PRAWO ADMINISTRACYJNE

Temat: Określenie administracji i prawa administracyjnego

1. Pojęcie administracji publicznej i jej cechy

2. Zakres działania administracji publicznej

3. Pojęcie prawa administracyjnego

4. Podział norm prawa administracyjnego

5. Prawo administracyjne a inne gałęzie prawa

Ad.1

Administracja publiczna - bliska łac. Źródłosłowowi, pochodzi od określeń minister, ministrare (pomoc, sługa), administrare (ku pomocy)

3 znaczenia:

• Wydzielone w państwie struktury organizacyjne powołane do realizacji zadań publicznych (ujęcie podmiotowe administracji)

• Specyficzna i określona działalność (ujęcie przedmiotowe)

• Ogół ludzi zatrudnionych w strukturach administracji

Pojęcie administracji publicznej w teorii Jiellinka (koncepcja wielkiej reszty)

Teoria ta wywodziła się od trójpodziału władzy i wskazywała na to czyum administracja nie jest. Administracja w tym znaczeniu to taka działalność państwa, która nie jest działalnością ustawodawczą bądź sądowniczą. Jest to definicja negatywno-przedmiotowa administracji publicznej.

Poglądy pozytywne doszukują się cech charakterystycznych administracji publicznej oraz próbują dokonać opisu tego zjawiska. W polskim prawie administracyjnym nie występuje legalna definicja administracji publicznej. Pojęcie administracji publicznej jest wytworem doktryny, a określenia administracji zazwyczaj dają odpowiedź na pytanie odnoszące się do podmiotu działania, przedmiotu i celu działania lub adresata działania.

Elementy składowe współczesnych definicji występują w zmiennej kolejności i różnych akcentowaniach.

Część teoretyków prawa administracyjnego wskazuje na to, że administracja publiczna jest tak złożonym zjawiskiem, że nie sposób jest go opisać.

Przykładowe definicje administracji publicznej

• (wg prof. Starościaka) działalność różnych organów polegająca na organizowaniu bezpośredniej, praktycznej realizacji zadań państwa w swoistych formach. Swoiste formy to inaczej cechy administracji publicznej.

• (wg prof. Ochendowskiego) wszelka zorganizowana działalność o charakterze trwałym, celowym i planowym. W ujęciu organizacyjnym oznacza ona ogół podmiotów wykonujących określone funkcje z zakresu administracji publicznej. W ujęciu materialnym jest to taka działalność państwa której przedmiotem są sprawy administracji. W ujęciu formalnym jest to cała działalność wykonywana przez podmioty administracji bez wzglądu na jej charakter

• (wg Bocia) przyjęte przez państwo i realizowane przez jego zawisłe organy, a także przez organy samorządu terytorialnego, zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb wynikających ze współżycia w społecznościach.

Cechy administracji publicznej:

• (wg. prof. Starościaka)

• Inicjatorski charakter działania administracji - odróżnia administrację publiczną od działalności wymiaru sprawiedliwości. Administracja publiczna ma obowiązek działania z urzędu w sytuacjach związanych z zaspokajaniem podstawowych potrzeb ludności.

• Względna konkretność sytuacji rozwiązanych przez administrację - odróżnia administrację publiczną od działań ustawodawczych. Celem działania administracji jest stosowanie prawa, co oznacza, że przekształca ona normy generalne
  i abstrakcyjne w normy indywidualne konkretne

• Prowadzenie działalności organizatorskiej - oznacza możliwość działania administracji publicznej za pomocą środków niewładczych (niezabezpieczone przymusem państwowym)

• (wg prof. Ochendowskiego)

• Administracja publiczna jest zjawiskiem społecznym - przedmiotem działań administracji publicznej jest społeczeństwo, jako takie. Administracja publiczna ukierunkowana jest na zaspokajanie potrzeb społeczeństwa zarówno w interesie publicznym i jednostek.

• Administracja cechuje aktywność, inicjatywa i działania ukierunkowane na przyszłość

• Administracja podejmuje konkretne środki do uregulowania spraw jednostkowych

• (wg Ury)

• Administracja działa w imieniu i na rachunek państwa lub innego od państwa podmiotu władz publicznych

• Administracja działa na podstawie prawa i w granicach prawa

• Administracja ma charakter monopolistyczny

• W ramach struktur administracji działają instytucje i organy, a nie osoby fizyczne.

• Administracja ma charakter władczy

• Administracja działa na zasadzie kierownictwa i podporządkowania

• Administracja opiera się na personelu urzędniczym

• Działa w sposób ciągły i stabilny

• Działa z własnej inicjatywy jak i na wniosek obywatela

• Dodatkowe:

• Działanie w interesie publicznym

• Polityczny charakter administracji

• Brak nastawienia na zysk

• Klientelizm

Ad.2 Zakres działania administracji publicznej

Można określić:

• Poprzez rodzaj zadań jakie administracja wykonuje

Administracja publiczna wykonuje 3 rodzaje zadań:

• Zadania reglamentacyjno-porządkowe, tj. działania związane ze sferą zakazów lub nakazów określonego zachowania albo też wydzielaniem określonych dóbr publicznych

• Zadania w sferze gospodarczej - działania administracji publicznej sprowadzają się do funkcjonowania ewidencji albo wydawania pozwoleń lub koncesji na dany rodzaj działalności gospodarczej.

• Zadania wobec ludności

• Pomoc społeczna

• Ochrona zdrowia

• Infrastruktura

• Kultura, kultura fizyczna

• Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego

• Przez sfery aktywności administracji

• Zarządzanie gospodarką narodową

• Działalność opiekuńcza państwa

• Działalność usługowa administracji -infrastruktura

• Działalność reglamentacyjna

• Organizowanie społeczeństwa do wspólnego zarządzania (referendum, wybory samorządowe, możliwość wstępu na posiedzenia, dostęp do informacji publicznej)

• Przez funkcje administracji

• Administracja władcza - tj. taka administracja, której działania są zabezpieczone przymusem państwowym

• Administracja świadcząca - działa w sposób usługowy, nie jest zabezpieczona przymusem państwowym, jest związana z systemem ulg, zwolnień, dotacji itp.

• Przez zakres przedmiotowy

• Administracja budownictwa

• Administracja ochrony zdrowia

• Administracja spraw socjalnych

• Administracja bezpieczeństwa porządku publicznego

• Administracja ochrony środowiska

• Administracja rolnictwa

• Administracja oświaty

• Przez zakres podmiotowy

• Administracja rządowa

• Administracja samorządowa

• Administracja prywatna

Ad.3

Prawo administracyjne

• sensu largo - wszelkie normy odnoszące się do ustroju organizacji lub administracji bez względu na to czy mają one charakter normatywny prawa publicznego czy prywatnego

• Sensu stricte - normy publiczno-prywatne dostosowane specjalnie do potrzeb i wymagań administracji czy administrowania.

Prawo administracyjne - to gałąź prawa regulująca proces administrowania

Prawo administracyjne to gałąź prawa odnosząca się do administracji publicznej jak również zachowań osób fizycznych i innych podmiotów wobec tej administracji.

Ad.4

Podział norm prawa administracyjnego

Ze względu na charakter norm tego prawa, prawo administracyjne dzieli się na:

• Prawo ustrojowe - reguluje ono organizację, zasady działania administracji, zadania administracji, obsadę stanowisk w administracji, budowę wewnętrznej struktury administracji.

• Normy proceduralne - regulują one tryb działania organów administracji publicznej w zakresie stosowanych przez te organy prawnych form działania. Podstawowym aktem związanym z normami proceduralnymi jest kodeks postępowania administracyjnego czy egzekucja administracyjna.

• Normy materialne - regulują one treść działań administracji publicznej w sferze praw
  i obowiązków, podmiotów wobec administracji publicznej.

Temat: Źródła prawa administracyjnego

Tezy:

1. Pojęcie i cechy źródeł prawa administracyjnego

2. Rodzaje źródeł prawa administracyjnego

3. Promulgacja źródeł prawa administracyjnego

4. Źródła niezorganizowane

Ad.1

Źródła prawa administracyjnego możemy rozpatrywać, jako:

• źródło poznania, tj. publikatory, w których są publikowane akty prawne

• ogół stosunków politycznych, gospodarczych, społecznych, ustrojowych, które powodują konieczność sformułowania regulacji prawnej lub jej zmianę - źródła w sensie materialnym

• sposób, w który tworzy się, utrzymuje i zmienia prawo

• akt, w którym zawarte są normy prawne - źródła prawa w sensie formalnym

Korzenie źródeł w konstytucji RP - nie definiuje prawa powszechnie obowiązującego ani samego pojęcia prawa

Źródła prawa powszechnie obowiązującego

• Konstytucja

• Ustawy

• Ratyfikowane umowy międzynarodowe

• Rozporządzenia

• Akty prawa miejscowego

Cechy źródeł prawa administracyjnego:

• Wielość i różnorodność form aktów prawnych, którymi posługuje się administracja

• Brak kodyfikacji prawa administracyjnego (nie odnosi się do procedury)

• Pochodzą w znacznej mierze od samej administracji, są to zarazem źródła prawa i przejawy działalności administracji

• Prawo administracyjne nie jest jednolite w sensie wyróżnienia go jako działu prawa. W samym prawie administracyjnym wyodrębnione są gałęzie kompleksowe charakteryzujące się udziałem norm innych norm prawa, np. prawo budowlane, wodne, ochrony środowiska.

• W prawie administracyjnym istnieje prawo miejscowe ustanowione z potrzeby środowiska lokalnego

W systemie źródeł prawa można przyjąć inne prawa przyjmując, jako kryterium sferę działania:

• Źródła prawa powszechnie obowiązującego,

• Akty zawierające normy generalne i abstrakcyjne, które tworzą, zmieniają lub uchylają określone stosunki prawne.

• Źródła prawa wewnętrznego

• Regulują stosunki wewnątrz aparatu administracyjnego i skierowane są do adresatów tworzących ogniwa tego aparatu (członkowie danego organu)

Źródła prawa powszechnie obowiązującego z uwagi na pozycję organu, który stanowi akt prawny możemy podzielić na:

• Akty stanowione przez organy centralne

• Akty prawa miejscowego

KONSTYTUCJA

Akt normatywny najwyższej rangi, ustala ona podstawowe zasady ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego państwa, strukturę i kompetencję naczelnych, centralnych i terenowych organów administracji oraz zasady i treść stosunków między obywatelami a państwem.

W zakresie administracji konstytucja określa:

• Ustrój organu administracji publicznej oraz innych podmiotów wykonujących zadania
  z zakresu administracji publicznej,

• Podstawowe zasady i formy działania organów administracji publicznej, jej zadania
  i kompetencje,

• Kreuje zasady kontroli administracji publicznej, generalnie określa kompetencje prezydenta RP, Rady Ministrów, prezesa RM, ministrów i wojewodów,

• Przesądza o istnieniu samorządu terytorialnego oraz innych form samorządu,

• Określa status jednostki w państwie jak również określa granice dozwolonej ingerencji
  w sferę wolności i praw człowieka (obywatela)

Postanowienia konstytucji obowiązują bezpośrednio, chyba, że konstytucja stanowi inaczej.

Konstytucja jest najwyższym prawem RP i jej postanowienia mają pierwszeństwo przed innymi postanowieniami aktów prawnych niższej rangi.

USTAWA

Akt normatywny uchwalany przez Sejm i Senat. W hierarchii źródeł prawa zajmuje miejsce bezpośrednio po konstytucji. NIE MOŻE BYĆ SRZECZNA Z KONSTYTUCJĄ.

W zakresie przedmiotowym ustawa reguluje materie konstytucyjne, rozwija je i konkretyzuje.

Określone zagadnienia z zakresu administracji publicznej mogą być regulowane w oparciu o ustawę, dotyczy to m.in.:

• ograniczeń w korzystaniu z przyznanych praw i wolności,

• zasad organizacji i trybu pracy Rady Ministrów,

• zakresu działania oraz trybu powołania i odwołania wojewodów,

• zakresu działania ministra kierującego działem administracji rządowej,

• nałożenia na gminę obowiązku wykonywania zadań zleconych z zakresu administracji rządowej,

• zasad i trybu przeprowadzania referendum lokalnego,

• zasad zrzeszania się jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych,

• zasad i trybu ogłaszania aktów normatywnych,

Ustawy mają zasadnicze znaczenie dla administracji publicznej, gdyż tworzą podstawę działania jak również granice działania tej administracji.

UMOWA

Zawarcie umowy międzynarodowej oznacza ustalenie przez państwa wzajemnych praw
i obowiązków. Umowa międzynarodowa staje się źródłem prawa po jej ratyfikacji i ogłoszeniu. Ratyfikacja oznacza obowiązek przestrzegania przez państwa umowy międzynarodowej, dokonywana jest przez prezydenta RP za zgodą Sejmu wyrażoną w ustawie. Zgoda Sejmu na ratyfikacje umowy wymagana jest w stosunku do umów, które dotyczą:

• pokoju, sojuszy, układów politycznych, wojskowych,

• wolności praw lub obowiązków obywatelskich określonych w konstytucji,

• członkostwa RP w organizacjach międzynarodowych,

• znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym.

• Spraw uregulowanych w konstytucji lub w których konstytucja wymaga ustawy.

Ratyfikowana umowa międzynarodowa stanowy część porządku prawnego i jest stosowana bezpośrednio chyba że jej stosowanie uzależnione jest od ustawy. W sytuacjach szczególnych, gdy zachodzi kolizja normy umowy z ustawą pierwszeństwo ma ratyfikowana umowa międzynarodowa. Podstawowa i szczególna rola w zakresie zasad i trybu zawierania umów międzynarodowych przypada administracji rządowej:

• Ministrowi kierującemu działem administracji rządowej, którego umowa dotyczy,

• Ministrowi spraw zagranicznych

• Radzie Ministrów.

