Najczęściej występujące schorzenia
układu krążenia
Leki stosowane w chorobach
Leki stosowane w chorobach
" Choroba nadciśnieniowa
układu krążenia
układu krążenia
" Choroba niedokrwienna serca/zawał
" Zaburzenia rytmu serca
" Niewydolność serca
" Zaburzenia gospodarki lipidowej
1 2
Najczęściej stosowane leki w chorobach
układu krążenia
" preparaty naparstnicy
" leki dopaminergiczne
Inhibitory konwertazy
Inhibitory konwertazy
" leki przeciwarytmiczne
" blokery kanału wapnia
angiotensyny (IKA)
angiotensyny (IKA)
" inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę  IKA
" leki moczopędne
" leki beta-adrenolityczne
" antagoniści receptora angiotensynowego  sartany
" leki przeciwlipemiczne: fibraty, statyny 3 4
Inhibitory konwertazy angiotensyny (IKA)- mechanizm działania
Inhibitory konwertazy angiotensyny 
mechanizm działania
Hamowanie układu renina-angiotensyna-
aldosteron (85-90%)
�� osoczowego
�� tkankowego
5 6
1
Inhibitory konwertazy angiotensyny- leki
Inhibitory konwertazy angiotensyny 
Stosowane grupy leków:
Stosowane grupy leków:
mechanizm działania c.d.
��inhibitory konwertazy zawierające grupę
��inhibitory konwertazy zawierające grupę
sulfhydrylową (SH) (kaptopryl)
sulfhydrylową (SH) (kaptopryl)
Hamowanie katabolizmu bradykininy:
��proleki (enalapryl, kwinapryl, ramipryl,
��proleki (enalapryl, kwinapryl, ramipryl,
ę!NO, ę! PGI2, ę! PGE2.
cilazapryl, fozynopryl, peryndopryl)
cilazapryl, fozynopryl, peryndopryl)
��inhibitory konwertazy o przedłużonym działaniu
��inhibitory konwertazy o przedłużonym działaniu
(enalapryl, lizynopryl)
(enalapryl, lizynopryl)
7 8
Inhibitory konwertazy angiotensyny  wskazania
Prolek
Prolek
" nadciśnienie tętnicze
" niewydolność serca
Prolek - (ang. pro-drug) - to substancja o działaniu
" współistniejąca z nadciśnieniem
leczniczym, która rozwija w pełni swoje działanie " - nefropatia z białkomoczem,
" - cukrzyca
dopiero w chwili, gdy ulegnie przemianom
" - przerost mięśni komory lewej,
metabolicznym w organizmie, natomiast sama nie jest
" - niewydolność krążenia,
aktywna, lub jest wielokrotnie mniej aktywna od
" - zaburzenia lipidowe,
powstałej substancji.
" - przebyty zawał mięśnia serca z niską frakcją
wyrzutu komory lewej
9 10
Inhibitory konwertazy angiotensyny  informacja
Inhibitory konwertazy angiotensyny 
użyteczna klinicznie:
przeciwwskazania
" inhibitory konwertazy są najlepiej tolerowanymi
lekami hipotensyjnymi
" hipowolemia,
" przed rozpoczęciem leczenia inhibitorami
" ciąża,
konwertazy lek moczopędny należy odstawić lub
" zwężenie tętnic nerkowych lub tętnicy nerkowej
u chorego z jedną nerką,
zmniejszyć jego dawkę
" kaszel przed rozpoczęciem leczenia.
" proleki wymagają uczynnienia w wątrobie i dlatego
póz
niej rozpoczynają działanie niż inhibitory
11 12
konwertazy z SH.
