background image

Temat 5: Badania 

marketingowe - etapy, 

metody

background image

Badania marketingowe można 

określić jako systematyczne 

projektowanie, gromadzenie, 

analizowanie i prezentowanie 

danych celem doskonalenia 

marketingowego procesu 

decyzyjnego.

background image

Celem badań jest dostarczanie 

przedsiębiorcy lub 

menedżerowi danych 

wspomagających 

podejmowanie trafnych 

decyzji w istotnych 

działaniach produkcyjnych, 

usługowych i handlowych

background image

Uzyskanie informacji o nabywcach, ich 

potrzebach i wymaganiach, o 

konkurentach na wybranym 

segmencie rynku, jest pierwszym 

„krokiem” prowadzącym do wyboru 

produktu, ustalenia jego ceny, 

sposobu wprowadzenia na rynek, 

pozyskania nabywców za pomocą 

promocji i całokształtu marketingowej 

orientacji przedsiębiorstwa.

background image

Aby ułatwić menedżerom zarządzanie, 

coraz więcej przedsiębiorstw 

wykorzystuje system wspomagający 

podejmowanie decyzji 

marketingowych (MDSS). Jest to 

skoordynowany zbiór danych, 

systemów, narzędzi i technik wraz z 

oprogramowaniem i sprzętem, za 

pomocą którego przedsiębiorstwo 

gromadzi i interpretuje właściwe 

informacje z własnej gospodarki i 

otoczenia, przekształcając je w 

podstawę działania marketingowego.

background image

W zależności od spełnianych 

funkcji można wyróżnić trzy typy 

badań marketingowych:

1.

Odkrywcze  (eksplorary  research)  –  służą  do 

wyjaśniania 

istoty, 

zakresu 

natury 

problemów marketingowych.

2.

Opisowe  (descriptive  research)  –  opisują 

cechy  i  symptomy  zjawisk  i  procesów 

marketingowych  oraz  generują  sposoby  ich 

rozwiązania.

3.

Przyczynowe  (casual  research)  –  umożliwiają 

poznanie 

przyczyn 

skutków 

zdarzeń, 

związków  i  zależności  pomiędzy  czynnikami 

(zmiennymi)  determinującymi  działalność 

gospodarczą 

uzyskane 

wyniki 

oraz 

wyjaśnianie odchyleń od planów. 

background image

Powszechne zastosowanie w badaniach 

marketingowych znajdują metody 

wypracowane przez statystykę, 

ekonometrię, socjologię, psychologię i 

logikę. Wybór i zastosowanie każdej 

metody wymaga dużego doświadczenia.

Badania marketingowe mogą być 

prowadzone we własnym zakresie przez 

przedsiębiorstwo  lub zlecane 

ośrodkom badawczym.

 

background image

W większych przedsiębiorstwach 

często są powoływane zespoły 

badawcze przyjmujące różne 

formy organizacyjne, najczęściej 

wg takich założeń, jak:

• grupy produktów, segmentów rynku 

czy obszarów geograficznych.

• funkcje spełniane przez marketing 

mix (np. dystrybucja, promocja, 
planowanie rozwoju produktu i 
cen).

• stosowanie metod badawczych.

background image

Mimo znaczącego rozwoju badań 

marketingowych  wiele firm z 

różnych powodów wciąż nie 

potrafi ich skutecznie lub 

prawidłowo wykorzystywać.

background image

Bariery utrudniające korzystanie 

z badań marketingowych to:

• wąskie spojrzenie na badania 

marketingowe

• nierówny poziom prowadzących 

badania marketingowe

• niewłaściwe zdefiniowanie problemu
• spóźnione i czasem błędne wyniki
• różnice osobowościowe i stylu 

prezentacji menedżerów produktu i 

badaczy marketingu

background image

Na skuteczne badanie 

marketingowe składa się sześć 

kroków:

1. Zdefiniowanie  problemu  i  celów 

badania

2. Opracowanie planu badania
3. Zebranie informacji
4. Analiza informacji
5. Przedstawienie wyników
6. Podjęcie decyzji

background image

1. Zdefiniowanie problemu i 

celów badania

• Etap najtrudniejszy, pochłaniający 

niekiedy aż połowę czasu 
przewidzianego na realizację całej 
procedury badawczej. 

