Szkoła Policji w Katowicach
Leczenie i resocjalizacja narkomanów w Polsce
- przegląd problematyki w ujęciu syntetycznym
Opracowanie:
nadkom. dr Andrzej Cichy
Zakład Słu\by Kryminalnej
Wydawnictwo
Szkoły Policji w Katowicach
2009
S
P
A
O
A
L
O
I
C
K
J
Z
I
2
© Wszelkie prawa zastrze\one SzkoÅ‚a Policji w Katowicach 2009
Ksią\ki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezale\nie od
zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody
Wydawcy.
Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach
3
Spis treści
Wstęp 5
1. Sposoby leczenia i resocjalizacji narkomanów 7
2. Leczenie ambulatoryjne 9
3. Detoksykacja 10
4. Leczenie w ośrodku 11
5. Grupy Anonimowych Narkomanów 13
6. Placówki zajmujące się resocjalizacją narkomanów w Polsce 15
Bibliografia 19
4
5
Wstęp
Problem uzale\nienia od narkotyków jest niewątpliwie jednym
z najpowa\niejszych zjawisk zaliczanych do patologii społecznych. Obok innych,
wpływających negatywnie na obraz współczesnego świata, to jest wyjątkowo grozne
i dotkliwe, nie tylko w ujęciu socjalnym, ale tak\e jednostkowym dla samego
narkomana.
Publikacja ta ma na celu przybli\enie policjantom, głównie pierwszego
kontaktu, funkcjonariuszom słu\b prewencyjnych, kwestii związanych z tą chorobą,
tak aby mogli, wykonując codzienne obowiązki słu\bowe, nie tylko skutecznie
przeciwdziałać temu zjawisku, ale tak\e właściwie reagować na przypadki ju\
rozwiniętego uzale\nienia, oczywiście szczególnie w momencie naruszenia przez
osoby uzale\nione norm prawnych.
Mam nadziejÄ™, \e opracowanie to oka\e siÄ™ pomocne podczas wykonywania
codziennych obowiązków słu\bowych przez policjantów.
6
7
1. Sposoby leczenia i resocjalizacji narkomanów
W leczeniu uzale\nienia trzeba pamiętać o wszystkich jego aspektach:
fizycznym, społecznym i psychicznym, przy czym w aspekcie fizycznym chodzi nie
tylko o samą zale\ność fizyczną, ale tak\e o powikłania na skutek uszkodzenia
narządów lub zaburzonego ich działania. W aspekcie społecznym uzale\nienia, bardzo
du\ą rolę, poza klimatem , odgrywa rodzina. Wokół leczenia uzale\nień narosło
szereg mitów i idących za nimi nieadekwatnych oczekiwań ze strony zarówno samych
chorych, jak i ich rodzin. Począwszy od mitu silnej woli i wzięcia się w garść , a\
po oczekiwanie złotego środka, który od razu zlikwiduje wszystkie mechanizmy
uzale\nienia. Oczekuje się od chorego, \e w bli\ej nieokreślony sposób dokona
samowyleczenia1.
W Polsce leczenie uzale\nienia od narkotyków opiera się z jednej strony na
procedurach i standardach lecznictwa specjalistycznego, opracowanych przez
profesjonalistów, a z drugiej na przepisach prawnych zawartych w ustawie
o przeciwdziałaniu narkomanii2, w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego3 oraz
w Karcie Praw Pacjenta4. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii gwarantuje osobie
pełnoletniej dobrowolność leczenia. Osoba pomiędzy 16 a 18 rokiem \ycia mo\e być
leczona wbrew swej woli, na mocy decyzji sądu rodzinnego. Je\eli zaś osiągnęła
pełnoletniość w trakcie procesu rehabilitacji, to sąd mo\e nakaz przedłu\yć.
Do 16 roku \ycia uzale\nione dziecko mo\e być leczone na mocy decyzji rodziców.
Ten zapis ustawy budzi kontrowersje, zwłaszcza wśród bezsilnych rodziców
uzale\nionych młodych ludzi w wieku 18 20 lat.
Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego przewiduje, \e leczenie osoby
psychicznie chorej, wbrew jej woli, na mocy decyzji sÄ…du rodzinnego jest mo\liwe,
gdy osoba ta zagra\a bezpośrednio swojemu lub cudzemu \yciu lub zdrowiu. Zapis ten
1
E. Korpetta, E. Szmerdt-Sisicka, Narkotyki w Polsce. Mity i rzeczywistość, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001,
s. 41.
2
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 z pózn. zm.).
3
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 z pózn. zm.).
4
Karta Praw Pacjenta to zbiór podstawowych unormowań prawnych zebranych w jednym opracowaniu przez
Ministerstwo Zdrowia w 1998 r. Opracowanie to zostało opublikowane w formie komunikatu. Niektóre z tych
przepisów zostały ju\ znowelizowane. Jest to pierwsza próba kompleksowego opracowania tematu Praw
Pacjentów w Polsce. yródło: www.bpp.waw.pl.
8
nie dotyczy jednak wszystkich zaburzeń psychicznych, lecz jedynie psychoz.
Psychozy jakościowo zmieniają odbiór i interpretację świata, przez co znoszą pełną
zdolność rozumienia i znaczenia tego, co dzieje się dookoła człowieka. Jego działania
są wówczas efektem urojeń i halucynacji, a nie obiektywnych faktów. W uzale\nieniu
sytuacja wygląda inaczej. Obserwujemy tu ilościowe zaburzenia emocjonalne,
natomiast zdolność interpretacji faktów i realnej oceny zjawisk zostaje w pełni
zachowana. Tote\ w świetle ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, uzale\nienie
nie spełnia kryteriów leczenia pacjenta bez jego zgody. Człowieka uzale\nionego od
narkotyków mo\na leczyć wbrew niemu, podobnie jak osobę psychicznie chorą,
wyłącznie wtedy, kiedy wystąpią u niego, w efekcie przyjmowania narkotyków,
zaburzenia psychiczne stanowiące bezpośrednie zagro\enie jego \ycia lub zdrowia,
czy te\ \ycia i zdrowia innych ludzi. Zarówno w lecznictwie otwartym, jak
i zamkniętym obowiązuje Karta Praw Pacjenta. Daje ona osobie leczącej się gwarancję
zachowania w tajemnicy wszelkich danych dotyczÄ…cych jej choroby, Å‚Ä…cznie
z informacjÄ…, \e jest ona pacjentem danej instytucji. Je\eli pacjent nie wyrazi zgody,
personel placówki leczącej nie ma prawa udzielenia informacji nawet najbli\szej
rodzinie.
Jak wspomniałem wcześniej, leczenie uzale\nień opiera się na standardach
i procedurach opracowanych przez specjalistów. Bardzo często jednak zdarza się, \e
zarówno pacjent, jak i jego rodzina podwa\ają sensowność proponowanych form
terapii, opierając się na własnych koncepcjach. Koncepcje te i ich realizacja na
własną rękę nie tylko opózniają proces leczenia, ale tak\e pogłębiają samą chorobę.
Powodują równie\ pojawienie się powikłań somatycznych5.
Nale\y pamiętać, ze narkomania, tak jak ka\da inna choroba, wymaga leczenia
specjalistycznego, które jest długotrwałe i wymaga zaanga\owania osoby chorej.
Leczenie takie mo\na podzielić na kilka głównych etapów:
1. Wchodzenie w trzezwość nale\y poznać powody sięgania po narkotyk i jakie
wywołuje on skutki w organizmie. Dochodzi tutaj do detoksykacji i leczenia
biologicznego. ZwalczajÄ… one objawy fizyczne odstawienia specyfiku. TworzÄ…
5
E. Korpetta, E. Szmerdt-Sisicka, op. cit., s. 42.
9
się tutaj fundamenty \ycia bez narkotyku. Niezbędne jest przy tym leczenie
farmakologiczne.
2. Trzezwość czas, kiedy uzale\niony zaczyna wprowadzać w swoje \ycie
strategie, które pozwalają nie brać , rozładować stres i napięcie bez narkotyku.
Zaczyna on wchodzić na nowo w interakcje z innymi, w utracone role społeczne,
w środowisko ludzi, którzy narkotyków nie u\ywają. Wraca do szkoły lub pracy.
