10 www.gazetapodatkowa.pl
Rachunkowość dla każdego
Podwyższenie kapitału zakładowego 
ujęcie w księgach rachunkowych
apitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinien wynosić co - Ma konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
najmniej 50.000 złotych, a wartość nominalna udziału nie może być niższa niż (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym),
K50 złotych. Kapitał zakładowy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością można c) kwota ogółem 61.728 zł
podwyższyć przeznaczając na ten cel środki z kapitału zapasowego lub kapitałów (fun- - Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
duszy) rezerwowych utworzonych z zysku spółki (podwyższenie kapitału zakładowego (w analityce: Imienne konta wspólników).
ze środków spółki). Podwyższenie kapitału zakładowego następuje z chwilą wpisania tego 3) WB  zapłata zryczałtowanego podatku dochodowego
zdarzenia do rejestru sądowego (art. 262 ż 4 Kodeksu spółek handlowych  Dz. U. z 2000 r. na konto urzędu skarbowego: 11.728 zł
nr 94, poz. 1037 ze zm.). - Wn konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
W przypadku spółek z o.o. ustawodawca nie wprowadził żadnych ograniczeń w tym (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym),
zakresie. Natomiast w spółkach akcyjnych K.s.h. określa zasady podwyższania kapitału - Ma konto 13  Rachunek bieżący .
zakładowego ze środków własnych. Zgodnie z tymi przepisami walne zgromadzenie tych
spółek może podwyższyć kapitał zakładowy przeznaczając na ten cel środki własne spół- Księgowania
ki, tj. kapitał rezerwowy i zapasowy utworzone z czystego zysku. Jednak w art. 442 ż 1 Konto 22  Rozrachun- Konto 24  Pozo-
uczyniono zastrzeżenie, zgodnie z którym należy pozostawić taką część kapitałów, jaka ki publicznoprawne stałe rozrachunki
odpowiada niepokrytym stratom oraz akcjom własnym. Wyłączono tym samym możliwość Konto 13  Rachu- (w analityce: Rozrachunki (w analityce: Imienne
podwyższania kapitału zakładowego z kapitału zapasowego przeznaczonego na pokrycie nek bieżący z urzędem skarbowym) konta wspólników)
strat bilansowych.
S.p.) X 11.728 (3 3) 11.728 11.728 (2b 2c) 61.728 20.000 (1a
W celu podwyższenia kapitału zakładowego wspólnicy spółki z o.o. obowiązani są podjąć
11.728 11.728 41.728 (1b
uchwałę w sprawie zmiany umowy spółki wraz ze wskazaniem z jakich środków powinno
61.728 61.728
nastąpić podwyższenie kapitału podstawowego.
Podwyższenie kapitału zakładowego ze środków własnych, np. z zysku za ostatni rok
Konto 80  Kapi- Konto 81-2  Kapi- Konto 82  Rozliczenie
obrotowy bÄ…dz
z kapitałów własnych, np. z rezerwowego lub zapasowego, rodzi u wspól-
tał zakładowy tał rezerwowy wyniku finansowego
ników spółki  zarówno tych, którzy są osobami fizycznymi, jak i tych, którzy są osobami
prawnymi  obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Przekazana bowiem kwota z kapi-
100.000 (S.p. 1b) 41.728 90.000 (S.p. 1a) 20.000 20.000 (S.p.
tału rezerwowego na kapitał zakładowy jest dla wspólników przysporzeniem majątkowym,
50.000 (2a 48.272 (S.k. 20.000 20.000
który  na mocy art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy o pdop (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.)
150.000 (S.k.
oraz art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o pdof (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.)  stanowi
przychód z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej.
Dochody te podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym. Ewa Gruchot
Płatnikiem tego podatku jest spółka, w której dokonano podwyższenia kapitału zakłado-
wego  w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia siÄ™ postanowienia sÄ…du rejestrowego
o dokonaniu wpisu o podwyższeniu tego kapitału (art. 26 ust. 1 i 2 ustawy o pdop oraz
Porady eksperta
art. 41 ust. 1 i 5 ustawy o pdof).
Należy dodać, że od 1 stycznia 2007 r. zmianie uległy zasady opodatkowania przycho-
dów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych uzyskiwanych przez polskie podmioty.
Czy wspólnota mieszkaniowa może prowadzić
Dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego oraz dochód stanowiący
równowartość kwot przekazanych na ten kapitał z innych kapitałów spółki z o.o. może być
księgę podatkową?
zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 22
Wspólnota mieszkaniowa jest obowiązana prowadzić pozaksięgową
ust. 4 ustawy o pdop.
ewidencję kosztów zarządu nieruchomością wspólną oraz zaliczek uisz-
Ze zmianą umowy spółki wiąże się z kolei konieczność poniesienia przez jednostkę
czanych na pokrycie tych kosztów. Czy można tę ewidencję prowadzić
dodatkowego wydatku, jakim jest podatek od czynności cywilnoprawnych. Wynika to
w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów?
z treści przepisu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005 r. nr 41,
poz. 399 ze zm.), na mocy którego podatkowi temu podlegają umowy spółki i ich zmiany, Nie. Wspólnota mieszkaniowa jako jednostka organizacyjna nieposiadająca osobo-
jeśli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania tym podatkiem (art. 1 ust. 1 wości prawnej objęta jest przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób praw-
pkt 2 ww. ustawy). Podstawą opodatkowania jest wartość, o którą powiększa się kapitał nych. Natomiast podatkową księgę przychodów i rozchodów mogą prowadzić podatnicy
zakładowy. Oprócz podatku od czynności cywilnoprawnych na spółce ciąży obowiązek podatku dochodowego od osób fizycznych. Więcej na ten temat pisaliśmy w Gazecie
uiszczenia dodatkowych opłat związanych ze zmianą umowy spółki. Są to opłata notarial- Podatkowej nr 32 z dnia 19 kwietnia 2007 r.
na dotycząca samej zmiany umowy spółki, a także opłata sądowa związana ze złożeniem
wniosku o wpis zmiany wysokości kapitału zakładowego w rejestrze sądowym.