2
Inhibitory konwertazy angiotensyny 
Inhibitory konwertazy angiotensyny 
niepożądane działania
niepożądane działania
Związane z farmakologicznym działaniem leków:
Nie związane z farmakologicznym działaniem IKA
��obniżenie ciśnienia tętniczego krwi  hipotensja
��bezsenność, parastezje, bóle głowy, zmęczenie
��niewydolność nerek: stężenia mocznika,
��nudności wymioty, zaparcia, zaburzenia smaku
kreatyniny
��zaczerwienienie skóry, obrzęk naczynioruchowy
��zwiększenie stężenia potasu we krwi
��fetotoksyczne: wielowodzie, niewydolność nerek
��kaszel
płodu, anuria
13 14
Inhibitory konwertazy angiotensyny 
niepożądane działania
Nie związane z farmakologicznym działaniem IKA
��zaburzenia hematologiczne: anemia aplastyczna
Leki moczopędne
Leki moczopędne
(kaptopril), agranulocytoza (kaptopril, enalapril),
trombocytopenia (kaptopril)
��reakcje nadwrażliwości: eozynofila, zapalenie
pęcherzyków płucnych, toczeń rumieniowaty
15 16
Leki moczopędne- zastosowanie
Leki moczopędne- podział
" obrzęki sercowe, nerkowe, wątrobowe
" stany zatrzymania elektrolitów (sodu-napięcie
" leki zwiększające wydalanie głównie wody 
przedmiesiączkowe; substancji azotowych 
diuretyki
niewydolność wydzielnicza nerek)
" leki zwiększające wydalanie soli mineralnych 
" nadciśnienie (zmniejszenie ilości krwi krążącej)
sodu i chlorków - saluretyki
" zatrucia
" w leczeniu niektórych postaci otyłości
17 18
3
Leki moczopędne- podział, główne grupy
Leki moczopędne- podział
" w zależności od punktu uchwytu działania:
" leki o głównie nerkowym punkcie uchwytu
 leki o głównie nerkowym punkcie uchwytu
" tiazydy  hydrochlorotiazyd
" zwiększają przesącz pierwotny i hamują wchłanianie
zwrotne
" diuretyki pętlowe  furosemid, kwas etakrynowy
" pochodne chinazoliny i indoliny  chlortalidon,
 leki o głównie pozanerkowym punkcie uchwytu
indapamid, kwas tienylowy
działania
" działają na koloidy krwi i tkanki, powodują hydremię " inhibitory anhydrazy węglanowej  acetazolamid
19 20
Leki moczopędne  tiazydy,
hydrochlorotiazyd
" lek o budowie sulfonamidowej,
" dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego. Działanie występuje po 2
godzinach i utrzymuje się przez 6 do 12 godzin.
Leki moczopędne - leki o głównie
" hamuje transport sodu i chloru w początkowym odcinku kanalika
dystalnego nefronu, gdzie w warunkach fizjologicznych zwrotnemu
nerkowym punkcie uchwytu
wchłanianiu ulega 5-8% przefiltrowanego sodu.
" zastosowanie: obrzęki pochodzenia sercowego, nerkowego,
wątrobowego, nadciśnienie samoistne i nerkowe, zespół napięcia
przedmiesiączkowego
" może wywołać hipokaliemię (podaje się sole potasowe)
21 22
Leki moczopędne - pochodne chinazoliny i indoliny
Leki moczopędne - tiazydy
" związki o budowie heterocyklicznej (chinetazon, chlortalidon, metolazon,
indapamid, kwas tienylowy)
" przeciwwskazania: ostra niewydolność nerek z bezmoczem, śpiączka
" Chlortalidon -podawany wyłącznie doustnie
wątrobowa, zaburzenia elektrolitowe, ciąża; ostrożnie w cukrzycy i dnie
" Farmakokinetyka. Dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego.
moczanowej
Działanie pojawia się już po 2 godzinach, osiąga maksimum po 12
godzinach. Czas działania chlortalidonu wynosi od 48 do 72 godz.
" interakcje: nasilają działanie hipotensyjne guanetydyny, rezerpiny,
 hamuje wchłanianie zwrotne jonów sodu i chlorków w kanalikach
metyldopy oraz środków zwiotczających kuraropodobnych
bliższych
" działania niepożądane: uczulenie (pokrzywka, świąd), zaburzenia  zastosowanie: obrzęki sercowe, wątrobowe i nerkowe, nadciśnienie
tętnicze
elektrolitowe (hipokaliemia, hipernatremia), zaburzenia łaknienia,
 działania niepożądane: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zawroty i bóle
nudności, bóle głowy, hipotonia ortostatyczna, zapalenie trzustki
głowy, reakcje uczuleniowe, zaburzenia układu krwiotwórczego
" preparaty: Hydrochlorotiazidum, Clopamid  przeciwwskazania: ostra niewydolność nerek z bezmoczem, śpiączka
23 wątrobowa, uczulenie , ciąża i laktacja 24
4
Leki moczopędne - pochodne chinazoliny i indoliny c.d.