• Popełniane błędy w trakcie realizacji 

badania związane są z powierzchownym 
i płytkim określeniem problemu badań, 
czyli głównym pytaniem, na które 
pragnie się otrzymać odpowiedź.

background image

• Określenie celu badań wymaga rozstrzygnięcia 

przez prowadzącego badanie wraz z 
kierownictwem firmy, na jakie pytania należy 
odpowiedzieć i jaki charakter powinna przybrać 
odpowiedź.

• Warunkiem podstawowym w procesie badań jest 

dokładne określenie przedmiotu badań, tj. jego 
zdefiniowanie. Opisanie przedmiotu badań za 
pomocą zrozumiałych pojęć i wyrażających 
istotę określonych jego cech (definicja 
teoretyczna).

background image

2. Opracowanie planu badania

• Opracowanie jak najbardziej 

efektywnego planu zdobycia 
potrzebnych informacji.

• Podjęcia decyzji dotyczących:
1) Źródeł pozyskiwania danych 
(badacz 

może zdobywać dane pierwotne, 
wtórne lub jedne i drugie. Wtórne są 
już dostępne, ponieważ zebrano je w 
innym celu, zbieranie danych 
pierwotnych wiąże się z dużymi 
kosztami, wykorzystywane zwykle w 
drugiej kolejności), 

background image

2) Metod badawczych (dane z 

obserwacji, zogniskowane wywiady 
grupowe -> moderator + np. 6 osób-> 
dyskusja na temat cech produktu, 
jakości), 

3) Narzędzi badawczych 

(kwestionariusze, narzędzia 
psychologiczne, urządzenia typu 
galwanometry-> mierzą 
zainteresowanie, emocje wywołane 
przez daną reklamę, metody 
jakościowe), 

background image

4) Planu doboru próby (próba losowa lub 

nielosowa). Wymaga podjęcia 3 decyzji: 

    1. Jednostka doboru próby: Kto m być 

objęty badaniem? 

    2. Wielkość próby: Ile osób należy 

objąć badaniem? 

   3. Procedura doboru próby: W jaki 

sposób powinni zostać wybrani 
respondenci?.

5) Sposobów komunikacji 

(kwestionariusz pocztowy, osobisty 
wywiad).

background image

3. Zbieranie informacji

• Najkosztowniejsza i najbardziej narażona na 

błędy faza badania.

• Dane mogą pochodzić ze źródeł pierwotnych

czyli informacji zbieranych w celu rozwiązania 
problemu decyzyjnego. Na ogół jednak zbiera 
się dane ze źródeł łatwo dostępnych i o 
małych kosztach. Dane takie można uzyskać 
ze źródeł wtórnych
, analizuje się często już na 
etapie projektowania badania. W projekcie 
trzeba zaznaczyć, jakie dane są dostępne ze 
źródeł wtórnych. Źródła takie dostarczają 
tylko część niezbędnych informacji. Pozostała 
część danych pochodzi ze źródeł pierwotnych.

background image

4. Analiza informacji 

• Wyciągnięcie wniosków ze zdobytych 

danych. 

• Badacz zestawia dane i opracowuje 

rozkład częstości. 

• Badacz stosuje zaawansowane techniki 

statystyczne i modele decyzyjne, starając 
się wyciągnąć dodatkowe wnioski.

 

background image

5. Przedstawienie wyników

• Badacz powinien przedstawić te 

wyniki, które mają największe 
znaczenie przy podejmowaniu przez 
kierownictwo najważniejszych 
decyzji marketingowych.

background image

6. Podjęcie decyzji.

• Menedżerowie, którzy zlecili 

badanie, muszą ocenić wartość 
zdobytych informacji.