W zatwierdzeniu w formie uchwały RM podlegają umowy, które nie wymagają ratyfikacji.

ROZPORZĄDZENIE Z MOCĄ USTAWY

Instytucja rozporządzenia z mocą ustawy może pojawić się tylko w stanie nadzwyczajnym, jakim jest stan wojenny. Jeżeli w stanie wojennym Sejm nie może się zebrać na posiedzenie prezydent na wniosek Rady Ministrów wydaje rozporządzenie z mocą ustawy. Rozporządzenia te mogą dotyczyć zasad działania organów władzy publicznej, ograniczenia praw i wolności człowieka i obywatela. Rozporządzenie podlega zatwierdzeniu przez Sejm na najbliższym posiedzeniu. Odmowa zatwierdzenia lub jej nieprzedstawienie do zatwierdzenia na najbliższym posiedzeniu powoduje utratę mocy obowiązującej tego aktu.

ROZPORZĄDZENIE

Rozporządzenie jest źródłem prawa i jednocześnie formą działania administracji. Rozporządzenia służą wykonaniu przepisów ustawy. Wydawane są przez organy administracji rządowej. Rolą rozporządzenia jest uzupełnienie regulacji ustawowej. Rozporządzenie wydawane jest na podstawie upoważnienia wyrażonego w ustawie.

Upoważnienie wyrażone w ustawie powinno określać:

• organ właściwy do wydania rozporządzenia,

• zakres spraw przekazanych do uregulowania w rozporządzeniu

• wytyczne dotyczące treści aktów

Organ upoważniony do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji innemu organowi.

Rozporządzenie musi regulować jedynie materię zawartą w upoważnieniu, nie może wykraczać poza ramy ustawowe.

Organami wydającymi rozporządzenia, jako źródła prawa są:

• Prezydent RP

• Rada Ministrów

• Prezes RM

• Ministrowie

• Przewodniczący określonych w ustawie komitetów

• Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO

Są źródłem prawa powszechnie obowiązującego na obszarze działania organów, które je ustanowiły. Akty prawa miejscowego stanowią organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej (wojewoda) na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie.

Akty prawa miejscowego zaliczane są do lokalnych źródeł prawa, obowiązują na terenie działania organu, który taki akt wydał.

Akty prawa miejscowego stanowione przez organy administracji rządowej.

Na podstawie ustawy i w granicach upoważnień zawartych w ustawie wojewoda i organy administracji niezespolonej stanowią akty prawa miejscowego na obszarze województwa lub jego części.

Ustawodawca dokonał podziału aktu prawa miejscowego na:

• Akty wykonawcze

• Kompetencje do stanowienia tych aktów w stosunku do ustawy mają: wojewoda
  i organy administracji niezespolonej.

• Akty porządkowe

• Przy wydawaniu tych przepisów muszą być spełnione 2 warunki:

1. Dana materia nie jest uregulowana w ustawach lub przepisach powszechnie obowiązujących (niepowielanie przepisów),

2. Przyczyną ich wydania jest stan potencjalnie zagrażający określonym
   w ustawie dobrom chronionym prawem.

• Mogą przewidywać za naruszenie ich przepisów kary grzywny wymierzane w trybie
  i na zasadach określonych w prawie wykroczeń.

Samorządy terytorialne

GMINA

• Wydaje akty prawa miejscowego na terenie lub części gminy

• Na podstawie ustawy o samorządzie gminy, organy gminy mogą wydać akt prawa miejscowego w zakresie:

• Wewnętrznych ustroju gminy i jednostek pomocniczych

• Organizacji urzędu i instytucji gminnych

• Zasad zarządzania mieniem gminnym

• Zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użytku publicznego

Ponadto ustawy szczególne mogą upoważnić organy gminy do wykonania delegacji ustawowych, np. ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi.

Przepisy wykonawcze

-stanowi Rada Gminy w formie uchwały. Rada Gminy nie może swoich kompetencji delegować. Stanowienie aktów prawa miejscowego jest obowiązkowe/upraw. RG

Przepisy porządkowe:

-akty prawa miejscowego wydawane w drodze uchwały przez RG luz ZG w formie zarządzenia

Zarząd Gminy może wydać rozporządzenie w sytuacji, gdy Rada Gminy nie obraduje lub nie może się zebrać na obrady. Podjęte przez ZG zarządzenie obowiązuje do najbliższej sesji Rady Gminy.

POWIAT

• Może wydawać przepisy wykonawcze i porządkowe.

• Na podstawie i granicach upoważnień ustawowych Rada Powiatu stanowi akty prawa miejscowego, stanowione są one w szczególności w sprawach:

• Wymagających uregulowania w statusie powiatu

• W sprawach powiatu

• Szczególnego trybu zarządzania mieniem powiatu

• Zasad i trybu korzystania z powiatowych obiektów i urządzeń użytku publicznego.

Akty prawa miejscowego stanowi Rada Powiatu w formie uchwały jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

Wewnętrzne źródła prawa

Zarządzenie

- akt niebędący źródłem prawa powszechnie obowiązującego.

• Obowiązuje w obrębie jednostki organizacyjnej podległej organowi, który wydał zarządzenie.

• Zarządzenia wydawane są na podstawie ustawy

• Ustawa określa formy aktu prawnego, organ upoważniony do wydania oraz treść regulacji

• Nie mogą regulować materii ustawowej lub rozporządzenia. W szczególności nie mogą dotyczyć:

• Praw i wolności

• Obowiązków obywateli

Zarządzenia nie mogą wpływać na sytuację prawną osób fizycznych i prawnych niepowiązanych
z podmiotem wydającym zarządzenie stosunkiem podporządkowania. Zarządzenie nie może stanowić podstawy decyzji wobec obywateli i innych podmiotów.

Organami, które mogą wydawać zarządzenia są:

• Prezydent RP

• Prezes RM

• Minister

• Przewodniczący określonych w ustawach komitetów.

Kompetencje do wydawania zarządzeń wynikają z Konstytucji. Poza konstytucyjnymi uregulowaniami prawo do wydawania zarządzeń jako aktów kierownictwa wewnętrznego mają centralne organy administracji państwowej, terenowe organizacje administracji rządowej i zakłady administracyjne.

Uchwały

Są aktami organów kolegialnych, wydawane przez RM, KRRiT. Przedmiotem uchwał mogą być
w szczególności sprawy kierownictwa wewnętrznego, czy też polityki administracyjnej.

Regulaminy i statuty

Organy administracji mogą wydawać regulaminy i statuty, które regulują wewnętrzny ustrój
i funkcjonowanie jednostek organów administracji. Przedmiotem regulacji są w szczególności podziały pracy, zakres czynności, układ zależności organizacji kwestii kontroli wewnętrznej. Szczególną grupę tworzą regulaminy i statuty zakładów administracyjnych. Regulują one ustrój zakładu, a także prawa i obowiązki użytkownika zakładu. Regulacja regulaminowa stanowi konkretyzację konstytucyjnych prawa i wolności i podlega kontroli prawnej z punktu widzenia zgodności z konstytucją i ustawami.

Promulgacja źródeł prawa

Zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych określa ustawa z dn. 20 lipca 2000r. Ogłoszenie aktu normatywnego w dzienniku urzędowym jest obowiązkowe! Odrębną ustawą można jednak wyłączyć obowiązek ogłaszania aktów normatywnych i niezawierającego przepisu powszechnie obowiązującego. Akt normatywny ogłasza się niezwłocznie. Akty normatywne zawierające przepisy powszechnie obowiązujące wchodzą w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia, chyba, że akt określił dłuższy termin.

W uzasadnionych przypadkach mogą wejść w życie w terminie krótszym, jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie, a zasady demokratycznego państwa nie stoją temu na przeszkodzie - może wejść wówczas z dniem ogłoszenia.

Przepisy porządkowe wchodzą w życie po upływanie 3 dni od ogłoszenia.

W uzasadnionych przypadkach, jeżeli zwłoka mogłaby spowodować nieodwracalne szkody lub poważne zagrożenie dla życia, zdrowia lub mienia, można zarządzić wejście w życie z dniem ogłoszenia.

Przepisy porządkowe ogłasza się w drodze obwieszczenia, a także w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie lub w środkach masowego przekazu.

Za dzień ogłoszenia przepisów porządkowych uważa się dzień wskazany w obwieszczeniu. Ogłoszenie przepisów porządkowych nie zwalnia z obowiązku ich ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym.

W Dziennikach Urzędowych ogłasza się przede wszystkim:

• Konstytucję

• Ustawę

• Rozporządzenie z mocą ustawy

• Rozporządzenie wydane przez premiera, RM, prezydenta RP, ministrów kierujących działem administracji rządowej, przewodniczący określonych w ustawach komitetów będących członkami RM oraz KRRiT

• Teksty jednolite

• Orzeczenie trybunału konstytucyjnego dotyczące aktu podlegającego ogłoszeniu w Dz.U.

• Uchwały RM uchylające rozporządzenie ministra

Monitor Polski ogłasza:

• Zarządzenie prezydenta RP

• Uchwały RM i zarządzenia prezesa RM wydane na podstawie uchwały

• Teksty jednolite w/w aktów

• Orzeczenia trybunału konstytucyjnego dotyczące aktów normatywnych ogłoszonych
  w Monitorze lub aktów, które nie zostały ogłoszone

Wojewódzki Dz.U. ogłasza:

• Akty prawa miejscowego stanowione przez wojewodę i organy administracji niezespolonej

• Akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik wojewódzki, organ powiatu/gminy w tym statuty województwa/powiatu/gminy.

• Statuty związków międzygminnych i związków powiatu

• Akty prezesa RM uchylające akty prawa miejscowego stanowionego przez wojewodę i organy administracji niezespolonej

• Wyniki sądów administracyjnych w sprawach skarg na akty prawa miejscowego

• Porozumienia w sprawie wykonania zadań publicznych

• Uchwały budżetu wojewódzkiego i sprawozdanie z wykonania budżetu

• Obwieszczenia o rozwiązaniach organu samorządu terytorialnego

• Statut wyd. wojewódzkiej

Temat: Prawne formy działania administracji publicznej 24.11.2010r.

Tezy:

1) Pojęcie prawnych form i metod działania administracji publicznej.

2) Klasyfikacja prawnych form działania administracji publicznej.

3) Wybrane metody działania administracji publicznej.

Pojęcie prawnej formy działania administracji publicznej

- określony typ konkretnej czynności wykorzystywany przez organ administracji publicznej do załatwienia sprawy z zakresu administracji publicznej.

Prawne formy działania są:

1) wprost określone przepisami prawa

2) określone są celami jakie ma osiągnąć organ administracji publicznej.

Wybór prawnej formy działania może nastąpić w 3 sytuacjach:

1) prawo wprost wskazuje konkretną formę i nie pozostawia organowi możliwości wyboru innej formy,

2) prawo wprost wskazuje prawne formy działania , ale organ administracji publicznej dokonuje alternatywnego wyboru prawnej formy działania (np. „rygory stanu klęski żywiołowej wprowadza: 1) wojewoda z rozporządzenia lub decyzji administracji publicznej” - od administracji zależy jaką formę weźmie)

3) prawo ogólnie określa zadania organu i pozostawia organowi wybór prawnej formy działania spośród form niezakazanych prawem.

Metoda działania to styl rozwiązywania spraw albo inaczej polityka stosowania form.

Klasyfikacja prawnych form działania

a) kryteria klasyfikacji prawnych form działania:

1) ze względu na usytuowanie adresata prawnej formy działania i organu wyróżniamy:

• Formy zewnętrzne - stosowane w stosunku do adresata niepodporządkowanego organowi administracji publicznej.

• Formy wewnętrzne - stosowane w odniesieniu do pracowników podległych organów administracji publicznej albo jednostek organizacyjnych i jemu podległych.

2) ze względu na możliwość stosowania środków przymusu państwowego prawne formy działania dzielą się na:

• Formy władcze - to takie formy, gdzie organ administracji publicznej jednostronnie rozstrzyga o pozycji prawnej drugiego podmiotu, który musi podporządkować się woli organu mającego uprawnienia do stosowania środków przymusu państwowego w postaci:

• Odpowiedzialności karnej,

• Dyscyplinarnej,

• Administracyjnej.

• Formy niewładcze - to takie formy, w których pozycja administracji publicznej i drugiego podmiotu są równe lub organ nie posiada pozycji zdecydowanie nadrzędnej. Podmiot nie ponosi tu odpowiedzialności, a jednocześnie organ nie zawsze ma możliwość jednostronnego ukształtowania sytuacji prawnej.

3) ze względu na skutki prawne formy działania dzielą się na:

• Czynności prawne - bezpośrednio zmierzają do wywołania określonych skutków prawnych.

• Inne działania - mogą, choć nie muszą wywołać skutek prawny.

Typy prawnych form działania

wg Ury i Duniewskiej:

1. Wydawanie aktów normatywnych

2. Wydawanie administracyjnych

3. Zawieranie porozumień administracyjnych

4. Zawieranie umów cywilno-prawnych

5. Wykonywanie czynności materialno-technicznych

6. Prowadzenie działalności społeczno-organizatorskiej.

Charakterystyka prawnych form działania

1) AKT NORMATYWNY

Władcze oświadczenie woli organu administracji publicznej wydawany w oparciu o różne podstawy prawne i zawierające w swej treści normy prawne o charakterze generalnym i abstrakcyjnym.