Leki moczopędne - pochodne chinazoliny i indoliny c.d
" Indapamid- jest dobrze rozpuszczalny w tłuszczach,
" Indapamid-podawany wyłącznie p.o
łatwo wiąże się z białkami osocza,
- lek o budowie sulfonamidowej
" zastosowanie: nadciśnienie samoistne,
- różni się od hydrochlorotiazydu dłuższym czasem półtrwania,
który wynosi od 14 do 18 godzin. Lek wiąże się z białkami współistniejące z cukrzycą
osocza w 71-79%. Metabolizowany w wątrobie.
 działania niepożądane: hipokaliemia, uczucie
 hamuje zwrotne wchłanianie sodu w kanalikach bliższych oraz
osłabienia, hipotonia ortostatyczna, reakcje uczuleniowe
w korowej części kanalików dalszych
 przeciwwskazania: ciąża, ciężka niewydolność wątroby,
zaburzenia naczyniowe o.u.n
 hamuje transport jonów wapniowych w komórce mięśniowej,
działa bezpośrednio rozkurczająco na naczynia
25 26
 w małej dawce działa silnie hipotensyjnie a słabo moczopędnie
Leki moczopędne- diuretyki pętlowe Leki moczopędne- diuretyki pętlowe
Furosemid, podawany p.o, i.v, i.m
Furosemid
 sulfonamid o silnym działaniu moczopędnym,
 zastosowanie: obrzęki  obwodowe różnego pochodzenia,
 dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego, wiązanie z białkami 98%, po
nadciśnienie, diureza wymuszona, obrzęk płuc oraz obrzęk mózgu
podaniu dożylnym biologiczny okres półtrwania 1-1,5 godz., przenika do
 działania niepożądane: jest mało toksyczny; może wywołać
płodu i mleka matki. Działanie moczopędne do 1 godz. po podaniu p.o , po
hipokaliemię odwodnienie, zagęszczenie krwi ze skłonnościami do
15 min. po podaniu i.v, czas działania 3-6 godz. Wydalany przez nerki.
zakrzepów; rzadko alergiczne reakcje skórne, biegunkę, zmniejszenie
 głównie hamuje wchłanianie zwrotne sodu a w niewielkim stopniu potasu
łaknienia, niekiedy hiperglikemię, hiperurykemie, hiponatremię,
 działa szybko (po wstrzyknięciu dożylnym po kilku minutach)
osłabienie siły mięśniowej, kurcze mięśni, upośledzenie słuchu,
 najsilniejszy lek moczopędny leukopenie, trombocytopenię
27 28
Leki moczopędne - diuretyki pętlowe
Leki moczopędne- diuretyki pętlowe
" Kwas etakrynowy
 powoduje zahamowanie wchłaniania zwrotnego sodu w pętli
Furosemid
nefronu i kanalikach
 interakcje: nasila działanie leków hipotensyjnych i środków
 zastosowanie: obrzęki związane z niewydolnością krążenia, zespół
zwiotczających, osłabia działanie leków
nerczycowy, marskość wątroby
przeciwcukrzycowych
 działania niepożądane: jest toksyczny; wywołuje zaburzenia
 przeciwwskazania: bezmocz, niedrożność dróg moczowych, żołądkowo-jelitowe, drażni ścianę naczyń (stosuje się rozcieńczone
roztwory), reakcje skórne, uszkodzenie słuchu (szum w uszach),
hipokaliemia, śpiączka wątrobowa, ciąża
zaburzenia elektrolitowe (odwodnienie, zasadowica,
 preparat: Furosemidum (p.o, i.v)
hipokaliemia, hipernatremia)
 przeciwwskazania: cukrzyca, ciąża, marskość wątroby
29 30
 -nie ma budowy sulfonamidowej
5
Leki moczopędne- diuretyki pętlowe c.d
Leki moczopędne - diuretyki oszczędzające potas
Torasemid
grupa związków nie powodujących kaliurii; hamują
" charakteryzuje się dobrą biodostępnością (80-90%).
