Zu\
yty sprzęt
elektryczny i elektroniczny
(ZSEE)
& prawo i praktyka
Podstawa prawna
UE:
Dyrektywa 2002/96/WE ws. w sprawie zu\
ytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego
(Dyrektywa WEEE)
Nowelizacja dyrektywy trwa od 2008 roku
(przewidywane zakończenie prac pocz. 2012)
PL:
Ustawa o ZSEE z lipca 2005r.
Nowelizacja ustawy ZSEE z listopada 2008
19 rozporządzeń wykonawczych do ustawy
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
definicje
Sprzęt ZSEE
urządzenie, którego prawidłowe działanie jest uzale\
nione od dopływu prądu elektrycznego lub od
obecności pól elektromagnetycznych, oraz mogące słu\
yć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu
elektrycznego lub pól elektromagnetycznych i zaprojektowane do u\
ytku przy napięciu elektrycznym nie
przekraczającym 1.000 V dla prądu przemiennego oraz 1.500 V dla prądu stałego, zaliczone do grup
sprzętu określonych w załączniku nr 1 do ustawy
Z gospodarstw domowych i inny
Uczestnicy rynku
(np. zbierajacy, rejestr,  wprowadzający vs
logo)
Procesy
( np.  Wprowadzenie - data wydania z
magazynu)
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Grupy i rodzaje ZSEE
1. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego, m.in
Chłodziarki
Pralki
2. Małogabarytowe AGD
3. Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny, m.in.
Komputery du\
e
4. Sprzęt audiowizualny m.in..
Odbiorniki telewizyjne
5. Sprzęt oświetleniowy m.in..
Oprawy oświetleniowe
Kompaktowe lampy fluorescencyjne
6. Narzędzia elektryczne i elektroniczne
7. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy
8. Wyroby medyczne
9. Przyrządy do nadzoru i kontroli
10. Automaty do wydawania
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Przykładowy schemat procesów i celów celów
 du\
e AGD
Selektywna Zbiórka  35% wprowadzenia
USUWANIE
ODZYSK
Unieszkodliwianie
min 80%
max 20%
RECYKLING
75%
INNE SPOSOBY
ODZYSKU
np. ODZYSK
ENERGII
PONOWNE
RECYKLING
UśYCIE
WA
AŚCIWY
SPALANIE SKA
ADOWANIE
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
PRZETWARZANIE
ZBIERANIE
(treatment)
selekcja i segregacja
oczyszczenie
usunięcie
szkodliwych
substancji
demonta\
i
pocięcie
segregacja
materiałów
O D Z Y S K
(recovery)
Ponowne
u\
ycie
Spalanie
z odzyskiem
energii RECYKLING
System ZSEE  etapy procesu
transport
punkt zbiórki
konsument
transport
lokalny
(wstępna segregacja)
czyszczenie, odseparowanie rozbiórka, cięcie, rozdział
segregacja gazów i olejów demonta\
strzępienie na frakcje
transport
R E C Y K L I N G
R E C Y K L I N G
ODZYSK ENERGII
PONOWNE UśYCIE
WA
AŚCIWY
Recykling)- forma odzysku, który polega na powtórnym przetwarzaniu materiałów zawartych w odpadach w procesie
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
produkcyjnym w celu uzyskania materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
ZBIÓRKA
PRZETWARZANIE
ODZYSK
Uczestnicy rynku ZSEE
Wprowadzający sprzęt (producenci,
importerzy& tak\
e wprowadzający
 internetowo )
Zbierający sprzęt (sklepy, gminy,
przetwarzający, punkty skupu złomu, punkty
serwisowe)
Zakłady przetwarzania
Recyklerzy (huty& )
Prowadzący działalność w zakresie innych ni\

recykling procesów odzysku
Organizacje odzysku ZSEE (powołane przez
wprowadzających lub ich reprezentacje)
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Główne obowiązki
uczestników rynku ZSEE
Obowiązki wprowadzającego
(producenci i importerzy)
Umieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach
Informacja dla u\
ytkowników + znak
Organizacja i finansowanie zagospodarowania ZSEE
Realizacja poziomów zbierania, odzysku i recyklingu
Zapewnienie sieci zakładów przetwarzania
Umowa z organizacją odzysku bądz
wpłacenie
zabezpieczenia finansowego
Prowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych
Czasowe uwidacznianie kosztów gospodarowania
odpadami w cenie sprzętu (KGO)
Sprawozdawczość do GIOŚ
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
& znaczną część obowiązków
wprowadzający mogą zlecić
organizacjom odzysku
Obowiązki organizacji odzysku
Rejestracja w formule spółki akcyjnej