Wymienione obowiązkowe opłaty oraz podatek od czynności cywilnoprawnych pod-
Kiedy sprawozdanie za 2007 r. podlega badaniu?
legają zaliczeniu do kosztów działalności operacyjnej spółki w dacie ich poniesienia,
Po sporządzeniu sprawozdania finansowego za 2006 r. okazało się, że
następującym zapisem:
zostały spełnione dwa spośród trzech warunków wyszczególnionych
- Wn konto 40  Koszty według rodzajów (w analityce: Podatki i opłaty) lub konto
w art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości. Czy oznacza to, że będzie-
zespołu 5,
my mieli obowiÄ…zek badania sprawozdania finansowego za 2007 r.?
- Ma konto 10  Kasa lub konto 13  Rachunek bieżący .
Ewidencja w księgach rachunkowych podwyższenia kapitału zakładowego z zysku netto Kiedy roczne sprawozdanie finansowe jednostki podlega obowiązkowemu badaniu
za 2006 r. oraz ze środków zgromadzonych w poprzednich latach na kapitale rezerwowym przez biegłego rewidenta  określa art. 64 ustawy o rachunkowości.
może przebiegać w sposób przedstawiony w poniższym przykładzie. Niektóre jednostki mają obowiązek badania sprawozdania finansowego co roku.
Dotyczy to m.in. rocznych sprawozdań finansowych jednostek powiązanych, w tym
Przykład rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych, a także
Założenia kontynuujących działalność spółek akcyjnych (z wyjątkiem spółek będących na dzień
1. Zgromadzenie wspólników podjęło uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego bilansowy w organizacji). Badaniu podlegają także sprawozdania finansowe spółek
z kwoty 100.000 zł do kwoty 150.000 zł, przeznaczając na ten cel: przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzane za rok obrotowy, w którym
a) zysk netto za 2006 r.: 20.000 zł, nastąpiło połączenie według zasad, o których mowa w rozdziale 4a ustawy o rachun-
b) środki kapitału rezerwowego: 30.000 zł (kapitał rezerwowy wynosi 90.000 zł). kowości.
2. Udziałowcy określili w uchwale, że zryczałtowany podatek dochodowy zostanie po- Natomiast w przypadku pozostałych jednostek, np. przedsiębiorstw osób fizycznych,
kryty z kapitału rezerwowego. spółek: cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych, komandytowo-akcyj-
3. Ustalenie zryczałtowanego podatku dochodowego: nych, z ograniczoną odpowiedzialnością, obowiązek badania rocznego sprawozdania
- podstawa opodatkowania: (50.000 zÅ‚ × 100) : (100  19) = 61.728 zÅ‚, finansowego nastÄ…pi po speÅ‚nieniu warunków wymienionych w art. 64 ust. 1 pkt 4
- wysokość podatku wynosi: 61.728 zÅ‚ × 19% = 11.728 zÅ‚ (po zaokrÄ…gleniu do peÅ‚nych ustawy o rachunkowoÅ›ci. Warunki te dotyczÄ… wielkoÅ›ci osiÄ…gniÄ™tych w poprzednim
złotych). roku obrotowym, dlatego po sporządzeniu sprawozdania finansowego za 2006 rok
jednostki te mogą już ustalić, czy wystąpi u nich obowiązek badania sprawozdania
Dekretacja finansowego za 2007 rok.
1) PK  uchwała zgromadzenia wspólników o podwyższeniu Zatem  pozostałe jednostki będą musiały poddać sprawozdanie za 2007 r. badaniu,
kapitału zakładowego: jeżeli:
a) z zysku netto za 2006 r. 20.000 zł - w 2008 r. będą kontynuować działalność,
- Wn konto 82  Rozliczenie wyniku finansowego , - w poprzedzającym roku obrotowym, za które sporządzono sprawozdanie, czyli
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki w 2006 r., spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
(w analityce: Imienne konta wspólników), a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej
b) ze środków kapitału rezerwowego 50 osób,
(30.000 zł + 11.728 zł) = 41.728 zł b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość
- Wn konto 81-2  Kapitał rezerwowy , w walucie polskiej co najmniej 2.500.000 euro, czyli 9.578.000 zł,
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych
(w analityce: Imienne konta wspólników). za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej
2) PK  podwyższenie kapitału zakładowego z chwilą wpisu podwyższenia 5.000.000 euro, czyli 19.156.000 zł.
do rejestru sądowego: Kwoty wyrażone w euro przeliczono według średniego kursu NBP ustalonego
a) kwota podwyższająca kapitał zakładowy 50.000 zł na dzień 31 grudnia 2006 r., który zgodnie z tabelą nr 252/A/NBP/2006 z dnia 29 grud-
- Ma konto 80  Kapitał zakładowy , nia 2006 r. wynosił 3,8312 zł/euro.
b) zryczałtowany podatek dochodowy 11.728 zł
Dorota Przybyszewska
Gazeta Podatkowa nr 34 " 26.04.2007 r.