Jest to stan utrzymania się w trzezwości.
3. Zapobieganie nawrotom jest fazą leczenia, która ma pomóc choremu w trwaniu
w trzezwości. Wa\ne jest tutaj wsparcie udzielone osobie, która opuszcza
ośrodek. Osoba powraca do wcześniejszego środowiska i stara się jak najlepiej
pełnić swoje role społeczne, uczy się jak na nowo \yć w społeczeństwie.
4. Praca z rodziną wa\ne jest tutaj, aby rodzina poznała objawy choroby oraz
zmotywowała uzale\nioną osobę do leczenia i wyjścia z narkomanii. Rodzina
musi wyzbyć się wspóluzale\nienia. Rodzina, która potrafi wspierać chorego
i efektywnie mu pomagać, jest olbrzymim wsparciem w procesie leczenia.
Często mo\emy spotkać się równie\ z innym podziałem faz leczenia:
- ambulatoryjna pomoc,
- detoksykacyjna usuwanie szkodliwych substancji z organizmu,
- rehabilitacja zmiany psychiki, nauczanie \ycia bez narkotyków,
- readaptacyjna powrót do normalnego \ycia w społeczeństwie.
2. Leczenie ambulatoryjne
Do placówki ambulatoryjnej, którą mo\e być poradnia lub punkt konsultacyjny,
zgłaszają się osoby w ró\nych fazach uzale\nienia. Przychodzą do niej ludzie, którzy
szukają jakiejkolwiek pomocy. Osoba kompetentna wskazuje narkomanowi placówkę,
do której mo\e się zgłosić i formę leczenia. Terapia ambulatoryjna odbywa się
w poradni, do której pacjent jest zobowiązany przychodzić. Bierze udział w terapii
indywidualnej, grupowej, ma kontakt z pracownikiem socjalnym (według wskazań
prowadzącego terapeuty). W miarę potrzeb istnieje mo\liwość umo\liwienia
10
pacjentowi kontaktu z prawnikiem lub psychiatrą. Warunkiem uczęszczania do
poradni jest \ycie w trzezwości. Abstynencja mo\e być badana w takiej placówce
(np. analiza moczu). Naruszenie tej zasady implikuje zaprzestanie leczenia. Osoby,
które wykazują du\ą zale\ność od narkotyków, kierowane są do ośrodków
stacjonarnych na leczenie długoterminowe. Powodzenie terapii ambulatoryjnej swoje
zródło ma w silnej motywacji do zmian u pacjenta oraz jego silnej woli.
Poradnia ambulatoryjna oferuje równie\ pomoc rodzinom osób uzale\nionych.
Pracują w niej terapeuci oraz terapeuci-neofici, czyli osoby, które wyszły z nałogu.
Poradnie takie oferują ró\norodne formy terapii indywidualnej i grupowej.
Wykorzystują dorobek wielu nurtów psychologicznych. Programy poradniane trwają
z reguły ok. 1 2 lat, przy czym początek terapii jest bardzo intensywny, a z czasem
częstotliwość spotkań maleje.
W niektórych przypadkach leczenie takie nie wystarcza i osoba trafia do
ośrodka leczącego uzale\niania. W przypadku uzale\nienia fizycznego osoba trafia na
oddział detoksykacji.
3. Detoksykacja
Detoksykacja to oczyszczanie organizmu z alkoholu, narkotyków, leków oraz
toksycznych produktów powstających w trakcie przemiany tych substancji. Przywraca
prawidłowe funkcjonowanie i stabilizuje środowisko wewnętrzne narządów i tkanek.
Znosi nieprzyjemne i niebezpieczne dla zdrowia, a nawet \ycia objawy zespołu
abstynencyjnego, poprawia samopoczucie i przywraca siły do pracy.
Niektóre zródła fachowo określają detoksykację jako odtruwanie, czyli
usunięcie z organizmu trucizny lub jej zobojętnienie. Odtrucie farmakologiczno-
zabiegowe obejmuje: wywołanie wymiotów, płukanie \ołądka, podawanie substancji
wią\ących z trucizną znajdującą się w przewodzie pokarmowym, a tak\e zwiększenie
wentylacji płuc, zwiększenie wydalania moczu, podanie środków napotnych, upust
krwi.