Organizowanie i zarządzanie zbieraniem,
przetwarzaniem, recyklingiem i
unieszkodliwianiem
Realizowanie obowiązków
wprowadzających na podstawie umów
Sprawozdania dla GIOŚ
Publiczne kampanie edukacyjne
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Obowiązki zbierającego ZSEE
(gmina, sklep, serwis, punkt skupu złomu)
Przyjmowanie zu\
ytego sprzętu (sklepy:
na zasadzie 1:1, serwisy: tylko przyjęty
sprzęt nie nadający się do naprawy)
Nieodpłatne przekazanie zebranego
zu\
ytego sprzętu do zakładu
przetwarzania
Czasowe informowanie osób kupujących
sprzęt o wysokości kosztów
gospodarowania odpadami, KGO (w
przypadku gdy wprowadzający sprzęt przekazali im taką
informację)
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Obowiązki zakładu przetwarzania
Dostosowanie zakładów do wymagań technicznych
Usunięcie szkodliwych składników i materiałów
Odpowiednie wyposa\
enie miejsca magazynowania i
przetwarzania
Przekazywanie odpadów przedsiębiorcy prowadzącemu
działalność w zakresie recyklingu bądz
innego ni\

recykling procesu odzysku
Wydawanie wprowadzającemu sprzęt zaświadczeń o
zu\
ytym sprzęcie, KPO
Sporządzanie dla GIOŚ raportów o masie przyjętego
sprzętu oraz rodzajach i masie odpadów powstałych z
przetworzonego sprzętu
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Obowiązki recyklerów
Posiadanie wa\
nej decyzji na
gospodarowanie odpadami
Wydawanie na wniosek prowadzącego zakład
przetwarzania, zaświadczenia
potwierdzającego recykling, lub inny
sposób odzysku
Sprawozdania do GIOŚ
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Obowiązki u\
ytkownika sprzętu
Segregacja odpadów (zakaz łączenia z innym
sprzętem)
Oddanie zu\
ytego sprzętu zbierającemu zu\
yty
sprzęt
Zakaz umieszczania zu\
ytego sprzętu z innymi
odpadami
Ustawa (konkretnie):
Rozdział 5
Obowiązki u\
ytkownika sprzętu
Art. 35.
U\
ytkownik sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych jest obowiązany do
oddania zu\
ytego sprzętu zbierającemu zu\
yty sprzęt.
Art. 36.
Zabrania się umieszczania zu\
ytego sprzętu łącznie z innymi odpadami.
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Obowiązki Inspekcji Ochrony Środowiska
Prowadzenie rejestru i bazy danych
Pobieranie opłat
Wpis do rejestru wprowadzającego sprzęt podlega opłacie rejestrowej.
Opłaty rocznej nie uiszcza się w roku, w którym została uiszczona
opłata rejestrowa.
Górne stawki opłaty rejestrowej i opłaty rocznej wynoszą 4000 zł, przy
czym dla mikro-przedsiębiorców górna stawka opłaty rejestrowej i opłaty
rocznej wynosi 300 zł.
Sporządzanie raportów do Ministra
Prowadzenie kontroli podmiotów
Rozliczenie zabezpieczenia finansowego
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Obowiązkowe poziomy
zbiórki i przetwarzania
4 kg per capita = ok. 150.000 ton
obliczane jako:
35% wprowadzonego sprzętu
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Przykładowe daty w ustawie
Sprawozdawczość dla GIOŚ:
Do 15 marca za okres VII-XII oraz do 31 lipca za okres I-VI
Wprowadzający: o ilości i masie wprowadzonego sprzętu; o masie ZSEE
Zbierający: o masie zebranego i przekazanego do prowadzącego zakład przetwarzania
ZSEE
Zakład przetwarzania: o przetworzonym ZSEE
Recykler: o odpadach pochodzących ze ZSEE
Do 15 marca
Wprowadzający: o osiągniętych poziomach zbierania; wykaz zakładów przetwarzania;
sprawozdanie zawierające odrębnie informację dla poszczególnych grup sprzętu
Do 10 marca za okres VII-XII oraz do 20 lipca za okres I-VI
Zakład przetwarzania: zaświadczenie o ZSEE
Do końca lutego za okres VII-XII oraz do 10 lipca za okres I-VI
Recykler: zaświadczenie potwierdzające recykling
Inne opłaty:
Do końca marca  opłata produktowa (wprowadzający)
Do końca lutego  opłata roczna za rejestr (wprowadzający)
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Kary w ustawie ZSEE
Pienię\
ne, np:
od 2 000 do 100 000 zł za demonta\
ZSEE poza zakładem
przetwarzania
od 5.000 do 5.000.000 zł za wprowadzanie do obrotu sprzętu bez
wpisania się do rejestru
od 5.000 do 500.000 zł za nie dopełnienie obowiązku organizowania
i finansowania odbierania od zbierających
