05.03.2013r.
Wyroki:
1) Uwzględniające powództwo
2) Oddalające powództwo
Wyrok oddalający powództwo ze względu na swoją treść ogranicza się do dwóch wyrazów 
oddalam powództwo.
W wyrokach uwzględniających nie będzie zwrotu  uwzględniam powództwo - wyroki te będą
miały bardzo rozbudowaną treść.
Można powiedzieć, że sąd rozstrzyga o sprawie, o meritum sprawy, biorąc pod uwagę okoliczności,
które nazywamy przesłankami zasadności powództwa. Są to zatem okoliczności, od istnienia albo
nieistnienia których zależy możliwość uwzględnienia powództwa przez sąd. Wśród tych przesłanek
wyróżniamy jedną przesłankę materialną i pięć przesłanek jurysdykcyjnych.
Przesłanki jurysdykcyjne dzielimy na dwie grupy:
1) Pozytywne
 legitymacja procesowa stron
- interes prawny powoda w uzyskaniu określonej treści wyroku
2) Negatywne
 niezupełny charakter zobowiązania
- sprzeczność powództwa ze społeczno gospodarczym przeznaczeniem prawa lub zasadami
współżycia społecznego
- zrzeczenie się roszczenia procesowego w procesie, który toczył się uprzednio
Przesłanka materialna zachodzi, jeżeli istnieje w rzeczywistości norma prawna indywidualno
konkretna przytoczona przez powoda w powództwie. Jeżeli przesłanka ta nie istnienie, wówczas
następuje oddalenie powództwa.
Przykład: Powód wytacza powództwo na podstawie umowy o dzieło  na mocy tej umowy miał
sporządzić opinię prawną. Opinia została sporządzona, zapłaty przez pozwanego nie dostał. Jeżeli
to wszystko co twierdzi powód jest prawdziwe, czyli norma taka istnieje w rzeczywistości, to sąd
wyda wyrok zasądzający świadczenie na rzecz powoda. Jeżeli natomiast w toku postępowania
rozpoznawczego okaże się, że nie ma żadnej umowy o dzieło albo powód zawarł umowę o dzieło
ale nie z pozwanym, tylko inną osobą, czy też sąd ustali, że dzieło nie zostało wykonane, albo
zostało wykonane i powód otrzymał wynagrodzenie, to w takich wypadkach sąd stwierdzi, że ta
norma indywidualno konkretna przytoczona w powództwie nie istnieje w rzeczywistości i nastąpi
oddalenie powództwa.
Przesłanki jurysdykcyjne:
- legitymacja procesowa strony  żeby sąd wydał wyrok, powód i pozwany muszą być legitymowani
do wzięcia udziału w sprawie. Legitymacja jest to uprawnienie do występowania w procesie w
charakterze powoda i pozwanego (w charakterze strony). Uprawnienie to przysługuje w zasadzie
podmiotowi objętemu działaniem normy indywidualno konkretnej przytoczonej w powództwie.
Jeżeli właściciel zajętej nieruchomości wytoczy powództwo, to w takim wypadku powiemy, że jest
on nielegitymowany, bo legitymowany do udziału w tym procesie jest wyłącznie zarządca.
Art. 935.
ż1.Zarządca zajętej nieruchomości obowiązany jest wykonywać czynności potrzebne do prowadzenia prawidłowej gospodarki. Ma
on prawo pobierać zamiast dłużnika wszelkie pożytki z nieruchomości, spieniężać je w granicach zwykłego zarządu oraz prowadzić
sprawy, które przy wykonywaniu takiego zarządu okażą się potrzebne. W sprawach wynikających z zarządu nieruchomością zarządca
może pozywać i być pozywany.
Współuczestnictwo procesowe konieczne  po jednej lub po drugiej stronie musi wystąpić kilka
podmiotów  jeżeli powództwo zostanie wytoczone tylko przez niektórych albo przeciwko
niektórym, to wówczas będziemy mieć do czynienia z wypadkiem braku legitymacji procesowej i
takie powództwo zostanie oddalone.
