Wykład 8
AIDS
W 1981r. odnotowano pierwsze przypadki zakażenia wirusem HIV. jest to wirus z Lentiviridae, należący do retrowirusów
Zawiera enzymy: integrazę i protezę
Białka gp41- glikoproteina przezbłonowa i gp 120 łączenie się wirusa z receptorem CD4+
Podtypy HIV 1 :
- grupa M: od A do J
- Grupa O: 1 podtyp O
HIV2 posiada 6 podtypów od A-F
Komórki wrażliwe na zakażenie AIDS:
za pośrednictwem receptora CD4
limfocyty Th
limfocyty B
monocyty i makrofagi
komórki mikrogleju
bez pośrednictwa receptora CD4:
komórki śródbłonka naczyń
komórki Langerhansa skóry
komórki dendrytyczne
komórki prekursorowi szpiku
astrocyty
oligodendrocyty
Receptor CCR5- fizjologicznie receptor dla chemokin, gdy zachodzi jego mutacja- odporność na zakażenie HIV
Integraza wbudowywuje materiał genetyczny wirusa do materiału gospodarza.. na skutek tego komórka albo ulega wzbudzeniu, albo umiera. Śmierć następuje w 2 mechanizmach:
nagromadzenie dużej ilości niezitegrowanego kwasu nukleinowego
trorzenie syncytiów
koreceptory:
fuzyna
CCR5
Galaktocerebrozyd- podstawowy receptor alternatywny
Patogeneza:
1. Mechanizmy, dzięki którym wirus unika eliminacji przez układ odpornościowy:
wybitna skłonność do mutacji
dystrybucja drogą limfy
obecność puli komórek zakażonych
2. Czynniki i cechy chorego mogące mieć qpływ na długotrwały brak rozwoju choroby:
czynniki genetyczne
rola układu limfatycznego- węzły chłonne
aktywacja układu immunologicznego
apoptoza
reakcje autoimmunologiczne
czynniki egzogenne
znaczenie komórkowego tropizmu HIV
OBJAWY:
ostra choroba retrowirusowa- zespół przypominający mononukleozę, wysypki skórne, limfocytowe zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych, gorączka, potliwość, złe samopoczucie, bóle mięśni
okres bezobjawowy 2- 6 m-cy- stała wiremia
przetrwała uogólniona limfadenopatia powiększenie 2 grup węzłów chłonnych oprócz pachowych
zespół objawów ogólnych- biegunka powyżej miesiąc, gorączka, utrata masy ciała
pełnoobjawowy AIDS
Kategoria A- wczesna faza zakażenia- okres 1, 2, 3
Kategoria B- objawy ogólne
Kategoria C- choroby wskaźnikowe
Kategorie immunologiczne:
komórki CD4 powyżej 500/mikrolitr
komórki CD4 między 200- a 499
komórki CD4 poniżej 200/mikrolitr
Kategoria B:
kandydoza j. ustnej, pochwy, sromu, gardła
półpasiec- nawrotowy lub zajmujący więcej niż 1 dermatom
leukoplakia włochata
listerioza
rak szyjki macicy in situ
neuropatia obwodowa
idiopatyczna plamica małopłytkowa
(7)
Kategoria C
nawracające bakteryjne zapalenia płuc powyżej 2 m-cy w roku
posocznica wywołana przez bakterie z rodzaju Salmonella
liczne lub nawracające zakażenia bakteryjne
gruźlica płuc lub pozapłucna
zakażenia Mycobacterium avium i inne prątki atypowe
kandydoza tchawicy, przełyku, płuc, oskrzeli
kryptokokoza pozapłucna
histoplazmoza
kokcydioidiomykoza
izosporydioza
kryptosorydioza
pneumocytoza
toksoplazmoza mózgu
opryszczka skóry, błon śluzowych
cytomegalia narządowa
postępująca ogniskowa leukoencephalopatia
encefalopatia
pierwotny chłoniak mózgu
rak szyjki macicy
śródmiąższowe limfoidalne zapalenie płuc poniżej 13 m. ż. (20)
Diagnostyka:
p/ciała anty-HIV- ELISA przesiewowy
Western- Blot- potwierdzenie
RIA
IF
Antygen p24 inaczej HIVAg- zmodyfikowana metoda ELISA
Hodowla komórkowa
PCR- dziecko od matki HIV+, monitorowanie leczenia, Wertern blot +/-
Leczenie:
leki antywirusowe
leki modyfikujące odporność
terapia zakażeń
terapia nowotworów
leki p/wirusowe:
inhibitory fuzji
inhibitory odwrotnej transkryptazy (nukleotydowe, nukleozydowe, nienukleotdowe)
inhibitory proteazy
HAART- wysoce aktywna terapia antywirusowa 3-4 lekowa
NRTI + NRTI+ PI+ Ew. PI (RTV) 2 analogi nukleozydów + inhibitor proteazy
NRTI + NRTI + NNRTI
Gdy brak skuteczności wymienia się wszystkie preparaty
Profilaktyka poekspozycyjna
schemat podstawowy:
azydotymina
lamiwudyna
schemat rozszerzony
azydotymina
lamiwudyna
indinawir
Źródłem zakażenia- chory lub bezobjawowy nosiciel
Materiał zakaźny:
Mleko matki
Krew
preejakulat i nasienie
Wydzielina z pochwy i szyjki macicy
Potencjalnie: otrzewna, opłucna, płyn owodniowy, płyn mózgowo- rdzeniowy
Drogi przenoszenia:
seksualna - transfuzje krwi
wertykalna - skażony sprzęt medyczny