Kara grzywny, np.:
za nie składanie wniosku lub składanie nierzetelnych wniosków,
zaświadczeń, sprawozdań; nie przyjmowanie ZSEE z gospodarstw
domowych od zbierającego zu\
yty sprzęt albo przyjmowanie zu\
yty
sprzęt odpłatnie &
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Główne dane o rynku (+excel file)
Wprowadzenie Wprowadzenie Wprowadzenie
2007 2008 2009
kg kg kg
1 Du\
e AGD 274 192 441 264 730 603 219 269 931
2 Małe AGD 41 508 486 56 584 824 39 073 229
3 IT /telekom 66 932 503 73 736 099 50 377 886
4 RTV 70 313 900 71 570 962 58 459 979
5 Oświetlenie 43 752 670 34 132 974 27 352 287
6 Narzędzia 41 932 688 43 643 997 37 106 796
7 Zabawki i sport 6 977 464 7 401 567 5 991 180
8 Sprz. Med.. 2 995 941 3 371 401 3 421 293
9 Kontrola 5 041 949 4 887 101 4 237 162
10 Automaty 2 822 661 4 119 627 2 435 655
Razem 556 470 703 564 179 156 447 725 396
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Główne dane o rynku
zbiórka - z gospodarstw domowych i instytucji
2007 2008 2009
kg kg kg
1 Du\
e AGD 7 535 218 17 682 280 51 509 944
2 Małe AGD 1 117 510 2 225 564 9 082 777
3 IT /telekom 8 714 745 14 948 730 15 334 250
4 RTV 3 893 831 8 080 117 14 281 278
5 Oświetlenie 4 311 150 11 252 363 8 309 488
6 Narzędzia 1 143 606 1 582 405 6 990 494
7 Zabawki i sport 94 588 221 508 1 756 043
8 Sprz. Med.. 92 822 135 550 382 522
9 Kontrola 77 012 155 945 962 702
10 Automaty 193 372 141 320 183 028
Razem 27 173 855 56 425 782 108 792 526
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Główne dane o rynku
per capita zbiórka vs cel UE
wprowadzenie na
łączna zbiórka (kg): (kg) wprowadzenie (4 kg/osobę)
mieszkańcy
rynek (kg)
2007 556 470 703 27 173 855 0,71 4,9% 38 116 000 152 464 000
2008 564 179 156 56 425 782 1,48 10,0% 38 135 000 152 540 000
2009 447 725 396 108 792 526 2,85 24,3% 38 173 000 152 692 000
2010 420 861 872 107 192 318 2,81 25,5% 38 196 000 152 784 000
2011 450 322 203 151 597 671 3,97 33,7% 38 218 000 152 872 000
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Organizacje odzysku
2008 ElektroEko AuraEko Biosystem ERP IT-Recykling CCR REWEEE
przychód 56 494 5 216 13 427 6 278 432 2 295
koszty działaln operacyjnej 56 255 2 356
zysk ze sprzeda\
y 239 3 082 11 071 822 113 1 225
Pozost przychody operacyjne - 322
zysk/strata netto z działaln. Operac 249 11 146
Przychody finansowe 829
1 406
zysk/strata netto 3 082 10 201 822 113 1 225
dywidenda 0 0 9 174 0 104 1 225
suma bilansowa 41 964 8 709 7 961 5 274 9 263
nale\
ności 15 886 1 731 1 209 319 1 389
zobowiązania 17 466 389 1 531 160 3 038
rzeczowy majątek trwały 690 85 5 5 0
cash 20 588 5 875 6 710 4 939 3 494
cash +/- vs. poprzedni okres 3 432 668 851 -61 -1 506
zatrudnienie na koniec roku 20 8 11 2 4 3
wprowadzenie [t] wg GIOŚ 268 549 30 353 104 260 69 281 20 423 34 641
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Atuty i szanse polskiego rynku ZSEE
początkowa faza rozwoju rynku (dopiero 5 lat)
dość dobra komunikacja bran\
owa
du\
a sieć zbierania w postaci punktów
złomiarskich (paradoks)
nowe prawo odpadowe (Ustawa o odpadach, Ustawa o zachowaniu
czystości i porządku w gminach, Ustawa Prawo ochrony Środowiska, Ustawa o opłacie
produktowej& )
znajomość rozwoju innych rynków zagranicznych
Fazy rozwoju
Główni gracze
Udział kosztów
Morfologia odpadów itp
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Problemy rynku ZSEE
brak świe\
ych i szczegółowych danych rynkowych
szara strefa
Ustawowy podział na grupy, a nie rodzaje sprzętu (łaczenie lodówek z
pralkami czy kineskopów z innym RTV)
Du\
y udział bran\
y złomiarskiej (niejasna definicja ZSEE  czy
rozmontowany sprzet jest ZSEE?, kody odpadów& )
Tradycja zbierania odpadów metalowych
Słaba kontrola, monitoring i egzekucja prawa
Brak równoczesnych kontroli WIOŚ, US, Prokuratury, NIK&
Prawo jest miejscami nieprecyzyjne co powoduje jego omijanie (np. KGO)
Art. 38. Zbierający zu\
yty sprzęt jest obowiązany przekazać zebrany zu\
yty sprzęt (tylko)
prowadzącemu zakład przetwarzania wpisanemu do rejestru, o którym mowa w art. 6.
