10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO www.gazetapodatkowa.pl
Wypłata zaliczki na poczet dywidendy
ktualnie obowiązujące przepisy ustawy o rachunkowości nie przewidują wypłaty W projekcie założono, iż zmiany te obowiązywać będą od 1 stycznia 2008 r., w związku
Azaliczkowej dywidendy na poczet zysku. W świetle art. 53 ust. 3 ustawy o rachunko- z tym po raz pierwszy miałyby zastosowanie do sprawozdań finansowych za rok obrotowy
wości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.) podział lub pokrycie wyniku finansowego rozpoczynający się w 2008 r.
netto może być dokonany dopiero po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ Zaliczka na poczet dywidendy jest opodatkowana na takich samych zasadach jak dywi-
zatwierdzający. W przypadku jednostek obowiązanych do poddania swego sprawozdania denda. Spółka wypłacająca zaliczkową dywidendę, jako płatnik, obowiązana jest w dniu
badaniu, dodatkowym warunkiem jest wyrażenie przez biegłego rewidenta opinii o tym wypłaty pobrać zryczałtowany 19% podatek dochodowy. Podatku tego nie pobiera się,
sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. jeżeli spełnione są warunki określone w art. 22 ust. 4, ust. 4a i ust. 4b ustawy o podatku
Wypłatę zaliczek przewidują natomiast przepisy prawa handlowego. Aby jednak zalicz- dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.).
ka na poczet dywidendy mogła być wypłacona wspólnikom spółki kapitałowej powinny Ujęcie w księgach operacji związanych z wypłatą zaliczki na poczet dywidendy może
być spełnione warunki określone w Kodeksie spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. nr 94, przebiegać w sposób przedstawiony w przykładzie.
poz. 1037 ze zm.).
W odniesieniu do spółek z o.o. stosowne uregulowania zawiera art. 194 i 195 K.s.h. Przykład
Z przepisów tych wynika, że umowa spółki może upoważniać zarząd do wypłaty Założenia
wspólnikom zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy za rok obrotowy, jeżeli spółka 1. Udziałowcami spółki z o.o. są osoby fizyczne; spółka z o.o. spełnia warunki umożli-
posiada środki wystarczające na wypłatę, a jej zatwierdzone sprawozdanie finansowe za wiające wypłatę zaliczki na poczet dywidendy za 2007 r., gdyż:
poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. Opisane warunki muszą być spełnione łącznie. - umowa spółki z o.o. zawiera postanowienie upoważniające zarząd do wypłaty
Przykładowo, nie można wypłacić wspólnikom zaliczki na poczet zysku za 2007 r. jeżeli zaliczki na poczet dywidendy,
spółka poniosła stratę na działalności za 2006 r. lub też osiągnęła zysk za 2006 r., lecz - zatwierdzone sprawozdanie za 2006 r. wykazało zysk netto w kwocie
sprawozdanie za ten rok nie zostało zatwierdzone. 300.000 zł,
Wysokość zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy może stanowić najwyżej - za 9 m-cy 2007 r. spółka osiągnęła zysk w kwocie 400.000 zł,
połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego, powiększonego - spółka posiada wystarczające środki na wypłatę zaliczki na poczet dywidendy.
o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dyspo- 2. Zarząd spółki w paz
dzierniku 2007 r. podjął uchwałę o wypłacie zaliczki na poczet
nować zarząd, oraz pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne. przewidywanej dywidendy za 2007 r. w kwocie 100.000 zł. Zgodnie z uchwałą wypłata
W odniesieniu do spółek akcyjnych stosowne uregulowania dotyczące zaliczek na nastąpi w terminie do 10 listopada 2007 r.
poczet dywidendy określa art. 349 K.s.h. Zgodnie z tym przepisem statut spółki może 3. Spółka dokonała wypłaty zaliczki na poczet dywidendy w dniu 8 listopada, potrącając
upoważnić zarząd do wypłaty akcjonariuszom zaliczki na poczet przewidywanej dywi- wspólnikom zryczałtowany podatek dochodowy w łącznej kwocie 19.000 zł.
dendy na koniec roku obrotowego, jeżeli spółka posiada środki wystarczające na wypłatę.