- interes prawny powoda w uzyskaniu wyroku  każde powództwo może zostać uwzględnione przez
sąd tylko wtedy, gdy zachodzi potrzeba uzyskania przez powoda określonej treści wyroku. Interes
ten jest przesłanką zasadności powództwa o zasądzenie świadczenia i o ustalenie stosunku
prawnego lub prawa. Interes prawny, jako przesłanka zasadności powództwa o zasądzenie
świadczenia zachodzi wtedy, gdy:
--> świadczenie jest wymagalne
--> powód, wierzyciel, nie ma i nie może uzyskać w innej drodze niż proces tytułu egzekucyjnego,
niezbędnego do wyegzekwowania należnego mu świadczenia
Z punktu widzenia prawa cywilnego mamy świadczenia terminowe i bezterminowe. Jeżeli termin
spełniania świadczenia jest określony i wierzyciel wytacza powództwo o zasądzenie świadczenia z
tej wierzytelności przed upływem terminu jego wymagalności, to jego powództwo będzie
oddalone. Sąd wydaje wyrok w stanie z chwili zamknięcia rozprawy. Jeżeli w chwili zamknięcia
rozprawy świadczenie jest niewymagalne, wówczas nastąpi oddalenie powództwa.
Oddalenie powództwa z powodu niewymagalności świadczenia jest w zasadzie aktualne przy
zobowiązaniach terminowych  gdy termin świadczenia nie nadszedł w chwili zamknięcia rozprawy.
Przy zobowiązaniach bezterminowych, sąd co do zasady uwzględnia powództwo. Z chwilą
doręczenia odpisu pozwu pozwanemu świadczenie staje się wymagalne.
Przy powództwach o zasądzenie świadczenia, wyrok uwzględniający takie powództwo kończy
postępowanie rozpoznawcze, ale nie kończy postępowania cywilnego jako takiego, w sytuacji kiedy
zobowiązany do spełnienia świadczenia dłużnik tego świadczenia nie spełnia. Wówczas musimy
wejść na drugi etap postępowania  postępowanie egzekucyjne. Wyrokowi zasądzającemu
świadczenie należy wydać klauzulę wykonalności. Tam wszędzie, gdzie przepisy prawa przyznają
pewnym podmiotom prawo do wystawienia własnych tytułów egzekucyjnych, te podmioty nie
mają interesu w wytoczeniu powództwa, np banki mogą wystawiać własne tytuły egzekucyjne.
Narazić można się na oddalenie powództwa, jeżeli dysponuje się aktem notarialnym, który na mocy
art. 777 kpc ma charakter tytułu egzekucyjnego.
Art. 777.
ż1. Tytułami egzekucyjnymi są:
1) orzeczenie sądu prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu, jak również ugoda zawarta przed sądem;
1 (1) orzeczenie referendarza sądowego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu,
2) (uchylony);
2 (1) (uchylony),
3) inne orzeczenia, ugody i akty, które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej;
4) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy
oznaczonych co do gatunku, ilościowo w akcie określonych, albo też wydania rzeczy indywidualnie oznaczonej, gdy w akcie
wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie;
5) akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w
akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej, gdy w akcie wskazano zdarzenie, od którego
uzależnione jest wykonanie obowiązku, jak również termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli
wykonalności;
6) akt notarialny określony w pkt 4 lub 5, w którym niebędąca dłużnikiem osobistym osoba, której rzecz, wierzytelność lub prawo
obciążone jest hipoteką lub zastawem, poddała się egzekucji z obciążonego przedmiotu w celu zaspokojenia wierzytelności
pieniężnej przysługującej zabezpieczonemu wierzycielowi.
ż2. Oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym.
W takiej sytuacji, ten akt notarialny pełni te same funkcje, jak wyrok zasądzający powództwo.
Wystarczy mu nadać klauzulę wykonalności i iść z tym dokumentem do komornika. Sąd zatem
oddali powództwo w takiej sytuacji z powodu braku interesu prawnego.
Art. 817. W sprawach o naruszenie posiadania ukończona egzekucja może być podjęta na nowo na podstawie tego samego tytułu
wykonawczego, jeżeli dłużnik ponownie dokonał zmiany sprzecznej z treścią tego tytułu, a żądanie w tym przedmiocie zostanie
zgłoszone przed upływem sześciu miesięcy od ukończenia egzekucji.
Nie trzeba iść do sądu i domagać się usunięcia naruszenia  wystarczy pójść do komornika lub sądu
z tym samym tytułem wykonawczym, nie trzeba wytaczać nowego powództwa.
Jeżeli chodzi o powództwo o ustalenie istnienia bądz
nieistnienia stosunku prawnego lub prawa:
Art. 189. Powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes
prawny.
