10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
www.gazetapodatkowa.pl
Wypłata dywidendy w 2008 r. w księgach spółek kapitałowych
Podział zysku netto (pokrycie straty) w jednostkach niezobowiązanych do poddania ba-  Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
daniu rocznego sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta może nastąpić dopiero (w analityce: Rozrachunki ze wspólnikami),
po jego zatwierdzeniu przez uprawniony organ. Natomiast w jednostkach zobowiÄ…zanych do  Ma konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
poddania sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta podział lub pokrycie (w analityce: Zryczałtowany podatek dochodowy)
wyniku finansowego netto może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego c) wypłata dywidendy w kwocie pomniejszonej o zryczałtowany podatek
przez organ zatwierdzający, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii  Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku (w analityce: Rozrachunki ze wspólnikami),
finansowego bez spełnienia tego warunku jest nieważny z mocy prawa. Wynika to z art. 53  Ma konto 13-0  Rachunek bieżący .
ust. 3 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.). Kwotę dywidendy wspólnik (będący spółką kapitałową) ewidencjonuje następująco:
Roczne sprawozdanie finansowe podlega zatwierdzeniu przez organ zatwierdzający, nie a) kwota należnej dywidendy:
póz
niej niż w ciągu 6 miesięcy od dnia bilansowego.  Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
Zasady podziału zysku netto w spółkach kapitałowych (z o.o. i akcyjnych) regulują (w analityce: Konto spółki wypłacającej dywidendę),
przepisy Kodeksu spółek handlowych oraz umowa spółki. Zysk wykazany w sprawozdaniu  Ma konto 75-0  Przychody finansowe .
finansowym może być przeznaczony  na podstawie uchwały podjętej przez zwyczajne b) potrącony podatek zryczałtowany:
zgromadzenie wspólników (walne zgromadzenie akcjonariuszy)  przykładowo na:  Wn konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
 podwyższenie kapitału zakładowego, (w analityce: Zryczałtowany podatek dochodowy),
 kapitał zapasowy (rezerwowy),  Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki
 pokrycie straty z lat ubiegłych, (w analityce: Konto spółki wypłacającej dywidendę)
 wypłatę dywidendy, oraz
 inne cele wskazane w uchwale wspólników (akcjonariuszy).  Wn konto 87  Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finan-
Zgromadzenie wspólników może także pozostawić zysk netto za dany rok obrotowy sowego ,
niepodzielony.  Ma konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
Wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania (w analityce: Zryczałtowany podatek dochodowy).
finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników  za- Uwaga: Kwota zapłaconego zryczałtowanego podatku od dywidend, otrzymanych przez
gadnienia dotyczące wypłaty dywidendy reguluje umowa spółki (statut) oraz przepisy spółkę kapitałową w 2008 r., nie będzie mogła być rozliczona przez tę spółkę z jej podatkiem
Kodeksu spółek handlowych. dochodowym, wyliczonym z innych z
ródeł, gdyż został uchylony art. 23 ustawy o pdop.
Ustalając wysokość dywidendy wspólnicy spółki z o.o. powinni mieć na uwadze ograni-
czenia określone w art. 192 Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. nr 94, poz. 1037 Przykład
ze zm.). Z przepisu tego wynika, że kwota przeznaczona do podziału między wspólników Założenia
nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski 1. Sprawozdanie finansowe za 2007 r. spółki z o.o.  X wykazało zysk netto w kwocie
z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego 250.000 zł.
i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć 2. W maju 2008 r. zwyczajne zgromadzenie wspólników zatwierdziło sprawozdanie fi-
o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z przepisami K.s.h. lub nansowe spółki za 2007 r. i podjęło uchwałę o przeznaczeniu zysku netto na podwyższenie
umowy spółki powinny być przekazane na kapitał zapasowy bądz
rezerwowy. Podobnie kapitału zapasowego (70.000 zł) i na dywidendę (180.000 zł).
kwestia ta jest uregulowana w art. 348 dotyczącym spółek akcyjnych. 3. Spółka kapitałowa wypłacająca dywidendę pobrała zryczałtowany podatek docho-
Dodać należy, że umowa spółki może upoważniać zgromadzenie wspólników do okre- dowy w kwocie 34.200 zÅ‚ (180.000 zÅ‚ × 19%), gdyż wspólnik (spółka z o.o.  Y ) nie nabyÅ‚
ślenia dnia, według którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za prawa do zwolnienia dywidendy z tego opodatkowania.