Wypłata zaliczki wymaga zgody rady nadzorczej. Dekretacja
Spółka akcyjna może wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy, jeżeli 1. Wyciąg bankowy  wypłata zaliczki na poczet dywidendy :
jej zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk. a) kwota brutto 100.000 zł
Zaliczka może stanowić najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego - Wn konto 24  Pozostałe rozrachunki
roku obrotowego, wykazanego w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego (w analityce: Konto imienne wspólnika),
rewidenta, powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu b) zryczałtowany podatek dochodowy 19.000 zł
wypłaty zaliczek może dysponować zarząd, oraz pomniejszonego o niepokryte straty - Ma konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
i akcje własne. (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym
Wysokość zaliczki na poczet dywidendy oraz termin jej wypłaty określa w uchwale  zryczałtowany podatek dochodowy),
zarząd spółki. c) dywidenda w kwocie netto 81.000 zł
W księgach rachunkowych wypłacone zaliczki na poczet dywidendy ujmuje się na - Ma konto 13  Rachunek bieżący .
kontach zespołu 2, np. na koncie syntetycznym 24  Pozostałe rozrachunki . W ewiden- 2) Wyciąg bankowy  zapłata zryczałtowanego podatku dochodowego: 19.000 zł
cji analitycznej prowadzonej do tego konta zaliczki te ujmuje siÄ™ na imiennych kontach - Wn konto 22  Rozrachunki publicznoprawne
poszczególnych wspólników (akcjonariuszy). (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym
W bilansie sporządzonym na koniec 2007 r. wypłacone zaliczki na poczet zysku spółki  zryczałtowany podatek dochodowy),
zobowiązane są wykazać w po stronie aktywów w pozycji B.II. lit. b) lub B.II. 2 lit. c) - Ma konto 13  Rachunek bieżący .
jako inne należności krótkoterminowe.
Warto dodać, iż projekt ustawy nowelizującej ustawę o rachunkowości przygotowany Księgowania
przez Ministerstwo Finansów zakłada zmiany w tym zakresie. Zgodnie z projektem odpisy
Konto 22  Rozrachunki Konto 24
z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego dokonywane na podstawie odrębnych
Konto 13  Rachunek bieżący publicznoprawne  Pozostałe rozrachunki
przepisów będą uznawane za śródroczny podział wyniku finansowego netto. Po nowelizacji
S.p) X 81.000 (1c 2) 19.000 19.000 (1b 1a) 100.000
ustawy o rachunkowości zmieniłby się zatem sposób ujęcia zaliczek na poczet dywidendy.
19.000 (2
Będzie można ujmować je w księgach rachunkowych bezpośrednio na koncie 82  Rozli-
Ewa Gruchot
czenie wyniku finansowego . W bilansie będą wówczas mogły być prezentowane w pozycji
A.IX  Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna).
protokołu przeceny można zamieścić w kolumnie 17  Uwagi (z pytania wynika, że
Podatkowa księga
podatnik prowadzi księgę według  starego wzoru; w nowym wzorze księgi będzie to
kolumna 16)  w wierszu, w którym zaewidencjonowany zostanie przychód ze sprzedaży
przychodów i rozchodów
przecenionych towarów.
Przykład
Jak ewidencjonować przecenę towarów?
Podatnik prowadzący sklep odzieżowy nabył kurtki jesienne po 200 zł za sztukę. Zakup
ten został zaewidencjonowany w kolumnie 10 księgi podatkowej. Cenę sprzedaży kurtek
Dokonałem przeceny zapasów towarów nieznajdujących nabywców. Na
podatnik ustalił na poziomie 270 zł/szt. Na koniec sezonu w sklepie pozostały 2 kurtki
ich sprzedaży poniosłem stratę. Czy powinienem ująć wartość tej straty
jesienne. Podatnik postanowił o ich przecenie do 170 zł/szt.
w kolumnie 14  Pozostałe wydatki ?