Art. 47.1. Prowadzący zakład przetwarzania jest obowiązany przekazać odpady powstałe w wyniku
przetworzenia zu\
ytego sprzętu (tylko) prowadzącemu działalność w zakresie recyklingu
Art. 42 1. Sprzedawca detaliczny i sprzedawca hurtowy są obowiązani przy sprzeda\
y sprzętu
przeznaczonego dla gospodarstw domowych do nieodpłatnego przyjęcia zu\
ytego sprzętu w
ilości nie większej ni\
sprzedawany nowy sprzęt, je\
eli zu\
yty sprzęt jest tego samego rodzaju.
2. Sprzedawca detaliczny jest obowiązany do nieodpłatnego przekazania przyjętego zu\
ytego
sprzętu, o którym mowa w ust. 1, prowadzącemu zakład przetwarzania lub sprzedawcy
hurtowemu.
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Dodatkowe zagro\
enia rynkowe
kilkuletni chaos po wprowadzeniu nowych
ustaw
monopol zbierania
lokalnie  w gminach
Handlowo  tylko w du\
ych sieciach
monopol przetwarzania  tylko w du\
ych
zakładach przetwórczych
monopol recyklingu  kilka hut
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Prawdopodobne zmiany
w dyrektywie WEEE (w 2012) skutkujące zmianą polskiej
Ustawy ZSEE (ok. 2014)
Zbiórka 65% wprowadzenia w 2016 (obecnie 35% w
2011)
ZSEE podzielony na 5, a nie 10 grup - oddzielna grupa
dla
Chłodnictwa (lodówek i klimatyzatorów)
Du\
ego sprzętu AGD i RTV
Małego sprzętu AGD i RTV/ IT& .
Poziomy odzysku i recyklingu +5%
Szerszy zakres: włącznie paneli fotowoltaicznych i
urządzeń medycznych
Europejska harmonizacja rejestrów
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Główne zmiany
w dyrektywie WEEE
Kwestie sporne Parlamentu (PE) i Rady UE (RUE)
Poszerzenie odpowiedzialności na wszystkie podmioty
uczestniczące w rynku ZSEE (PE)
Oddzielny targetu (5%) dla ponownego u\
ycia (PE)
Obowiązek finansowania zbiórki z gospodarstw
domowych (RUE)
Zbiórka:
PE 85% pojawiających się na rynku odpadów ZSEE
RUE: 45% wprowadzonego na rynek sprzętu elektrycznego w
2016, 65% w 2016 lub 2018 lub 2020 roku
Likwidacja KGO (PE)  koszty gospodarowania
odpadami
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
y
ródła wiedzy o ZSEE
Ustawa o ZSEE i stosowne rozporządzenia, inne (!!!) ustawy
zmieniające zapisy ustawy o ZSEE, inne ustawy odpadowe, opinie MŚ,
wyroki sądu
Doroczny raport o rynku ZSEE (GIOŚ, pod koniec czerwca)
- http://www.gios.gov.pl//zalaczniki/artykuly/raport_zseie_2009.pdf
Spotkania i konferencje
- PolEko-Forum Recyklingu (Poznań, IX/X), Konferencja ZSEE (Warszawa,IV)
Publikacje bran\
owe
- Miesięcznik Recykling (Abrys), Przewodnik po ustawie ZSEE oraz
dyrektywie WEEE (A. Dzier\
anowski)
Instytucje naukowe
- wydziały in\
ynierii środowiska Politechniki Warszawskiej, A
ódzkiej oraz
Wrocławskiej
Linki
GIOŚ: www.gios.gov.pl  rejestr ZSEE, opis procedur i obowiązków
Ministerstwo Środowiska: www.mos.gov.pl
Rozporządzenia do ustawy ZSEE
http://isap.sejm.gov.pl/RelatedServlet?id=WDU20051801495&type=9&isNew=true
CECED Polska: www.cecedpolska.pl
Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków
Norweskiego Mechanizmu Finansowego
Zu\
yty sprzęt
elektryczny i elektroniczny
(ZSEE)
Dziękuję za uwagę,
Wojciech Konecki, tel [phone]