Zabieg detoksykacji prowadzony jest pod ścisłą kontrolą lekarską i pełną opieką
pielęgniarską. Przy przyjęciu ka\dy pacjent jest dokładnie badany przez lekarza
11
internistÄ™, nie tylko pod kÄ…tem stopnia zatrucia organizmu toksynami, ale tak\e pod
kątem występowania chorób współistniejących. Taka kompleksowa ocena pozwala na
właściwe zastosowanie leków niezbędnych przy zabiegu detoksykacji. Profesjonalnie
przeprowadzona detoksykacja musi być zawsze dostosowana indywidualnie do stanu
zdrowia pacjenta i nigdy z góry nie mo\na przewidzieć, jak długo będzie trwała.
Cechami detoksykacji są: opieka lekarska, izolacja pacjenta od środka
odurzającego, który przyjmował, diagnoza oraz motywowanie pacjenta do podjęcia
dalszego leczenia. Leczenie detoksykacyjne jest pierwszą fazą przed podjęciem
właściwego leczenia terapeutycznego. Wskazane jest, aby po odtruciu pacjent
bezpośrednio udał się do ośrodka terapii.
Oferty oddziałów detoksykacyjnych do niedawna dotyczyły uzale\nionych od
opiatów oraz ich pochodnych, a tak\e środków psychotropowych i alkoholu. Obecnie
obserwujemy, \e często połączone to jest z obserwacją psychiatryczną. Takie oddziały
oferujÄ… pomoc pacjentom nadu\ywajÄ…cym amfetaminy, ecstasy itp.
Głównym celem detoksykacji jest odtrucie osoby przyjmującej narkotyk oraz
zmniejszenie objawów niepo\ądanych po odstawieniu narkotyków, diagnostyka
powikłań takich jak HIV, WZW i innych chorób zakaznych, indywidualny dobór
leków, zapobieganie zaburzeniom psychicznym powstającym przy odstawianiu
narkotyku, a tak\e motywowanie do dalszego leczenia6.
4. Leczenie w ośrodku
Ośrodki leczenia narkomanów to placówki profilaktyczno-lecznicze lub
rehabilitacyjno-resocjalizacyjne, w których odbywa się długoterminowa terapia.
Inaczej mówiąc, to terapia zmierzająca do ustalenia cech osobowości osoby
uzale\nionej, zródeł problemu, zrozumienia istoty mechanizmu uzale\nienia oraz
motywów za\ywania narkotyków.
Resocjalizacja i leczenie osoby przebywającej w takim ośrodku dzieli się na
kilka etapów:
6
Materiały własne, niepublikowane.
12
- wywiad diagnoza stanu, cel leczenia, planowane efekty, co zmierza do
poznania historii, osobowości, dą\eń pacjenta;
- opis przypadku udokumentowanie indywidualnego przypadku;
- zapoznanie pacjenta z regulaminem ośrodka z jego kontraktem, zasadami
funkcjonowania;
- przebieg zdrowienia monitorowanie procesu terapii, etapy leczenia, skutki
i efekty leczenia, wdra\anie kolejnych etapów resocjalizacji, zorganizowanie
planu dnia, planu całego leczenia, pierwsze wyjścia poza ośrodek;
- przygotowywanie do wyjścia pacjenta z ośrodka;
- wyjście z ośrodka osoba taka mo\e stać się opiekunem nowo przyjętych
narkomanów.
Dla ka\dego pacjenta formułuje się osobisty program terapii.
Niektóre ośrodki leczenia oferują programy terapeutyczne trwające od 6 do
8 miesięcy. Zawierają one intensywny program terapii, połączony z podejściem
indywidualnym. Są to najczęściej oferty łączące podejście związane z teorią
psychologicznych mechanizmów uzale\nienia z metodą społeczności terapeutycznych.
Niektóre ośrodki dla młodzie\y umo\liwiają kontynuowanie nauki szkolnej.
