piegus©
Prelekcja 11
Cechy poligenowe ilościowe
1. Cechy poligenowe ilościowe uwarunkowane czynnikami:
·ð genetycznymi
·ð Å›rodowiskowymi
Dają się zmierzyć za pomocą np. natężenia barwy skóry, liczba erytrocytów. Natężenie
można wyrazić liczbowo.
odziedziczalność  udział czynnika
Cechy poligenowe ilościowe to np. masa ciała, wzrost, iloraz inteligencji, pojemność
czaszki. Najwięcej jest osobników pośrednich, a najmniej skrajnych.
2. Pomiary antropometryczne
·ð gÅ‚owy
-ð linia frankfurdzka  linia pozioma stycznie do dolnej krawÄ™dzi oczodoÅ‚u i
górnej krawędzi otworu słuchowego zewnętrznego
-ð dÅ‚ugość gÅ‚owy glabella-opisthokranion (g-o)
glabella  punkt leżący w miejscu najbardziej wysuniętym ku przodowi kości
czołowej między łukami brwiowymi nad nasadą nosa w linii pośrodkowej
opithokranion  punkt na kości potylicznej w linii środkowej, najbardziej
wysunięty do tyłu
-ð szerokość gÅ‚owy euryon-euryon (eu-eu)
euryon  punkt położony najbardziej bocznie od linii pośrodkowej ( kość
potyliczna lub skroniowa)
-ð wysokość gÅ‚owy tragion-vertex (t-v)
tragion  na górnej krawędzi guzka ucha
vertex  punkt w płaszczyz
nie frankfurdzkiej, górna granica wzrostu
(b-v)  (b-t) pomiar pośredni, odejmujemy odcinek
tragion-basis
basis - podstawa
-ð wskaz
nik szerokościowo-długościowy głowy  ocena ukształtowania czaszki
w różnych populacjach, ocena ewolucyjnych zmian w kształtowaniu się głów

= × 100

S  szerokość
D  długość
u ssaków w toku ewolucji wskaz
nik ten się zmniejsza (skracanie głowy)
-ð metoda Lee Pearsona
metoda pośrednia obliczania pojemności czaszki basion-bregma (b-br) lub
głowy (tragion-vertex)
basion  punkt znajdujÄ…cy siÄ™ na przednim bezegu otworu wielkiego linii
pośrodkowej
bregma  punkt, w którym spotyka się szew strzałkowy i wieńcowy w linii
pośrodkowej
( ) ( )
Ä™ = 0,000337 × - 11 × - 11 × ( - 11) + 406,01
( ) ( ) ( )
= 0,0004 × - 11 × - 11 × - 11 + 206,6
D  długość czaszki/głowy [mm]
S  szerokość czaszki/głowy [mm]
W  wysokość czaszki/głowy [mm]
Page 1 of 2
piegus©
·ð wskaz
nik powierzchni ciała
-ð informacja o wydolnoÅ›ci organizmu, jego możliwoÅ›ciach termoregulacyjych
-ð okreÅ›lenie podstawowej przemiany materii
-ð punkt odniesienia dla oceny wyników sportowych
-ð powierzchnia ciaÅ‚a wykazuje zmienność adaptacyjnÄ… (wiÄ™ksza powierzchnia
ułatwia utratę ciepła)
-ð ważne przy stosowaniu i dawkowaniu leków przeciwnowotworowych i
obniżających temperaturę ciała (przeliczenie na pow. ciała u dzieci)
-ð dawka: na kg masy ciaÅ‚a mm m2; na jednostkÄ™ powierzchni (dokÅ‚adniejsza);
wskaz
nik proporcji wagowo-wzrostowych (np. Rohera)
-ð ocena:
üð ogólnej budowy ciaÅ‚a
üð zmiany proporcji ciaÅ‚a z wiekiem
üð stopnia odżywienia
üð wpÅ‚yw czynników Å›rodowiska na rozwój osobniczy czÅ‚owieka
Å‚ [ ]
= × 100
ł ść ł [ ]
Page 2 of 2