CHOROBA WRZODOWA ŻOŁĄDKA
I DWUNASNICY
MORBUS ULCEROSUS VENTRICULI ET DUODENII




A.Wojtczak "Choroby wewnętrzne
tom2"





EPIDEMIOLOGIA:

� co 10 dorosły człowiek ma w swym życiu okres w którym cierpi na tę chorobę
� mężczyźni 3x częsciej
� największa liczba zachorowań przypada na okres produkcyjny
� w Polsce wrzody dwunastnicy 3x częsciej niż wrzody żoładka



ETIOLOGIA:

etiologia jest wieloczynnikowa i często niejednolita

� czynniki genetyczne:

jeżeli oboje rodzice mieli ch. wrzodową to dziecko jest 10x bardziej obciążone
związek z chorobą substancji grupowych krwi:
� substancje grupowe wydzielane do soku żołądkowego mają charakter
mukoproteidów (rola ochronna)
� częściej u chorych z grupą krwi 0
nie wydzielają substancji grupowych
do soku żołądkowego (niewydzielacze)

� Helicobacter pylori:

ponad 90% chorych z wrzodem dwunastnicy i ok. 70% z wrzodem żołądka
ma infekcję H. Pylori
- wybitne zmniejszenie częstości wrzodów po likwidacji H. pylori


PATOGENEZA:

� wrzód trawienny
wszelki ubytek tkanki w ścianie żołądka, lub dwunastnicy
zajmujący co najmniej błonę śluzową i podśluzową (sięga
poza muscularis mucosae)

� lokalizacja :

3x czesciej w dwunastnicy niżw żołądku
w dwunasnicy zwykle w opuszce
w żołądku :
najczęściej w częsci przedodżwiernikowej, zwł. od strony krzywizny mniejszej
rzadziej w trzonie (częściej ściana tylna)
inne lokalizacje są nietypowe, choć nie wykluczone





OBRAZ KLINICZNY:

- choroba ma charakter przewlekły z okresami zaostrzeń i remisji

OBJAWY PODMIOTOWE :

� dolegliwości bólowe:
zlokalizowane w nadbrzuszu (w dołku sercowym)
mają charakter ciężkiego ucisku, lub są palące,drążące w głąb, kurczowe
stosunek do posiłków:
� przy lokalizacji żołądkowej ból pojawia się wkrótce po, a nawet podczas
spożywania posiłku
� we wrzodach dwunastnicy ból występuje na czczo, nad ranem budząc
chorego ze snu, ustępuje po jedzeniu na kilka godzin, by potem znów
powrócić (tak też przy wrzodach okol. odźwiernika)
bóle wrzodowe trwają zwykle wiele tygodni, po czym następuje remisja, nawet
bez rzadnego leczenia
wznowy, lub zaostrzenie objawów występują najczęsciej wiosna i jesienią
niekiedy chory odczuwa ból w nietypowych miejscach np. we wrzodach
wpustu ból promieniuje do klatki piersiowej
często towarzyszą odbijanie (kwaśne, gorzkie, piekące) i zgaga

� inne dolegliwości :
utrata apetytu
częste obstrukcje
Ż m.c.
niedokrwistość


OBJAWY PRZEDMIOTOWE :

� badanie palpacyjne :
ograniczona, punktowa bolesność uciskowa :
� we wrzodach żołądka w dołku sercowym
� we wrzodach dwunastnicy w punkcie położonym na 1
2 cm.
w prawo od pępka




BADANIA DODATKOWE :
� RTG z podwójnym kontrastem:
obarczone dużym błędem 50% przy wrzodach dwunastnicy i 30%
przy wrzodach żoładka (fałszywie (+) i fałszywie (-))
oraz niszy wrzodowej

� gastroduodenoskopia :
oglądanie śluzówki + endoskopowa biopsja celowana
pozwala śledzić i stwierdzić zagojenie się wrzodu

� badanie kału na krew utajoną

� badanie wydzielania żoładkowego:
ma znaczenie uzupełniające
niezwykle wysokie wydzielanie podstawowe w zespole Zollingera
Ellisona
(norma do 5 mmol/h). Pobudzenie pentagastryną, lub histaminą niewiele
może je stymulować


ROZPOZNANIE:

A


RÓŻNICOWANIE:

� rak żoładka :
wczesny rak żołądka występuje zwykle jako postać zapadnięta
rozstrzyga badanie hist
pat.


LECZENIE:

A


POWIKŁANIA:

� krwotok :
objawy :
� fusowate wymioty
� smoliste stolce
� często poprzedzone omdleniem
� niepokój, tachykardia, zimne poty, ŻRR
� krwawienie :
owrzodzenie jest najczęstszą przyczyną krwawień z przewodu pokarmowego
drobne przewlekłe krwawienia objawiają się osłabieniem, niedokrwistością,
Ż stęż. Fe w surowicy
potwierdzeniem jest badanie kału na krew utajoną po 3-dniowej diecie bezmięsnej


� zwężenie odźwiernika :
może być bliznowate trwałe, ale może być też przejściowe wywołane silnym
obrzękiem zapalnie zmienionej błony śluzowej.
objawy :
obfite wymioty sokim żołądkowym często z resztkami pokarmowymi
występujące po posiłku
stawianie się żołądka widoczne przez powłoki brzuszne
objaw pluskania
potwierdzenie na drodze radiologicznej i endoskopowej

� perforacja wrzodu :
częściej dwunastnica






ROKOWANIE:

A


PROFILAKTYKA:

A


PATRZ TEŻ:

A