Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy oraz ascety; świętego.











Piątek, 21 Kwietnia Imieniny obchodzą: Anzelm, Feliks, Bartosz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Średniowiecze >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???



Gdzie jestSciaga.pl
?
















Literatura
parenetyczna; ideał rycerza i władcy oraz ascety;
świętego.










kategoria:   J.polski
zakres:   Średniowiecze
dodano:   1999-07-24




W średniowieczu
istniały wzorce osobowe świeckie (rycerza doskonałego i mądrego
władcy) oraz religijne (asceci i święci). Dzieła, które konstruowały
i propagowały wzory osobowe nazywane są parenetycznymi.
Ideał rycerza zawarty jest w "Pieśni o Rolandzie". Opowiada
ona o bitwie baskijskich górali (pogan) z oddziałami Karola
Wielkiego w wąwozie Ronceval. Rycerze ariengardy zginęli. Dokonano
tu apoteozy śmierci hrabiego Rolanda - przyrównanie do męki
Chrystusa, duszę poległego nieśli do Raju aniołowie. Roland jest
wzorem rycerza ponieważ myśli o władcy, ojczyźnie, najbliższych.
Ochraniał miecz, był waleczny (zatrąbił w róg, gdy pomoc była
nie-zbędna), honorowy, nie odczuwał strachu. Umierał jak
chrześcijanin - modlił się, bił w pierś, dokonał rachunku sumienia,
podał prawą rękawicę św. Gabrielowi). Postać Rolanda urosła do rangi
wzniosłego piękna rycerskiego życia. Utwory ukazujące bohaterskie
czyny nazywane są "chansons de geste". Wzorzec dobrego
władcy prezentował Gall Anonim w "Kronice polskiej". Utwór ma
charakter historiograficzny (dziejopisarski) i panegiryczny
(wysławiający). Trzy "Księgi" opisują dzieje Polski od panowania
księcia Popiela do Bolesława Krzywoustego (XII w.). "O żałosnej
śmierci sławnego Bolesława" ukazuje radość i dostatek, jakie
panowały za czasów Chrobrego. Wraz z jego śmiercią "złoty wiek
zmienił się w ołowiany". "Pieśń o śmierci Bolesława" czci jego
męstwo, sławę i moc. Ukazuje żal narodu po stracie władcy. "Zaczyna
się księga trzecia dziejów Bolesława III" to utwór, który
przedstawia oblężenie Głogowa przez Niemców i bój wojsk Krzywoustego
z wojskami cesarza Henryka IV. Autor sławi potęgę militarną Polaków.
Talent taktyczny Krzywoustego sprawił, iż Niemcy zaprzestali atak na
miasto. W "Legendzie o św. Aleksym" przedstawiony został
ideał ascety. Główny bohater, syn Eufamijana, księcia rzymskiego,
rozdał swe bogactwa i wybrał dolę tułacza i żebraka. Zrządzeniem
Opatrzności wrócił do rodzinnego domu, lecz nie został tam
rozpoznany. 16 lat spędził w pokucie i umartwianiu, w komórce pod
schodami. Żywił się resztkami, które wyrzucała na niego służba. Gdy
umarł, dzwony kościelne zaczęły same bić. Aleksy prowadził ascezę,
czyli surowy, wstrzemięźliwy tryb życia, zmierzający przez
wyrzeczenie się przyjemności i umartwianie do doskonalenia się w
cnocie. Ascetę uważano za bojownika z własnymi namiętnościami.
Przykładem ascety jest również św. Szymon Słupnik. Spędził
27 lat życia na słupie, na którym umieszczona była cela. Utwory z
tradycji wschodniej charakteryzowały się kultem absolutnej ascezy
posuniętej do samozniszczenia. Asceza franciszkańska negowała takie
praktyki. Również z postawą św. Szymona polemizuje Stanisław
Grochowiak. Porównuje wybujałą ascezę z niezawinionym, niechcianym
cierpieniem - chłopaka skazanego na śmierć oraz dziewczyny, na
której popełniono gwałt.







Autor: Nieznany

Ocena : 1.5 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000