ROLA KURATORA S
DOWEGO W RESOCJALIZACJI NIELETNICH (CZYNNOÅšCI
KURATORA).
1. Kuratela sÄ…dowa:
To metoda indywidualnych i społecznych oddziaływań wychowawczych w naturalnym środowisku
pedagogicznym w celu doprowadzenia do jego poprawy i ukształtowania u podopiecznego prawidłowych cech
charakteru.
2. Kuratorów sądowych dzielimy na:
a) zawodowych(etatowi pracownicy sÄ…du):
- dla dorosłych
- rodzinny(nazwa potoczna: dla nieletnich)
b) społecznych(osoby, które funkcje tę pełnią dodatkowo):
- dla dorosłych
- rodzinny
Kuratorzy rodzinni pełnią nadzory a kuratorzy dla dorosłych pełnią dozory.
3. Kuratorzy pracują w dwóch systemach:
1. system kontroli- kontrola kuratora ogranicza siÄ™ do kontroli zachowania podopiecznego,
główne postępowanie to zmiana jego zachowania
2. case work  stosowane są środki pomocy o charakterze terapeutycznym, które mają pomóc
podopiecznemu i jego rodzinie w poprawie sytuacji życiowej, pracują nimi wszyscy kuratorzy
sÄ…dowi
3. system kontrolny(kontrolno- represyjny- wg Pytki)- pracują kuratorzy dla dorosłych
4. Zadania kuratora sÄ…dowego:
- zadania wychowawczo-resocjalizacyjne
- zadania diagnostyczne
- zadania profilaktyczne
- zadania kontrolne
Do zadań kuratorskich ośrodków pracy z młodzieżą (te ośrodki i kurator sądowy to także instytucje
resocjalizacyjne o charakterze otwartym) należy wdrażanie do przestrzegania zasad współżycia społecznego i
porządku publicznego oraz kształtowanie właściwego stosunku do nauki i pracy, a także pobudzanie
zainteresowań i rozwijanie uzdolnień przez udzielanie pomocy w usuwaniu zaniedbań wychowawczych,
podnoszenie poziomu kultury osobistej, wyrabianie i utrwalanie nawyków pracy społecznie użytecznej,
udzielanie pomocy w nauce przy zdobywaniu przygotowanie zawodowego, organizowanie czasu wolnego,
udzielanie pomocy w rozwiązywaniu trudności życiowych, udzielanie pomocy materialnej.
Kuratorskie ośrodki pracy z młodzieżą mają za zadanie zapewnienie nieletnim ze spraw karnych ciągłej opieki
wychowawczej w okresie, gdy pozostają poza oddziaływaniami szkoły, a ze względu na warunki rodzinne
pozbawieni są właściwej opieki i nadzoru. Ważne jest także to, by przedmiotem oddziaływań zespołu
kuratorskiego był nie tylko nieletni, ale także jego środowisko rodzinne i rówieśnicze [Czapów  wychowanie
resocjalizacyjne ].
5. Czynności kuratora sądowego wg Pytki:
a) wspomagające prace sądu- wywiady środowiskowe jednorazowe, wszystkie czynności zlecane
przez sÄ…d
b) organizacyjne- organizacja pracy kuratorów sądowych, szkoleń dla kuratorów sądowych
c) resocjalizacyjne- dozory i nadzory
d) profilaktyczne- współpraca z instytucjami i organizacjami, które zajmują się szeroko
rozumianÄ… profilaktykÄ… i resocjalizacjÄ….
6. Trzy grupy czynności kuratora:
żð zwiÄ…zane z postÄ™powaniem wyjaÅ›niajÄ…cym(diagnoza)  wspomaganie pracy sÄ…du, w tym także
organizacja pracy kuratorów sądowych
żð czynnoÅ›ci zwiÄ…zane z wykonywaniem nadzoru  czynnoÅ›ci resocjalizacyjne
żð profilaktyczne.
7. Etapy pracy kuratora:
1/ postępowanie diagnostyczne, którego celem jest postawienie diagnozy jednostki i środowiska
2/ opracowanie projektu resocjalizacji
Elementy projektu resocjalizacji:
-ð zadania dla kuratora
-ð zadania dla podopiecznego
-ð rezultaty planowanych dziaÅ‚aÅ„
1
3/ wdrażanie projektu resocjalizacji
8. Działalność kuratorskich ośrodków pracy z młodzieżą:
Działalność kuratorskich ośrodków pracy z młodzieżą obejmuje takie funkcje jak:
{ð wychowanie,
{ð opieka
{ð psychoterapia,
{ð opiekuÅ„czo-wychowawcza,
{ð dydaktyczna,
{ð profilaktyczno-kompensacyjna,
{ð resocjalizacyjna
{ð integracyjno-spoÅ‚eczna [Pytka  Pedagogika resocjalizacyjna ].
9. Rodzaje nadzorów prowadzonych przez kuratora rodzinnego:
ªð nadzory nad nieletnimi
ªð nadzory opiekuÅ„cze
ªð nadzory nad osobami ubezwÅ‚asnowolnionymi
ªð nadzory nad osobami uzależnionymi od alkoholu
ªð inne nadzory: nadzory nad nadzorami, nadzór nad wykonywaniem czynnoÅ›ci
10. Åšrodki wychowawcze:
1.
upomnienia- stosowane jest w stosunku do osób o niskim stopniu zdemoralizowania w
stosunku do których istnieje podejrzenie, że sam fakt pobytu na rozprawie stanowi
wystarczajÄ…cÄ… przestrogÄ™
2.
zobowiązanie do określonego postępowania np. przeproszenie poszkodowanego, naprawa
szkody, zobowiązanie do podjęcia nauki
3.
nadzór odpowiedzialny rodziców- rodzice zobowiązani są do wzmożonej kontroli zachowań
nieletniego, muszą składać sądowi sprawozdania z nadzoru a nadzór nad wykonaniem tego
nadzoru sprawuje kurator (nadzór jest realizowany w przypadku, gdy rodzina ma
nieposzlakowaną opinię w środowisku; stanowi dla dziecka autorytet {nie realne w przypadku
rodzin patologicznych})
4.
nadzór organizacji młodzieżowej typu ZHP
5.
nadzór kuratora- nadzory nad nieletnimi ustanawiane są w 3 przypadkach:
ªð w stosunku do osób, które dopuÅ›ciÅ‚y siÄ™ do popeÅ‚nienia czynu karalnego pomiÄ™dzy 13
a 17 r.ż.
ªð orzekany, gdy wobec nieletniego orzeczono zakÅ‚ad poprawczy i warunkowo go
zawieszono na czas próby
ªð gdy nieletniego zwolniono przedterminowo z zakÅ‚adu poprawczego
6.
skierowanie do kuratorskiego ośrodka- odbywa się na podstawie orzeczenia sądu, główne
funkcje ośrodków kuratorskich:
ªð wyrównywanie braków dydaktyczno-moralnych
ªð organizacja czasu wolnego
7.
przepadek mienia pochodzącego z przestępstwa
8.
zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych
9.
umieszczenie w rodzinie zastępczej, Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii lub Młodzieżowym
Ośrodku Wychowawczym (nowelizacja z 2003 r)
10.
zastosować inne środki przewidziane ustawą o postępowaniu w prawach nieletnich lub
Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym
11. Åšrodki poprawcze:
ªð Umieszczenie w ZakÅ‚adzie Poprawczym.
2