Biologiczny okres półtrwania wynosi ok. 3,5 godz..
wchłanianie zwrotne sodu w kanalikach dalszych
" Wskazania lecznicze są takie same jak innych diuretyków
pętlowych.
" Ze względu dłuższy czas działania ma mniej działań
niepożądanych. Wykazuje efekty obniżania ciśnienia tętniczego
w leczeniu nadciśnienia już w dawkach nie dających wyraz
nego
działania moczopędnego..
31 32
Leki moczopędne - diuretyki oszczędzające potas Leki moczopędne - diuretyki oszczędzające potas
Spironolakton
Eplerenon 
konkurencyjny antagonista aldosteronu w kanaliku dalszym nefronu
" syntetyczny steroid, antagonista receptora aldosteronu,
 związek steroidowy o budowie aldosteronu; hamuje wchłanianie zwrotne sodu
" stosowany w leczeniu niewydolności serca.
(zwiększa się wydalanie sodu i wody z moczem)
" zalecany jest w leczeniu uzupełniającym u pacjentów z dysfunkcją
 Wchłania się z przewodu pokarmowego, ulega biotransformacji do czynnego
metabolitu  kanrenonu. Działanie spironolaktonu trwa do 2-3 dni po odstawieniu. skurczową lewej komory (EF < 40%) i klinicznymi objawami
Lek indukuje enzymy mikrosomalne wątroby.
niewydolności serca po przebytym zawale, razem z beyta-blokerami.
 zastosowanie: obrzęki, aldosteronizm
" można stosować razem z diuretykami tiazydowymi.
 działanie niepożądane: hiperkaliemia, zaburzenia rytmu serca, osłabienie siły
" gdy jest stosowany razem z inhibitorem ACE lub sartanem, a także u
mięśniowej, parestezje, ginekomastia, zaburzenia miesiączkowania, wysypki,
zaburzenia obrazu krwi pacjenta z niewydolnością nerek, powinno się często kontrolować
 przeciwwskazania: niewydonośc nerek, hiponatremia, ciąża, bezmocz kaliemię.
 preparat: Spironol (Verospiron) (p.o, i.v)
" przeciwwskazaniem do stosowania antagonistów aldosteronu jest
33 34
hiperkaliemiae" 5 mmol/l w surowic
Leki moczopędne- diuretyki oszczędzające potas
Leki moczopędne- niepożądane działania
" Triamteren
 pochodna pterydyny działa j.w.
" zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej
 zastosowanie: obrzęki w przewlekłej niewydolności krążenia,
choroby wątroby, zespół nerczycowy, nadciśnienie
" zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej
" Amiloryd
" zaburzenia hemodynamiczne
 działa na dystalny odcinek kanalika nerkowego, zwiększa wydalanie
sodu i chlorków oraz zmniejsza wydalanie potasu
" zaburzenia przemiany węglowodanowej, purynowej,
 zastosowanie: obrzęki sercowe, nadciśnienie, marskość wątroby
lipidowej, układu wewnątrzwydzielnczego
 działania niepożądane: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, suchość w
jamie ustnej, hiperkaliemia, kurcze mięśniowe, splątanie, hipotonia
" zaburzenia krzepnięcia krwi, narządu słuchu, układu
ortostatyczna
krwiotwórczego, układu immunologicznego
 przeciwwskaznaia: hiperkaliemia, niewydolność nerek, ciąża,
ostrożnie w cukrzycy
35 36
6
Leki moczopędne - niepożądane działania
Leki moczopędne - niepożądane działania
" Diuretyki tiazydowe
" Diuretyki tiazydowe
��układ krążenia: podciśnienie ortostatyczne, niedokrwienie
��zaburzenia gospodarki lipidowej ( stężenia
narządów (np. zawał kreski, ośrodkowego układu nerwowego
