METODY
BADAŃ
MARKETINGOWYCH
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie 3
Problem badawczy 3
Teza 3
Wyniki badań 4
Dane wtórne 14
Wnioski 16
Wskazówki do przyszłych badań 17
Załączniki - ankieta
WPROWADZENIE
Na terenie gminy Drezdenko prowadzi działalność firma usługowo-handlowa „JAFAX”. Firma pragnie rozszerzyć obszar swojej działalności w dziedzinie sprzedaży telefonów komórkowych i akcesoriów do tychże telefonów. Na obszarze miasta Drezdenka znajduje się jedno autoryzowane przedstawicielstwo operatora telefonii komórkowej.
PROBLEM BADAWCZY
Czy istnieje wystarczająco duży rynek zbytu dla planowanej dodatkowej działalności firmy „JAFAX” i jakie są perspektywy rozwoju tego rynku.
TEZA
Przy istniejących uwarunkowaniach istnieje wystarczająco duży i perspektywiczny rynek zbytu dla planowanego rozszerzenia działalności firmy „JAFAX”.
METODOLOGIA
Instrumentem pomiarowym w przeprowadzonym badaniu była ankieta składająca się z
21 pytań. W ankiecie zostały zastosowane pytania filtrujące w celu wyodrębnienia populacji badanej. Wstępne pytania były ogólne, a kolejne stawały się coraz bardziej szczegółowe.
Populacja badana została wyodrębniona na podstawie cechy stałej (przestrzennej), tj. miejsca zamieszkania (Polska, województwo lubuskie, powiat strzelecko-drezdenecki, gmina Drezdenko), cechy stałej czasowej (w dniu 30 kwietnia 2002 roku). Reprezentatywna grupa populacji badanej liczyła 124 osoby. Jak widać z wykresu nr 1, ankietę wypełniło 23% osób, które mieszkało na obszarach wiejskich gminy a 77% w Drezdenku.
Następne pytanie umieszczone w ankiecie dotyczyło liczby gospodarstw domowych posiadających przynajmniej jeden telefon komórkowy. Z ankiety wynika, że ponad połowa gospodarstw domowych na terenie gminy Drezdenko posiada przynajmniej jeden telefon komórkowy.
Jak wynika z przeprowadzonej ankiety wśród gospodarstw domowych posiadających telefon komórkowy, największy odsetek stanowią gospodarstwa posiadające jeden telefon komórkowy (62%). Odsetek gospodarstw posiadających dwa telefony komórkowe wynosi 26%, resztę stanowią gospodarstwa, które posiadają więcej niż dwa telefony komórkowe.
Z pośród ankietowanych na pytanie czy posiada Pan(i) telefon komórkowy twierdząco odpowiedziało 36% respondentów. Reszta ankietowanych nie zdeklarowała się do posiadanie telefonu komórkowego.
Struktura wieku osób posiadających telefon komórkowy przedstawia się następująco: 11,1% stanowi odsetek osób w wieku do 20 lat, największy odsetek był w przedziale od 20 do 40 lat
i wynosił 60%. Osób w wieku od 40 do 60 lat posiadających telefon komórkowy było 24,4%
a najmniejszy odsetek stanowiły osoby powyżej 60 roku życia, zaledwie 4,4%.
Na pytanie czy posiadany telefon komórkowy jest służbowy lub prywatny, aż 89% respondentów stwierdziło iż posiadany telefon komórkowy jest prywatny. 11% zadeklarowało się, że posiadany prze nich telefon komórkowy jest służbowy.
Na pytanie od jak dawna posiada Pani(i) prywatny telefon komórkowy, z pośród posiadaczy wyłącznie prywatnego telefonu komórkowego i posiadaczy telefonu prywatnego oraz służbowego 9,3 % respondentów zdeklarowało się, że swój telefon komórkowy posiada od 4 miesięcy natomiast 39,5 % respondentów nabyło telefon w 2001 roku, 25,6 % ankietowanych nabyło swoją komórkę w 2000 roku, 14 % w 1999 roku a 11,6% w 1998 roku i wcześniej .
Większość ankietowanych swoje telefony nabyła u autoryzowanego przedstawiciela operatora sieci telefonii komórkowej poza Drezdenkiem 55%, 42% nabyło u autoryzowanego przedstawiciela operatora sieci telefonii komórkowej w Drezdenku, 3% zakupiło swoje komórki od osób prywatnych .
76,6% badanych zobowiązanych jest do płacenia comiesięcznego abonamentu z tytułu korzystania z usług operatora sieci komórkowej, natomiast 23,3% ankietowanych nie jest zobligowana do jego płacenia .
