Spektrometria absorpcyjna czÄ…steczkowa
1. w świetle widzialnym Vis 380-780 nm
2. w podczerwieni IR 1-16 µm
3. w nadfiolecie UV 200-380 nm
Wykorzystuje siÄ™ absorpcji promieniowania. Warunkiem wystÄ…pienia
zjawiska jy g padającego promieniowania odpowiadała różnicy
jjest, aby energia p j g p p y
poziomów elektronowych danej cząsteczki, tak aby elektrony mogły być
przeniesione ze stanu podstawowego w stan wzbudzony
S kt f t t i ół t d b d h t h i
Spektrofotometria  zespół metod badawczych opartych na pomiarze
stosunku natężeń (absorbancji) dwóch wiązek promieniowania w funkcji
długości fali. Jedna wiązka przechodzi przez próbkę, druga przez roztwór
odniesienia.
Kolorymetria  dział analizy oparty na pomiarze i porównaniu natężeń
zabarwień roztworów
zabarwień roztworów
Absorbowana Długość fali Obserwowana
Absorbowana Długość fali Obserwowana
barwa barwa
barwa barwa
fi l t 380 450 żółt i l
fi l t 380 450 żółt i l
fioletowa 380-450 żółtozielona
fioletowa 380-450 żółtozielona
niebieska 450-495 żółta
niebieska 450-495 żółta
zielona 495-570 od fioletowej do
zielona 495-570 od fioletowej do
czerwono
czerwono
czerwono-
czerwono-
niebieskiej
niebieskiej
żółta 570 590 niebieska
żółta 570-590 niebieska
żółta 570 590 niebieska
żółta 570-590 niebieska
pomarańczowa 590-620 zielono-niebieska
pomarańczowa 590-620 zielono-niebieska
czerwona 620-750 niebieskozielona
czerwona 620-750 niebieskozielona
Ã* antwiążący
Ą* antywiążący
n niewiążący
Ą wiążący
i ż
à wiążący
Ã*
*
Ä„*
n
Ã*
n
Ä„*
e
Ä„
Energia
Ã
Io
Ia
It
Io= Ia + Ir + It
Jeżeli roztwory
Ir
umieszczone sÄ… w
l
id t h k t h
identycznych kuwetach
Io= Ia + It
I
It
T =
transmitancja
Io
Prawo Lamberta-Beera
m
It = Io· 10-k c
µ  molowy współczynnik
µ  molowy współczynnik
A= lg Io/It= lg 1/T = µ·c·l
absorbancji [ l/mol cm]
Związki organiczne są barwne jeśli wykazują selektywną
absorpcje światła jeżeli zawierają grupy chromoforowe
(niosÄ…ce barwÄ™)
Grupy chromoforowe to nienasycone ugrupowania atomów lub
układy sprzężonych wiązań podwójnych:
O
O
O
grupa azowa  N=N-, azoksy  N=N- nitrowa  N=O,
nitrozowa  N=O
ketonowa =C=O, tiokarbonylowa =C=S, etylenowa  CH=CH-
Grupy auksochromowe nie wywołujące barwy ale współdziałają
Grupy auksochromowe- nie wywołujące barwy, ale współdziałają
z chromoforowymi zwiększając zabarwienie:
-CH3 < OH < -OCH3 < -NH2 < -NHCH3 < -N(CH3)2
CH OH OCH NH NHCH N(CH )
Jest to związane z przejściem elektronów wolnej pary
*
elektronowej na orbital antywiążący nÃ*
l kt j bit l t i ż
Chromoforowe właściwości wykazują związki kompleksowe
pierwiastków przejściowych np. [Cu(H2O)6]2+, [Ni(H2O)6]2+,
ii tkó jś ih [C (H O) ]2+ [Ni(H O) ]2+
[Co(H2O)6]2+ , CrO42-, MnO4-, VO3-
Jest to związane z przejściami typu d-d w polu ligandów
pj yp pg
kompleksów metali. Są przejścia charge tranfer
przeniesienia ładunku, w których niewiążące elektrony
li d b d i j t bit l d-metali
liganda są wzbudzane na niezajęty orbital d t li
Widmo Fe-(o-fenantrolina)3
Spektrofotometryczne oznaczenie bizmutu metodÄ… jodkowa
Bi 4 I BiI4
Bi3+ + 4 I- BiI4-
Bi3+ s środowisku 0.2-2 M H2SO4 tworzy z jonami jodkowymi
pomarańczowo-żółty kompleks wydzielaniu jodu zapobiega
pomarańczowo-żółty kompleks, wydzielaniu jodu zapobiega
dodatek kwasu askorbinowego, siarczynów, podfosforynów,
tiomocznika
max= 465 nm µ = 9.1·103
Oi k d j Sb3 b k l k Pt4 Pd2
Oznaczeniu przeszkadzajÄ… Sb3+, barwne kompleksy Pt4+, Pd2+,
Sn4+, Ag, Tl, Cu i Pb dajÄ…ce osady trudnorozpuszczalne
jodków
jodków.
Krzywa wzorcowa: 5 kolb 50 ml 0.2, 0.3, 0.4, 0.5 i 0.7 ml r-
ru Bi3+ (1 mg/ml) dodajemy 5 ml H2SO4 (1+1) + 2 ml 2%
ru Bi3+ (1 mg/ml), dodajemy 5 ml H SO (1+1) + 2 ml 2%
kwasu askorbinowego + 10 ml 1% KI.