10 www.gazetapodatkowa.pl
Rachunkowość dla każdego
Konwersja pożyczki na udziały
 ujęcie w księgach rachunkowych
westię podwyższenia kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnoś- 2. PK  zamiana pożyczki na udziały:
cią szczegółowo regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z nimi a) naliczenie należnych udziałowcom odsetek za okres
Kpodwyższenie kapitału zakładowego następuje z chwilą wpisania do rejestru od lutego do maja 2007 r. 3.000 zł
sądowego. Ponadto do zgłoszenia zmiany umowy spółki należy dołączyć oświadczenie - Wn konto 75-1  Koszty finansowe ,
dotychczasowego wspólnika o objęciu nowego udziału lub udziałów, które wymaga formy - Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta imienne
aktu notarialnego (art. 258 ż 2 K.s.h.  Dz. U. z 2000 r. nr 94, poz. 1037 ze zm.). udziałowców  rozrachunki z tytułu pożyczki),
Udziałowcy, którzy udzielają pożyczki spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, stają b) przeksięgowanie zobowiązania z tytułu pożyczki wraz z naliczonymi
się jej wierzycielami. Z kolei spółka staje się dłużnikiem zobowiązanym do spłaty tej odsetkami na konto przeznaczone do ewidencji rozrachunków
pożyczki wraz z odsetkami. Wspólnicy mogą podjąć decyzję o zamianie wierzytelności z udziałowcami z tytułu wkładów na kapitał 103.000 zł
z tytułu pożyczki i odsetek od tej pożyczki na udziały w kapitale spółki (tzw. konwersji - Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta
wierzytelności). imienne udziałowców  rozrachunki z tytułu pożyczki),
Na dzień zamiany pożyczki na udziały udziałowcy uzyskają udziały o wartości odpo- - Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta imienne
wiadającej kwocie kapitału pożyczki oraz odsetek należnych na dzień konwersji. W tym udziałowców  rozrachunki z tytułu wkładów na kapitał zakładowy).
samym dniu zobowiązanie z tytułu umowy pożyczki wygasa. 3. PK  zaksięgowanie podwyższenia kapitału zakładowego
Ujmując w ewidencji księgowej operacje dotyczące konwersji pożyczki na udziały nale-  pod datą wpisu do rejestru sądowego: 103.000 zł
ży uwzględnić postanowienia określone w art. 36 ust. 2c ustawy o rachunkowości (Dz. U. - Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta imienne
z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.). Z przepisu tego wynika, że kapitały (fundusze) własne udziałowców  rozrachunki z tytułu wkładów na kapitał zakładowy),
powstałe z zamiany pożyczek na udziały wykazuje się w wartości nominalnej tych poży- - Ma konto 80  Kapitał zakładowy .
czek, po uwzględnieniu odsetek naliczonych i niezapłaconych do dnia zamiany, które nie
będą wypłacone oraz niezrealizowanych różnic kursowych. W przypadku gdy pożyczki są Księgowania
wyrażone w walucie obcej, to na dzień zamiany stosuje się do nich przepisy art. 30 ustawy
o rachunkowości.
Konto 24  Pozostałe
W ewidencji księgowej zamianę pożyczki na udziały księguje się pod datą podjęcia przez
Konto 24  Pozostałe rozra- rozrachunki (w analityce:
wspólników uchwały o zamianie wierzytelności z tytułu pożyczki i odsetek od tej pożyczki
chunki (w analityce: Konta Konta imienne udziałowców
na udziały w kapitale spółki, poprzez zapisy na odpowiednich kontach rozrachunkowych
Konto 13  Rachu- imienne udziałowców  roz-  rozrachunki z tytułu wkła-
z udziałowcami:
nek bieżący rachunki z tytułu pożyczki) dów na kapitał zakładowy)
- Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta imienne udziałowców 
3) 103.000 103.000 (2b
1) 100.000 2b) 103.000 100.000 (1
rozrachunki z tytułu pożyczki),
3.000 (2a
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta imienne udziałowców  roz-
rachunki z tytułu wkładów na kapitał zakładowy).
Natomiast podwyższenie kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
należy zaksięgować  w dacie wpisu do rejestru sądowego  zapisem:
Konto 75-1  Kosz- Konto 80  Kapi-
- Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta imienne udziałowców 
ty finansowe tał zakładowy
rozrachunki z tytułu wkładów na kapitał zakładowy),
2a) 3.000 50.000 (S.p.
