Zasady bezpiecznej pracy z chemicznymi środkami
ochrony roślin
Olbrzymia liczba chorób, szkodników, chwastów atakujących
corocznie uprawy rolnicze wymaga zastosowania różnorodnych pestycydów
(charakteryzujących się zróżnicowanym składem, właściwościami, klasą
toksyczności a co za tym idzie oddziaływaniem na człowieka).
Bezpieczne stosowanie środków chemicznych wymaga zdobycia
odpowiedniej wiedzy. Mam nadzieję, że po przeczytaniu poniższego
artykułu każdy rolnik posiądzie taką wiedzę i przypadki zatruć
pestycydami staną się rzadkością.
" Kupując środek ochrony roślin należy zwrócić uwagę czy:
- opakowanie pestycydu jest oryginalne i nieuszkodzone
- środek posiada czytelną i napisaną w języku polskim etykietę-instrukcję stosowania,
- preparat nie jest przeterminowany.
" Niedopuszczalny jest przewóz środków ochrony roślin z ludz
mi, zwierzętami, artykułami
spożywczymi, płodami rolnymi, paszami.
" Pracę ze środkami ochrony roślin mogą wykonywać tylko zdrowi, pełnoletni mężczyz
ni
posiadający świadectwo ukończenia szkolenia ze stosowania
i postępowania ze środkami ochrony roślin.
" Przed przystąpieniem do pracy z chemicznymi środkami ochrony roślin należy
bezwzględnie zapoznać się z treścią etykiety-instrukcji i stosować się do zaleceń w niej
zawartych.
Koncentrat w formie stałej do Koncentrat w formie płynnej do Środek gotowy do użycia
rozcieńczania rozcieńczania
Chroń dłonie/Używaj rękawic Ręce myj pod bieżącą wodą
Chroń twarz/Używaj ekrany
ochronnego
Używaj obuwia ochronnego. Używaj maski ochronnej
Używaj fartucha ochronnego
Nogawki spodni wykładaj na
obuwie
Używaj respiratora Używaj kombinezonu Środek szkodliwy dla ryb
ochronnego
Środek szkodliwy dla zwierząt Przechowywać w pomieszczeniach zamkniętych,
niedostępnych dla dzieci
Rys.1
Rys. 2
Międzynarodowe znaki ostrzegawcze (piktogramy) umieszczane na każdej etykiecie-
instrukcji pestycydu (Rys. 1) oraz zbiornikach opryskiwaczy (Rys.2 ) informują rolników o
grożącym niebezpieczeństwie podczas pracy oraz o wymaganej odzieży ochronnej. Przed
rozpoczęciem pracy należy koniecznie zapoznać się z nimi
" Niedopuszczalne jest:
- pranie przez pracowników, we własnym zakresie, bielizny i odzieży zanieczyszczonej
środkami ochrony roślin.
" Przy wszelkich pracach związanych ze stosowaniem chemicznych środków ochrony roślin
należy używać odzieży ochronnej lub specjalnie na ten cel przeznaczonej odzieży roboczej
oraz sprzętu ochrony osobistej.
W skład kompletu odzieży i sprzętu ochrony osobistej przy stosowaniu środków ochrony
roślin wchodzą: ubranie chroniące przed ciekłymi środkami ochrony roślin (spodnie, bluza,
nakrycie głowy lub kombinezon impregnowany z kapturem), buty i rękawice gumowe,
okulary ochronne lub ekran ochronny, półmaski lub maski. W zależności od rodzaju uprawy
w której stosowane są pestycydy odzież ochronna może składać się z:
- kombinezonu (może to być zwykłe ubranie robocze, przeznaczone wyłącznie do pracy ze
środkami ochrony roślin), rękawic, butów gumowych oraz nakrycia głowy (kaptur, kapelusz
rybacki) - wykonując zabieg chemiczny w uprawach niskich wszystkimi preparatami,
- zaprawiając materiał siewny wskazane jest (oprócz wymienionych powyżej środków
ochrony indywidualnej) dodatkowo chronić górne drogi oddechowe półmaskami a oczy
okularami lub ekranami ochronnymi,
- chemiczna walka ze szkodnikami, chorobami w sadach, chmielnikach wymaga
zastosowania przez rolnika ubrania wodoszczelnego, butów gumowych, rękawic, okularów
lub ekranów ochronnych, nakrycia głowy oraz półmaski.