dany rok obrotowy (dzień dywidendy). Dzień dywidendy wyznacza się w ciągu dwóch
miesięcy od dnia powzięcia uchwały o podziale zysku. Dekretacja w księgach spółki z o.o.  X
W przypadku wypłaty w 2008 r. dywidendy przez polską spółkę kapitałową (spółkę 1. Przeniesienie wyniku finansowego za 2007 r.  pod datą zatwierdzenia sprawozdania
z o.o. lub akcyjną) mającą siedzibę na terytorium Polski  na rzecz innej polskiej spółki finansowego: 250.000 zł
kapitałowej, uzyskany z tego tytułu dochód, co do zasady, podlega opodatkowaniu zryczał-  Wn konto 86  Wynik finansowy ,
towanym podatkiem dochodowym według stawki wynoszącej 19% (art. 22 ust. 1 ustawy o  Ma konto 82  Rozliczenie wyniku finansowego
pdop  Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.). Spółka, która dokonuje wypłaty dywidendy (w analityce: Zysk netto za 2007 r.).
obowiązana jest do potrącenia tego podatku w dniu wypłaty dywidendy oraz odprowadzenia 2. Podział zysku według uchwały wspólników:
do urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę podatnika (spółki otrzymującej a) na podwyższenie kapitału zapasowego 70.000 zł
dywidendę) do 7-go dnia miesiąca bezpośrednio następującego po miesiącu, w którym  Wn konto 82  Rozliczenie wyniku finansowego
dokonana została wypłata dywidendy (art. 26 ust. 1 i 3 ustawy o pdop). (w analityce: Zysk netto za 2007 r.),
Dodać należy, że zgodnie z art. 22 ust. 4 ustawy o pdop, zwolnieniu z opodatkowania  Ma konto 81  Kapitał zapasowy ,
podatkiem dochodowym podlega wypłacana dywidenda, jeżeli m.in. spółka otrzymująca b) dywidenda za rok 2007 r. należna wspólnikom w kwocie brutto 180.000 zł
dywidendę posiada bezpośrednio nie mniej niż 15% (a od dnia 1 stycznia 2009 r.  10%)  Wn konto 82  Rozliczenie wyniku finansowego
udziałów lub akcji w kapitale spółki wypłacającej dywidendę. Innym warunkiem koniecz- (w analityce: Zysk netto za 2007 r.),
nym do zwolnienia dywidendy z opodatkowania jest, aby wskazaną procentową wysokość  Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki
udziału w spółce wypłacającej taką należność spółka otrzymująca dywidendę posiadała (w analityce: Imienne konta wspólników).
nieprzerwanie przez okres dwóch lat. Wynika to z art. 22 ust. 4a ustawy o pdop. 3. Rozliczenie dywidendy za 2007 r.:
Ewidencja księgowa wypłaty dywidendy w księgach spółki wypłacającej dywidendę a) potrącenie podatku dochodowego 34.200 zł
może przebiegać zapisami:  Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
a) zarachowanie kwoty dywidendy (brutto) (w analityce: Imienne konta wspólników),
 Wn konto 82  Rozliczenie wyniku finansowego ,  Ma konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
 Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Zryczałtowany podatek dochodowy),
(w analityce: Rozrachunki ze wspólnikami), b) WB  wypłacenie dywidendy za 2007 r.
b) zryczałtowany podatek dochodowy od dywidendy  jeżeli wspólnik nie nabył (180.000 zł  34.200 zł) = 145.800 zł
prawa do zwolnienia  Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
(w analityce: Imienne konta wspólników),
 Ma konto 13-0  Rachunek bieżący .
4. WB  odprowadzenie do urzędu skarbowego podatku
od wypłaconej dywidendy: 34.200 zł
 Wn konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
(w analityce: Zryczałtowany podatek dochodowy),
 Ma konto 13-0  Rachunek bieżący .
Dekretacja w księgach wspólnika (spółki z o.o.  Y )
1. PK  kwota należnej dywidendy brutto za 2007 r. 180.000 zł
 Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
(w analityce: Spółka kapitałowa  rozrachunki z tytułu dywidendy),
 Ma konto 75-0  Przychody finansowe
(w analityce: Dywidenda za 2007 r.).
2. Zryczałtowany podatek dochodowy pobrany przez spółkę kapitałową: 34.200 zł
 Wn konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
(w analityce: Zryczałtowany podatek dochodowy od dywidendy),
 Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki
(w analityce: Spółka kapitałowa  rozrachunki z tytułu dywidendy)
oraz
 Wn konto 87  Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finan-
sowego ,
 Ma konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
(w analityce: Zryczałtowany podatek dochodowy od dywidendy).
3. WB  wpływ dywidendy netto na rachunek bankowy: 145.800 zł
 Wn konto 13-0  Rachunek bieżący ,
 Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki
(w analityce: Spółka kapitałowa  rozrachunki z tytułu dywidendy).
Ewa Gruchot
Gazeta Podatkowa nr 43 " 29.05.2008 r.