Cechy aktu normatywnego:

• Jest formą władczą, gdyż rozstrzygnięcie o sytuacji prawnej należy do organu administracji publicznej

• Wydawany jest w oparciu o przepisy prawa powszechnie obowiązującego albo w oparciu
  o ogólne normy kompetencyjne

• Tryb wydawania aktów normatywnych określają zasady techniki legislacyjnej

• Akt normatywny skierowany jest do generalnie oznaczonego adresata i dotyczy wielu adresatów (co najmniej 2 osoby związane normą prawną)

• Akt normatywny abstrakcyjnie określa sytuacje prawną adresata poprzez:

• nałożenie na niego określonych obowiązków,

• zobowiązanie go do określonego zachowania, zaniechania lub znoszenia

• Akty normatywne normują sytuacje powtarzalne i nie konsumują się w wyniku określonych czynności.

• Akt normatywny podlega kontroli dokonywanej przez Trybunał Konstytucyjny bądź sądy administracyjne.

2) AKT ADMINISTRACYJNY

• Władcze jednostronne oświadczenie woli organu administracji publicznej oparte na przepisach prawa administracyjnego i podjęte w wyniku stosowania procedury administracyjnej, określające konkretnie sytuacje prawną indywidualnie oznaczonego adresata.

• Sformalizowany objaw woli organu administracji publicznej podjęty na podstawie przepisów prawa i w granicach przyznanych organowi kompetencji, skierowany do zindywidualizowanego adresata w konkretniej sprawie i wywołujący skutki prawne.

Cechy aktu administracyjnego:

• Wydawany jedynie przez organy administracji publicznej,

• Jest władczym oświadczeniem woli, co oznacza, że wyraża zamiar ustanowienia zmiany, stwierdzenia lub zniesienia określonego stanu prawnego,

• Jest aktem jednostronnym, gdyż organ administracji publicznej kształtuje sytuacje prawną adresata aktu.

• Jest oparty na przepisach materialnego prawa administracyjnego i podejmowany w oparciu o procedurę administracyjną,

• Jest podwójnie konkretny, tj. konkretny jest zarówno adresat aktu jak i jego sytuacja prawna.

• Adresatem aktu administracyjnego może być:

• Osoba fizyczna (np. Jan Kowalski)

• Osoba prawna (spółka cywilna XXX z siedzibą w XXXX)

• Jednostki nieposiadające osobowości prawnej (organizacja społeczną z siedzibą
  w XXXX)

• Konkretna sytuacja prawna to ustanowienie dla adresata:

• uprawnień bądź obowiązków,

• odmowa przyznania obowiązków lub uprawnień,

• cofnięcie uprawnień bądź obowiązków,

• stwierdzenie uprawnień bądź obowiązków

• akt administracyjny jest zabezpieczony przymusem państwowym w postaci:

• kary administracyjnej

• egzekucji (18 środków egzekucyjnych)

np. wycięcie drzew bez zezwolenia

• akt administracyjny podlega kontroli sądów administracyjnych

Rodzaje aktów administracyjnych

Ze względu na sposób ukształtowania stosunków prawnych wyróżniamy:

• Akty konstytutywne (z łac. Kontytutio - tworzenie) - samodzielnie tworzą, zmieniają lub uchylają stosunki prawne, przy czym zmiana sytuacji prawnej następuje z mocy aktu administracyjnego. Akty te obowiązują z chwilą ich doręczenia lub ustnego ogłoszenia (np. w policji: rozkaz personalny o zwiększeniu dodatku służbowego, na studiach: decyzja o przyznaniu stypendium)

• Akty deklaratoryjne (z łac. Declaratio - potwierdzenie) - potwierdzają istnienie uprawnień i obowiązków wynikających z mocy prawa. Adresat aktu może powoływać się na jego treść z chwilą wydania tego aktu, ale skutek prawny następuje od momentu, w którym dany stan zaistniał. (Działają wstecz?) (np. zaliczenie wysługi lat, zwrot poniesionych kosztów)

Ze względu na stosunek organu do adresata wyróżniamy:

• Akty wewnętrzne

• Akty zewnętrzne

Ze względu na sposób wyrażenia woli adresata aktu wyróżniamy:

• Akty wydawane za zgodą adresata lub zgodnie z jego wolą (np. wniosek o przyznanie stypendium)

• Akty wydawane bez zgody adresata (np. akt wydalenia z uczelni)

Z uwagi na sferę wywoływania skutków prawnych wyróżniamy:

• Akty wywołujące skutki w sferze prawa administracyjnego (np. decyzja w sprawie zmiany nazwiska)

• Akty wywołujące skutki prawne w sferze prawa cywilnego (decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości; decyzja o przydziale lokalu służbowego)

Ze względu na zakres regulacji prawnej warunków podjęcia aktu wyróżniamy:

• Akty związane - organ nie ma swobody w kształtowaniu treści (np. policjant: decyzja o obligatoryjnym…..)

• Akty podjęte w granicach swobodnego uznania administracyjnego - podejmowane w granicach samodzielności prawnej: „organ może…”, - ale nie musi ( np. fakultatywne zwolnienie funkcjonariusza z powodu skazania za popełnienie przestępstwa w trybie prywatno-skargowym)

Ze względu na przedmiot rozstrzygnięcia wyróżniamy:

• Akty dotyczące osób

• Akty dotyczące rzeczy (uznanie nieruchomości za zabytek)

3) POROZUMIENIE ADMINISTRACYJNE

Niewładcza forma działania administracji. Jest ono innym działaniem o charakterze zewnętrznym i wielostronnym. Porozumienia administracyjne mogą dotyczyć:

• współdziałania między organami

• współdziałania z innymi podmiotami

• zlecania wykonywania zadań z zakresu administracji publicznej (porozumienia komunalne)

Porozumienia administracyjne dotyczą wyłącznie zadań z zakresu administracji publicznej. Podmiotami uczestniczącymi w zawarciu porozumienia jest zawsze:

• organ administracji publicznej

• inny podmiot, którym może być również organ administracji, (ale nie zawsze musi być).

Warunkiem zawarcia porozumienia administracyjnego jest zdolność administracyjna do nawiązywania i kształtowania stosunków prawnych. Porozumienie administracyjne zawierane jest między podmiotami wzajemnie niepodporządkowanymi.

Porozumienie administracyjne zawierane jest w oparciu o podstawy prawne albo w oparciu o ogólne normy kompetencyjne.

Cechą charakterystyczną porozumień jest krzyżowanie i nakładanie się kompetencji, interesów oraz celów. (Jeżeli nie znajdę wspólnej domeny dla dwóch podmiotów to nie dojdzie do porozumienia)

Porozumienie administracyjne dochodzi do skutku poprzez złożenie zgodnych oświadczeń woli stron porozumienia. Traci ono swoją moc w przypadku osiągnięcia celu przewidzianego w sposób określony w samym porozumieniu lub na skutek rozstrzygnięć nadzorczych (dot. tylko porozumień komunalnych).

4) UMOWY CYWILNO - PRAWNE

Forma umowy stanowiona jest w administracji z reguły do wykonywania kompetencji związanych z dysponowaniem mieniem.

• Umowa cywilno-prawna występuje w sferze zewnętrznej administracji.

• Podobnie jak akty administracyjne umowa musi legitymować się odpowiednią podstawą prawną, mieścić się w granicach kompetencji organu i regulować sprawy z zakresu administracji publicznej.

• Konkretyzacja normy ustawowej dopuszczającej zawarcie umowy dokonywana jest z pominięciem lub znacznym ograniczeniem jednostronności działania.

• Ponadto podmiot zawierający umowę działa w ramach znacznie szerszej samodzielności prawnej.

• Zawieranie umów związane jest niejednokrotnie z działaniem w formie aktu administracyjnego. Dopuszczalność zawarcia umowy może być uwarunkowana istnieniem aktu administracyjnego, którego postępowanie rozwija umowa.

• Kontrahentami umowy są osoby fizyczne, prawne lub inne podmioty administracji.

• Umowa, jako prawna forma działania występuje tam, gdzie administracja zbywa lub nabywa określone składniki majątkowe.

• Umowa należy generalnie do władczych form działania administracji, gdyż zabezpieczona jest przymusem państwowym.

• Spory związane z takimi umowami podlegają rozpatrzeniu przez sądy powszechne.

5) CZYNNOŚCI MATERIALNO-TECHNICZNE (faktyczne)

Są to takie działania, które oparte są na wyraźnej podstawie prawnej i wywołują określone skutki prawne. Czynności te wywołują skutki prawne poprzez fakty dokonywane przez organy administracji lub uprawnionych przedstawicieli tych organów.

Technika wykonania tych czynności nie musi być normowana przepisami prawa, ale prawo musi wyraźnie upoważniać do ich wykonania. Gdy dokonanie takich czynności wiąże się z przymusowym wykonaniem obowiązków przez obywateli lub kontrolą wykonania tych obowiązków przepisy prawa muszą być zawarte w aktach rangi ustawowej. Podmioty w stosunku, do których wykonywane są czynności materialno-techniczne muszą się im podporządkować.

• Czynności materialno-techniczne występują zarówno w sferze zewnętrznej jak i wewnętrznej administracji.

• Podlegają kontroli sądów administracyjnych, które badają czy organ administracji właściwie ustalił stan faktyczny, czy powołał właściwą podstawę prawną oraz czy dokonał prawidłowego rozstrzygnięcia.

Działania faktyczne nie są bezpośrednio nastawione na wywołanie skutków prawnych, mogą jednak pośrednio wpływać na sytuację prawną podmiotu. Przykładem tych czynności jest:

• Odebranie rzeczy ruchomej,

• Używanie przyrządów kontrolno-pomiarowych

• Spisanie protokołu

• Zatrzymanie osoby itp.

6) DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNO-GOSPODARCZA

• Niewładcza forma działania.

• Organizacja tych działań nie stanowi obowiązku.

• Działanie te podejmowane jest przede wszystkim przez organy administracji lub organy społeczne wykonujące działania z zakresu administracji publicznej. Polega ona na spotkaniach z wyborcami, prelekcjami, odczytach. Działalności społeczno-gospodarcze występują, jako formy działania obok innych form w celu pogłębienia oddziaływania administracyjnego lub jako forma samoistna.

• Przykładem działalności społeczno-gospodarczych występujących obok innych form jest sytuacja, gdy występują problemy z niekorzystnym zjawiskiem społecznym, którego zapobieganie i zwalczanie należy do organów administracji, a działania te są wspierane przez organizację społeczną, np. spotkania AA.

• Samoistne działanie nastąpi wówczas, gdy przepisy nakładają na organ określone obowiązki nie przyznając mu środków działania.

METODY DZIAŁALNOŚCI ADMINISTRACJI

1. metoda przekonywania

Niewładcza, polega na stosowaniu wszelkiego rodzaju środków oddziaływania, przy czym niepodporządkowanie się nie jest zabezpieczone przymusem państwowym, są to:

• Akcje propagandowe

• Apele do społeczności

• Prelekcje

2. metoda przymusu

Jest stosowana, gdy uprzednio stosowane środki okazały się nieskuteczne.

Stosowana jest przede wszystkim do zabezpieczenia wykonywania określonych obowiązków w postaci kary nakładanej przez organy administracji, np. kara pieniężna za wycięcie drzewa bez zezwolenia.

Działanie tą metodą musi być wyraźnie dozwolone przepisami prawa. Ustawa musi określać kategorie środków, tryb i sposób postępowania.

3. metoda oddziaływania ekonomicznego

Polega na wykorzystaniu praw ekonomii i gospodarki poprzez tworzenie dogodnych lub niedogodnyuch warunków ekonomicznych związanych z funkcjonowaniem administracji w celu doprowadzenia do określonego zachowania się.

Przykłady oddziaływań:




• Podatki

• Ulgi podatkowe

• Cła




4. metoda działalności pośredniej

Polega na stosowaniu działalności ludzi poprzez odpowiednie usytuowanie pozycji prawnej rzeczy.

Sprowadza się do:

Wykorzystania urządzeń w celu wpływania na zachowania obywateli i przez to kształtowanie stosunków społecznych

Równość w dostępie do urządzeń, takich jak działalność:

• Bibliotek

• Szpitali

• Domów pomocy społecznej

5. metoda prewencji administracyjnej

Przeciwstawianie się niekorzystnym zmianom w kierowaniu rozwojem społecznym i likwidacji skutków powstałych w wyniku działań niepożądanych

Można wyróżnić dwie kategorie działań prewencyjnych:

• Wprowadzenie ustawowego warunku uprzedniego, np. uzyskanie zgody na podjęcie działalności gospodarczej

• Administrowanie świadczące, związane z opieką społeczną, np. zapewnienie warunków do podejmowania określonych działalności.

6. metoda administracyjna

Najbardziej rozpowszechniona metoda administracyjna. Jest to działalność za pomocą aktu administracji poprzez jednostronne kształtowanie stosunków prawnych w drodze nakazu, zakazu, poleceń lub aktu normatywnego zawierającego normy nakazujące lub zakazujące.

Temat: Stosunek administracyjno prawny, a sytuacja administracyjna 7.12.2010r.

Tezy:

1. Pojęcie i elementy stosunku administracyjno-prawnego.

2. Nawiązanie stosunku administracyjno-prawnego.

3. Rodzaje stosunków administracyjno-prawnych.

4. Pojęcie i rodzaje sytuacji administracjo-prawnych.

5. Sposoby powstania sytuacji administracyjno-prawnych.

Gdy podmiot administracji występuje wobec innego podmiotu (np. obywatela), gdy żąda od niego jakiejś czynności (świadczenia) lub nakłada na niego obowiązek lub na coś mu zezwala to wówczas nawiązuje z tym podmiotem stosunek prawny.

