10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
www.gazetapodatkowa.pl
Podwyższenie kapitału zakładowego
w spółce z o.o.
W celu podwyższenia kapitału zakładowego wspólnicy spółki z o.o. obowiązani są podjąć uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższeniu
uchwałę w tej sprawie, która będzie wskazywać m.in. z jakich środków powinno nastąpić tego kapitału (art. 26 ust. 1 i 2 ustawy o pdop oraz art. 41 ust. 1 i 5 ustawy o pdof). Jeżeli
podwyższenie kapitału podstawowego. wspólnikiem jest osoba prawna, spółka obowiązana jest przekazać ten podatek w terminie
do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek. Natomiast jeżeli
Podwyższenie kapitału zakładowego w drodze wniesienia wkładów
wspólnikiem jest osoba fizyczna, to podatek ten spółka z o.o. jest obowiązana przekazać do
Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce kapitałowej może zostać dokonane m.in. urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym
ze środków pochodzących z wkładów pieniężnych wniesionych przez wspólników. pobrano podatek.
Wkłady pieniężne wniesione przez wspólników na pokrycie objętych udziałów w kapitale Dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego oraz dochód stanowiący
zakładowym ujmuje się w księgach rachunkowych zapisem: równowartość kwot przekazanych na ten kapitał z innych kapitałów spółki z o.o. może być
 Wn konto 10  Kasa lub konto 13-0  Rachunek bieżący , w niektórych przypadkach zwolniony z opodatkowania. Muszą być wówczas spełnione
 Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta imienne wspólników). łącznie warunki określone w art. 22 ust. 4 ustawy o pdop. Zwolnienie to będzie miało za-
Zgłoszenia do sądu rejestrowego podwyższenia kapitału dokonuje zarząd spółki. Do stosowanie, gdy spółka uzyskująca przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych,
tego zgłoszenia należy dołączyć m.in.: mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, posiada udziały
 uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego, (akcje) w spółce wypłacającej te należności w wysokości 10% nieprzerwanie przez okres
 oświadczenia o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, dwóch lat. Zwolnienie to dotyczy także przypadku, gdy okres dwóch lat nieprzerwanego
 oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na podwyższony kapitał za- posiadania udziałów (akcji) upływa po dniu uzyskania tych dochodów (przychodów). Tak
kładowy zostały w całości wniesione (art. 262 ż 1 i 2 Kodeksu spółek handlowych). wynika z art. 22 ust. 4a i 4b ustawy o pdop.
Kapitał zakładowy spółek kapitałowych wykazuje się w księgach w wysokości określonej Należy zaznaczyć, że jeżeli zgromadzenie wspólników postanowi, że zryczałtowany po-
w umowie i wpisanej w rejestrze sądowym (art. 36 ust. 2 ustawy o rachunkowości). Dlatego datek dochodowy należny od wspólników zostanie pokryty ze środków spółki (np. z kapitału
też dopiero pod datą wpisu podwyższenia kapitału zakładowego przez sąd rejestrowy do- rezerwowego), to opodatkowaniu podlegać będzie również kwota tego podatku.
konuje się następującego zapisu w księgach rachunkowych:
 Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta imienne wspólników), Przykład
 Ma konto 80  Kapitał zakładowy . Założenia
1. Zgromadzenie wspólników podjęło uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego
Przykład z kwoty 50.000 zł do kwoty 80.000 zł, przeznaczając na ten cel środki z kapitału rezerwo-
Założenia wego utworzonego z zysku lat ubiegłych.
1. Kapitał zakładowy spółki wynosi: 200.000 zł i dzieli się na 200 udziałów o wartości 2. W uchwale wspólnicy określili, że zryczałtowany podatek dochodowy zostanie pokryty
nominalnej jednego udziału wynoszącej: 1.000 zł. z kapitału rezerwowego.
2. Uchwałą wspólników podwyższono kapitał zakładowy do kwoty 300.000 zł. 3. Ustalenie kwoty, o jaką nastąpi zmniejszenie kapitału rezerwowego, z uwagi na ko-
3. Udziały w podwyższonym kapitale zakładowym obejmuje w całości nowy wspólnik. nieczność zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego:
4. Na pokrycie obejmowanych udziałów wspólnik wpÅ‚aciÅ‚ na rachunek bankowy spółki (30.000 zÅ‚ × 100) : (100  19) = 37.037 zÅ‚.
kwotę 100.000 zł. 4. Obliczenie podatku dochodowego:
(37.037 zÅ‚ × 19%) = 7.037 zÅ‚ (po zaokrÄ…gleniu do peÅ‚nych zÅ‚otych).