Istota regulacji nie polega na tym, że interes prawny to przesłanka zasadności powództwa. Istota
regulacji zawartej w tym artykule polega na tym, że przepis ten stanowi podstawę powództwa o
ustalenie. Taki przepis był niezbędny, gdyby go nie było, to powództwa o ustalenie stosunku
prawnego bądz
prawa nie można by było wytoczyć.
Nie można mówić, że interes prawny jest przesłanką powództwa o ustalenie, nie, przepis ten jest
podstawą do wytoczenia powództwa.
Kiedy ten interes prawny w ustaleniu zachodzi? Ten interes prawny zachodzi zawsze wtedy, gdy
brak tego ustalenia powodowałby narażenie powoda na niekorzystny skutek prawny, w
szczególności na niesłuszną szkodę. Np powód domaga się ustalenia istnienia małżeństwa  jest to
istotne ze względu na jego sferę prawną  stan cywilny, ewentualne dziedziczenie.
Przy powództwach o ukształtowanie (nawiązanie, zmianę, rozwiązanie stosunku prawnego). Tutaj
przyjmujemy, że ten interes prawny, w tych powództwach nie występuje jako samodzielna
przesłanka zasadności powództwa, lecz ten interes prawny jest wtopiony, on jest zaklęty w normie
prawnej zezwalającej na wytoczenie takiego powództwa. Jeżeli jest przepis zezwalający na
wystąpienie z powództwem o rozwiązanie małżeństwa przez rozwód  takie powództwo jest
możliwe do wytoczenia. Jeśli by go nie było  nie można by było wystąpić z takim powództwem.
Każdy kto występuje z takim powództwem ma interes prawny w rozwiązaniu małżeństwa.
Przesłanki jurysdykcyjne o charakterze negatywnym (nie mogą istnieć, aby powództwo zostało
uwzględnione):
- niezupełny charakter zobowiązania  przy zobowiązaniach naturalnych powództwo zostaje
oddalone. To samo się stanie, jeśli pozwany podniesie zarzut przedawnienia.
- sprzeczność powództwa ze społeczno gospodarczym przeznaczeniem prawa lub zasadami
współżycia społecznego  oddalenie powództwa z tego powodu jest często stosowane w praktyce.
Regulacja zaś z art. 5 kc ma charakter wyjątkowy, sąd wyjątkowo z tego powodu oddala
powództwo.
- zrzeczenie się roszczenia procesowego w procesie, który toczył się uprzednio  powód rezygnuje z
danego roszczenia procesowego. Zrzeczeniu się roszczenia musi towarzyszyć cofnięcie powództwa.
Nie można zrzec się roszczenia i nie cofać powództwa. Cofnięcie powództwa jest tutaj przyczyną
umorzenia postępowania. Zrzeczenie się roszczenia powoduje skutek w postaci
bezprzedmiotowości procesu. Jeżeli zrzekam się roszczenia, to proces, którego dochodzę w pozwie,
staje się bezprzedmiotowy. Przyczyną umorzenia postępowania nie jest bezprzedmiotowość
procesu, a cofnięcie pozwu.
Ta bezprzedmiotowość jest szczególnie widoczna wtedy jeżeli po umorzeniu postępowania na
skutek cofnięciu powództwa, powód wytoczy powództwo o to samo roszczenie, którego powód się
zrzekł. Wówczas powiemy, że ten proces jest bezprzedmiotowy. W takim wypadku sąd oddala
powództwo.
O uwzględnieniu powództwa można mówić, jeśli zachodzi przesłanka materialno prawna, istnieją
przesłanki pozytywne i nie istnieje żadna przesłanka negatywna.
Wyroków oddalających powództwo nie należy mylić z postanowieniami sądu o odrzuceniu
powództwa ani z zarządzeniami przewodniczącego lub referendarza sądowego o zwrocie pozwu.
Zwrot pozwu następuje z powodu braków formalnych. Odrzucenie powództwa następuje zawsze
drogą postanowienia  przeszkody natury procesowej, proceduralnej (zawisłość sporu, powaga
rzeczy osądzonej, etc.).