Stosunki między państwem i działającymi w jego imieniu podmiotami administracji publicznej a obywatelami i innymi podmiotami oparte są na normach prawa administracyjnego. Dlatego też stosunki te nazywamy stosunkami administracyjno-prawnymi.

Cechy stosunku administracyjno-prawnego:

• Charakter władczy - jedna ze stron (organ administracyjny) może, w razie konfliktu z pozostałymi uczestnikami stosunku, zastosować środki przymusu.

• Powstaje na podstawie wyraźnie dopuszczających takie rozwiązanie przepisów prawa administracyjnego

• Charakter obowiązkowy - ograniczona swoboda lub całkowity jej brak przy określaniu współuczestników stosunku jak również przy formułowaniu jego treści.

• Rozstrzyganie konfliktów powstałych na tle jego treści następuje w trybie procedury administracyjnej.

Elementy stosunku administracyjno-prawnego

• Przedmiot:

• Leży w sferze prawem określonych zadań administracji publicznej.

• Jest on objęty kompetencją jednego z podmiotów administracji.

• Drugi podmiot, którym mogą być np. osoby fizyczne, czy inne organy administracji musi mieć, co najmniej zdolność organizacyjno prawną, musi być wyodrębniony organizacyjnie i mieć własne interesy chronione przez prawo (posiadać osobowość prawną)

• Podmiot:

• Z jednej strony jest zawsze organ lub inna jednostka wykonująca funkcje administracji (np. zakład) upoważniony do jego nawiązania, z drugiej strony strona, do której kierowany jest nakaz (lub zakaz) albo, która żąda określonego zachowania się organu.

• Obowiązki i uprawnienia (treść stosunku)

• Polegają na działaniu, znoszenie lub zaniechaniu,

• Wynikają bezpośrednio z norm prawa administracyjnego lub są określone w treści indywidualnych rozstrzygnięć administracyjnych i nie mogą być dowolnie interpretowane,

• Wynikają ze stosunków administracyjno-prawnych,

• Mają charakter osobisty,

• Nie mogą być przenoszone na inne osoby,

• Wygasają z chwilą śmierci osoby obowiązanej lub uprawnionej.

Sposoby nawiązania stosunku administracyjnego:

1. Z mocy prawa

• W sytuacji faktycznej, z którą norma prawa wiąże wyraźne skutki prawne, np. obowiązek zgłoszenia się do rejestracji wojskowej.

2. Z mocy indywidualnego aktu administracyjnego, skierowanego do konkretnego podmiotu

• Np. decyzja o przydziale mieszkania

3. Przez zgłoszenie się strony z roszczeniem o określone zachowanie się organu administracyjnego

• Np. zgłoszenie się o odszkodowanie za szkody powstałe przy budowie drogi

4. Przez określone prawem zachowanie się obywatela lub organu administracyjnego

• Np. organ administracji występuje do obywatela o zezwolenie na przejazd przez działkę w związku z inwestycją publiczną.

Rodzaje stosunków administracyjno-prawnych:

1. Stosunki materialne - oparte na przepisach prawa materialnego;

• mogą regulować sferę praw i obowiązków obywatela lub jednostek zrównanych z nim w obrocie prawnym;

• mogą wprost ustalać prawa i obowiązki na podstawie ogólnych przepisów prawa, ale mogą być też określone w aktach administracyjnych.

• Mogą mieć charakter trwały (np. obowiązek szkolny - do ukończenia 18 lat) lub jednorazowego działania (np. kontrola paszportu na granicy)

2. Stosunki procesowe - powstają na tle stosunków materialnych,

• Trwają przez okres postępowania administracyjnego.

• Nawiązywane są z chwilą wszczęcia postępowania i kończą z momentem wydania decyzji ostatecznej.

• Oparte na przepisach procesowych.

3. Stosunki egzekucyjne

• Są następstwem zastosowania środku przymusu zmuszających do podporządkowania się aktom organu administracyjnego,

• Nawiązywane między organem egzekucyjnym a zobowiązanym i wierzycielem,

4. Stosunki nadzoru

• Powstają w związku ze sprawowaniem nadzoru nad organami

• Występują pomiędzy organem sprawującym nadzór a organem nadzorowanym

Sytuacja administracyjno-prawna

Każda sytuacja społeczna, której elementy składowe zostały ukształtowane w sposób pośredni lub bezpośredni prawem ze względu na konkretne zdarzenie faktyczne.

Występuje tylko 1 podmiot, może, choć nie musi być determinowany prawem, jest to sytuacja społeczna

Rodzaje sytuacji administracyjno-prawnej

• ze względu na sposób ukształtowania praw i obowiązków

• realne

• potencjalne

• ze względu na ilośc stos.

• proste,

• złożone

• ze względu na wywołanie skutków prawnych

• otwarte,

• zamknięte

• ze względu na czas trwania syt.

• jednorazowe,

• okresowe,

• trwałe

• ze względu na charakter normy

• syt. Organizacyjno-prawne,

• syt. Materialno-prawne,

• syt. Procesowe

Sposoby powstawania sytuacji admin-praw. :

• z mocy prawa

• gdy w danym stanie faktycznym zaczyna obowiązywać norma prawna, która z tym stanem wiąże określone skutki prawne

• gdy w danym stanie prawa zmienia się sytuacja faktyczna lub prawna albo podejmowana jest dana czynność z którą, norma prawna łączy skutki prawne

• w drodze decyzji administracyjnej

Temat: Podmioty realizujące zadania administracji publicznej 7.12.2010r.

Tezy

1. Pojecie podmiotów administrujących aparatu administracyjnego i systemu administracji publicznej.

2. Cele, zadania, właściwość i kompetencje.

3. Pojęcie, cechy i rodzaje organów administracji publicznej.

4. Zakład administracyjny.

5. Fundacja, jako podmiot administrujący.

6. Przedsiębiorstwa.

7. Agencje.

8. Organizacje społeczne.

Aparat administracyjny tworzą podmioty publiczne realizujące zadania administracji publicznej.

W skład tego aparatu wchodzą:

• Organy administracji publicznej

• Państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne

• Instytucje publiczne

Podmioty publiczne wchodzące w skład aparatu administracyjnego oraz podmioty niepubliczne wykonujące funkcje administracji publicznej określa się podmiotami administrującymi.

System administracji publicznej

• Pojęcie szersze od aparatu administracyjnego

• W skład tego systemu wchodzą oprócz podmiotów zaliczanych do aparatu administracyjnego podmioty niepubliczne w zakresie, w jakim wykonują funkcję administracji publicznej. Są to:

• Organy administracji publicznej

• Zakłady publiczne

• Przedsiębiorstwa

• Fundacje

• Organizacje społeczne

• I inne podmioty niepubliczne w zakresie, w jakim wykonują funkcje administracji publicznej

Cel - skonkretyzowana czasowo ocena projektowanego stanu, faktu, zdarzenia odnoszona do systemu wartości ustawodawcy.

Zadanie - skonkretyzowana czasowo ocena realizowanego stanu, faktu, zdarzenia odnoszona do systemu wartości ustawodawcy.

Właściwość - odnosi się do miejsca (właściwość miejscowa) oraz do przedmiotu działania (właściwość rzeczowa) danego organu administracyjnego.

Organ zobowiązany jest wykonywać zadania jemu przydzielone i z urzędu przestrzegać swojej właściwości.

Kompetencje - zespół praw i obowiązków organu administracji publicznej z jednoczesnym wskazaniem prawnych form działania organu. Przepisy określające zakres działania nie mogą stanowić podstawy do podejmowania działań władczych przez organ administracji publicznej. Określają one tylko sprawy, których organ powinien wykorzystywać swoje kompetencje. Natomiast do podjęcia konkretnych działań władczych oprócz przepisu określającego zakres działania musi istnieć przepis upoważniający do takiego działania, czyli przepis kompetencyjny.

Temat: Naczelne i centralne organy administracji rządowej.

Tezy:

1. Administracja centralna

2. Prezydent RP i jego kompetencje.

3. Rada Ministrów, skład, tryb powoływania oraz kompetencje.

4. Charakterystyka centralnych organów administracji rządowej.

5. Wybrane centralne organy administracji rządowej i ich kompetencje.

Ad.1

Administracje centralną tworzą 2 typy organów administracji rządowej. Są to naczelne organy administracji rządowej oraz centralne organy administracji rządowej w ścisłym tego słowa znaczeniu. Pojęcie organów naczelnych wywodzi się z Konstytucji z 1952r. Obecna Konstytucja nie posługuje się sformułowaniem „naczelne organy administracji rządowej” natomiast wyróżnienie tych organów jest istotne z punktu widzenia ich cech. Naczelne organy administracji rządowej są te spośród organów administracji, które są powoływane przez Prezydenta bezpośrednio lub po uprzednim wyborze przez Sejm (definicja ta nie uwzględnia pozycji ustrojowej Prezydent RP, który jest wyłaniany w wyborach powszechnych). Naczelne organy administracji rządowej są organami zwierzchnimi wobec pozostałych organów administracji rządowej. Właściwość naczelnych organów administracji rządowej obejmuje obszar całego państwa. Z reguły organy te mają charakter kadencyjny.

Do naczelnych organów administracji rządowej w doktrynie prawa administracyjnego zaliczana się:

• RM

• Prezes RM

• Ministrowie

• KRRiT

• Prezydent RP

Pozycja Prezydenta RP w strukturze administracji rządowej jest pozycją niepewną z uwagi na sformułowane konstytucyjne, iż Prezydent RP jest centralnym, konstytucyjnym organem państwa. Jednakże zgodnie z art. 10 Konstytucji oraz wskazanych w niej kompetencjami Prezydenta RP jest organem władzy wykonawczej. Konstytucja RP przyjęła zasadę dualistycznej egzekutywy, czyli wyodrębnienia władzy wykonawczej należącej do RM oraz Prezydenta RP.

Ad.2

Prezydent RP jako naczelny organ administracji rządowej.

Kompetencje Prezydenta RP można ująć w następujące grupy uprawnień:

1. W sferze stosunków zagranicznych

Zadaniami Prezydenta RP w zakresie tych kompetencji jest:

• Reprezentowanie państwa w stosunkach zewnętrznych

• Ratyfikowanie i wypowiadanie umów międzynarodowych

• Mianowanie i odwoływanie przedstawicieli RP (ambasadorzy, konsul) w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych

• Przyjmowanie listów uwierzytelniających i odwołujących akredytowanych przedstawicieli innych państw i organizacji międzynarodowych.

• Prawo zwrócenia się z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności umowy międzynarodowej z Konstytucją przed jej ratyfikacją

• Współdziałanie z Prezesem RM oraz właściwym ministrem ds. zagranicznych.

2. W sferze ochrony bezpieczeństwa państwa

Bezpieczeństwo zewnętrzne

• Funkcja najwyższego zwierzchnika SZ RP

• Mianowanie i zwalnianie Szefa Sztabu Centralnego i Dowodów Rodzajów SZ

• Mianowanie naczelnego dowódcy SZ na wypadek wojny na wniosek Prezesa RM

• W razie bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa zarządzenie powszechnej lub częściowej mobilizacji na wniosek Prezesa RM

• Wprowadzenie stanu wojny

Bezpieczeństwo wewnętrzne

• Wprowadzenie stanu wojennego i wyjątkowego

• Wprowadzenie rygorów (ograniczeń praw i wolności człowieka i obywatela w czasie trwania stanu wojennego i wyjątkowego)

• Działania Biura Bezpieczeństwa Narodowego jako organu opiniodawczo-doradczego Prezydenta RP

3. W sferze prawodawstwa

• Prawo inicjatywy ustawodawczej

• Prawo weta ustawodawczego

• Prawo zwracania się do TK o zbadanie zgodności przepisów prawa z Konstytucją

• Ratyfikacja umów międzynarodowych

• Wydawanie prawa wewnętrznego w formie zarządzeń oraz postanowień w ramach realizacji własnych kompterencji

• Prawo do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (kompetencji prawodawcze Prezydenta RP w niektórych sytuacjach wymagają kontrasygnaty Prezesa RM)

4. Związanie ze współdziałaniem z RM

• Desygnowanie Prezesa RM

• Powołanie RM

• Dokonywanie na wniosek Prezesa RM zmian w składzie RM

• Zwoływanie rady gabinetowej tj. posiedzenia RM pod przewodnictwem Prezydenta RP

5. Kompetencje osobowe (chodzi o obsadę stanowisk)

• Powoływanie sędziów

• Powoływanie I Prezesa Sądu Najwyższego i Prezesów SN, Prezesa NSA oraz wiceprezesów Naczelnego Sądu Administracyjnego

• Powoływanie Prezesa i wiceprezesa TK

• Powoływanie członków KRRiT

• Powoływanie członków Rady Polityki Pieniężnej

• Występowanie o powołanie Prezesa NBP do Sejmu

6. Inne kompetencje Prezydenta o charakterze administracyjnym

• Nadawanie orderów i odznaczeń

• Nadawanie obywatelstwa polskiego i wydawanie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego

• Stosowanie prawa łaski

• Nadawanie tytułów profesorskich

• Zwoływanie referendum ogólnokrajowego

• Zwracanie się z orędziem

• Wracanie się z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli doniku

• Amnestia i abolicja

Ad.3

Skład i powoływanie RM

RM jest organem kolegialnych a w jej skład wchodzą:

• Prezes RM

• Wiceprezesi RM

• Ministrowie

• Przewodniczący określonych w ustawach komitetów

Ministrowie wchodzący w skład RM dzielą się na 2 kategorie:

• Minister resortowy - kierujący działem administracji rządowej

• Minister wypełniający zadania zlecane przez Prezesa RM (tzw. bez teki)

Powołanie RM

Wymaga ono współdziałania Prezydenta RP i Sejmu. Prezydent RM desygnuje Prezesa RM i na jego wniosek powołuje RM w składzie zaproponowanym przez Prezesa w ciągu 14 dni od pierwszego posiedzenia Sejmu lub przyjęcia dymisji RM. Prezes RM w ciągu 14 dni od powołania RM przedstawia sejmowi program działania, (czyli eskpoze) oraz wniosek o udzielenie wotum zaufania. Sejm uchwala wotum zaufania bezwzględną większością głosów w obecności, co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. W razie niepowołania RM lub nieudzielenia jej wotum zaufania, Sejm wciągu 14 dni wybiera Prezesa RM oraz proponowany przez niego skład rządu. Wybraną RM powołuje Prezydent. Prezydent powołuje premiera a na jego wniosek pozostałych członków RM, a Sejm udziela wotum zaufania zwykła większość głosów w obecności połowy ustawowej liczby posłów. Nieudzielenie wotum zaufania skutkuje skróceniem kadencji Sejmu i zarządzeniem wyborów parlamentarnych.

