STYLE KOMUNIKACYJNE
[opracowanie: Bożena Wołoszyn]
W sytuacji, gdy ktoś zwraca się z jakimś problemem/sprawą można reagować na kilka sposobów:
Można być krytykująco  karzącym, czyli osobą, która przeważnie dostrzega tylko negatywne
konsekwencje różnych zachowań; jest wiecznie niezadowolona, więc chętnie wyraża swoje krytyczne
uwagi. Tego typu postawa wywołuje u innych nie tylko poczucie winy, ale też przekonanie, że są
z
ródłem samych problemów i cokolwiek zrobią, to zrobią z
le. Ten styl wyraz
nie blokuje komunikacjÄ™, a
w konsekwencji też i współpracę.
Można być strukturalizującym (pouczającym, wydającym dyspozycje)  taka osoba mówi w jaki
sposób powinien być rozwiązany dany problem, radzi, daje propozycje, podsuwa gotowe odpowiedzi i
 najlepsze rozwiązania, podaje też procedurę działań do wykonania. Ten styl blokuje samodzielność,
obniża poczucie kompetencji, sprawczości i kreatywne myślenie.
Można być opiekuńczym, inaczej  ratownikiem , a ratownik jest zawsze gotowy do pomagania
innym, a przy okazji również do wykonywania różnych czynności za innych. Zazwyczaj wyręcza we
wszystkich działaniach, w których uważa, że jest potrzebny, przejmuje inicjatywę, włącza się w
rozwiązywanie problemu w sposób, który powoduje, że osoby którym pomaga stają się
niesamodzielne i uzależnione od jego  opiekuńczości .
Można być wspierającym, czyli osobą, która rozumie (lub stara się rozumieć) sytuację, potrzeby i
emocje; działa w sposób, który powoduje, ze osoba mająca problem czuje się lepiej, chociażby
dlatego, że może ujawnić swoje emocje czy podzielić się swoimi obawami. Okazuje zaufanie w
stosunku do innych  w ich możliwości podejmowania decyzji, szukania rozwiązań czy dokonywania
wyborów; dostarcza niezbędnej wiedzy, jest zainteresowana problemem i gotowa do pomocy, ale nie
wyręcza i sama nic nie robi. Ten styl daje przestrzeń do działania drugiej osobie, traktując ją jako
pełnowartościową jednostkę, która potrafi samodzielnie rozwiązywać problemy, podejmować dobre
decyzje.
Komunikat wspierający zawiera następujące elementy:
1. odzwierciedlenie uczuć drugiej osoby (empatia).
2. przekonanie (wyrażone niekoniecznie słowami, a raczej danym czasem i uwagą), że osoba, do
której mówimy poradzi sobie, znajdzie rozwiązanie, podejmie dobrą decyzję (wiara).
3. zadeklarowanie swojej gotowości do udzielenia pomocy i wsparcia w momencie, kiedy druga osoba
będzie tego potrzebowała (towarzyszenie).
Należy oczywiście pamiętać, że każdy rodzaj komunikacji ma swoje zalety i wady stąd warto stosować
je świadomie i adekwatnie do danej sytuacji. Dużym błędem jest sztywne stosowanie jednego ze
stylów, szczególnie gdy jest to karanie, pouczanie czy wyręczanie.
© Fabryka Projektów SpoÅ‚ecznych
www.fundacjafps.pl