• Może nastąpić podjęcie decyzji lub 

zlecenie dalszych badań.

 

background image

Siedem cech dobrego badania 

marketingowego:

1) Metoda naukowa. Wykorzystuje 
uważną obserwację, formułowanie 
hipotez, prognozowanie i testowanie)

 

2) Twórcze podejście. Dostarczenie 
innowacyjnych sposobów do rozwiązania 
problemu.

 

3) Zróżnicowane metody. Watro 
wykorzystywać dwie lub trzy metody, 
żeby podnieść wiarygodność wyników.

background image

• 4) Współzależność. Dane interpretuje się na 

podstawie modeli i informacji. 

 
• 5) Wartość a koszt. Oszacowanie wartości 

informacji w porównaniu do ich kosztu.

 
• 6) Zdrowy sceptycyzm. Badacze marketingowi 

zdają sobie sprawę z problemów wywołanych 
przez „mity marketingowe”.

 
• 7) Marketing etyczny. Korzyści dla firmy i 

klienta.

background image

Ze względu na możliwości 

pomiaru danych metody badań 

marketingowych można 

podzielić na dwie obszerne 

grupy: 

• metody  jakościowe  –  koncentrują  się  na 

jakościowym  opisie  rzeczywistości,  dają 
dobre  wyniki  gdy  chcemy  poznać  np. 
procesy  podejmowania  decyzji  o  zakupie, 
źródła  postaw  i  zachowań  w  stosunku  do 
produktu

• metody ilościowe  służą określeniu zasięgu 

badanych  zjawisk,  są  użyteczne  przy   
określeniu wielkości i segmentacji rynku

background image

Podstawowe metody 

gromadzenia informacji ze 

źródeł pierwotnych:

• ankieta
• wywiad
• techniki projekcyjne
• obserwacje
• metody heurystyczne
• eksperyment
• badania panelowe

background image

Ankieta

 

 

 

Metoda 

polegająca 

na 

dostarczeniu 

respondentowi 

zestawu 

pytań 

postaci 

kwestionariusza  ankietowego,  na 
które respondent wypowiada się w 
sposób pisemny.

background image

Rodzaje ankiet

• rozdawana
• ogólna 
• pocztowa
• internetowa
• audytoryjna - sporządzana przy okazji 

spotkań, konferencji, wywiadów

• radiowa
• telewizyjna

background image

Wywiady

   Metoda polegająca na bezpośrednim 

kontakcie  badacza  z  respondentem, 
w  którym  narzędziem  pomiarowym 
jest kwestionariusz wywiadu

Rodzaje wywiadów:
• Indywidualne - bezpośrednie
• grupowe

background image

Wywiady indywidualne

    Są najczęściej stosowane, jednym z ważniejszych 

obszarów badań, w których są stosowane jest to 
pomiar stopnia zadowolenia klienta

Zalety:

• korzyści z bezpośredniego kontaktu z respondentem 
• możliwość posługiwania się skomplikowanym 

kwestionariuszem

• możliwość doboru odpowiedniej próby respondentów

Wady

:

• respondent nie czuje się anonimowy, wysokie koszty 
• wpływ ankietera na respondenta

background image

Wywiady grupowe

        Zwane  również  zogniskowanymi,  w  których 

uczestniczy    8-12  osób  zgromadzonych  w  jednym 
miejscu.  Prowadzony  jest  przez  moderatora, 
którym  jest  osoba  z  dużym  doświadczeniem 
badawczym  oraz  o  predyspozycjach  psychicznych 
i  psychologicznych  np.  zdolność  zachowania 
postawy neutralnej wobec uczestników badania. 