Dymisja RM

Prezes RM składa dymisję w następujących przypadkach:

1. Ukonstytuowanie się nowowybranego Sejmu

2. Nieudzielenie wotum zaufania przez Sejm

3. Uchodzenie wotum nieufności wobec RM

4. Rezygnacja przez Prezesa RM z dalszego pełnienia funkcji

Kompetencje RM

Określone są one w Konstytucji, ustawie o RM oraz w ustawach szczególnych. RM prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną RP przy czym Konstytucja ustanawia na rzecz RM zasadę domniemania kompetencji (jeżeli nie wiadomo kto ma wykonać dane zadanie, to wg tej zasady kompetencji te przechodzą na RM).

Konstytucyjne kompetencje RM

• Kierowanie administracją rządową oraz koordynowanie i kontrola działalności organów tej administracji

• Zapewnienie wykonywania ustaw

• Działalność prawotwórcza w postaci rozporządzeń oraz inicjatywa ustawodawcza, wprowadzenie pilnych projektów ustaw pod obrady Sejmu

• Kierowanie wykonaniem budżetu państwa tj. uchwalanie projektu budżetu, zamknięcia rachunków państwowych, sprawozdanie z wykonania budżetu (absolutorium)

• Ochrona interesu skarbu państwa

• Zapewnienie bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego państwa

• Ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi państwami

• Zawieranie umów międzynarodowych niewymagających ratyfikacji

Organy wewnętrzne RM

Organy mają charakter organów opiniodawczo-doradczych i są nimi:

• Stały komitet RM oraz Komitety RM

• Rady i Zespoły opiniodawczo-doradcze

• Komisje do opracowania projektów kodyfikacji

• Komisje Wspólne

Ad. 4

Prezes RM jako organ jednoosobowy

Posiada dualistyczną pozycję jako:

• Przewodniczący RM

• Jednoosobowy konstytucyjny organ

Kompetencje Prezesa RM

1. Konstytucyjne kompetencje Prezesa RM

• Reprezentowanie RM

• Kierowanie pracami RM

• Koordynacja i kontrola pracy ministrów

• Zapewnienie wykonania praktyki RM i określenie sposobów jej wykonania

• Wyznaczenie zadań dla ministrów oraz zakresu spraw, w których działają oni z upoważnienia RM

• Działalność prawotwórcza w postaci rozporządzeń oraz zarządzeń, a także wydawanie DzUstaw i MPolski.

2. Kompetencje nadzorcze wobec jednostek samorządu terytorialnego

• Możliwość uchylania uchwał samorządu oraz wprowadzenie zarządu komisarycznego

3. Kompetencje kierownicze i kontrolne wobec wojewodów, wicewojewodów, sekretarzy i wice sekretarzy, nadzoru nad określonymi organami centralnymi

4. Kompetencje osobowe Prezesa RM

• Powołuje i odwołuje członków RM, sekretarzy i podsekretarzy stanu, wojewodów i wicewojewodów, centralnych organów administracji rządowej oraz ich zastępców, członków niektórych organów doradczych.

Temat: Terenowa administracja rządowa

1. Pozycja ustrojowa wojewody.

2. Wojewódzka administracja zespolona.

3. Terenowe organy administracji niezespolonej.

Ad.1.

Organami wykonującymi zadania z zakresu administracji:

• Wojewoda

• Organy rządowej administracji zespolonej, a wśród nich kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży

• Organy niezespolonej administracji rządowej

• Jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw lub z zawartego porozumienia.

• Starosta, jeżeli wykonywanie przez niego zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw.

• Inne podmioty na podstawie odrębnych ustaw.

WOJEWODA

Powołuje i odwołuje go Prezes RM na wniosek ministra właściwego ds. administracji. On również sprawuje nad nim nadzór (dokonuje on okresowej oceny prany).

Warunki, jakie musi spełnić kandydat na wojewodę:

• Posiada obywatelstwo polskie

• Posiada tytuł naukowy magistra

• Posiada staż w zarządzaniu zasobami ludzkimi (doświadczenie zawodowe)

• Nie był skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne

• W pełni korzysta z praw publicznych

• Cieszy się nieposzlakowaną opinią publiczną.

Funkcje wojewody:

• Jest przedstawicielem RM w województwie,

• Jest zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie,

• Jest organem rządowej administracji zespolonej w województwie,

• Jest organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków pod względem legalności,

• Jest organem administracji rządowej w województwie, do którego właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie niezastrzeżone
  w odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej administracji,

• Jest reprezentantem skarbu państwa w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach,

• Jest organem wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu postępowania administracyjnego.

Wojewoda wykonuje swoje zadania przy pomocy:

• Wicewojewody

• 1go i 2go wicewojewody

Zakres działania wicewojewodów określa wojewoda w drodze zarządzenia.

Aparatem pomocniczym wojewody jest Urząd Wojewódzki, którego prawidłowe funkcjonowanie zapewnia dyrektor generalny. Urząd działa na podstawie statutu oraz regulaminu nadanego przez wojewodę. Statut podlega zatwierdzeniu przez Prezesa RM.

W skład Urzędu Wojewódzkiego wchodzą:

• Wydziały (powołane do realizowania zadań merytorycznych)

• Biura (powołane do realizowania zadań z zakresu obsługi)

• Oddziały (wewnętrzne komórki organizacyjne wydziałów i biur)

Wojewoda może tworzyć delegatury Urzędu Wojewódzkiego. (bliższy dostęp dla obywateli do urzędu)

Wojewoda może upoważnić na piśmie pracowników Urzędu Wojewódzkiego do załatwiania określonych spraw w jego umieniu i na jego odpowiedzialność.

Wojewoda może powierzyć prowadzenie w jego umieniu niektórych spraw z zakresu swoich właściwości działającym na obszarze województwa jednostkom samorządu terytorialnego lub organom innych samorządów, a także kierownikom państwowych i samorządowych osób prawnych oraz innych państwowych jednostek organizacyjnych. Takie powierzenie następuje w formie porozumienia.

Ad.2.

Organami rządowej administracji zespolonej w województwie są:

• Wojewoda oraz inne organy w tym kierownicy wojewódzkich zespolonych służb inspekcji
  i straży, do których zalicza się:

• Policję

• Państwową Straż Pożarną

• Państwową Straż Rybacką

• Inspekcję Handlową

• Służbę Ochrony Zabytków

• Kuratorium Oświaty

• Inspekcję Geodezyjną i Kartograficzną

• Inspekcję Nadzoru Budowlanego

• Inspekcję Weterynaryjną

• Inspekcję Ochrony Środowiska

• Inspekcję Farmaceutyczną

• Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa

• Inspekcję Transportu Drogowego

• Inspekcję Sanitarną

Wojewoda jest zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie, kieruje ją, koordynuje i kontroluje jej działalność, zapewnia warunki do skutecznego działania i ponosi odpowiedzialność za rezultaty tego działania.

Funkcje wojewody związane z rządową administracją zespoloną w województwie:

• Pełni funkcję organu rządowej administracji zespolonej,

• Pełni funkcję organu administracji rządowej na rzecz, którego ustanowiono domniemanie właściwości we wszystkich sprawach z zakresu administracji rządowej w województwie niezastrzeżone do właściwości innych organów,

Kompetencje wojewody

• Stanowi akty prawa miejscowego w formie rozporządzeń wykonawczych i rozporządzeń porządkowych. Akty wykonawcze stanowione są na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach szczególnych. Rozporządzenia porządkowe wydawane są na podstawie ogólnego upoważnienia zawartego w art.60 Ustawy o Wojewodzie i dotyczą spraw nieuregulowanych w odrębnych przepisach, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia oraz do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego.

• Wydaje wojewódzki dziennik urzędowy,

• Prowadzi i udostępnia zbiór wydanych przez siebie dzienników.

Ad.3

Organami niezespolonej administracji rządowej są

• organy terenowe podporządkowane właściwemu ministrowi lub centralnemu organowi administracji rządowej

• kierownicy państwowych osób prawnych

• kierownicy innych państwowych jednostek organizacyjnych wykonujących zadania z zakresu administracji rządowej w województwie

Katalog

1)

• Dowódca okrętów wojskowych,

• Szefowie wojewódzkich sztabów wojskowych,

• Wojskowi komendanci od uzupełnień.

2)

• Dyrektorzy izb celnych i naczelnicy urzędów celnych.

3)

• Dyrektorzy izb skarbowych

• Naczelnicy urzędów skarbowych

• Dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej.

4)

• Dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych

• Dyrektorzy specjalistycznych urzędów górniczych

5)

• Dyrektorzy okręgowych urzędów miar

• Naczelnicy obwodowych urzędów miar.

6)

• Dyrektorzy okręgowych urzędów probierczych

• Naczelnicy obwodowych urzędów probierczych

7)

• Dyrektorzy regionalnych zarządów gospodarki wodnej

• Dyrektorzy urzędów morskich

8)

• Dyrektorzy urzędów statystycznych

• Dyrektorzy urzędów żeglugi śródlądowej

9)

• Graniczni i powiatowi lekarze weterynarii

10)

• Komendanci Oddziałów Straży Granicznej

• Komendanci Placówek i Dywizjonów Straży Granicznej

11)

• Okręgowi inspektorzy rybołówstwa morskiego

12)

• Państwowi graniczni inspektorzy sanitarni

13)

• Regionalni dyrektorzy ochrony środowiska

Organy te nie są podporządkowane wojewodzie, mają natomiast obowiązek składania wojewodzie rocznych informacji o swojej działalności w województwie. Są również obowiązane do uzgadniania
z wojewodą projektów stanowionych przez siebie aktów prawa miejscowego.

Temat: Samorząd terytorialny w RP

1. Pojęcie i cechy samorządu terytorialnego

2. Samorząd gminy

a) organy samorządu gminnego, tryb ich powołania i kompetencje

3. Samorząd powiatowy

a) organy samorządu powiatowego, tryb powołania i kompetencje

b) powiatowa administracja zespolona

4. Samorząd województwa

a) organy samorządu województwa, tryb powołania i kompetencje

5. Zadania jednostek samorządu terytorialnego

a) zadania własne

b) zadania zlecone z zakresu administracji rządowej

Ad. 1

Samorząd terytorialny to wyodrębniony w strukturze państwa powstały z mocy prawa związek lokalnego społeczeństwa powołany do samodzielnego wykonywania administracji publicznej wyposażony w materialne środki umożliwiające realizację tych zadań.

Samorząd terytorialny jest to postać administracji zdecentralizowanej korzystająca z względnej samodzielności.

Cechy charakterystyczne samorządu terytorialnego:

• Korporacyjny charakter, tj. związek lokalnego społeczeństwa, czyli odpowiednio mieszkańcy gminy, powiatu bądź województwa

• Przymusowość w przynależności do wspólnoty, oznacza, że członkowstwo w samorządzie terytorialnym powstaje z mocy samego prawa i jest ono niezbywalne

• Wykonywanie zadań z zakresu administracji publicznej we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność

• Decentralizacja, czyli zarządzanie własnymi sprawami w ramach przypisanej samodzielności prawnej.

• Odrębność i zwartość interesów i potrzeb wspólnoty

• Posiadanie osobowości prawnej, co umożliwia samorządowi wykonywanie praw majątkowych, a samodzielność wspólnot w tym zakresie podlega ochronie prawnej.

• Możliwość powoływania organów przedstawicielskich (sam. bezpośrednich)

• Wykonywanie władzy publicznej realizowane jest przez wyłonionych przedstawicieli (demokracja pośrednia)

• Dysponowanie władztwem publicznym

• Samodzielność finansowa, tj. własne budżety i własne dochody.

Ad. 2

GMINA

• Jest to utworzona z mocy prawa wspólnota mieszkańców na określonym terytorium. Gmina wykonuje zadania publiczne, tj. zadania własne oraz zadania zlecone z zakresu administracji rządowej.

W prawie administracyjnym wyróżnia się dwa typy gmin:

• Gminy wiejskie

• Gminy miejsce

• A w oparciu o ustawę o samorządzie gminnym: miasta na prawach powiatu

ORGANY GMINY

Organami są:

• rada gminy bądź miasta

• oraz wójt/burmistrz/prezydent miasta.

Rada gminy wyłaniana jest w drodze wyborów. W oparciu o ustawę ordynacja wyborcza ilość radnych jest uzależniona od ilości mieszkańców w dniu wyborów.

