Bohater romantyczny jako wielka indywidualność
Bohater romantyczny to najprościej mówiąc bojownik, rycerz walczący o wolność
narodu. Postać romantyczna zmienia się w zależności od potrzeb chwili, w bardzo
różny sposób potrafi realizować swoje zamierzenia, zmienia poglądy, pokazuje
swoje dążenia. Na podstawie kilku polskich utworów z okresu romantyzmu postaram
udowodnić indywidualność bohaterów romantycznych. "Konrad Wallenrod" Adam
Mickiewicz Konrad - Litwin, który w dzieciństwie został porwany przez
Krzyżaków, jego rodzina zginęła podczas najazdu. Dziecku Krzyżacy nadali imię
Walter Alf, mały chłopiec stał się wkrótce ulubieńcem krzyżackiego mistrza
Winrycha. W zamku krzyżackim znajdował się litewski wajdelota (wędrowny
pieśniarz), służący Krzyżakom za tłumacza. To on właśnie uświadomił chłopcu kim
właściwie jest, śpiewał litewskie pieśni opowiadał o ojczyźnie. Walter
wielokrotnie chciał powrócić do ojczyzny, ale Halban tłumaczył mu, że jeszcze
nie nadeszła odpowiednia pora, Alf miał najpierw poznać wszelkie arkana sztuki
rycerskiej, wszelkie tajemnice wroga. Kiedy Walter wziął udział w walce od
razu, wraz z Halbanem, dał się wziąć do niewoli. Przybył do Kowna wraz z innymi
Krzyżackimi jeńcami, ale Książę dał wiarę opowieściom Waltera i Halbana. Alf
pozostał na dworze księcia, uczył Litwinów nowoczesnych metod walki, wkrótce
też pojął za żonę córkę księcia Aldonę. Młodzi kochali się, ale Waltera
dręczyła wciąż sytuacja rodzinnego kraju, który był zagrożony i nękany
krzyżackimi najazdami. Jako średniowieczny rycerz ceniący sobie honor, podobnie
jak całe rzesze innych rycerzy, wzdragał się przed zdradliwymi i podstępnymi
metodami walki, wiedział jednak, że nie ma innego sposobu. Stał się
indywidualistą, gdyż widział, że Litwini nie są w stanie pokonać wroga w
otwartej walce. Alfowi udaje się podszyć pod postać Konrada Wallenroda, zostaje
wybrany po śmierci Winrycha mistrzem Zakonu. Rządzi nieudolnie, Krzyżacy często
przegrywają. Niestety Konrad zostaje zdemaskowany i aby uniknąć krzyżackiego
sądu popełnia samobójstwo. Jest postacią indywidualną i tragiczną, musi
dokonywać wyboru pomiędzy wolnością i szczęściem osobistym a wolnością i
szczęściem swego narodu. Tragiczna dla bohatera konieczność wstąpienia na drogę
podstępu i zdrad rodzi u niego konflikt wewnętrzny, wyciska nieodwracalne
piętno na jego psychice. "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza Jacek Soplica jest
głównym bohaterem "Pana Tadeusza". W młodości był ulubieńcem okolicznej
szlachty, typowym warchołem i zabijaką. Bywał nawet zapraszany przez
miejscowego magnata Stolnika Horeszkę. Jacek był potrzebny Horeszce, gdyż miał
wpływ na głosy okolicznej szlachty. Córka Stolnika, Ewa, zakochała się z
wzajemnością w Jacku. Dumny magnat nie zgodził się oddać ręki córki ubogiemu
szlachcicowi. Ewa została wydana za mąż za bogatego człowieka, z którym
podążyła na zesłanie, pozostawiając w kraju, pod opieką Telimeny córkę Zosię.