cholesterolu i trójglicerydów)
��zaburzenia gospodarki węglowodanowej (cukrzyca -
- przejściowe)
dysregulacja)
��zaburzenia gospodarki wodno-elekrolitowej: stężenia potasu
��ponadto: fotodermatozy, fofoalergie, toczeń
(zaburzenia rytmu serca) i cynku w organizmie, stężenia
rumieniowaty, toksyczna martwica skóry, zapalenia
naczyń
wapnia i sodu (obrzęki)
37 38
Leki moczopędne - niepożądane działania Leki moczopędne - niepożądane działania
" Furosemid " Spironolakton - oszczędzajacy potas
��hipokliemia ��zaburzenia endokrynne: działanie antyandrogenne
��hiponatremia ��mężczyz
ni: - ginekomastia
��hipomagnezemia - obniżenie libido
��zasadowica nieoddechowa - impotencja
��objawy nietolerancji węglowodanów - oligospermia
��hipertriglicerydemia, CholC, LDL, VLDL ��kobiety: - powiększenie gruczołów piersiowych
��hipowolemia - zaburzenia miesiączkowania (zbyt częste
��reakcje alergiczne: pokrzywka, ostre śródmiąższowe lub rzadkie miesiączki, brak miesiączki)
zapalenie nerek
��hiperpotasemia
��ototoksyczność
39 40
Leki beta- adrenolityczne  mechanizm działania
" grupa leków działających na receptory �1 i �2 (antagoniści)
" działanie związane jest z zablokowaniem receptora beta-adrenergicznego
co powoduje następujące efekty biologiczne:
��w obrębie serca: zmniejszenie częstości akcji serca, spadek ciśnienia
Leki beta- adrenolityczne
Leki beta- adrenolityczne
tętniczego krwi, zmniejszenie objętości wyrzutowej i minutowej serca,
zmniejszenie zużycia tlenu przez mięsień sercowy, zwiększenie przepływu
wieńcowego i poprawa odżywienia mięśnia sercowego
��w obrębie naczyń krwionośnych: skurcz naczyń i zwiększenie oporu
obwodowego,
��w obrębie mięśni gładkich narządów wewnętrznych: skurcz (np. oskrzeli)
41 42
7
Leki beta -adrenolityczne  podział
Leki beta -adrenolityczne- stosowane grupy leków
Nieselektywne
Nieselektywne
��nieselektywne (pindolol, propranolol, sotalol, nadolol)
��
" oksprenolol
��kardioselektywne (atenolol, metoprolol)
��hydrofilne (atenolol, nadolol) " pindolol
��z własną aktywnością sympatomimetyczną (ISA)
" propranolol
(oksyprenolol, pindolol)
" sotalol
��alfa-beta-blokery (labetalol, karwedilol)
" nadolol
��beta-blokery rozszerzające naczynia (bisoprolol,
celiprolol)
43 44
Leki beta- adrenolityczne  podział Leki beta- adrenolityczne  podział
Selektywne
Selektywne
" metoprolol
Leki ą- i �-adrenolityczne
Leki ą- i �-adrenolityczne
" atenolol
" labetalol
" labetalol
" acebutolol
" betaksolol
" karwedilol
" karwedilol
" bisoprolol
" celiprolol
" nebiwolol
45 46
Leki beta -adrenolityczne  wskazania Leki beta- adrenolityczne  przeciwwskazania
" bradykardia zatokowa
" blok przedsionkowo-komorowy II stopnia i blok
" nadciśnienie tętnicze
przedsionkowo-komorowy III stopnia
" choroba niedokrwienna serca
" wstrząs kardiogenny
" nadkomorowe zaburzenia rytmu serca
" niewyrównana astma oskrzelowa, przewlekła obturacyjna
" komorowe zaburzenia rytmu serca
choroba płuc lub inna przewlekła choroba płuc
" profilaktyka napadów migreny " niewyrównana niewydolność krążenia
" nasilone zaburzenia krążenia obwodowego
" tachykardia zatokowa
" angina Prinzmetala