Kolejny podział wyroków  ze względu na ich treść:
1) Wyrok ustalający istnienie albo nieistnienie stosunku prawnego lub prawa
2) Wyrok kształtujący stosunek prawny lub prawo
3) Wyrok zasądzający świadczenie
Kolejny podział:
1) Deklaratywne
2) Konstytutywne
Wyrok deklaratywny jest to wyrok, który stwierdza jedynie istnienia określonego stosunku
prawnego. Wyrok konstytutywny, to wyrok, który zmienia istniejący stan prawny, kształtuje go na
nowo. Tworzy jakiś stan prawny, zmienia stosunek prawny lub prawo, albo znosi jakiś stosunek
prawny lub prawo.
Bardzo często w literaturze przyjmuje się, że wyroki deklaratywne, to wyroki zasądzające
świadczenie i ustalające stosunek prawny. Natomiast wyroki konstytutywne pokrywają się
pojęciowo z wyrokami kształtującymi stosunek prawny lub prawo.
Można wskazać wyroki, które mają charakter zasądzający, ale ze względu na skutki, jakie będą
wykonywać, będą to wyroki konstytutywne.
Podział ze względu na zakres rozstrzygnięcia:
1) Wyrok pełny  wyrok rozstrzygający o całości zgłoszonych w sprawie roszczeń. Wyrok pełny nie
zawsze oczywiście będzie wyrokiem tylko oddalającym lub uwzględniającym powództwo. Sąd może
w jakiejś części uwzględnić, a w jakiejś oddalić powództwo. Ustosunkowuje się on przy tym do
wszystkich roszczeń.
2) Wyrok częściowy  wyrok rozstrzygający o części powództwa.
Art. 317.
ż1. Sąd może wydać wyrok częściowy, jeżeli nadaje się do rozstrzygnięcia tylko część żądania lub niektóre z żądań pozwu; to samo
dotyczy powództwa wzajemnego.
ż2. Na tej samej podstawie sąd może wydać wyrok częściowy, rozstrzygając o całości żądania powództwa głównego lub
wzajemnego.
Kiedy sąd wydaje wyrok częściowy? Po pierwsze wtedy, jeżeli do rozstrzygnięcia nadaje się tylko
część żądania lub niektóre z żądań pozwu. Po drugie wtedy, gdy dojrzała do rozstrzygnięcia część
żądania, albo niektóre z żądań z pozwu.
3) Wyrok wstępny - wyrok uwzględniający powództwo co do samej zasady. Możliwość wydania
wyroku wstępnego przewiduje art. 318 kpc.
Art. 318.
ż1. Sąd, uznając roszczenie za usprawiedliwione w zasadzie, może wydać wyrok wstępny tylko co do samej zasady, co do spornej zaś
wysokości żądania - zarządzić bądz
dalszą rozprawę, bądz
jej odroczenie.
ż2. W razie zarządzenia dalszej rozprawy, wyrok co do wysokości żądania, jak również rozstrzygnięcie co do kosztów może zapaść
dopiero po uprawomocnieniu się wyroku wstępnego.
Wydanie wyroku jest aktualne w sprawach o zasądzenie świadczenia pieniężnego lub rzeczy
oznaczonych co do gatunku.
O ustalenie i o ukształtowanie  nie wydaje się wyroku wstępnego.
W sprawach o zasądzenie świadczenia możliwe jest wydanie wyroku wstępnego. Chodzi o to, żeby
wydać po wstępnym rozpoznaniu sprawy wydać wyrok rozstrzygający co do istoty sprawy  czy się
należy. Sąd czeka na uprawomocnienie się wyroku wstępnego. Jeśli już tak się stanie, wówczas sąd
przeprowadza postępowanie dowodowe, które ma pomóc w ustaleniu ile się powodowi należy.
Wyrok wstępny może być tylko wyrokiem pozytywnym. Jeżeli sąd stwierdzi, że powodowi co do
zasady się nie należy, to wyda wyrok oddalający powództwo w całości. Nie będzie to wówczas
wyrok wstępny, a wyrok całościowy.
4) Wyrok łączny  wyrok wydany w razie połączenia kilku spraw do łącznego rozpoznania lub
rozstrzygnięcia.
Art. 219. Sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także
rozstrzygnięcia, jeżeli są one ze sobą w związku lub mogły być objęte jednym pozwem.
Wyroku łącznego w postępowaniu cywilnym nie można wiązać z wyrokiem łącznym w
postępowaniu karnym, tam chodzi o coś zupełnie innego.