Dekretacja
Dekretacja
Konto
Opis operacji Kwota
Konto
Wn Ma
Opis operacji Kwota
Wn Ma
1. WB  wpłata wkładu pieniężnego przez wspólnika: 100.000 zł 13-0 24
1. PK  uchwała wspólników o podwyższeniu kapitału zakłado-
2. PK  podwyższenie kapitału zakładowego  pod datą rejestracji
wego z kapitału rezerwowego: (30.000 zł + 7.037 zł) = 37.037 zł 81-2 24
zmiany umowy spółki: 100.000 zł 24 80
2. PK  podwyższenie kapitału zakładowego  pod datą rejestracji
zmiany umowy spółki:
Księgowania
a) kwota podwyższająca kapitał zakładowy 30.000 zł 24 80
Konto 24  Pozostałe rozra-
b) kwota zryczałtowanego podatku dochodowego 7.037 zł 24 22
Konto 13-0 Konto 80
chunki (w analityce: Konto
 Rachunek bieżący  Kapitał zakładowy
3. WB  zapłata zryczałtowanego podatku dochodowego: 7.037 zł 22 13-0
imienne wspólnika)
1) 100.000 2) 100.000 100.000 (1 200.000 (S.p.
Księgowania
100.000 (2
Konto 24  Pozostałe
300.000 (S.k. Konto 13-0 Konto 22  Rozrachunki
rozrachunki (w analityce:
 Rachunek bieżący publicznoprawne
Konta imienne wspólników)
Podwyższenie kapitału zakładowego ze środków własnych spółki
S.p.) X 7.037 (3 3) 7.037 7.037 (2b 2a) 30.000 37.037 (1
Uchwałą wspólników o zmianie umowy spółki można podwyższyć kapitał zakładowy,
2b) 7.037
przeznaczając na ten cel środki z kapitału zapasowego lub kapitałów (funduszy) rezer-
wowych utworzonych z zysku spółki (podwyższenie kapitału zakładowego ze środków
Konto 80-0 Konto 81-2
własnych). Tak stanowi art. 260 ż 1 K.s.h.
 Kapitał zakładowy  Kapitał rezerwowy
Dokonując podwyższenia kapitału zakładowego ze środków własnych, do zgłoszenia tego
50.000 (S.p. 1) 37.037 X (S.p.
podwyższenia zarząd spółki obowiązany jest dołączyć uchwałę o podwyższeniu kapitału
30.000 (2a
zakładowego. Nie trzeba natomiast składać oświadczenia o objęciu udziałów w podwyższo-
nym kapitale zakładowym i oświadczenia członków zarządu, że wkłady na podwyższony
80.000 (S.k.
kapitał zakładowy zostały wniesione. Wynika to z art. 262 ż 3 K.s.h.
Podwyższenie kapitału zakładowego ze środków własnych, np. z kapitału rezerwo-
Koszty podwyższenia kapitału zakładowego
wego, jest dla wspólników przysporzeniem majątkowym, który  na mocy art. 10 ust. 1
pkt 4 ustawy o pdop oraz art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o pdof  stanowi przychód z tytułu W związku z podwyższeniem kapitału zakładowego spółka ponosi zazwyczaj różnego
udziału w zyskach osoby prawnej. Przychód ten podlega opodatkowaniu zryczałtowanym rodzaju koszty, takie jak np. podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty notarialne,
19% podatkiem dochodowym. Płatnikiem tego podatku jest spółka, w której dokonano opłaty sądowe. Koszty te dla celów bilansowych zalicza się do kosztów działalności ope-
podwyższenia kapitału zakładowego. Podatek ten pobierany jest w terminie 14 dni od dnia racyjnej spółki. Jednostka prowadząca ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 ujmuje
te koszty w dacie ich poniesienia zapisem:
 Wn konto 40  Koszty według rodzajów (w analityce: Podatki i opłaty),
 Ma konto 10  Kasa lub konto 13-0  Rachunek bieżący
oraz równolegle
 Wn konto 55  Koszty zarzÄ…du ,
 Ma konto 49  Rozliczenie kosztów .
Trzeba podkreślić, że z przepisów ustawy o podatku dochodowym wynika, że do przy-
chodów nie zalicza się m.in. przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie
kapitału zakładowego (art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o pdop). W konsekwencji wydatki związane
z podwyższeniem kapitału zakładowego (m.in. opłaty notarialne, podatek od czynności
cywilnoprawnych) nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Potwierdza to np. wyrok
NSA z dnia 26 lutego 2010 r., sygn. akt II FSK 1639/08. Stwierdzono w nim, że na podsta-
wie art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o pdop ustawodawca nakazał pominąć przychód związany
z podwyższeniem kapitału zakładowego. Jednocześnie zakazał uwzględniania kosztów
podatkowych, które dotyczą przychodów niepodlegających opodatkowaniu (na podstawie
art. 7 ust. 3 pkt 3 ustawy o pdop). Skoro zatem przysporzenie związane z podwyższeniem
kapitału zakładowego nie jest przychodem podatkowym, to wydatki związane z tym przy-
sporzeniem nie mogą być kwalifikowane jako koszty uzyskania przychodów.
Podstawa prawna:
 ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.),
 ustawa z dnia 15.09.2000 r.  Kodeks spółek handlowych (Dz. U. nr 94, poz. 1037 ze zm.),
 ustawa z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654
ze zm.),
 ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307
ze zm.).
Ewa Kowalska
Gazeta Podatkowa nr 60 " 29.07.2010 r.