Zarządzanie kontami
Do zarządzania kontami u\
ytkowników nale\
y ich zakładanie, usuwanie, modyfikowanie,
zmiana hasła oraz szereg dodatkowych czynności.
Typy lokalnych kont u\
ytkowników
Ka\
demu tworzonemu kontu u\
ytkownika zostaje przypisany jeden z dwóch
predefiniowanych typów: administrator komputera lub konto z ograniczeniami. W
zale\
ności od metody tworzenia konta zostaje mu automatycznie lub manualnie
przypisany typ. Podczas tworzenia konta u\
ytkownika lokalnego za pomocą apletu Konta
u\
ytkowników z Panelu sterowania podejmowana jest decyzja o jego typie. Gdy do
tworzenia konta u\
ywana jest konsola Zarządzanie komputerem, zostaje ono
automatycznie przypisane do grupy U\
ytkownicy, co oznacza, \
e posiada ograniczenia.
Typ konta wynika bezpośrednio z jego przynale\
ności do grup u\
ytkowników. Podział ten
prezentuje się następująco:
" Konto z ograniczeniami to konto, które nale\
y do grupy U\
ytkownicy i posiada
następujące prawa:
o Zmiana obrazu skojarzonego z kontem u\
ytkownika.
o Zmiana własnego hasła.
o Usuwanie własnego hasła.
" Standardowe konto u\
ytkownika nie nale\
y do grupy kont predefiniowanych,
mo\
na je utworzyć wyłącznie korzystając z konsoli Zarządzanie komputerem.
Konto standardowe musi nale\
eć do grupy U\
ytkownicy zaawansowani.
Przyłączenie konta do tej grupy nie jest automatyczne i musi wykonać je osoba
tworząca lub modyfikująca konto. Prawa przypisane do standardowego konta to:
o Prawa, jakie posiada konto z ograniczeniami.
o Mo\
liwość zmiany podstawowych ustawień komputera takich jak zmiana
ustawień wyświetlania oraz zarządzania energią.
" Administrator komputera nale\
y do grupy Administratorzy i posiada pełne prawa
zarządzania komputerem, które obejmują:
o Prawa konta standardowego.
o Tworzenie, zmiana i usuwanie kont u\
ytkowników.
o Zmiany w konfiguracji komputera.
o Dostęp do wszystkich plików na komputerze.
o Instalacja sprzętu i oprogramowania.
Tworzenie lokalnych kont u\
ytkowników
Pierwsze lokalne konto u\
ytkownika powstaje podczas instalacji Windows XP i jest to
konto Administrator, dla którego u\
ytkownik w trakcie instalacji podaje hasło. Następne
konta mo\
na utworzyć zaraz po instalacji, kiedy wyświetlany kreator proponuje zało\
enie
kont dla u\
ytkowników komputera. Wszystkie konta utworzone w ten sposób otrzymują
uprawnienia administratora komputera oraz puste hasło. Puste hasło oraz maksymalne
prawa, jakie otrzymują konta sprawiają, i\
nie jest to zalecana metoda tworzenia kont
u\
ytkowników lokalnych. Jeśli jednak zostanie ona wykorzystana, nale\
y mo\
liwie szybko
zmienić typ kont na konto z ograniczeniami. Aby to zrobić, wykonaj następujące
czynności:
1. Załoguj się na u\
ytkownika, który pozostanie administratorem komputera.
2. W Panelu sterowania uruchom Konta u\
ytkowników.
3. Kliknij Zmień inne konto.
4. Następnie kliknij konto, którego typ chcesz zmienić.
5. Kliknij Zmień typ konta.
6. Wybierz opcję Ograniczone i kliknij przycisk Zmień typ konta.
Je\
eli w systemie jest tyko jedno konto administratora komputera, Windows XP
blokuje mo\
liwość zmiany jego typu na konto z ograniczeniami do momentu utworzenia
innego konta administracyjnego.
Podczas pracy w systemie Windows XP mo\
liwe jest tworzenie nowych kont z
wykorzystaniem trzech metod. Metody te ró\
nią się interfejsem u\
ytkownika oraz
mo\
liwościami. Pierwszy sposób, zalecany dla początkujących u\
ytkowników, polega on
na wykorzystaniu apletu Konta u\
ytkowników z Panelu sterowania.
Konta u\
ytkowników  Strona główna
Aby utworzyć konto u\
ytkownika, wykonaj następujące czynności:
1. Otwórz Panel sterowania.
2. Uruchom aplet Konta u\
ytkowników.