Inne placówki, jak np. MONAR, oferują leczenie trwające od 12 do
24 miesięcy. Kadrę stanowią terapeuci, psycholodzy oraz neofici. Programy oparte są
głównie na metodzie społeczności terapeutycznych i obejmują szereg oddziaływań
zarówno terapeutycznych, jak i społecznych, mających na celu odbudowanie takich
norm i wartości, jak uczciwość, odpowiedzialność, szczerość, przyjazń. Pacjenci
pracują, mają swoje obowiązki i pełnią określone funkcje (kucharz, ochroniarz,
gospodarz domu itp.). Ka\dy nowo przyjęty pacjent ma okres próbny. Jeśli przejdzie
go z rezultatem pozytywnym, kontynuuje terapię. Okres przebywania w ośrodku dzieli
się na kilka etapów. Ka\dy dzień jest skrupulatnie zaplanowany i zagospodarowany
(nie dopuszcza siÄ™, aby pacjenci byli znudzeni). Ka\da osoba przebywajÄ…ca w takim
zakładzie jest zobowiązana do zapoznania się i przestrzegania regulaminu. Złamanie
zasad obowiązujących w ośrodku niesie ze sobą konsekwencje, powodujące nawet
wykluczenie ze społeczności.
13
Samo zakończenie leczenia w ośrodku, nie zawsze powoduje wyleczenie
pacjenta. Osoba wychodząca z ośrodka musi pamiętać, \e mo\liwe są nawroty
choroby. Powinna tak\e znalezć sobie indywidualnego terapeutę lub wstąpić do grupy
Anonimowych Narkomanów (AN).
Programy terapeutyczne w ośrodkach mają wiele cech wspólnych, ale ka\da
taka placówka posiada w zasadzie swój własny program. Cechą wspólną jest to, \e
ka\dy człowiek przyjęty do wspólnoty staje się cząstką wielkiej rodziny . Spotyka
się tam z jasnymi i zrozumiałymi zasadami \ycia, ograniczeniami, nagrodami
i oczekiwaniami. Natomiast od niego samego wymagane są: otwartość, uprzejmość
wobec innych, osobista odpowiedzialność za przekonania, uczucia i zachowania7.
śycie w placówce resocjalizującej narkomanów podobne jest często do \ycia
w rodzinie. Sprzyja to wyzwalaniu pozytywnych uczuć i wspomaga proces leczenia.
5. Grupy Anonimowych Narkomanów
Grupy Anonimowych Narkomanów istnieją w niektórych większych miastach.
Uczestnictwo w AN jest otwarte dla wszystkich narkomanów, niezale\nie od rodzaju
u\ywanych narkotyków lub sposobów ich łączenia. W AN nie ma ograniczeń
społecznych, religijnych, ekonomicznych, rasowych, etnicznych, narodowych ani
płciowych, nie ma te\ opłat wpisowych, czy członkowskich. Większość członków
przyczynia się drobnymi sumami pieniędzy do pomocy w regulowaniu wydatków
zwiÄ…zanych ze spotkaniami (meetingami), przy czym datki te nie sÄ… obowiÄ…zkowe.
W programie Anonimowych Narkomanów członkowie są zachęcani do stosowania
całkowitej abstynencji od wszystkich rodzajów środków odurzających, z alkoholem
włącznie. Z doświadczenia członków AN wynika, \e ciągła i nieprzerwana
abstynencja zapewnia najlepszy fundament dla zdrowienia i osobistego rozwoju.
Główną usługą dostępną w AN są meetingi grupowe. Ka\da grupa działa
indywidualnie, wspierając się zasadami obowiązującymi dla całej organizacji.
Wspomniane zasady działania przedstawione są ju\ szerzej w przedmiotowej
7
C. Cekiera, Psychoprofilaktyka uzale\nień oraz terapia i resocjalizacja osób uzale\nionych, Towarzystwo
Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 1993, s.87.
14
literaturze. Większość grup ma cotygodniowe spotkania w wynajętych salach,
w budynkach prowadzonych przez organizacje publiczne, religijne lub społeczne.
Jedna osoba prowadzi meeting, natomiast reszta członków bierze udział w dzieleniu
się swoim doświadczeniem w zdrowieniu z uzale\nienia od narkotyków. Członkowie
grupy dzielą między siebie funkcje związane z usprawnieniem działania meetingu.