47 48
8
Leki beta- adrenolityczne  niepożądane działania
Leki beta -adrenolityczne  niepożądane działania
" ośrodkowy układ nerwowy: uczucie zmęczenia, zawroty
" układ krążenia: bradykardia, niedociśnienie,
głowy, bóle głowy, depresja, zaburzenia świadomości
zaburzenia rytmu serca (proarytmia: sotalol;
" zaburzenia endokrynne: hiperglikemia, hipoglikemia
torsades de pointes), zaburzenia przewodzenia
(cukrzyca - dysregulacja)
wewnątrzsercowego (bloki przedsionkowo-
komorowe, zaburzenia krążenia obwodowego
" układ moczowo-płciowy: zaburzenia seksualne,
impotencja, libido, zaburzenia w oddawaniu moczu
i mózgowego
(nocne, częste, zatrzymanie)
49 50
Leki beta -adrenolityczne  niepożądane działania Leki beta -adrenolityczne  niepożądane działania
" zaburzenia dermatologiczne: zaczerwienienie, świąd,
" układ oddechowy: skurcz oskrzeli (nieselektywne,
zaburzenia pigmentacji, łysienie plackowate
zależny od dawki selektywnych), zaburzenia oddychania,
" zaburzenia w badaniach laboratoryjnych:
kaszel,
stężenia mocznika (propranolol),
" układ mięśniowo-szkieletowy: bóle ścięgien, stawów,
stężenia transaminaz, fosfatazy alkalicznej, LDH
mięśni, zapalenie ścięgien
(propranolol, metoprolol)
51 52
Wynikiem działania miażdżycy może być:
" choroba wieńcowa,
" zawał serca,
Miażdżyca
Miażdżyca " udar mózgu,
" chromanie przystankowe czyli inaczej miażdżyca
tętnic kończyn dolnych
" wszelkie inne choroby spowodowane przez
zmiany zwyrodnieniowe niedokrwionych narządów
(np. niedokrwienie nerek może być powodem
dokuczliwej choroby nadciśnieniowej).
53 54
9
Celem leczenia hiperlipidemii jest: Zasady leczenia miażdżycy
" obniżenie ryzyka choroby niedokrwiennej serca,
" zahamowanie bądz
uzyskanie regresji zmian
" zmniejszenie stężenia cholesterolu we krwi
miażdżycowych,
" normalizacja składu lipoprotein
" zmniejszenie zmian skórnych (żółtaków),
" zapobieganie ostremu zapaleniu trzustki u osób z " leczenie antyagregacyjne
wysoką trójglicerydemią,
" dodatkowo na podstawie ostatnich badań zmniejszenie
incydentów sercowo-naczyniowych.
55 56
Leczenie dyslipidemii
Zasady leczenia miażdżycy
" zahamowanie wchłaniania cholesterolu z jelit
1) wyrównanie metaboliczne cukrzycy,
" zahamowanie syntezy cholesterolu w wątrobie
2) normalizacja masy ciała,
" zwiększenie katabolizmu VLDL i LDL
3) zastosowania wysiłku fizycznego,
4) u osób z hipertrójglicerydemią bezwzględny zakaz picia
" zahamowanie wytwarzania bogatych w
alkoholu,
cholesterol frakcji lipoprotein
5) dieta hipolipemizująca
" zahamowanie syntezy VLDL
" zahamowanie agregacji płytek krwi
57 58
Zasady leczenia miażdżycy
" hipercholesterolemia
 żywice
 statyny
 fibraty
 kwas nikotynowy (KN)
Leki przeciwlipemiczne
Leki przeciwlipemiczne
 probukol
 terapia skojarzona (żywice+statyny, żywice+fibraty, żywice+KN,
żywice+probukol)
" hiperlipidemia mieszana
 fibraty
 KN
" hipertrójglicerydemia
 fibraty
 KN
59 60
 terapia skojarzona:fibraty + KN i oleje rybne
10
Statyny Statyny
" inhibitory enzymu kontrolującego biosyntezę cholesterolu
(reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylokoenzymu A)
" hamują syntezę VLDL w wątrobie.