3. Kliknij Utwórz nowe konto.
4. Na kolejnym ekranie wpisz nazwę tworzonego konta i kliknij Dalej.
5. Przeczytaj informacje o dostępnych typach kont i wybierz odpowiednie dla
tworzonego u\
ytkownika.
Dla większości u\
ytkowników komputera zalecane jest konto Ograniczone.
6. Kliknij Utwórz konto.
Je\
eli komputer pracuje w domenie, wygląd i sposób obsługi apletu Konta u\
ytkowników
jest inny. W oknie Konta u\
ytkowników na karcie U\
ytkownicy prezentowane są lokalne
oraz domenowe konta u\
ytkowników, które otrzymały uprawnienie do korzystania z
komputera. Konta domenowe są wyró\
nione inną ikoną. Na rysunku poni\
ej pokazane są
trzy konta, dwa pierwsze to konta lokalne natomiast konto trzecie, którego ikona
przedstawia głowę na tle globu to konto domenowe. Nie nale\
y sugerować się tym, \
e
przy wszystkich kontach w kolumnie Domena widnieją wpisy. Dwa pierwsze wpisy to
nazwa komputera, w którego lokalnej bazie kont SAM zostały utworzone konta, trzeci
wpis to właściwa nazwa domeny, w której pracuje komputer.
Wygląd okna Konta u\
ytkowników, gdy komputer pracuje w domenie
Po wybraniu przycisku Dodaj administrator komputera ma mo\
liwość wskazania kont
domenowych, które będą miały dostęp do komputera.
Jeśli znana jest nazwa konta u\
ytkownika, któremu ma zostać nadane prawo korzystania
z komputera, mo\
na wpisać tę nazwę oraz domenę konta. Lub, je\
eli nazwa u\
ytkownika
jest nieznana, mo\
na skorzystać z przycisku Przeglądaj w celu zlokalizowania
u\
ytkownika w domenie. Posługiwanie oknem Wybierania obiektów domenowych zostało
opisane dalej w tym rozdziale. Po wskazaniu prawidłowego konta domenowego nale\
y
zdecydować o poziomie uprawnień, jakie zostanie mu nadane. Mo\
liwe wybory to:
" U\
ytkownik standardowy,
" U\
ytkownik z ograniczonym dostępem,
" Inny.
Wybierając Inny nale\
y wybrać grupę u\
ytkowników, do której będzie nale\
ało konto
domenowe. Wykorzystując przycisk Usuń na karcie U\
ytkownicy mo\
na usunąć konto.
Je\
eli jest to konto lokalne, zostanie ono usunięte z lokalnej bazy kont SAM, je\
eli
domenowe, to nie zostanie usunięte z Active Directory, lecz tylko z listy kont
domenowych, które mogą korzystać z komputera. Wybierając przycisk Właściwości
administrator komputera mo\
e ustawić poziom dostępu, jaki będzie posiadał u\
ytkownik,
wybierając odpowiednie opcje. Modyfikując właściwości konta lokalnego dodatkowo
mo\
na zmienić jego nazwę, imię i nazwisko oraz opis.
Kolejny sposób zakładania u\
ytkowników lokalnych wykorzystuje konsolę MMC (ang.
Microsoft Management Console). Zakładanie u\
ytkownika z wykorzystanie konsoli MMC
odbywa się identycznie niezale\
nie od przynale\
ności komputera. Wysoką funkcjonalność
konsoli osiągnięto dzięki zastosowaniu mechanizmu dodawania Przystawek. Zasady
korzystania z konsoli MMC zostały opisane w dalszej części ksią\
ki. Aby zało\
yć konto
u\
ytkownika z wykorzystaniem konsoli MMC:
1. Panelu sterowania otwórz grupę Narzędzia administracyjne.
2. W oknie Narzędzia administracyjne dwukrotnie kliknij na Zarządzanie komputerem.
Zostanie uruchomiona konsola Zarządzanie komputerem.
Alternatywną metodą uruchamiania konsoli Zarządzanie komputerem jest
kliknięcie prawym przyciskiem myszy na Mój komputer w menu Start lub na
pulpicie oraz wybranie z menu podręcznego Zarządzaj.