Jacek zaś ożenił się z "pierwszą napotkaną na drodze kobietą", która urodziła
mu syna Tadeusza i w niedługim czasie zmarła. Urażona ambicja Jacka Soplicy
doprowadziła go do krwawej zemsty. Często błąkał się w pobliżu zamku Horeszków,
nie mogąc pogodzić się ze stratą ukochanej. Pewnego razu był więc mimowolnym
świadkiem triumfalnego odpierania przez Horeszkę ataku Moskali na zamek. Emocje
spowodowane wyrządzoną przez Horeszkę krzywdą zwyciężyły. Jacek mimowolnie
wymierzył, a oddany strzał niestety okazał się celny. To wydarzenie spowodowało
przełom w życiu Jacka. Staje się on wielkim indywidualistą pod przebraniem
księdza. Stało się to tym bardziej, że niesłusznie wzięto go za stronnika
Moskali (Soplicowie otrzymali nawet część skonfiskowanych ziem Horeszki). Jacek
wyjechał, udał się do Legionów, był kilkakrotnie ranny, aż wreszcie jako ksiądz
Robaka powrócił na Litwę ze specjalną misją - miał organizować powstanie na
Litwie. Jacek z narażeniem życia wędrował od dworu do dworu, w karczmach
wiejskich agitował też chłopów do powstania. Nawet własnemu synowi Tadeuszowi
nie wyjawił kim jest, chociaż niejednokrotnie bardzo tego pragnął. Jacek
zostaje ciężko ranny w bitwie z Moskalami i umiera, uzyskawszy przedtem
przebaczenie Gerwazego. Wątek sporu o zamek między Soplicami, a
przedstawicielem rodu Horeszków Hrabią zostaje rozwiązany w sposób tradycyjny -
zwaśnione rody godzą się dzięki małżeństwu Zosi (córki Ewy Horeszkówny) z
Tadeuszem (synem Jacka Soplicy). Indywidualność bohatera, Jacka, paradoksalnie
polegała na tym, że Jacek nie działał samotnie, tak jak jego wielcy poprzednicy
(Konrad Wallenrod, Konrad z "Dziadów"), lecz szukał poparcia dla swej idei
niepodległościowej wśród szerokich mas szlacheckich oraz wśród ludu. Ta
przemiana polskiego bohatera romantycznego obserwowana na przykładzie Jacka
jest znamienna dla całego pokolenia polskich rewolucjonistów, którzy po klęsce
powstania listopadowego zrozumieli jak wielkim błędem była idea samotnej walki
szlachty, która nie zdecydowała się szukać poparcia i pomocy wśród polskiego
ludu. Typowe cechy charakterystyczne dla bohatera romantycznego to
nieszczęśliwa miłość, jest pełen wewnętrznego rozdarcia, przeżywa konflikty,
jest postacią dynamiczną, jego charakter kształtuje się w trakcie trwania akcji
utworu. Żarliwy patriotyzm i poświęcanie się dla ojczyzny stanowi powód do
przebaczenia wszystkich jego win i postawienia go w rzędzie wzorców osobowych.
"Kordian" Juliusz Słowacki Kordian dojrzewa do bycia patriotą, przeżywa
przemianę, której przyczyną nie jest tylko nieszczęśliwa miłość do Laury, ale
również dostrzeżenie faktu, że ludzkimi uczuciami mogą rządzić pieniądze.
Ojczyzna jego jest osamotniona, nawet papież odmawia swego błogosławieństwa i
wstawiennictwa. Kordian podejmuje walkę, ale walkę samotną. Dla niego
zwycięstwo to likwidacja cara i jego rodziny. Walka wewnętrzna jaką przeżywa
przed pokojem carskim stawia Kordiana na równi z innymi bohaterami
indywidualistycznymi i doprowadza do tragedii, jaką jest jego śmierć.
"Nie-boska komedia" Zygmunt Krasiński Hrabia Henryk najpierw występuje jako
Mąż, poeta romantyczny oderwany od życia, rozdarty pomiędzy nim a uprawianą
przez siebie poezją. Żonę doprowadza najpierw do obłędu a później do śmierci,
ta tragedia go zmienia. Działa później jako indywidualny przywódca obozu
arystokratów, wierny czynami do końca swojej klasie ginie śmiercią samobójczą,
myślami bowiem gotów jest przyznać rację swoim wrogom - rewolucjonistom pod
wodzą Pankracego. Myślę, że przytoczone losy bohaterów dzieł trzech wieszczów
polskiego romantyzmu ukazują indywidualność tych postaci jako wielkich
patriotów, przeżywających moment przełomowy, przez który stawali się osobliwi,
zdolni do olbrzymich poświęceń i walczący w obronie ojczyzny, dla dobra ogółu.