" obniżają stężenie cholesterolu całkowitego o 15-30%, LDL-
" zmniejszają pulę cholesterolu wewnątrz komórek, pobudza to
Ch o 20-40%, podwyższają natomiast stężenie HDL-Ch o 5-
biosyntezę i aktywność receptorów komórek dla LDL. Cząstki
10%.
te są aktywnie wychwytywane przez komórki dla uzupełnienia
" stwierdzono również, że po podaniu statyn stężenie
niedoboru cholesterolu wynikającego z zahamowania jego
trójglicerydów zmniejsza się o 10-20%.
biosyntezy przez statyny
61 62
Statyny- mechanizm działania Statyny- mechanizm działania
2. Modyfikują czynność śródbłonka poprzez:
1. Modyfikują strukturę śródbłonka poprzez:
 poprawę rozkurczu naczyniowego związanego z działaniem
 tworzenie się  twardszych blaszek miażdżycowych,
tlenku azotu.
 zmniejszenie liczby złogów lipidowych,
3. Osłabiają reakcję zapalną poprzez:
 zwiększenie puli kolagenu,
 zahamowanie aktywności makrofagów oraz limfocytów T,
 zwiększenie liczby komórek mięśni gładkich,
 hamowanie produkcji wolnych rodników tlenowych przez
stymulowane makrofagi, co w następstwie zmniejsza
 neowaskularyzację w błonie wewnętrznej.
zdolność tych makrofagów do modyfikacji oksydatywnej
LDL-Ch.
63 64
Statyny- mechanizm działania
Statyny- działania niepożądane
4. Wpływają na układ hemostazy  (niejednorodnie) poprzez:
 hamowanie wydzielania czynnika tkankowego (kofaktor  zwiększenie aktywności transaminaz
osoczowego czynnika VII),
 miopatia i rabdomioliza (zwiększenie stężenia
 upośledzenie agregacji płytek przez obniżenie zawartości
CPK, haptoglobiny)
cholesterolu w błonach płytek,
 zaburzenia żołądkowe
 obniżenie biosyntezy tromboksanu w płytkach,
 objawy ze strony OUN (bóle głowy, bezsenność),
 zmniejszenie stężenia fibrynogenu w surowicy krwi,
 wysypka skórna
 zmniejszenie lepkości krwi całkowitej.
65 66
11
Statyny- preparaty Statyny- preparaty
Siła działania Lowastatyny i Prawastatyny jest podobna,
dwukrotnie silniej działa Simwastatyna, zaś czterokrotnie
 Lowastatyna,
słabiej Fluwastatyna, która może obniżyć stężenie
 Prawastatyna,
cholesterolu całkowitego o 55%, a trójglicerydy o 35%.
 Simwastatyna
Fluwastatyna daje najmniej działań niepożądanych, w
związku z tym można ewentualnie próbować ją kojarzyć z
 Fluwastatyna
fibratami.
 Atorwastatyna
Ponieważ synteza cholesterolu zachodzi w znacznej mierze w
nocy stąd preferencja podawania statyn w czasie kolacji.
67 68
Fibraty
Fibraty
" pochodne kwasu fibrynowego.
" pochodne kwasu fibrynowego.
" pobudzają lipazę lipoproteinową zwiększając w ten sposób
rozpad lipoprotein bogatych w trójglicerydy. " również mogą obniżać stężenie fibrynogenu.
" hamują syntezę VLDL oraz apoliporoteiny ApoB w
" podnoszą stężenie LDL-Ch u pacjentów z wysokimi
komórkach wątrobowych, zwiększają klirens LDL-Ch z
stężeniami trójglicerydów
krążenia poprzez aktywację receptora LDL i zwiększenie
Fibraty obniżają stężenie trójglicerydów o około 50%,
jego powinowactwa do LDL-Ch, zmieniają dystrybucję
podwyższają HDL-Ch. o ok. 10-25%, obniżają stężenie
podfrakcji LDL-Ch z podtypu B na podtyp A (większe
LDL-Ch o około 15%.
cząstki, mniej aterogenne).
69 70
Fibraty
Fibraty
" Do działań niepożądanych tych leków zaliczamy:
Do grupy tej zaliczamy:
" dolegliwości gastryczne, pokrzywkę, miopatię, wzrost
" Clofibrat, aktywności transaminaz, impotencję.
" Gemfibrozil, " przeciwwskazaniem do stosowania tych leków jest
uszkodzenie wątroby, nerek oraz zespół nerczycowy.