W programie resocjalizującym narkomani uczą się innego spojrzenia na swój
problem uzale\nienia i wolności. Podstawowe zało\enie w tym programie jest
następujące: nałóg nie jest wolnością8. Członkowie grupy Anonimowych
Narkomanów realizują swój program poprzez regularne spotkania, aby powstrzymać
się od nałogu. Jest to jedyny warunek przyjęcia do grupy. Członkowie nie nale\ą do
\adnej organizacji, nie płacą składek, nie składają przyrzeczeń, nie są związani
z organizacjami politycznymi czy religijnymi. Najwa\niejszym celem grupy AN jest
niesienie pomocy uzale\nionym poprzez stworzenie warunków sprzyjających
wyzdrowieniu9.
Anonimowi Narkomani wspólnie tworzą proces zdrowienia, budując trwałą
sieć wzajemnego wsparcia. Jednym z kluczy do sukcesu AN stała się terapeutyczna
wartość, jaką niesie współpraca dwóch uzale\nionych. Członkowie dzielą się
sukcesami i wyzwaniami, pokonujÄ…c czynne uzale\nienie. ProwadzÄ… wolne od
narkotyków, twórcze \ycie, stosując codziennie zasady oparte na tradycji AN. Zasady
te są rdzeniem, filarem Programu Anonimowych Narkomanów. Są to:
- przyznanie siÄ™ do problemu,
- poszukiwanie pomocy,
- zaanga\owana, gruntowna samoobserwacja,
- otwieranie siÄ™ w bezpiecznej, poufnej atmosferze,
- zadośćuczynienie za wyrządzone krzywdy,
- pomoc tym uzale\nionym, którzy chcą powracać do zdrowia10.
8
Tam\e, s. 172.
9
Tam\e, s. 173,174.
10
http://www.anonimowinarkomani.org/informacje_podstawowe.jsp.
15
6. Placówki zajmujące się resocjalizacją narkomanów w Polsce
W Polsce istnieje około czterdziestu ośrodków leczących narkomanów. Dla
porównania, we Francji funkcjonuje tylko pięć. W naszym kraju będzie ich
prawdopodobnie coraz mniej, poniewa\ nadchodzi trend leczenia ambulatoryjnego,
krótkotrwałego. Coraz częściej zaś mo\na się spotkać z leczeniem zastępczym
metadonem. Jest to silny, syntetyczny narkotyk. Nie powoduje on odurzenia ani
objawów abstynencyjnych. Głównymi wskazaniami dla stosowania metadonu jest:
- zmniejszenie bólów ró\nego pochodzenia,
- przerwanie opiatowego syndromu abstynencji.
Stosuje się go zarówno w leczeniu ambulatoryjnym, jak i szpitalnym. Obecnie
u\ywa się go w dwóch ró\nych sytuacjach terapeutycznych w zale\ności opiatowej,
a zwłaszcza heroinowej. Przede wszystkim stosuje się go do likwidacji objawów
abstynencji przy nagłym odstawieniu opiatów. Ze względu na zale\ność i tolerancję
krzy\ową w stosunku do innych opatów, ma on mo\liwość blokowania oznak głodu
narkotykowego. Mo\e więc być skuteczny tak długo, jak długo trwa przypuszczalny
kryzys abstynencyjny. Uwa\a się, \e w ten sposób mo\na wyleczyć z uzale\nienia
fizycznego większość opiomanów i heroinomanów.
Drugą formą wykorzystania metadonu w leczeniu zale\ności opiatowej jest tzw.
program metadonowy, czyli długotrwałe poddanie pacjenta działaniu metadonu.
Podstawowym celem tego programu jest zapewnienie narkomanowi \ycia bez
narkotyków, z poło\eniem nacisku na jak najszybsze przystosowanie osobiste
i społeczne, poprzez edukację i przygotowanie do podjęcia pracy. Jak pokazują
statystyki, z chwilą rozpoczęcia programu metadonowego, wyraznie spada działalność
przestępcza narkomanów11.