Na pytanie kiedy wygasa umowa z operatorem sieci komórkowej 11% odpowiedziało, że w przeciągu najbliższych 3 miesięcy. 25% dało odpowiedź, że w okresie od 3 do 6 miesięcy. 12,2% od 6 miesięcy do roku, pozostałym respondentom umowa wygasa za co najmniej rok.
Chęć podpisania nowej umowy lub jej przedłużenia z pośród osób posiadających telefon komórkowy wyraziło 84,8% ankietowanych, 3% takiej chęci nie wyraziło a 12,2% nie miało wyrobionej opinii w tej kwestii .
Z pośród badanej grupy respondentów mających telefony komórkowe za które nie trzeba płacić stałego abonamentu 10% doładowuje swoje konto co dwa tygodnie, 30% raz w miesiącu a najwięcej, bo aż 60% ankietowych doładowuje swoje konto co trzy miesiące.
Znaczna większość ankietowanych, 64% karty uzupełniające konto, zakupiła poza autoryzowanymi przedstawicielstwami operatorów sieci komórkowej, natomiast 36% respondentów kupiło karty uzupełniające konto u autoryzowanych przedstawicieli.
90% ankietowanych deklarowało zakupienie akcesoriów do posiadanych prywatnie telefonów komórkowych. Zaledwie tylko 10% ankietowanych nie dokupiła żadnych akcesoriów dodatkowych do posiadanego telefonu komórkowego.
Większość dodatkowych akcesoriów do telefonów komórkowych została zakupiona u autoryzowanych przedstawicieli operatorów sieci komórkowych - 80%. Natomiast 20% akcesoriów dodatkowych do telefonów komórkowych zastała zakupiona z innych źródeł.
Osoby nie posiadające zostały zapytane, czy zamierzają kupić telefon komórkowy. 62% respondentów deklarowało chęć zakupu telefonu komórkowego, natomiast 38% ankietowanych nie posiadających telefonu komórkowego nie wyrażała chęci zakupu telefonu komórkowego.
Większość osób - 77,6% wyraziła chęć zakupu telefonu komórkowego w okresie najbliższych trzech miesięcy. 18,3% ankietowanych pragnęła nabyć telefon komórkowy za trzy do sześciu miesięcy, reszta respondentów - 4,1% planuje zakup telefonu komórkowego nie prędzej niż za sześć miesięcy.
75% badanych pragnących nabyć telefon komórkowy chce podpisać umowę z operatorem sieci komórkowej, obligującą do płacenia stałego abonament. Reszta tj. 25%, nie zamierza zawrzeć takiej umowy.
Jako jeden z dwóch najważniejszych powodów wyboru operatora telefonii komórkowej, 49% respondentów wskazało na bliskość punktu sprzedaży, 69% na markę telefonu w ofercie, 45% na wielkość abonamentu, 20% na koszt zakupu telefonu komórkowego, 0% na koszt aktywacji, usługi dodatkowe 2%, termin umowy 11%, dodatkowe akcesoria przy zakupie 4%.
Z pośród osób mających telefony komórkowe i chcących zakupić 85% zamierza korzystać z telefonii trzeciej generacji UMTS. 2% nie zamierza korzystać, 13% nie ma wyrobionej opinii.
Liczba mieszkańców gminy Drezdenko na dzień 30 marca 2002 roku:
Bagniewo |
84 |
Czartowo |
66 |
Drawiny |
469 |
Duraczewo |
26 |
Goszczanowiec |
346 |
Goszczanowo |
303 |
Goszczanówko |
135 |
Gościm |
531 |
Górzyska |
61 |
Grotów |
359 |
Karwin |
148 |
Kijów |
16 |
Klesno |
216 |
Kosin |
126 |
Kosinek |
6 |
Lipno |
272 |
Lipno-Tuczępy |
76 |
Lubiatów |
137 |
Lubiewo |
80 |
Marzenin |
190 |
Modropole |
77 |
Niegosław |
737 |
Osów |
327 |
Przeborowo |
115 |
Przeborowo-Hutniki |
10 |
Przeborowo-Lipowo |
10 |
Rąpin |
437 |
Stare Bielice |
369 |
Trzebicz |
732 |
Trzebicz-Młyn |
44 |
Trzebicz-Nowy |
291 |
Zagórze |
69 |
Zielątkowo |
92 |
Drezdenko |
10902 |
|
Suma 17859 |
RYS. 1.
