystkich, a
nie tylko własnymi przeżyciami.
--------------------------------------------------------------------------------
Tematyka opowiadań M. Konopnickiej. Do
najpopularniejszych opowiadań Konopnickiej należą: "Mendel Gdański",
"Miłosierdzie gminy", "Dym", "Nasza szkapa". Mendel był starym
Żydem, który od urodzenia mieszkał w Gdańsku i był introligatorem.
Swe obowiązki wykonywał bardzo sumiennie i dokładnie. Wychowywał
wnuczka. Pewnego dnia dowiaduje się, że wszystkich Żydów będą bili.
Trudno jest mu pogodzić się z tym, że bije się Żydów tylko dla
zasady. Następnego dnia banda ludzi zaatakowała warsztaty i sklepy
żydowskie. Mendel nie uciekał, stanął w oknie z wnuczkiem i czekał.
Kamień rzucony w szybę trafił wnuczka, jednak pewien student
zasłonił okno i uchronił warsztat od strat. Jednak Mendel będzie już
inny. Umarła w nim miłość do tego miasta i godność, czyli to, co
pozwalało mu czuć się człowiekiem. "Miłosierdzie gminy" przedstawia
pewną gminę szwajcarską, w której ludzi starych oddawano pod opiekę
farmerów. Gospodarze chętnie ofiarowali swą pomoc. Na licytacji
targowano się o człowieka, z którym zwycięzca mógł robić, co chciał.
Tak było z Kuntzem Wunderlim. Na licytacji bał się, że nikt go nie
weźmie, robił miny i starał się wyglądać jak najlepiej. Modli się,
by pod opiekę wziął go syn. Jednak kupuje go Probst - mleczarz.
Ostatnia scena pokazuje Kuntza obok dyszla wózka wraz z psem
ciągnącego mleko po okolicy. Autorka upomina się o godność
człowieka. Licytacja jest poniżaniem ludzi, zamieniają się oni w
przedmioty, którymi można handlować. W opowiadaniu pt. "Dym" autorka
opowiada o pewnej rodzinie. Syn ciężko pracuje, żyje w złych
warunkach na poddaszu. Jego matka nigdy nie jadała obiadów, wolała
zostawić dla synka. Cerowała stare ubrania i szyła czasem nowe.
Marcyś natomiast cały czas pracował. Pewnego dnia zdarzył się
wypadek i Marcyś zginął







Autor: Mumin

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000