Mo\na się spotkać z tego typu leczeniem np. w Chorzowie, gdzie metadon
podawany jest uzale\nionym od heroiny. Do zalet takiej terapii nale\Ä… niewÄ…tpliwie:
- zredukowanie przestępczości,
- zmniejszenie zachorowalności na AIDS,
- znalezienie pracy przez osoby uzale\nione,
11
http://www.sczp.gov.pl/doc/nic.pdf.
16
- wyłapanie uzale\nionych i skierowanie ich na leczenie.
Do wad zaliczamy zaś mo\liwość pozostania przez niektórych narkomanów
w stanie uzale\nienia od metadonu przez wiele lat, czy nawet przez całe \ycie
i niepodejmowanie prób wyjścia z tego nałogu. Sposób ten niesie z sobą tak\e znaczne
koszty materialne dla państwa.
Jak ju\ wspomniałem, w Polsce istnieje wiele placówek oferujących pomoc
osobom uzale\nionym od narkotyków. Mają one charakter ambulatoryjny,
detoksykacyjny oraz stacjonarny. Mogą równie\ prowadzić badania na obecność
wirusa HIV. Nale\Ä… do nich:
- poradnie leczenia uzale\nień np. SZPOZ Poradnia Terapii Uzale\nień od
Narkotyków we Wrocławiu;
- stowarzyszenia, takie jak: MONAR, Jowisz, Azyl np. NZOZ Poradnia
Profilaktyki i Leczenia Uzale\nień Monar w Jeleniej Górze;
- szpitale psychiatryczne np. SP ZOZ Wojewódzki Szpital Psychiatryczny
w ZÅ‚otoryi;
- oddziały detoksykacyjne np. SZPOZ Oddział Detoksykacyjny dla
Narkomanów;
- ośrodki terapii uzale\nień np. Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzale\nień
i Współuzale\nień, Całodobowy Młodzie\owy Oddział Leczenia Uzale\nień
w Toruniu;
- ośrodki resocjalizacji np. Ośrodek Resocjalizacji Stowarzyszenia Solidarni
Plus w SÅ‚upsku;
- stowarzyszenia katolickie np. Katolickie Stowarzyszenie Pomocy
Uzale\nionym Agape w Lublinie;
- towarzystwa np. Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomani
w Katowicach;
- poradnie psychiatryczne np. SP ZOZ Poradnia Psychiatryczna w Zielonej
Górze;
- poradnie odwykowe np. SP ZOZ Poradnia Odwykowa w Międzyrzeczu;
- ośrodki terapeutyczne np. SP ZOZ Miejski Ośrodek Profilaktyczno-
Terapeutyczny dla Dzieci i MÅ‚odzie\y Zagro\onej NarkomaniÄ… w Aodzi;
17
- placówki leczenia odwykowego np. Poradnia Odwykowa w Stalowej Woli;
- punkty diagnostyczne np. Punkt Diagnostyczno-Konsultacyjny w zakresie
HIV-AIDS w Krakowie;
- stacje sanitarno-epidemiologiczne np. Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w KÅ‚odzku12.
Tego typu placówek nie brakuje równie\ w innych miastach, chocia\by
śląskich. Wśród tych poło\onych na południu mo\na wymienić: NZOZ Centrum
Terapii Nerwic, Depresji i Uzale\nień NAURO-MED w Jastrzębiu Zdroju, Poradnia
Profilaktyki i Terapii Uzale\nień w Raciborzu, Punkt Konsultacyjny ds. Uzale\nień
Chrześcijańskiej Misji Społecznej Teen Challenge w śorach, SP ZOZ Państwowy
Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku.
W zale\ności od rodzaju i specyfiki danego ośrodka, szpitala czy
stowarzyszenia, plan leczenia czy resocjalizacji jest ró\ny. Jedne placówki zajmują się
jedynie detoksykacjÄ…, inne leczeniem ambulatoryjnym, a jeszcze inne resocjalizacjÄ…
w zamkniętym ośrodku.
12
http://www.narkomania.org.pl/baza/placowki.
18
19
Bibliografia
Literatura:
1. Cekiera C., Psychoprofilaktyka uzale\nień oraz terapia i resocjalizacja osób
uzale\nionych, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego,
Lublin 1993.