Z tytułu sprzedaży przecenionych kurtek powstanie strata w wysokości 60 zł, co wynika
Towary, które straciły na atrakcyjności i zalegają w sklepie czy magazynie lub które są z wyliczenia:
niepeÅ‚nowartoÅ›ciowe, mogÄ… zostać przez podatnika sprzedane po obniżonej cenie. Może - przychód ze sprzedaży: 170 zÅ‚ × 2 = 340 zÅ‚,
też się zdarzyć, że aby towary niechodliwe mogły znalez
ć nabywcÄ™, ich cena sprzedaży, - koszt zakupu: 200 zÅ‚ × 2 = 400 zÅ‚,
po przecenie, ukształtuje się na poziomie poniżej ceny zakupu. Skutkiem ekonomicznym - wynik na sprzedaży:  60 zł.
sprzedaży towarów poniżej ceny ich zakupu jest strata na tej transakcji. Jednak strata Strata ta nie podlega ujęciu w księdze. Podatnik zaewidencjonuje natomiast przychód
ta nie podlega ewidencji w księdze podatkowej. ze sprzedaży w kwocie 340 zł w kolumnie 7. W kolumnie  Uwagi podatnik ujmie no-
Zakup towarów handlowych ewidencjonuje się w księdze podatkowej w kolumnie tatkę o przecenie towarów, wskazując numer protokołu sporządzonego na okoliczność
10  Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu . Na skutek przeceny nie przeceny.
wystąpią żadne zapisy w księdze podatkowej dotyczące kosztów. Natomiast przychód
osiągnięty ze sprzedaży przecenionych towarów należy wykazać w kolumnie 7  Wartość
30.10.2007 r.
sprzedanych towarów i usług .
PH Jan Nowak
Dodajmy, że na podobny temat wypowiedział się Drugi Urząd Skarbowy w Białym-
ul. Jasna 2, Wrocław
stoku w piśmie z dnia 23 sierpnia 2007 r., nr IIUSpbIA/1/415 66/106a/61/07/BB:
(pieczątka określająca
 (& ) Tut. organ podatkowy zauważa, że w przypadku sprzedaży towaru poniżej cen
dane podatnika)
zakupu, zapisy w podatkowej księdze przychodów i rozchodów dotyczyć będą jedynie
Protokół przeceny nr 3/2007 r.
przychodów, ponieważ do kosztów uzyskania przychodów towar został zakwalifikowany
W dniu 30 paz
dziernika 2007 r. dokonano przeceny towarów. Obniżką ceny objęto kurtki
w momencie jego nabycia. Zatem w przedmiotowej sprawie podatnicy nie majÄ… prawa
jesienne (2 szt.), których koszt zakupu wynosił 200 zł za 1 szt. Po przecenie cena ich
w miesiącu czerwcu 2007 r. zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów straty w kwocie
około 25.000,00 zł z tytułu sprzedaży zbędnych zapasów oraz ewidencjonować jej w po- sprzedaży wynosi 170 zł za 1 szt.
datkowej księdze przychodów i rozchodów. (& )
Przecena spowodowana jest końcem sezonu (zmniejszył się popyt na tego typu towary)
W wyniku wyprzedaży przecenionych towarów po cenie niższej od kosztów zakupu,
i obawą, że towar ten będzie zalegał w sklepie.
podatnik osiągnie przychód w wysokości niższej od zamierzonej. Aby ten niski przy-
Jan Nowak
chód nie został w przyszłości zakwestionowany przez organy podatkowe, warto dla
(podpis uprawnionej osoby)
celów dowodowych sporządzić protokół przeceny, w którym znajdzie się wiarygodne
uzasadnienie obniżki ceny towaru. W protokole tym wskazuje się m.in. cenę zakupu
Dorota Przybyszewska
towarów, dotychczasową cenę sprzedaży oraz cenę aktualną (po przecenie). Numer
Gazeta Podatkowa nr 86 " 25.10.2007 r.