5) Wyrok uzupełniający  jest to wyrok, który uzupełnia wcześniej wydany wyrok. Zasady i
możliwość jego wydania reguluje art. 351.
Art. 351.
ż1. Strona może w ciągu dwóch tygodni od ogłoszenia wyroku, a gdy doręczenie wyroku następuje z urzędu - od jego doręczenia,
zgłosić wniosek o uzupełnienie wyroku, jeżeli sąd nie orzekł o całości żądania, o natychmiastowej wykonalności albo nie zamieścił w
wyroku dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy powinien był zamieścić z urzędu.
ż2. Wniosek o uzupełnienie wyroku co do zwrotu kosztów lub natychmiastowej wykonalności sąd może rozpoznać na posiedzeniu
niejawnym.
ż3. Orzeczenie uzupełniające wyrok zapada w postaci wyroku, chyba że uzupełnienie dotyczy wyłącznie kosztów lub
natychmiastowej wykonalności.
Uzupełnienie wyroku wchodzi w rachubę w 3 wypadkach:
1) jeżeli sąd nie orzekł o całości żądania,
2) jeżeli sąd nie orzekł o natychmiastowej wykonalności wyroku,
3) jeżeli sąd nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które powinien był zamieścić z
urzędu.
Ad. 1
Z tą przesłanką mamy do czynienia najczęściej wtedy, kiedy sąd uwzględnił powództwo w całości, a
nie wypowiedział się co do całej reszty. Jeżeli powództwo było o 30 tysięcy, a sąd zasądził 20
tysięcy, a co do reszty się nie wypowiedział, bo zapomniał, to w takim wypadku powód albo
pozwany powinien złożyć wniosek o uzupełnienie wyroku. Strona ma na to 2 tygodnie. Jest to
termin przywracalny. Jeżeli termin minie, albo nie zostanie przywrócony, to strona może wytoczyć
ponowne powództwo o zasądzenie tych 10 tysięcy złotych, nie działa w tej sytuacji powaga rzeczy
osądzonej.
Ad. 2
Kiedy sąd był zobowiązany z urzędu nadać rygor natychmiastowej wykonalności.
Ad. 3
Jeśli z mocy ustawy sąd był obowiązany zawrzeć dodatkowe rozstrzygnięcia, np w sprawie o rozwód
musi być rozstrzygnięcie co do winy, jeśli mają dzieci  trzeba orzec o władzy rodzicielskiej. Jeżeli
takich rozstrzygnięć nie ma, to można żądać uzupełnienia wyroku.
Sąd uzupełnia wyrok w postaci wyroku, chyba że uzupełnienie dotyczy wyłącznie kosztów lub
natychmiastowej wykonalności, wówczas uzupełnienie następuje mocą postanowienia.
Kwestia podziału wyrok ze względu na sposób ich wydania:
1) Wyroku kontradyktoryjne
2) Wyroki zaoczne
Wydanie wyroku kontradyktoryjnego jest zasadą. Każdy wyrok, który nie jest wyrokiem zaocznym,
jest wyrokiem kontradyktoryjnym. Wydanie wyroku zaocznego ma charakter wyjątkowy, ono
następuje tylko w wypadkach wskazanych w ustawie.
Art. 339.
ż1.Jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie,
sąd wyda wyrok zaoczny.
ż2. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w
pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały
przytoczone w celu obejścia prawa.
Art. 340. Wyrok wydany w nieobecności pozwanego nie będzie zaoczny, jeżeli pozwany żądał przeprowadzenia rozprawy w swej
nieobecności albo składał już w sprawie wyjaśnienia ustnie lub na piśmie.
Wydanie wyroku zaocznego następuje, jeżeli:
1) Pozwany nie stawił się na rozprawę
2) Pozwany mimo stawienia nie bierze udziału w rozprawie
3) Pozwany nie złożył w sprawie żadnych wyjaśnień
4) Pozwany nie zgłosił wniosku o przeprowadzenia rozprawy w jego nieobecności
Wydanie wyroku zaocznego nie może nastąpić w postępowaniu apelacyjnym i kasacyjnym.
Art. 376. Rozprawa przed sądem drugiej instancji odbywa się bez względu na niestawiennictwo jednej lub obu stron. Wydany wyrok
nie jest zaoczny.
Przepis ten stosuje się również do postępowania przed SN.
Podstawą faktyczną wyroku zaocznego są twierdzenia powoda (art. 339 par. 2).