   Trwa zwykle ok. 1.5-2h. 
      Wypowiedzi  i  zachowania  uczestników  są 

rejestrowane  przez  kamery,  nagrywane  na 
dyktafon,  odnotowywane  przez  obserwatorów.  Są 
również  lustra  weneckie  służące  do  obserwacji 
wszelkich zachowań uczestników. 

background image

Obserwacje

        Podczas  obserwacji  próbujemy  zobaczyć  i 

zarejestrować  co  nabywca  robi  i  jak  się 
zachowuje  w  warunkach  naturalnych.  W 
zależności  od  celów  badawczych  możemy 
wyróżnić  obserwację  pasywną  i  obserwację 
aktywną (przez partycypację w zakupach). 

Podział obserwacji :

• jawna i ukryta (obserwowani nie wiedzą o tym, 

że są obserwowani jest ona bardzo efektywna)

• niekontrolowana  i  kontrolowana  (ingerujemy 

w obserwowaną sytuację)

background image

Eksperymenty

   Jest to celowe wywoływanie jakiegoś zjawiska 

dla zbadania jego przebiegu, weryfikacji hipotez, 
analizy problemu i interpretacji wyników.

    Mogą być prowadzone w warunkach:
• sztucznych (laboratoryjnych - badacz kontroluje 

wszystkie czynniki wpływające na przebieg 
badań) - badanie oddziaływań reklamy

• naturalnych czyli rynkowych - próbna sprzedaż 

produktu 

background image

Metody heurystyczne - 

twórczego myślenia

    Są badaniami służącymi do pozyskiwania 

informacji o charakterze jakościowym, często 
do prognozowania zjawisk.

Rodzaje:

• Burza mózgów
• Metoda ocen ekspertów 
• Metoda delficka – polega na badaniach 

wieloetapowych, w których uczestniczą osoby uznane 
za autorytety w różnych dziedzinach.
Uczestnicy badań otrzymują opis badanej sytuacji 
oraz zestaw pytań dotyczących sytuacji. Badania 
trwają tak długo, aż eksperci są ze sobą zgodni.

background image

Techniki projekcyjne

    Są to metody badań, w których bodźcem kierowanym 

do respondenta jest słowo albo obraz. Respondent 
oceniając zachowania innych przypisuje im swoje 
własne cechy, opinie czyli dokonuje projekcji 
(przemieszczania własnych cech na osoby trzecie).

    Narzędziem pomiarowym są różnego rodzaju testy. 
    Przykłady testów:

•   test skojarzeń słownych
•   test uzupełniania zdań
•   rysunkowy
•   obrazkowy

background image

Badania panelowe

    Badania wielokrotnie powtarzane na 

grupie tych samych respondentów.

    Mogą być realizowane za pomocą 

wywiadu:

•  bezpośredniego
•  wywiadu telefonicznego
•  ankiety pocztowej 
•  ankiety rozdawanej

background image

Otrzymane wyniki znajdują 

zastosowanie do rozwiązywania 

podstawowych problemów 

marketingowych, a w szczególności 

do wyboru rynku docelowego, 

strategii marketingowej, konstrukcji 

planu marketingowego .

 

background image

Bibliografia:
 

 Altkorn Jerzy (redaktor) – Podstawy marketingu; Instytut 

Marketingu, Kraków, 1998

Białecki Klemens P.- Marketing Wyd. Prawno-Ekonomiczne INFOR 

Warszawa 1999

Bielski Ireneusz- Współczesny marketing Wyd. Studio EMKA 

Warszawa 2006

Kotler Philip – Marketing; Dom Wydawniczy Rebis, Poznań, 2005

Michalski Eugeniusz – Marketing; Wydawnictwo Naukowe PWN, 

Warszawa, 2003

Sztucki Tadeusz – Marketing przedsiębiorcy i menedżera; Agencja 

Wydawnicza Placet, Warszawa, 1996

www.eit-centrum.waw.pl

http://aneksy.pwn.pl/marketing/?id=10

http://marketing.wiedza.diaboli.pl/program-badan-

marketingowych/

background image

Opracowanie: (Grupa 1B134)
1. Cichy Małgorzata
2. Dąbrowska Jadwiga
3. Wiatr Agnieszka


Document Outline