" Do pracy z pestycydami nie należy przystępować na czczo. W dniu pracy,
a także w dniu poprzedzającym pracę i po jej zakończeniu, nie wolno spożywać alkoholu.
" Bezwzględnie należy przestrzegać okresu karencji, (okresu od terminu ostatniego zabiegu
do terminu zbioru rośliny) oraz okresu prewencji dla ludzi
i pszczół (okres nie stykania się z roślinami po wykonanym zabiegu).
" Zabiegi chemicznej ochrony roślin należy wykonywać sprawnym technicznie
opryskiwaczem. Zawsze przed napełnieniem zbiornika trzeba sprawdzić jego szczelność oraz
stan węża gumowego i końcówki rozpylającej, a także sposób ich zamontowania.
" Dla bezpieczeństwa osób postronnych należy oznakować opryskane pole tablicą
zawierającą informacje o środku, dacie wykonania oprysku oraz o długości okresu karencji.
" Pestycydy należy przechowywać w oryginalnych, szczelnie zamkniętych opakowaniach
pogrupowanych według ich przeznaczenia i toksyczności. Uszkodzone opakowania powinny
być wymieniane, a na opakowaniach zastępczych należy umieścić przeniesioną lub zastępczą
etykietę.
" Środki ochrony roślin należy składować w pomieszczeniu niedostępnym dla osób
postronnych, szczególnie dzieci; w pomieszczeniu tym nie należy przechowywać innych
materiałów za wyjątkiem odzieży używanej przy pracach chemizacyjnych oraz pustych
opakowań po zużytych pestycydach.
(Rys.3,4 ) Przechowywanie pestycydów w innych miejscach niż magazyn jest
niedopuszczalne i niebezpieczne dla zdrowia rolnika oraz osób postronnych
" Magazyn środków ochrony roślin należy wyposażyć w:
- system wentylacji ciągłej i awaryjnej (włączany co najmniej 5 minut przed wejściem),
- posadzkę z materiału niepalnego, łatwo zmywalną, odporną na uderzenia i działanie
substancji żrących,
- wykaz przechowywanych substancji chemicznych,
- apteczkę pierwszej pomocy.
" Drzwi magazynu należy zamykać przy każdym wejściu i wyjściu.
Rys. 5 Prawidłowo oznakowane drzwi wejściowe do magazynu środków ochrony
roślin
" Na drzwiach zewnętrznych magazynu należy umieścić napis (Rys. 5)
" Każdorazowo po zakończonej pracy niewykorzystane środki ochrony roślin oraz
opakowania po zużytych środkach należy zwrócić do magazynu.
" W pomieszczeniach, w których znajdują się artykuły spożywcze, pasze dla zwierząt, a także
w pobliżu zbiorników wodnych nie wolno: rozcieńczać środków ochrony roślin, napełniać
opryskiwaczy, czyścić odzieży ochronnej.
" Napełniając opryskiwacz wodą z sieci wodociągowej nie wolno dopuścić do zanurzenia
końcówki węża. Może to doprowadzić do zanieczyszczenia wody.
" Nie wolno zaprawiać ziarna ręcznie (np. mieszać szuflą). Nie zużyte zaprawione ziarno
należy przechowywać w pomieszczeniach przeznaczonych na środki ochrony roślin.
" Po zakończeniu pracy oraz zdjęciu ubrania ochronnego i bielizny należy dokładnie umyć
ręce i twarz ciepłą wodą z mydłem, a następnie całe ciało.
Janusz Pawlak
OIP Zielona Góra