Je\
eli podczas pracy w domenie w oknie Konta u\
ytkowników na karcie
Zaawansowane klikniesz przycisk Zaawansowane, otworzy się konsola
U\
ytkownicy i grupy lokalne, która zawiera przystawkę do obsługi kont
u\
ytkowników identyczną z tą, która jest elementem konsoli Zarządzanie
komputerem.
3. W lewej części okna tzw. drzewie konsoli wybierz i rozwiń przystawkę
U\
ytkownicy i grupy lokalne.
4. Kliknij na U\
ytkownicy, w okienku po prawej stronie tzw. oknie szczegółów
pojawi się lista kont u\
ytkowników, jakie ju\
zostały utworzone w Twoim
komputerze.
Lista u\
ytkowników komputera lokalnego
5. Kliknij prawym przyciskiem myszy puste pole w oknie szczegółów lub folder
U\
ytkownicy w drzewie konsoli. Pojawi się menu podręczne.
6. W menu podręcznym wybierz Nowy u\
ytkownik&
7. W oknie Nowy u\
ytkownik wypełnij odpowiednie pola:
a. Nazwa u\
ytkownika  unikalna nazwa konta u\
ytkownika u\
ywana do
jego identyfikacji. Nie mo\
e się powtórzyć w obrębie lokalnej bazy kont
SAM. Nie mo\
e zawierać następujących znaków: " / \ [ ] : ; | = , + * ? <
>. Maksymalna długość wynosi 20 znaków.
b. Pełna nazwa  nazwa u\
ytkownika wyświetlana w konsoli MMC.
c. Opis  miejsce na wpisane opisu u\
ytkownika lub konta. Pole to jest
informacyjne.
d. Hasło  tutaj wpisz hasło dla konta.
e. Potwierdz
hasło  wpisz hasło ponownie w celu uniknięcia pomyłki.
8. Następnie skonfiguruj opcje konta, do których nale\
y:
f. U\
ytkownik musi zmienić hasło przy następnym logowaniu  wymusza
zmianę hasła podczas pierwszego logowania. Włączenie tej opcji wyklucza
dwie następne.
g. U\
ytkownik nie mo\
e zmienić hasła  odbiera osobie korzystającej z konta
mo\
liwość zmiany hasła.
h. Hasło nigdy nie wygasa  nadpisuje ustawienie Maksymalny okres
wa\
ności hasła konfigurowane w Zasadach grupy. Określa, \
e hasło nigdy
nie traci swojej wa\
ności.
i. Konto jest wyłączone  wyłącza konto. Wyłączenie konta nie powoduje
jego usunięcia, gdy konto jest wyłączone nie mo\
na go wykorzystać do
logowania.
9. Kliknij Utwórz.
Ostatnim sposobem zakładania kont u\
ytkowników jest wykorzystanie Wiersza poleceń
(ang. Command line). Ta metoda jest szczególnie przydatna, kiedy musimy zało\
yć kilka
kont u\
ytkowników na ró\
nych komputerach. W tym celu nale\
y napisać odpowiedni plik
wsadowy tworzący konta. W pliku tym powinna zostać wykorzystane polecenie net user,
dzięki któremu mo\
na zakładać konta. Poni\
ej prezentujemy składnię polecenia, które
mo\
na wykorzystać w pliku wsadowym lub bezpośrednio w Wierszu poleceń.
net user nazwa_konta haslo_konta_ /add
Powy\
sze polecenie zakłada u\
ytkownika lokalnego nazwa_konta z hasłem: hasło_konta.
Modyfikowanie kont
U\
ytkownik z uprawnieniami administratora, tworząc konta dla innych osób ma dostęp do
zmiennej ilości parametrów konta. Ilość dostępnych parametrów jest zale\
na od
wybranej metody tworzenia kont, lecz nawet, jeśli administrator wybierze metodę
najbardziej zaawansowaną, czyli przystawkę U\
ytkownicy i grupy lokalne nie mo\
e od
razu ustawić wszystkich parametrów. Jest to dopiero mo\
liwe podczas modyfikacji
ustawień konta. Aby mieć dostęp do wszystkich ustawień konta:
1. Załoguj się na konto administratora komputera.
2. Uruchom konsolę Zarządzanie komputerem.
3. W drzewie konsoli rozwiń folder U\
ytkownicy i grupy lokalne.
4. Kliknij folder U\
ytkownicy.
5. Prawym przyciskiem kliknij konto, którego ustawienia chcesz modyfikować, z
menu podręcznego wybierz Właściwości.
