Planowanie - to proces tworzenia planu, ustalania celów, ich rodzaju, pożądanego poziomu oraz czasu i miejsca ich osiągnięcia, a także metod ich realizacji.
Misja - to szeroko sformułowane zamierzenia które wyznaczają kierunek dla organizacji. Pełne określenie misji zawiera:
opis podstawowych wyrobów lub usług
funkcje jakie będzie wypełniała
rynki lub klientów których będzie obsługiwała
Cele - to określone zadania opisujące konkretne rezultaty lub standardy, które dana organizacja zamierza osiągnąć w wyznaczonym czasie.
Cele - cechy charakterystyczne:
istnieje wiele celów
cele określane są w sposób hierarchiczny
horyzont czasowy dla celów będzie różny (cele krótko, średnio i długoterminowe)
cele są albo zależne albo kontrolowane
cele zawsze muszą określać co? gdzie? kiedy?
Klasyfikacja planów z punktu widzenia ich stosunku do misji i celów:
plany strategiczne
polityka
procedury
reguły, przepisy
plany operacyjne
budżety
harmonogramy
Rodzaje planów wg kryterium:
Podmiotowe: jednostki organizacyjne zakładu, przedsiębiorstwa
Przedmiotowe: branżowe, sektorowe, ogólnogospodarcze
Pole planu: wycinkowe, problemowe, kompleksowe
Charakter planu: strategiczne taktyczne, operacyjne
Formy planu: deklaratywne, proceduralne
Horyzont czasu planowania: krótko, średnio i długookresowe
Plan strategiczny - to zbiór decyzji określających cele przedmiotu planowania i ich zmiany wynikające z konieczności przystosowania się do zmian w otoczeniu, zasoby niezbędne do osiągnięcia założonych celów oraz sposoby ich pozyskania, rozmieszczenia i użytkowania (koncepcyjne - 5 lat).
Plan taktyczny - obejmujący ustalenia co do sposobów przydzielenia zasobów na poszczególne działalności wyznaczone planem strategicznym oraz ustalenia reguł efektywnego ich wykorzystania w średnim horyzoncie czasowym.
Plany operacyjne - to zbiór decyzji określających poszczególne zadania i działania konieczne do poprawnego ich wykonania w przewidzianym ściśle czasie oraz warunki wewnętrzne i zewnętrzne które muszą być dotrzymane przy realizacji poszczególnych czynności i zadań.
CECHY PLANÓW
|
STRATEGICZNY |
TAKTYCZNY |
OPERACYJNY |
ZAKRES |
JEDEN GŁÓWNY ASPEKT ROZWOJU |
DUŻA LICZBA PÓL |
POJEDYNCZE DZIAŁANIA LUB ZADANIA |
ZŁOŻONOŚĆ |
BARDZO DUŻO ZMIENNYCH |
WIELE ZMIENNYCH |
MAŁA LICZBA ZMIENNYCH |
CEL PLANOWANIA |
MISJA ORGANIZACJI |
DOPROWADZENIE DO POŻĄDANYCH REZULTATÓW W KRÓTKIM CZASIE |
WYKONANIE ZADANIA |
CHARAKTER CZYNNOŚCI PLANISTYCZNYCH |
TWÓRCZY |
BILANSUJĄCY I ALOKACYJNY |
ODTWÓRCZY, POSTĘPOWANIE WG WYTYCZNYCH |
AGREGACJA (ZŁOŻONOŚĆ) INFORMACJI |
WYSOKA |
NISKA |
NISKA |
Metoda SMART:
S - specific (wyraźny, określony);
M - measurable (mierzalny);
A - adaptable (elastyczny);
R - realistic (realistyczny);
T - time bound (określony w czasie).