- Ma konto 80  Kapitał zakładowy .
103.000 (3
W sytuacji gdy do dnia bilansowego nie nastąpi wpis podwyższenia kapitału zakładowego
153.000 (S.k.
do rejestru sądowego, wniesiony przez udziałowców kapitał podlegać będzie wykazaniu
w bilansie w pasywach w pozycji A.VI  Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe .
Ewa Gruchot
Przykład
Założenia
1. Na sfinansowanie bieżącej działalności spółki z o.o. udziałowcy tej spółki udzielili jej
Porady eksperta
w lutym 2007 r. pożyczki w kwocie 100.000 zł.
2. Wysokość oprocentowania  zgodnie z zawartą umową  wynosi 9% w skali roku.
3. W umowie zapisano, że kwota pożyczki wraz z odsetkami zostanie spłacona po upływie
Kiedy drukarka zwiększa wartość komputera?
12 miesięcy.
4. W maju 2007 r. udziałowcy podjęli uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego
Zakupiliśmy drukarkę do komputera będącego środkiem trwałym w na-
spółki (o dotychczasowej wysokości 50.000 zł) i zamianie zobowiązania z tytułu
szej firmie. Czy o wartość drukarki należy zwiększyć wartość początkową
pożyczki na udziały uwzględniając odsetki należne wspólnikom za okres od lutego
posiadanego zestawu komputerowego? W jakim przypadku drukarka
do maja, tj. 3.000 zł.
stanowi odrębny środek trwały?
5. Udziałowcy złożyli oświadczenie o objęciu nowych udziałów i zarząd spółki niezwłocz-
nie zgłosił zmianę umowy spółki do sądu rejestrowego. Do środków trwałych zalicza się rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi,
6. Sąd dokonał wpisu dotyczącego podwyższenia kapitału zakładowego w czerwcu o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne,
2007 r. zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki, m.in. maszyny i urządzenia.
Wynika to z definicji środków trwałych określonej w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o ra-
Dekretacja chunkowości.
1. WB  wpływ pożyczki na rachunek bankowy spółki z o.o.: 100.000 zł Zarówno komputer, jak i drukarka spełniają wymogi do uznania ich za środki trwałe.
- Wn konto 13  Rachunek bieżący , O tym, jak zakwalifikować zakupioną drukarkę, przesądza jej przeznaczenie.
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki (w analityce: Konta Jeżeli bowiem drukarka została zakupiona w celu współpracy z jednym zestawem
imienne udziałowców  rozrachunki z tytułu pożyczki). komputerowym, uznaje się ją za element tego zestawu. W takiej sytuacji dotychczaso-
wą wartość początkową komputera zwiększa się o wartość nabytej do niego drukarki.
Drukarka wówczas nie jest samodzielnym urządzeniem, a wraz z innymi urządzeniami
stanowi zespół komputerowy zaliczany do rodzaju 491 KŚT jako jeden obiekt inwen-
tarzowy służący do przetwarzania informacji.
Ewidencja księgowa zakupu drukarki do konkretnego komputera może wyglądać
następująco:
1. Faktura VAT  zakup drukarki:
a) wartość w cenie zakupu
- Wn konto 30  Rozliczenie zakupu ,
b) VAT naliczony
- Wn konto 22  VAT naliczony i jego rozliczenie ,
c) łączna kwota zobowiązania
- Ma konto 24  Pozostałe rozrachunki .
2. OT lub PK  wprowadzenie drukarki do używania w ramach zestawu kompute-
rowego:
- Wn konto 01  Środki trwałe (w analityce: Zespół komputerowy  numer
inwentarzowy),
- Ma konto 30  Rozliczenie zakupu .
Dodajmy, że w książce inwentarzowej oraz kartach szczegółowych środka trwałego
należy wprowadzić zmiany wartości początkowej w zespole komputerowym, do któ-
rego dołączono drukarkę oraz uaktualnić informacje o częściach, które zawiera dany
zespół oraz o amortyzacji zespołu.
Jeśli jednak drukarka będzie współpracować z kilkoma komputerami, wówczas
uważa się ją za oddzielne urządzenie, które może być odrębnym środkiem trwałym
podlegającym amortyzacji. W takim przypadku zakupiona drukarka nie zwiększa
wartości początkowej żadnego z zespołów komputerowych, z którymi współpracuje.
Dorota Przybyszewska
Gazeta Podatkowa nr 39 " 14.05.2007 r.