6. Na ekranie pojawi się okno Właściwości konta.
Okno słu\
ące do modyfikacji ustawień konta u\
ytkownika
7. Zmień ustawienia i kliknij przycisk OK.
Na karcie Ogólne okna Właściwości konta znajdują się te same parametry, które zostały
opisane wcześniej w tym rozdziale w procedurze tworzenia konta u\
ytkownika za pomocą
konsoli Zarządzanie komputerem. Jedynym nowym parametrem jest Konto jest
zablokowane, który nie jest włączany manualnie, lecz automatycznie po określonej w
ustawieniach bezpieczeństwa komputera ilości nieudanych prób logowania. Je\
eli konto
zostanie zablokowane, tylko osoba posiadająca uprawnienia administratora komputera
mo\
e je odblokować wyłączając opcję.
Na karcie Członek grupy znajduje się lista grup, do których nale\
y modyfikowane konto.
Aby dodać konto do nowej grupy:
1. Na karcie Członek grupy kliknij przycisk Dodaj.
2. Jeśli znasz nazwę grupy, do której chcesz dodać konto, wpisz ją w pole tekstowe
Wprowadz
nazwy obiektów do wybrania (przykłady) i kliknij Sprawdz
nazwy.
3. Je\
eli wpisałeś poprawną nazwę grupy, tekst zostanie uzupełniony o nazwę
komputera.
Na przykład je\
eli wpisałeś grupę Administratorzy, a Twój komputer nazywa się
WindowsXP, powinien pojawić się następujący tekst: WindowsXP\Administratorzy
lub
Je\
eli nie znasz nazwy grupy, wybierz przycisk Zaawansowane& i kliknij Znajdz

teraz. Zobaczysz listę wszystkich dostępnych grup. Zaznacz tą, która Cię
interesuje i kliknij OK.
4. Zamknij okno, klikając przycisk OK.
5. Jeśli nie wprowadzasz innych modyfikacji konta, kliknij OK, aby zamknąć
Właściwości konta.
Aby usunąć konto z grupy:
1. Na karcie Członek grupy wybierz grupę, z której chcesz usunąć konto.
2. Kliknij Usuń.
3. Klikni OK, aby zamknąć okno Właściwości konta
Ostatnia karta to Profil, na której znajdują się parametry dotyczące lokalizacji profilu
u\
ytkownika, skryptu logowania oraz folderu macierzystego.
Profil u\
ytkownika to zbiór ustawień środowiska pracy, do którego zaliczamy ustawienia
pulpitu, menu Start, ustawienia aplikacji, folder Moje dokumenty, pliki cookies.
Domyślnie profile u\
ytkowników Windows XP są przechowywane na partycji rozruchowej
w folderze Documents and Settings, w którym ka\
dy u\
ytkownik choć raz zalogowany do
komputera, posiada swój folder o nazwie zgodnej z nazwą u\
ytkownika. Są to profile
lokalne  przechowywane lokalnie na stacji.
Drugi rodzaj profili to profile wędrujące inaczej nazywane mobilnymi (ang. Roaming User
Profile) najczęściej wykorzystywane podczas pracy w domenie, lecz nie tylko. Profile
mobilne są przechowywane w sieciowym udziale (udostępnionym folderze), do którego
u\
ytkownik ma dostęp z ka\
dego komputera pracującego w sieci, podczas gdy profil
lokalny dostępny jest wyłącznie podczas pracy na komputerze, gdzie nastąpiło pierwsze
logowanie u\
ytkownika i związane z tym utworzenie profilu, który powstaje przy
pierwszym logowaniu. Je\
eli u\
ytkownik korzystający z profilu lokalnego zmieni
ustawienia zapisywane w profilu na swoim komputerze, a następnie zaloguje się do
innego komputera, jego ustawienia nie będą dostępne, aby mo\
na było korzystać z tych
samych ustawień profilu przy wszystkich komputerach w sieci, nale\
y korzystać z profili
mobilnych. Podczas gdy u\
ytkownik loguje się do komputera na konto, dla którego został
określony profil mobilny, profil ten jest ściągany przez sieć do komputera lokalnego i
wykorzystywany podczas pracy. Gdy u\
ytkownik wyloguje się z komputera, wszelkie
zmiany w ustawieniach zostaną zapisane w udostępnionym folderze, gdzie
przechowywany jest profil. Zarządzanie profilami odbywa się za pomocą karty
Zaawansowane okna Właściwości systemu wywoływanego przez dwukrotne kliknięcie
ikony System w Panelu sterowania. Aby zarządzać profilami, nale\
y kliknąć przycisk
Ustawienia w polu Profile u\
ytkownika.