WYPOSAŻENIE MIESZKAŃ W:
* wyniki badań CBOS-u
WNIOSKI
Jak wynika z badań w ostatnim roku liczba gospodarstw domowych na terenie gminy Drezdenko posiadająca co najmniej jeden telefon komórkowy wzrosła podobnie jak dla całego kraju o ponad 10%, wzrosła również liczba gospodarstw domowych posiadających więcej niż jeden telefon komórkowy co świadczy o nie zaspokojonym popycie na te dobra. Najwięcej osób posiadających prywatny telefon komórkowy było w wieku od 20-40 lat. Dynamika wzrostu sprzedaży telefonów komórkowych na tendencje spadkową. Z 1998 roku na 1999 rok, wzrost posiadaczy telefonów komórkowych wynosił na terenie gminy Drezdenko 120%. W kolejnym roku 100%, z 2000 na 2001 rok 76% a przewidywane tempo w tym roku będzie wynosiło 36%. Większość osób kupujących telefony (77%) zobligowała się do płacenia stałego abonamentu. 42% ankietowanych kupiło swoje telefony w Drezdenku, 52% kupiło u autoryzowanych przedstawicieli telefonii komórkowej poza Drezdenkiem, a 3% od osób prywatnych. Z pośród osób nie posiadających telefonu komórkowego 38% planuje zakup telefonu komórkowego, większość z planujących zakup chciało by podpisać umowę obligującą do płacenia stałego abonamentu - 75%. Na wybór operatora telefonii komórkowej największy wpływ według ankietowanych miała marka telefonu komórkowego w ofercie - 69% respondentów, następnie bliskość punktów sprzedaży -49%, wielkość abonamentu - 45%, a 20% koszt zakupu telefonu komórkowego. Większość osób korzystających z telefonu komórkowego i mających zamiar dokonać zakupu telefonu komórkowego wyraziła chęć korzystania z telefonii trzeciej generacji - UMTS. Na podstawie zgromadzonych danych przy zakładanym udziale w lokalnym rynku - 42%, planowana wielkość sprzedaży na przestrzeni najbliższego roku powinna wynieść 789 telefonów komórkowych. W wielkość sprzedaży wliczone są osoby chcące po raz pierwszy zakupić telefon komórkowy jak i osoby mające zamiar ponownie podpisać umowę na świadczenie usług telekomunikacyjnych. Średnia sprzedaż miesięczna zapewniająca opłacalność wynosi 60 telefonów komórkowych, tak więc sprzedaż aparatów telefonicznych pokryje koszty dodatkowej działalności firmy (koszt wynajmu lokalu i opłacenia pracownika), gdyż planowana średnia sprzedaż telefonów oscyluje w granicach 66 aparatów telefonicznych. Ponadto należy wziąć pod uwagę sprzedaż kart uzupełniających konto, planowana jej ilość wyniesie około 1370 sztuk. Sprzedaż akcesoriów do telefonów komórkowych będzie dodatkowym źródłem dochodu, planowana wielkość sprzedaży około 639 sztuk różnego rodzaju akcesoriów.
W perspektywie najbliższych 5-6 lat popyt na telefony ustabilizuje się na nieco większym od obecnego poziomie. Zmieni się struktura kupujących pod względem dokonywania pierwszego zakupu i odnawiania. Zmniejszy się liczba osób kupujących swój pierwszy telefon a zwiększy się liczba klientów, chcących przedłużać dotychczasową lub podpisywać nową umowę. W dłuższej perspektywie, tj. 6-10 lat popyt na telefony komórkowe zacznie wzrastać z uwagi na coraz większą dostępność telefonów komórkowych trzeciej generacji UMTS. Telefonia komórkowa trzeciej generacji zostanie wprowadzona za około 3 lata, a po około 3-lat po wprowadzeniu nowego produktu, jakim jest telefon komórkowy trzeciej generacji, jego cena znacznie spadnie dostosowując się do potencjalnych możliwości finansowych przeciętnego klienta. Dlatego największe zyski ze sprzedaży telefonów komórkowych firma „JAFAX” osiągnie za 6-10 lat.
WSKAZÓWKI DO PRZYSZŁYCH BADAŃ
Jak wiadomo korzystanie z telefonu komórkowego wiąże się ściśle z poziomem dochodów. W gminie Drezdenko istniał dość duży obszar szarej strefy związany z importem i handlem używanymi samochodami, po wprowadzeniu przepisów 15 marca przez Ministerstwo Transportu
i Infrastruktury o wzroście akcyzy na sprowadzane samochody, planowany jest spadek dochodów mieszkańców gminy Drezdenko. W przyszłych badaniach należałoby wziąć czynnik dochodu jako jeden z elementów badania rynku.
W związku z przystąpieniem do Unii Europejskiej zmieni się struktura ludności wiejskiej, nastąpi zwiększona migracja ze wsi do miasta, a jak wynika z przeprowadzonych badań, ludność zamieszkująca miasta charakteryzuje większy odsetek posiadanych telefonów komórkowych. Tak więc czynnik migracji po wejściu do UE należałoby również uwzględnić w przyszłych badaniach.
W kolejnych badaniach należałoby wziąć pod uwagę osoby nie zamieszkujące gminy Drezdenko, które zostały pominięte w tych badaniach.