Dwudziesto010aangelsa

Temat: "Proces" jako utwór paraboliczny.

"Proces" jest powieścią paraboliczną, ponieważ pod warstwą fabularną można
odnaleźć znaczenie symboliczne, wyrażające prawdy o człowieku. Interpretacja
treści metaforycznych dotyczy dwóch najistotniejszych zagadnień : zniewolenia
jednostki przez władzę oraz grozy egzystencjalnej.
Autor tworzy w powieści profetyczne obrazy ukazujące grozę katastrofizmu,
zniewalającą potęgę władzy totalitarnej. Świat wykreowany przez pisarza
przypomina późniejszą rzeczywistość faszyzmu i stalinizmu (strach, szpiegostwo,
donosicielstwo, czarne koszule). Państwo. Prawo i władza staną się koszmarną
machiną niszczącą człowieka. Donosy, a nie fakty decydują o jego losie.
Zhierarchizowany i zbiurokratyzowany sąd jest groźną, wszechpotężną siłą, która
nie pozwala na obronę ani na poznanie prawdy. W tym świecie każdy w dowolnym
miejscu i czasie może być oskarżony i skazany. Winą jest już samo istnienie.
Jednostka jest igraszką sił zewnętrznych, niejasnych co do swej mocy, ale
pętających wolę człowieka. Józef K., wcześniej przeciętny urzędnik, człowiek
mało refleksyjny, w chwili aresztowania budzi się do świadomego życia. Błądzi po
ulicach miasta i salach sadowych - poszukuje prawdy o świecie i o sobie. Choć
jest pozornie wolny, ulega zniewoleniu, ponieważ jego życie staje się koszmarem.
Józef K. Próbuje zwalczyć lęk i poznać prawdę. Jest jednak pozostawiony samemu
sobie, nikt nie może mu pomóc. Jest samotny, choć otaczają go ludzie. Przypomina
postać z obrazu Edwarda Muncha "Krzyk". Nie może poznać istoty świata i praw nim
rządzących.
W utworach Franza Kafki człowiek nieustannie odczuwa egzystencjalny lęk przed
odpowiedzialnością wobec nieznanych sił, jest świadomy swej kruchości i
niepewności istnienia, ma poczucie nieustannego sądu. Życie jest procesem
kończącym się zawsze najwyższym wyrokiem za nieudowodnioną winę. Człowiek jest
wielki i mały jednocześnie. Jego wielkość wyraża się w buncie przeciwko własnemu
losowi, nie poddaje się rozpaczy, walczy o własną godność, próbuje poznać
prawdę, budzi się do świadomego życia. Jest mały jednocześnie, ponieważ świat go
przerasta, jest bezsilny wobec wyroków losu, ginie zamordowany.