Okno Profile U\
ytkownika
W oknie Profile u\
ytkownika mo\
na przeglądać listę istniejących profili ich rozmiarów,
typu oraz czasu ostatniej modyfikacji. W przypadku wybrania profilu mobilnego mo\
na
zmienić jego typ na lokalny. Aby to zrobić:
1. Wybierz profil mobilny.
2. Kliknij przycisk Zmień typ.
3. W oknie Zmienianie typu profilu wybierz Profil lokalny
4. Kliknij OK.
Inne operacje, które mo\
na wykonać to usunięcie profilu oraz kopiowanie do innej
lokalizacji.
Skrypt logowania to plik wykonywalny najczęściej napisany w jednym z obsługiwanych
języków skryptowych np. Visual Basic Script Edition lub plik wsadowy. Skrypt ten jest
uruchamiany podczas ka\
dego logowania u\
ytkownika, któremu został przypisany i mo\
e
słu\
yć do automatycznego przeprowadzania dodatkowej konfiguracji.
Folder macierzysty to miejsce, gdzie u\
ytkownik przechowuje swoje dane, mo\
na go
skonfigurować jako ście\
kę lokalną lub podłączyć jako dysk sieciowy. Najczęściej
wykorzystywana jest druga mo\
liwość, aby u\
ytkownik mógł korzystać ze swojego
folderu macierzystego jak z dysku dostępnego np. z poziomu okna Mój komputer.
Karta Profil okna Właściwości u\
ytkownika
Aby zmienić ustawienia na karcie Profil:
1. W oknie Właściwości kliknij na kartę Profil.
2. W polu Ście\
ka profilu wpisz ście\
kę lokalną lub sieciową ście\
kę UNC (ang.
Universal Naming Convention) do katalogu, w którym będzie przechowywany
profil u\
ytkownika.
Przykład:
c:\Profile\Kot Filemon lub \\Serwer\Nazwa_udzialu\nazwa_uzytkownika.
Je\
eli nie istnieje katalog o podanej nazwie, zostanie on zało\
ony podczas pierwszego
logowania u\
ytkownika.
Podczas wpisywania lokalizacji sieciowej nale\
y się upewnić, czy nazwa serwera i nazwa
udziału są prawidłowe. Do udziału wszyscy u\
ytkownicy, których profile będą w nim
przechowywane powinni mieć minimalne uprawnienie Zapis i wykonanie.
Istnieje mo\
liwość u\
ywania zmiennej %username%, zamiast wpisywania nazwy
u\
ytkownika, która mo\
e być długa lub skomplikowana. Po potwierdzeniu operacji
przyciskiem OK lub Zastosuj zmienna zostanie automatycznie zastąpiona nazwą
u\
ytkownika. Windows XP automatycznie nadaje uprawnienie Pełna kontrola dla
właściciela profilu oraz systemu. Ma to miejsce wyłącznie na partycji NTFS.
3. W polu Skrypt logowania wpisz lokalizację skryptu, który ma być uruchamiany
podczas logowania na konto.
4. W pole Ście\
ka lokalna wpisz ście\
kę do folderu na dysku lokalnym
lub wybierz opcję Podłącz, wska\
literę dysku, na jaką zostanie zamapowany
folder macierzysty następnie podaj ście\
kę UNC do udziału sieciowego.
Podobnie jak w przypadku profilu mo\
na u\
ywać zmiennej, %username%, która
działa w ten sam sposób.
Zmiana obrazu skojarzonego z kontem
Ka\
de konto u\
ytkownika lokalnego na komputerze pracującym w grupie roboczej
posiada skojarzony ze sobą obraz, który jest wyświetlany na ekranie logowania oraz w
menu Start. Konto mo\
e zostać skojarzone z obrazem predefiniowanym lub dowolnym
zdjęciem w jednym z rozpoznawanych formatów plików obrazów. Aby zmienić obraz dla
Twojego konta, kliknij na ten obraz w menu Start, co spowoduje otwarcie okna słu\
ącego
do zmiany obrazów. Alternatywną metodą jest uruchomienie apletu Konta u\
ytkowników,
wybranie konta do zmiany obrazu i kliknięcie opcji Zmień mój obraz.