" Fenofibrat,
" Fibraty mogą nasilać działanie leków
" Bezofibrat,
przeciwzakrzepowych, dlatego w przypadku jednoczesnego
" Lifibrol.
stosowania dawkę fibratów należy odpowiednio
Fibraty nowszej generacji mają silniejszy wpływ
zmniejszyć.
na LDL-Ch i mogą być podawane raz dziennie.
71 72
12
NADCIŚNIENIE T
TNICZE
NADCIŚNIENIE T
TNICZE
73 74
75 76
Wpływ ciśnienia tętniczego na ryzyko
Strategia leczenia
sercowo-naczyniowe
" Udar mózgu Plan ten powinien uwzględniać:
" obniżenie ciśnienia rozkurczowego już o 5 mmHg powoduje
" monitorowanie ciśnienia tętniczego i innych czynników
zmniejszenie tego zagrożenia o 35-40%
ryzyka
" Choroba wieńcowa
" zmiany stylu życia w celu obniżenia ciśnienia tętniczego
" Niewydolność serca i choroby nerek
i kontroli pozostałych czynników ryzyka
" -u chorych na nadciśnienie ryzyko wystąpienia
" leczenie farmakologiczne w celu obniżenia ciśnienia
niewydolności serca jest 6-krotnie większe niż u osób z
prawidłowym ciśnieniem tętniczym tętniczego, kontroli pozostałych czynników ryzyka i
" Nawracające incydenty sercowo-naczyniowe towarzyszących stanów klinicznych
" Ciśnienie tętna i podatność tętnic
77 78
13
Strategia leczenia
Cele leczenia hipotensyjnego
" Zmiany stylu życia powinno się wdrożyć zawsze, gdy
istnieje taka potrzeba, u wszystkich pacjentów, także tych,
" Skuteczne obniżenie ciśnienia krwi
którzy wymagają leczenia farmakologicznego
" Zmiany stylu życia:
" Przywrócenie prawidłowej struktury serca i
" zaprzestanie palenia tytoniu, zmniejszenie masy ciała,
naczyń
ograniczenie spożycia alkoholu, zmniejszenie spożycia soli
" Korekcja innych czynników ryzyka
kuchennej
" Korzystny wpływ na choroby współistniejące
" kompleksowe zmiany diety
" czynniki psychologiczne i stres
79 80
Farmakoterapia nadciśnienia tętniczego Zasady leczenia farmakologicznego
" Zasady te obejmują:
" W leczeniu nadciśnienia tętniczego stosuje się 6
 rozpoczęcie leczenia od najmniejszych dostępnych
głównych grup leków:
dawek leków, w celu zminimalizowania działań
" leki moczopędne,
niepożądanych
 stosowanie leków w odpowiednich połączeniach w celu
" b�-blokery,
osiągnięcia maksymalnego efektu hipotensyjnego przy
" antagoniści wapnia,
minimalnych działaniach niepożądanych
" inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE),
 stosowanie długo działających leków hipotensyjnych,
antagoniści angiotensyny II i a�-blokery.
zapewniających 24-godzinną skuteczność przy
podawaniu raz na dobę
81 82
Rozpoczęcie leczenia farmakologicznego
Skuteczne połączenia leków
W grupie dużego lub bardzo dużego ryzyka leczenie
farmakologiczne należy rozpocząć w ciągu kilku dni, gdy
powtarzane pomiary ciśnienia tętniczego potwierdzą
" diuretyk i b�-bloker
rozpoznanie.
" diuretyk i inhibitor ACE (lub antagonista
W grupie średniego lub małego ryzyka rozpoczęcie leczenia
angiotensyny II)
farmakologicznego zależy od:
" antagonista wapnia (z grupy dihydropirydyn) + b�-
" przedyskutowania z chorym preferowanych strategii leczenia
bloker
" stopnia obniżenia ciśnienia tętniczego, uzyskanego dzięki
zmianom stylu życia " antagonista wapnia i inhibitor ACE
" stopnia kontroli innych czynników ryzyka
" a�-bloker i b�-bloker
" możliwości systemu opieki zdrowotnej w danym kraju
83 84
14