Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy oraz ascety; świętego.




















 
 

Matura 2007
 

Motywy
literackie
 

Matura
ustna
 

Matura
pisemna
 

Powtórka z epok
 

Matura CD
 

Linki
 





WYPRACOWANIA

TEMATY MATURALNE


Antyk
Średniowiecze
Renesans
Barok
Oświecenie
Romantyzm
Pozytywizm
Młoda
Polska
Dwudziestolecie
Współczesność
Biologia
Geografia
Historia
Fizyka
Informatyka


język polski
Matura
pisemna
Matura
ustna
Motywy
literackie
Powtórka z epok
inne przedmioty
Matura z
fizyki
Matura z
matematyki
Matura z
geografii
Matura z
historii







Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy oraz
ascety; świętego.
W średniowieczu istniały wzorce osobowe świeckie (rycerza
doskonałego i mądrego władcy) oraz religijne (asceci i
święci). Dzieła, które konstruowały i propagowały wzory
osobowe nazywane są parenetycznymi. Ideał rycerza zawarty
jest w "Pieśni o Rolandzie". Opowiada ona o bitwie baskijskich
górali (pogan) z oddziałami Karola Wielkiego w wąwozie
Ronceval. Rycerze ariengardy zginęli. Dokonano tu apoteozy
śmierci hrabiego Rolanda - przyrównanie do męki Chrystusa,
duszę poległego nieśli do Raju aniołowie. Roland jest wzorem
rycerza ponieważ myśli o władcy, ojczyźnie, najbliższych.
Ochraniał miecz, był waleczny (zatrąbił w róg, gdy pomoc była
nie-zbędna), honorowy, nie odczuwał strachu. Umierał jak
chrześcijanin - modlił się, bił w pierś, dokonał rachunku
sumienia, podał prawą rękawicę św. Gabrielowi). Postać Rolanda
urosła do rangi wzniosłego piękna rycerskiego życia. Utwory
ukazujące bohaterskie czyny nazywane są "chansons de
geste".Wzorzec dobrego władcy prezentował Gall Anonim
w "Kronice polskiej". Utwór ma charakter historiograficzny
(dziejopisarski) i panegiryczny (wysławiający). Trzy "Księgi"
opisują dzieje Polski od panowania księcia Popiela do
Bolesława Krzywoustego (XII w.). "O żałosnej śmierci sławnego
Bolesława" ukazuje radość i dostatek, jakie panowały za czasów
Chrobrego. Wraz z jego śmiercią "złoty wiek zmienił się w
ołowiany". "Pieśń o śmierci Bolesława" czci jego męstwo, sławę
i moc. Ukazuje żal narodu po stracie władcy. "Zaczyna się
księga trzecia dziejów Bolesława III" to utwór, który
przedstawia oblężenie Głogowa przez Niemców i bój wojsk
Krzywoustego z wojskami cesarza Henryka IV. Autor sławi potęgę
militarną Polaków. Talent taktyczny Krzywoustego sprawił, iż
Niemcy zaprzestali atak na miasto.W "Legendzie o św.
Aleksym" przedstawiony został ideał ascety. Główny bohater,
syn Eufamijana, księcia rzymskiego, rozdał swe bogactwa i
wybrał dolę tułacza i żebraka. Zrządzeniem Opatrzności wrócił
do rodzinnego domu, lecz nie został tam rozpoznany. 16 lat
spędził w pokucie i umartwianiu, w komórce pod schodami. Żywił
się resztkami, które wyrzucała na niego służba. Gdy umarł,
dzwony kościelne zaczęły same bić. Aleksy prowadził ascezę,
czyli surowy, wstrzemięźliwy tryb życia, zmierzający przez
wyrzeczenie się przyjemności i umartwianie do doskonalenia się
w cnocie. Ascetę uważano za bojownika z własnymi
namiętnościami.Przykładem ascety jest również św.
Szymon Słupnik. Spędził 27 lat życia na słupie, na którym
umieszczona była cela. Utwory z tradycji wschodniej
charakteryzowały się kultem absolutnej ascezy posuniętej do
samozniszczenia. Asceza franciszkańska negowała takie
praktyki. Również z postawą św. Szymona polemizuje Stanisław
Grochowiak. Porównuje wybujałą ascezę z niezawinionym,
niechcianym cierpieniem - chłopaka skazanego na śmierć oraz
dziewczyny, na której popełniono gwałt.Średniowiecze
- wypracowania

zobacz także
Matura
CD
Spis
uczelni
Pojęcia
Pisarze
Cytaty







Perfumy, Perfumeria ,
Drogeria - Transfer
Factor - Karty Graficzne - Fryzury Noclegi | Teksty | Bilety Autokarowe