W gminach do 20 tys mieszkańców - 15 radnych

Do 50 tys mieszkańców - 21 radnych

Do 100 tys mieszkańców - 23 radnych

Do 200 tys mieszkańców - 25 radnych

Oraz na każde rozpoczęte 100 tys po 3 radnych, a maksymalnie do 45 radnych.

Wyjątkiem w tym zakresie jest miasto stołeczne Warszawa posiadająca własne regulacje prawne.

Kadencja rady gminy trwa 4 lata i liczona jest od dnia wyboru (dzień ogłoszenia wyników przez PKW)

Rada gminy wybiera ze swojego grona przewodniczącego oraz od 1 do 8 wiceprzewodniczących rady. Ilość wiceprzewodniczących uzależniona jest od postanowień statutu.

Rada gminy obraduje na sesjach powoływanych nie rzadziej niż raz na kwartał przez przewodniczącego, chyba, że
z wnioskiem o zwołanie rady wystąpił wójt/burmistrz/prezydent albo też ¼ składu radnych.

Przewodniczący rady gminy bądź miasta oprócz zwoływania sesji kieruje porządkiem obrad oraz zamyka sesję rady.

Przewodniczący rady gminy powoływany jest bezwzględną większością w obecności połowy ustawowego składu rady (50% za)

Przewodniczący rady gminy nie jest organem gminy, a tylko osobą funkcyjną.

Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym

Jako organ stanowiący podejmuje ona uchwały. W odniesieniu do właściwości rady gminy istnieje tzw. zasada domniemania kompetencji (do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy będące w zakresie działania gminy,
o ile ustawy nie stanowią inaczej).

Do wyłącznej właściwości rady gminy należy:

• Uchwalanie statutu, który określa ustrój gminy, przy czym jeżeli gmina liczy powyżej 300tys. Mieszkańców statut jest uzgadniany z Prezesem RM

• Stanowienie o kierunkach działania wójta, przyjmowanie sprawozdań z jego działalności

• Uchwalanie budżetu, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu, udzielanie absolutorium

• Uchwalanie zakresu działania jednostek pomocniczych, zasad przekazywania im mienia
  i środków budżetowych

• Powołanie i odwołanie skarbnika na wniosek wójta

• Uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz planów gospodarczych

• Podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych

• Podejmowanie uchwał w sprawach przejęcia zadań zleconych

• Podejmowanie uchwał w sprawach współdziałania (kraj, międzynarod.)

• Stanowienie w innych sprawach zastrzeżonych do kompetencji rady (np. wniosek
  o przeprowadzenie referendum).

Rada gminy jest organem kontrolnym. Kontroluje działalność wójta/burmistrza/prezydenta miasta, jednostki pomocnicze gminy, gminne jednostki organizacyjne za pośrednictwem komisji rewizyjnej.

Komisja rewizyjna jest jedyną komisją o charakterze obligatoryjnym z ustawowo określonym zakresem działania.
W skład komisji rewizyjnej wchodzą przedstawiciele wszystkich klubów radnych, za wyjątkiem przewodniczącego rady oraz wiceprzewodniczących. Rolą komisji rewizyjnej jest opiniowanie wykonania budżetu gminy oraz występowanie z wnioskiem o udzielenie bądź nieudzielenie absolutorium organowi wykonawczemu, a także opiniowanie wniosku w sprawie odwołania wójta/burmistrza/prezydenta miasta z przyczyn innych niż nieudzielenie absolutorium. Komisja rewizyjna wykonuje również inne zadania kontrolne zlecane przez radę gmin.

Organami pomocniczymi rady są stałe lub doraźna komisje. Komisje są ciałami kolegialnymi powoływanymi przez radę do wykonywania określonych zadań i mogą być również komisjami o charakterze kontrolnym.

Komisje stałe powoływane są na daną kadencję rady, a doraźne do wykonania zadań określonych przez radę gminy. W skład komisji wchodzą radni, ale z głosem doradczym mogą występować radni niebędący członkami takiej komisji.

Rada gminy określa skład osobowy komisji, przedmiot działalności, zaś pracami komisji kieruje jej przewodniczący.

Komisje powoływane przez radę mają charakter usługowy, ich skład sprawdza się do opiniowania, wnioskowania bądź kontrolowania. Poglądy wyrażone przez komisję nie mają charakteru wiążącego dla rady.

Rada gminy, co do zasady podejmuje uchwały zwykłą większością w obecności połowy ustawowego składu rady.

W głosowaniach nie mogą brać udziału radni, których interesów prawnych dotyczy głosowanie.

Status radnego

• Radny ma obowiązek brać udział w pracach rady oraz w pracach komisji, do której został powołany. Ma on obowiązek kierowania się dobrem wspólnoty,

• Nie może być z nim nawiązany stosunek pracy w urzędzie gminy,

• Nie może pełnić funkcji kierownika gminnej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępcy.

• Radny jest zobowiązany do niepodejmowania dodatkowych zajęć oraz otrzymywania darowizn, które mogą podważyć zaufanie wyborców.

• Nie mogą prowadzić działalności gospodarczej w gminie, w której uzyskali mandat.

• Mają obowiązek złożenia oświadczenia o stanie majątkowym.

Mandat radnego nie może być łączony z:

• Mandatem posła bądź senatora

• Wykonywania funkcji wojewody lub wicewojewody

• Członkowstwa w innym organie jednostki samorządu terytorialnego

WÓJT/BURMISTRZ/PREZYDENT MIASTA

Co do zasady wybierani są w wyborach powszechnych.

Spełnienie wymogów formalnych do kandydowania:

• Posiadanie obywatelstwa polskiego

• Ukończenie 25 roku życia

• Korzystanie z pełni praw publicznych (bierne prawo wyborcze)

• Brak skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe.

Wójt/burmistrz/prezydent miasta startuje w wyborach w wyjątkowych wypadkach są wybierani przez radę gminy.

Za wybranego uznaje się kandydata, który w I turze otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeżeli żaden z kandydatów nie otrzymał więcej niż połowę głosów, ponownie przeprowadza się wybory w terminie 14 dni od dnia pierwszego głosowania. W II turze wybiera się spośród 2 kandydatów, którzy otrzymali najwięcej głosów w I turze. Za wybranego uważa się tego kandydata, który otrzymał większą liczbę ważnie oddanych głosów.

Wybór wójta/burmistrz/prezydenta przez Radę Gminy

Stosowany jest, jeżeli na litach wyborczych niezarejestrowano żadnego kandydata albo, gdy był zarejestrowany tylko 1 kandydat, który nie uzyskał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów.
W takiej sytuacji Rada Gminy dokonuje wyboru bezwzględną większością przy obecności ustawowego składu rady.

Rada Gminy musi dokonać wyboru w terminie 2 miesięcy, a jeżeli nie dokona wyboru rozwiązywana jest z mocy samego prawa.

Tryb odwołania wójta/burmistrza/prezydenta przed upływem kadencji.

W przypadku nieudzielenia absolutorium z wykonania budżetu, rada gminy podejmuje uchwałę bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady i jest ona równoznaczna z inicjatywą przeprowadzenia referendum w sprawie odwołania. Uchwała może zostać podjęta po upływie 9 miesięcy od dnia wyboru i nie później na 9 miesięcy przed upływem kadencji.

Rada gminy może podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta z innych przyczyn niż absolutorium na wniosek ¼ ustawowego składu rady. Uchwałę o przeprowadzenie referendum rada podejmuje większością 3/5 ustawowego składu rady w głosowaniu imiennym. Wygaśnięcie mandatu wójta jest równoznaczne z jego odwołaniem zastępcy lub zastępców.

Status wójta

• Obowiązek złożenia oświadczenia o stanie majątkowym

• Zakaz przyjęcia jakiegokolwiek świadczenia o charakterze majątkowym odpłatnie lub odpłatnie w trakcie pełnienia funkcji oraz 3 lata po jego zakończeniu od podmiotu na rzecz którego wydawane były decyzje administracyjne.

Funkcji wójta i jego zastępcy nie można łączyć z:

• Funkcja wójta lub zastępcy w innej gminie

• Członkowstwem w organach jednostek organów samorządu terytorialnego

• Mandatem posła bądź senatora oraz zatrudnieniem w administracji rządowej

Funkcje wójta:

• Wykonuje uchwały rady gminy oraz zadania gminy

• Przygotowuje projekt budżetu oraz projekty uchwał rady

• Określa sposób wykonywania uchwał rady

• Wykonuje budżet

• Gospodaruje mieniem komunalnym w zakresie zwykłego zarządu

• Zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych

Kompetencje wójta

• Kieruje bieżącymi sprawami gminy i jest jej reprezentantem w stosunkach

• Nadaje regulamin organizacyjny organowi gminy w formie zarządzenia

• Kierownik urzędu gminy i zwierzchnik służbowy pracowników tam zatrudnionych oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych

• Organ właściwy w sprawach wydawania decyzji w I instancji

• Organ właściwy w sprawach zarządzania kryzysowego, czy też w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowych.

• Opracowuje plan ochrony przed powodzią, ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy, może zarządzić ewakuację.

Jednostki pomocnicze gminy

Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze w postaci sołectw, dzielnic czy osiedli po przeprowadzeniu konsultacji
z mieszkańcami w formie uchwały.

W sołectwach organem wykonawczym jest sołtys, a uchwałodawczym zebranie wiejskie.

W dzielnicach lub osiedlach organami uchwałodawczymi są rady z niewięcej niż z 21 radnymi oraz zarządy, jako organy wykonawcze.

Zadania gminy

• Gmina wykonuje zadania własne oraz zadania zlecone.

• Zadania własne gminy są to zadania w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, przy czym muszą mieć one charakter lokalny. Zadania własne gmina wykonuje na własny rachunek i własną odpowiedzialność ze środków budżetu gminy. Z reguły zadania własne mają charakter obowiązkowy.

• Do zadań własnych gminy należą sprawy:

• Ładu przestrzennego

• Ochrony przyrody i środowiska

• Gospodarki nieruchomościami

• Gospodarki wodnej

• Gminnej infrastruktury drogowej

• Wodociągów oraz zaopatrzenia w wodę, kanalizację, utrzymanie porządku, oczyszczanie ścieków komunalnych, zaopatrzenie w energię i gaz

• Działalność w zakresie telekomunikacji

• Lokalny transport zbiorowy

• Ochrona zdrowia

• Pomoc społeczna

• Gminne budownictwo mieszkaniowe

• Edukacja publiczna

• Kultura, ochrona zabytków

• Kultura fizyczna i turystyka

• Targowiska i hale targowe

• Zieleń gminna

• Cmentarze komunalne

• Ochrona przeciwpożarowa i przeciwpowodziowa

• Utrzymanie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli

• Utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej

• Polityka prorodzinna

• Współpraca z organami pozarządowymi, społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

Oprócz zadań własnych gmina wykonuje również zadania z zakresem użyteczności publicznej. Są to zadania własne, których celem jest bieżące i nieprzerwalne zaspokajanie potrzeb ludności przez świadczenie usług powszechnie dostępnych.

Zadania zlecone

Są to zadania z zakresu administracji rządowej, które nakłada na gminę ustawa, albo gmina wykonuje je dobrowolnie na podstawie porozumienia. Zadania zlecone wykonywane są w imieniu państwa finansowane z budżetu państwa, dotacji lub subwencji z tego budżetu. Kontrola wykonywania tych zadań zastrzeżona jest dla organu administracji rządowej. Ustawy określają również, które z zadań zleconych są obowiązkowe i które dobrowolne.

Ad. 3

SAMORZĄD POWIATOWY

POWIAT - lokalna wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium.

ORGANY POWIATU

Władzę uchwałodawczą i kontrolną w powiecie sprawuje rada powiatu, a władzą wykonawczą jest zarząd powiatu, na czele którego stoi starosta. W mieście na prawach powiatu funkcje te sprawuje odpowiednio rada miasta i prezydent miasta.

Rada powiatu - organ stanowiący i kontrolny samorządu powiatowego. Jego członkowie (radni) wybierani są
w wyborach bezpośrednich w systemie wyborów proporcjonalnych.

W skład rady powiatu wchodzą radni w liczbie 15 w powiatach liczących do 40.000 mieszkańców oraz po dwóch na każde kolejne rozpoczęte 20.000 mieszkańców, ale nie więcej niż 29 radnych (art.9 ustawy o samorządzie powiatowym).

Zakres działania rady to:

• stanowienie prawa miejscowego

• wybór i odwołanie zarządu

• powołanie i odwołanie na wniosek starosty skarbnika powiatu

• uchwalenie budżetu

• stanowienie o kierunkach działania zarządu powiatu oraz rozpatrywanie sprawozdań z działalności zarządu, w tym działalności finansowej

• rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały o udzielaniu bądź nieudzielaniu absolutorium dla zarządu z tego tytułu




Wybory do rady powiatu:

• radni wybierani w wyborach bezpośrednich

• w powiatach do 40000 mieszkańców wybieranych jest 15 radnych, oraz po dwóch na każde następne rozpoczęte 20000 mieszkańców jednak nie więcej niż 29 radnych.

• bierne prawo wyborcze przysługuje osobie mającej prawo wybierania do danej rady

• czynne prawo wyborcze przysługuje każdemu 18-letniemu obywatelowi, który na stałe zamieszkuje na terenie danej gminy i jest wpisany w danej gminie do stałego rejestru wyborców.

Zarząd powiatu

- organ wykonawczy powiatu. W jego skład wchodzą starosta jako przewodniczący, wicestarosta i pozostali członkowie. Zarząd wybierany jest przez radę powiatu. Liczy od 3 do 5 osób.