2. Cekiera C., Ryzyko uzale\nień, Towarzystwo naukowe Katolickiego Uniwersytetu
Lubelskiego, Lublin 2001.
3. Dziewięcki M., Nowoczesna profilaktyka uzale\nień, Wydawnictwo Jedność,
Kielce 2001.
4. Frieske K., Sobiech R., Narkomania. Interpretacje problemu społecznego, Instytut
Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
5. Ilnicki S., MÅ‚odzie\owa narkomania, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony
Narodowej, Warszawa 1987.
6. Juczyński Z., Narkomania, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002.
7. Korpetta E., Szmerdt-Sisicka E., Narkotyki w Polsce. Mity i rzeczywistość,
Prószyński i S-ka, Warszawa 2001.
8. Malewska-Moneta M., Narkotyki w szkole i w domu. Zagro\enie, Towarzystwo
Wydawnicze i Literackie, Warszawa 1995.
9. Mała encyklopedia medycyny, t. III, Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Warszawa 1989.
10. McFadyean M, Narkotyki wiedzieć więcej, Wydawnictwo Emblemat, Warszawa
2000.
11. Maxwell R., Dzieci, alkohol, narkotyki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,
Gdańsk 2001.
12. Niewiadomska I., Stanisławczyk P., Narkotyki, Wydawnictwo Gaudium, Lublin
2004.
13. Popik P., Dlaczego narkotyki, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2000.
14. Potkowski E., Czary i czarownice, KiW, Warszawa 1970.
15. Richard D., Narkotyki, Wydawnictwo KsiÄ…\nica, Katowice 1999.
20
16. Rodgers J.E., Encyklopedia wiedzy o uzale\nieniach. Narkotyki i rodzina, Oficyna
Wydawnicza Profi, Radom 1994.
17. Rodgers J.E., Encyklopedia wiedzy o uzale\nieniach. Narkotyki i seks, Oficyna
Wydawnicza Profi, Radom 1995.
18. Rogers P.D., Goldstein L., Narkotyki i nastolatki, Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, Gdańsk 2004.
19. Åšlusarczyk B., Narkomania. Problemy prawnokryminologiczne, Wydawnictwo
Prawnicze, Warszawa 1991.
20. Wilmes D.J., Nie alkoholowi i narkotykom, Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, Gdańsk 2001.
21. Wojciechowski M., Psychologia narkomanii, czyli jak do tego dochodzi, \e ktoÅ›
siÄ™ uzale\nia, Laboratorium Psychologii Stosowanej, Warszawa 1993.
22. Zajączkowski K., Nikotyna, alkohol, narkotyki. Profilaktyka uzale\nień, Rubikon,
Kraków 2001.
23. Zaworska-Nikoniuk D., Diagnoza, profilaktyka i terapia uzale\nień,
Wydawnictwo Epistheme, Olsztyn 2005.
Internet:
1. http://pl.wikipedia.org/wiki/Uzale%C5%Bcnienie.
2. http://www.anonimowinarkomani.org/informacje_podstawowe.jsp.
3. http://www.narkomania.org.pl/czytelnia/11 - a4.
4. http://www.narkomania.org.pl/baza/placowki.
5. http://www.narkotyki.com.pl/tematy/1.html.
6. http://www.sczp.gov.pl/doc/nic.pdf.
7. http://www.wrota.podkarpackie.pl/pl/zdrowie/profilakt/narkomania.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
J Morawska Regulacje prawne dotyczące narkomanii w Polsce i na tle porównawczymnarkomania w polsce lata 80teProblem narkotyków i narkomanii w Polsce 10leczenie autyzmu dietą niskoweglwodanową w Polsce cz1Zasady rachunkowości w zakresie prawa podatkowego w Polscezłoty wiek w polsce (2)Walka z inflacją w PolsceNT nanotechnologia w polsce 12Medycyna manualna Wprowadzenie do teorii, rozpoznawanie i leczenieNiekonwencjonalne metody leczeniarola kuratora sadowego w resocjalizacji nieletnich07 Kulisy leczenia nowotworówPomysł na naturę ogrody barokowe w Polscewięcej podobnych podstron