Najważniejsze zadania zarządu powiatu to:

1. wykonywanie budżetu powiatu,

2. przygotowywanie projektów uchwał rady powiatu,

3. gospodarowanie mieniem powiatu,

4. wykonywanie uchwał rady powiatu,

5. zatrudnianie i zwalnianie kierowników jednostek organizacyjnych powiatu.

STAROSTA

- wybierany przez radę powiatu, kieruje powiatem, reprezentuje go na zewnątrz, jest przewodniczącym zarządu powiatu.

Kompetencje starosty:

podejmowanie decyzji w zakresie

• edukacji publicznej (szkoły ponadgimnazjalne i specjalne)

• ochrony zdrowia (szpitale rejonowe, powiatowe)

• transportu na terenie powiatu (współfinansowanie lokalnych linii autobusowych, np. miejskich przedsiębiorstw komunikacji w miastach na prawach powiatu)

• opieka nad drogami publicznymi powiatowymi

• geodezji

• gospodarki nieruchomościami

• ochrony środowiska

• porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli

• przeciwdziałania bezrobociu

• obronności

• pomocy społecznej

• wydawania zezwoleń na podejmowanie pracy przez cudzoziemców

• zwalczania klęsk żywiołowych oraz organizowania pomocy na szczeblu powiatowym

• rejestracji pojazdów oraz wydawanie praw jazdy

W przypadku miasta na prawach powiatu zadania, które ustawy nakładają na organy powiatu, wykonują organy tego Miasta, wyłaniane i działające na zasadach określonych w ustawie o samorządzie gmin i w innych przepisach prawa, które dotyczą gmin. Odpowiednio: zadania nałożone na radę powiatu wykonuje rada miasta, a zadania nałożone na starostę i na zarząd powiatu wykonuje jednoosobowo prezydent miasta. Praw powiatu nie może mieć gmina, która ma burmistrza, ani taka, która ma wójta.

Ad. 4

SAMORZĄD WOJEWÓDZKI

SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA - wyodrębniony (zasiedlający określone terytorium) w strukturze państwa związek społeczności regionalnej funkcjonujący w randze województwa, który z mocy prawa powołany jest do samodzielnego wykonywania zadań administracji publicznej, a także wyposażony w materialne środki umożliwiające realizację nałożonych na niego zadań. Samorząd województwa posiada możliwość kształtowania własnej wewnętrznej organizacji, m. in. wyboru organów samorządu wojewódzkiego (sejmik województwa, zarząd województwa), a także stanowienia poprzez te organy prawa miejscowego.

Kompetencje

Organy samorządu województwa działają na podstawie i w granicach określonych prawem. Do zakresu działania samorządu województwa należy wykonywanie zadań publicznych o charakterze wojewódzkim, niezastrzeżonych ustawami na rzecz organów administracji rządowej. Zakres działania samorządu województwa nie narusza samodzielności powiatu i gminy, a organy samorządu województwa nie stanowią wobec powiatu i gminy organów nadzoru lub kontroli oraz nie są organami wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym.

Samorząd województwa wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, dysponuje mieniem wojewódzkim oraz prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie budżetu.

Województwo ma osobowość prawną.

Samorząd województwa, na podstawie upoważnień ustawowych, stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa.

Ad.5

Zadania własne to te, których wykonywanie służy zaspokojeniu zbiorowych potrzeb własnych mieszkańców j.s.t. Zadania te określone są przez ustawę, przy czym w przypadku gminy katalog zadań własnych ma charakter otwarty, zaś w przypadku powiatu i województwa - zamknięty: te j.s.t. nie mają innych zadań własnych do wykonania, niż te, które ustawa wyraźnie im powierzyła.

Zadania zlecone j.s.t. to natomiast te zadania, których wykonywanie leży w interesie nie tyle samych tylko mieszkańców j.s.t. co raczej w interesie ogólnopaństwowym lub takie, które leżą w kompetencji innego podmiotu, lecz ich wykonywanie ze względów pragmatycznych zostało powierzone j.s.t.

Temat: Część szczególna prawa administracyjnego (materialne)

Specyfika prawa materialnego wiąże się z brakiem kodeksu prawa materialnego na wzór prawa cywilnego/karnego. Taki kodeks dotyczy w sferze prawa administracyjnego jedynie procedury (kodeks postępowania administracyjnego). Normy prawa administracyjnego materialnego zawarte są w różnorodnych ustawach szczególnych. O charakterze norm nie decyduje natomiast miejsce ich zamieszczenia, lecz treść.

Charakter działania

1. Działania niewładcze - tam gdzie organ administracji jest organizatorem działania na rzecz dobra powszechnego (np. budowa dróg).

2. Świadczenie usług - zaspokajanie potrzeb w dziedzinie socjalnej, bytowej, kulturalno-oświatowej, sportowej.

3. Działania władcze - wydawanie decyzji administracyjnych.

Prawo administracyjne materialne

1. Normy zawarte w przepisach prawa administracyjnego powszechnie obowiązującego, które określają treść praw i obowiązków (zachowanie się) ich adresatów. (wg Leońskiego)

2. Prawo zawierające normy ustanawiające wzajemne uprawnienia i obowiązki organów administracji publicznej i podmiotów znajdujących się na zewnątrz tej administracji (wg Langa).

3. Przepisy ustalające przede wszystkim kompetencje organów administracji i sposób zachowania się podmiotów niepodporządkowanych tym organom (wg Żukowskiego).

Cechy charakterystyczne prawa administracyjnego materialnego

• Charakter powszechnie obowiązujący - nawiązanie do systemu źródeł prawa ujętego w Konstytucji RP. Dotyczy ono podmiotów niepodporządkowanych organizacyjnie organowi wydającego akt administracyjny.

• Brak ściśle określonego zakresu przedmiotowego - co wiąże się z brakiem spójnej kodyfikacji prawa administracyjnego. Istotnym zadaniem ustawodawcy jest, więc dbanie o spójność całego systemu prawa.

• Powstanie stosunku administracyjno-prawnego - wyodrębnienie przepisów, które stanowią z jakimi stanami faktycznymi lub sytuacjami prawnymi łączy się określone obowiązki lub uprawnienia administracyjno-prawne.

Typy norm prawa administracyjnego materialnego

1. Normy konkretyzowane przez akty administracyjne

• Organ administracji w drodze aktu administracyjnego nakłada na indywidualnie określonego adresata obowiązki (wyznacza zachowanie) lub przyznaje określone uprawnienia. Konkretyzacja następuje przez wydanie aktu administracyjnego (np. w trybie kpa). Prawo materialne określa więc przesłanki na jakich może nastąpić odebranie, nadanie lub ograniczenie praw jednostki.

• Akty administracyjne konkretyzujące materialne prawo administracyjne można klasyfikować wg rozmaitych kryteriów w tym można wyodrębnić m.in.:

• Decyzje przyznające określone uprawnienia (np. koncesja, licencja)

• Decyzje typu policyjnego wprowadzające pewne ograniczenia (np. decyzja o rozwiązaniu zgromadzenia)

• Decyzje nakładające obowiązki natury rzeczowej (np. świadczenia rzeczowe)

• Decyzje nakładające obowiązki natury finansowej (np. podatki)

• Decyzje nakładające obowiązki natury osobistej (np. nakaz zgłaszania się do rejestracji wojskowej)

• Decyzje nakazujące zaniechanie czynności

• Licencje nadające uprawnienia do wykonywania danego zawodu.

• Normy stosowane bezpośrednio (kontrolna rola organów administracyjnych)

• Dotyczy to sytuacji, gdy nie ma potrzeby wydawania aktu administracyjnego. Dotyczy to norm, które muszą być bezpośrednio stosowane przez adresatów (np. w prawie o ruchu drogowym czy prawie ochrony środowiska).

3. Normy konkretyzowane przez czynności materialno-techniczne.

• Normy prawa administracyjnego ustalają prawa lub obowiązki adresata bez wydawania aktu administracyjnego, lecz jednocześnie nakładają na organ administracji obowiązek podjęcia określonej czynności materialno-technicznej (np. wprowadzanie do rejestru pojazdów mechanicznych, wprowadzanie do ewidencji działalności gospodarczej, stwierdzanie faktu zameldowania). Powoduje to wydanie różnego rodzaju dokumentów, dowodów, zaświadczeń (dowód osobistych, paszport itp.). W sytuacji gdy organ odmawia podjęcia w/w czynności najczęściej następuje wydanie decyzji administracyjnej, która może być zaskarżone w trybie kpa.

Opracować: działy prawa administracyjnego materialnego, granice regulacji prawa administracyjnego materialnego

Temat: Zgromadzenia i imprezy masowe

Tezy:

1. Pojęcie i rodzaje zgromadzeń.

2. Postępowanie w sprawie zgromadzeń.

3. Właściwość organów w sprawach zgromadzeń.

4. Pojęcie i rodzaje imprez masowych.

5. Obowiązki organizatora imprezy masowej.

6. Postępowanie w sprawach imprez masowych.

7. Właściwość organów w sprawach imprez masowych.

Ad.1

Zgromadzenie - zgrupowanie się co najmniej 15 osób, zwołane w celu wspólnych obrad lub wspólnego wyrażania stanowiska o pokojowym charakterze. -> legalne

Zbiegowisko - nielegalne

Cechy zgromadzenia:

1. Substrat osobowy - min 15 osób

2. Organizator zgromadzenia

3. Wspólne wyrażanie stanowiska lub obrad - cel określony prawem

4. Pokojowy charakter - zgromadzenie nie może zakładać żadnych aktów przemocy i agresji

5. Miejsce publiczne

Zgromadzenia








Wyłączone spod ustawy

• Bezwzględnie:

• Zgromadzenia organizowane przez organy państwoe lub samorządu terytorialnego

• Zgromadzenia w ramach działalności katolickiego i innych związków wyznaniowych

• Względne:

• Zgromadzenia odbywane na uczelniach wyższych

• Zgromadzenia organizowane w pobliży byłych hitlerowskich obozów zagłady.

Podlegające ustawie o zgromadzeniach (publiczne)

• Wymagające zawiadomienia właściwego organu gminy

• Niewymagające zawiadomienia

Rada Gminy w drodze uchwały może określić obszar, w którym odbycie się zgromadzenia nie wymaga zawiadomienia organu gminy. (tylko w Warszawie)




Ad. 2 Tryb postępowania w sprawach zgromadzeń

Organizator zgromadzenia zawiadamia organ gminy nie wcześniej niż na 30 dni i nie później niż na 3 dni przed planowaną datą zgromadzenia o jego odbyciu się. Organizatorem zgromadzenia może być:

1. Osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych,

2. Osoba prawna,

3. Organizacja społeczna

4. Grupa osób (mogą być ubezwłasnowolnione!)

Organem właściwym w sprawach zgromadzeń jest wójt/burmistrz/prezydent miasta, a zadania w tym zakresie realizowane są jako zadania zlecone.

W zgromadzeniu publicznym może uczestniczyć każdy oprócz osób posiadających przy sobie broń, materiały wybuchowe lub inne niebezpieczne narzędzia.

Organizator zgromadzenia składa zawiadomienie, które musi spełniać następujące wymogi:

• Dane organizatora, a jeżeli organizatorem jest organizacja społeczna to jej adres i nazwa

• Cel i program zgromadzenia oraz język którym będą się porozumiewali zgromadzeni

• Miejsce, data i godzina rozpoczęcia zgromadzenia

• Planowany czas trwania

• Planowana liczba uczestników

• Projektowana trasa przejścia

• Określenie środków służących zapewnieniu pokojowego zgromadzenia albo określenie środków, o które zwraca się organizator do organu gminy.

Organ gminy wyda zakaz odbycia się zgromadzenia, jeżeli:

• Cel lub odbycie się zgromadzenia sprzeciwiają się ustawie „prawo o zgromadzeniach”

• Wolność zgromadzeń podlega ograniczeniom niezbędnym do ochrony bezpieczeństwa państwowego lub porządku publicznego,

• Ochrony zdrowia, moralności publicznej, praw i wolności innych osób oraz ochronę pomników zagłady.

• Cel lub odbycie się zgromadzenia narusza przepisy ustaw karnych

• Odbycie się zgromadzenia może zagrażać życiu, zdrowiu lub mieniu w znacznych rozmiarach

W sprawie wydania zakazu organ gminy wydaje decyzję administracyjną, która doręczana jest organizatorowi zgromadzenia.

Organizatorowi przysługuje prawo odwołania do wojewody. Odwołanie wojewody będzie rozstrzygające co do istoty.

Przebieg zgromadzenia

Jeżeli został zachowany termin do złożenia zawiadomienia, zawiadomienie spełnia wymogi formalne i organ gminy nie wydał decyzji zakazującej zgromadzenie może się odbyć. Zgromadzeniem kieruje jego przewodniczący, którym może być:

• Organizator zgromadzenia, (nie zawsze musi być przewodniczącym)

• Osoba, której organizator powierzył kierowanie zgromadzeniem,

• Osoba wybrana spośród zgromadzonych.

Przewodniczący zgromadzenia

• otwiera zgromadzenie,

• zamyka zgromadzenie,

• ma prawo żądania opuszczenia zgromadzenia przez osoby, które przeszkadzają w jego przebiegu

• może zwrócić się o pomoc do Policji lub Straży Miejskiej.

Uczestnicy zgromadzenia mają obowiązek podporządkowywania się poleceniom przewodniczącego i przestrzegania programu zgromadzenia.

Rozwiązanie zgromadzenia

Następuje w dwóch przypadkach:

1. Przez przewodniczącego zgromadzenia,

1. Rozwiązuje je, jeżeli uczestnicy zgromadzenia nie podporządkowują się, albo gdy przebieg zgromadzenia narusza przepisy ustawy albo przepisy ustaw karnych. Rozwiązanie zgromadzenia przez przewodniczącego ma formę rozstrzygnięcia bezpośredniego.

2. Przez delegowanego na zgromadzenie przedstawiciela organu gminy.

1. Następuje ono, jeżeli przebieg zgromadzenia zagraża życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach, gdy zgromadzenie narusza przepisy ustawy lub przepisy ustaw karnych, a przewodniczący zgromadzenia wzbrania się je rozwiązać. Decyzja o rozwiązaniu zgromadzenia ma formę ustną, a następnie w formie pisemnej doręczana jest organizatorowi zgromadzenia.

2. Organizator i uczestnicy mogą wnieść odwołanie od decyzji do wojewody w terminie 3 dni od doręczenia decyzji o odwołaniu albo rozwiązania zgromadzenia. Na rozstrzygnięcia w sprawie rozwiązania przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Ad. 4 Pojęcie i rodzaje imprez masowych.

Ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych

Ad.5

Obowiązki organizatora imprezy masowej:

1. Spełnienie wymogów oznaczonych przepisami prawa związanych z imprezą masową.

2. Zapewnienie udziału służb porządkowych i informacyjnych oraz kierownika do spraw bezpieczeństwa.

1. Kierownik do spraw bezpieczeństwa musi posiadać licencję 2go stopnia w zakresie Ochrony Osób i Mienia bez względu na rodzaj imprezy masowej.

2. Służba porządkowa musi posiadać licencję 1go stopnia w zakresie Ochrony Osób i Mienia, 1go stopnia w zakresie Ochrony Fizycznej a także zaświadczenia o przeszkoleniu wydane przez właściwe placówki.

3. Służba informacyjna musi posiadać jedynie zaświadczenia o ukończeniu szkolenia.

3. Zapewnienie zaplecza higieniczno-sanitarnego

4. Zapewnienie dróg ewakuacyjnych i dojazdowych służbom ratowniczym i Policji.

5. Zapewnienie warunków łączności między podmiotami zabezpieczającymi imprezę.

6. Zapewnienie sprzętu ratowniczego i gaśniczego.

7. Zapewnienie pomieszczenia dla służb kierującym zabezpieczeniem imprezy masowej.

8. Obowiązek uzyskania informacji o osobach objętych zakazami stadionowymi, zagranicznymi i klubowymi, a także osób, które mają obowiązek powstrzymania się od obecności na imprezach masowych.

9. Sporządzenie i udostępnienie regulaminu imprezy.

10. Obowiązek utrwalania przebiegu imprezy masowej, jeżeli odbywa się ona na stadionach i obiektach objętych obligatoryjnym monitoringiem albo wojewoda wydał decyzję w sprawie obowiązku utrwalania przebiegu imprezy masowej.

11. W związku z meczem piłki nożnej organizator ma obowiązek zapewnienia identyfikacji osób uczestniczących w meczu.

Temat: Sytuacja prawna cudzoziemców w RP

Tezy:

1. Kategorie cudzoziemców przebywających na terytorium RP.

2. Warunki przekraczania granicy państwowej przez cudzoziemców.

3. Dokumenty uprawniające do pobytu na terytorium RP i warunki ich uzyskania.

4. Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony.

5. Zezwolenie na osiedlenie się oraz zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich.

6. Tryb kontroli legalności pobytu cudzoziemców.

7. Instytucja wydalenia i zobowiązania do opuszczenia terytorium RP.

8. Strzeżone ośrodki dla cudzoziemców i areszty w celu wydalenia.

9. Udzielanie cudzoziemcom ochrony czasowej.

• Ust. z 13 czerwca 2003r. o cudzoziemcach, tekst jednolity z 2006r. Dz.U. nr 234 poz. 1693 ze zm.(3 grudnia 2010)

• Ust. z 13 czerwca 2003r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony czasowej na terytorium RP, jednolity z 2006r. Dz.U. nr 234 poz. 1695 ze zm.

• Rozp. MSWiA z 22 grudnia 2008r. w sprawie środków utrzymania, które powinien posiadać cudzoziemiec wjeżdżający na teren RP oraz dokumentów potwierdzających możliwość uzyskania takich środków, Dz.U. nr 235 poz. 1611

• Rozp. MSWiA z 28 lipca 2010r. w sprawie wiz dla cudzoziemców, Dz.U. nr 151 poz. 1015

• Rozp. MSWiA z 19 listopada 2009r. w sprawie sposobu przeprowadzania kontroli legalności pobytu cudzoziemców na terytorium RP, Dz.U. nr 207 poz. 1600

Ad. 1 Kategorie cudzoziemców przebywających na terytorium RP.

Cudzoziemca - każda osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego. (Oznacza to, że jeżeli osoba będzie miała wiele obywatelstw, a w tych obywatelstwach będzie obywatelstwo Polskie, to zawsze potraktujemy taką osobę, jako obywatela.)

W przypadku wielości obywatelstw cudzoziemca traktuje się, jako obywatela tego państwa, którego dokument podróży stanowił podstawę wjazdu na terytorium RP.

Kategorie cudzoziemców przebywających na terytorium RP

Na terytorium RP mogą przebywać:

1. Cudzoziemcy obywatele państw obcych niebędący obywatelami UE, konfederacji szwajcarskiej albo państw członkowskich obszaru EOG. W odniesieniu do tej kategorii cudzoziemców stosuje się przepisy ustawy o cudzoziemcach;

2. Cudzoziemcy będący obywatelami państw obcych obszaru Schengen, konfederacji szwajcarskiej oraz państw obszaru EOG mają status określony ustawą o warunkach wjazdu, pobytu i wyjazdu obywateli UE i członków ich rodzin;

3. Cudzoziemcy będący bezpaństwowcami (apatrydzi) podlegają przepisom ustawy o cudzoziemcach, przepisom konwencji genewskiej i protokołu nowojorskiego;

4. Cudzoziemcy o statusie szczególnego uprzywilejowania (ambasadorowie i konsulowie państw obcych) podlegają prawu międzynarodowemu (Konwencja Haska i Konwencja Wiedeńska) oraz zwyczajom i porozumieniom międzynarodowym;

5. Cudzoziemcy korzystający z ochrony czasowej lub ubiegający się o ochronę czasową (np. status uchodźcy, azylanta);

6. Repatrianci, tj. osoby narodowości lub pochodzenia polskiego, którzy wjeżdżają na terytorium RP na podstawie wizy w celu repatriacji. (w chwili przekroczenia granicy z automatu dostają obywatelstwo RP).

Ad. 2 Warunki przekraczania granicy państwowej

Wymogi odnoszące się do przekraczania granicy państwowej uzależnione są od statusu cudzoziemca. Tryb przekraczania granicy państwowej określa Kodeks Graniczny Schengen, a warunki określane są w przepisach szczególnych.

Warunki przekraczania granicy państwowej przez cudzoziemców zwykłych (1) (spoza Unii, Szwajcarii i EOG)

• Posiadanie ważnego dokumentu podróży. Dokumentem podróży jest każdy dokument uznawany przez władze państwa polskiego wydany przez organy państw obcych, organy RP lub organizacji międzynarodowych uprawniający do przekraczania granic państwowych. (paszport nie zawsze równa się dokument podróży);

• Posiadanie wizy, jeżeli jest ona wymagana;

• Posiadanie zezwolenia na wjazd do państwa docelowego przy tranzycie;

• Posiadanie środków utrzymania na wjazd, pobyt i wyjazd z terytorium RP;

• Posiadanie ubezpieczenia medycznego albo posiadanie podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie 30.000€;

• Uzasadnienie celu i warunków planowanego pobytu.

Warunki przekraczania granicy państwowej przez obywateli UE i członków ich rodzin

• Obywatel UE przekracza granicę posiadając ważny dokument podróży lub inny dokument uprawniający do przekraczania granicy.

• Członek rodziny cudzoziemca niebędący obywatelem UE musi posiadać dokument podróży oraz wizę, jeżeli jest wymagana.




Odmowa wjazdu

• Nieposiadanie ważnych dokumentów lub wizy;

• Brak uiszczenia opłaty związanej z przekroczeniem granicy;

• Brak dokumentu potwierdzającego posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego;

• Wykorzystanie dopuszczalnego czasu pobytu na terytorium państw obszaru Schengen (3 miesiące w okresie 6-ciu miesięcy);

• Nieprzedstawienie dokumentów potwierdzających cel i warunki pobytu;

• Brak odpowiednich środków utrzymania;

• Posiadanie podrobionego/przerobionego dokumentu uprawniającego do wjazdu i pobytu;

• Dane cudzoziemca figurują w wykazie cudzoziemców niepożądanych;

• Dane cudzoziemca figurują SIS do celu odmowy wjazdu;

• Wjazd i pobyt cudzoziemca może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego (wykaz 10 chorób);

• Wjazd i pobyt cudzoziemca może stanowić zagrożenie dla obronności, bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwa i porządku publicznego lub stosunków międzynarodowych;

Decyzja o odmowie wjazdu wydawana jest przez Komendanta Placówki Straży Granicznej.

Ad. 3 Dokumenty uprawniające do pobytu na terytorium RP i warunki ich uzyskania.

1. DOKUMENT PODRÓŻY przy ruchu bezwizowym

2. WIZA - zezwolenie wydane cudzoziemcowi przez organ polski bądź organ, którego właściwość wynika
z postanowień umów międzynarodowych lub organ państwa obszaru Schengen wydawany w oparciu
o Wspólnotowy Kodeks Wizowy i Konwencję Wykonawczą Schengen (KWS).

Rodzaje wiz:

1. wizy Schengen - wizy jednolite ważne na całym terytorium państw członkowskich Schengen albo wizy
   o ograniczonej ważności terytorialnej (albo wiza obowiązująca w RP, albo w kilku państwach Schengen - NIE WSZYSTKICH).

Wiza Schengen jest wizą tranzytową oraz pobytową krótkoterminową albo wizą lotniczą.

A - lotniskowa

C - pobytowa (uprawnia również do tranzytu przez Schengen

• Uprawnia do pobytu na terytorium państw członkowskich Schengen przez 3 miesiące w okresie 6-cio miesięcznym. W wyjątkowych wypadkach można przedłużyć czasookres pobytu cudzoziemca.

2. wizy krajowe - wiza wydawana przez konsula uprawniająca do pobytu na terytorium RP.

D - krajowa

• Uprawnia do pobytu trwającego łącznie dłużej niż 3 miesiące i nieprzekraczającego 1 roku w okresie ważności wizy. Okres ważności wizy nie może przekroczyć 5 lat.

Wizy Schengen oraz wizy krajowe wydawane są w celach, przy czym cele te określone są symbolami: 01-26

Wizy krajowe oraz wizy Schengen wydawane są przez konsula, zaś wizy dyplomatyczne i służbowe mogą zostać wydane przez ministra właściwego ds. zagranicznych. Przedłużenia wizy dokonuje na terytorium RP wojewoda, a za granicą konsul. Wizy Schengen może dodatkowo wydawać Komendant Placówki Straży Granicznej. W przypadku wydania wiz Schengen konsul zwraca się do właściwych organów o udzielenie informacji o osobie. Organami dzielącymi informacji są:

• Komendat Główny Policji,

• Komendant Główny Straży Graniczny,

• Szef ABW i szef AW,

• Minister właściwy ds. zagranicznych.

3. PRZEPUSTKA PORTOWA - uprawnia pobytu w granicach miasta portowego. Wydawana jest cudzoziemcom będącym członkami załóg statków morskich przez Komendanta Placówki Straży Granicznej na okres 15 dni.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach można przedłużyć ważność przepustki portowej na okres nie dłuższy niż 15 dni.

4. KARTA POBYTU - wydawana cudzoziemcowi, który uzyskał:

• Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony

• Zezwolenie na osiedlenie się

• Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE

• Status uchodźcy

• Zgodę na pobyt tolerowany lub ochronę uzupełniającą.

5. ZEZWOLENIE W RAMACH MAŁEGO RUCHU GRANICZNEGO - wydawane cudzoziemcowi, który:

1. Posiada ważny dokument podróży lub inny dokument upoważniający do przekraczania granicy państwowej

2. Stale zamieszkuje w strefie przygranicznej państwa sąsiadującego

3. Uzasadni powody częstego przekraczania granicy państwowej

4. Nie stanowi zagrożenia dla obronności, bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz stosunków międzynarodowych, a w szczególności nie dokonano wobec niego wpisu do celów odmowy wjazdu w SIS lub bazach krajowych.

Zezwolenie w ramach małego ruchu granicznego wydawane jest przez konsula RP. Zezwolenie ważne jest przez okres 1 roku.

Ad. 4 Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony.

Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony:

• udzielane przez przesłanki z art. 53 kpa,

• organem właściwym w sprawach udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca,

• pobyt cudzoziemca na terytorium RP może wynosić nie dłużej niż 2 lata lub nie dłużej niż 3 miesiące w zależności od celu udzielonego zezwolenia.

Ad. 5. Zezwolenie na osiedlenie się oraz zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich.

Zezwolenie na osiedlenie się udzielane jest cudzoziemcowi, który przebywa legalnie i nieprzerwalnie na terytorium RP, przez co najmniej 5 lat i wykaże trwałe więzi z Rzeczpospolitą Polską. Organem właściwym w sprawie zezwolenia na osiedlenie się jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca.

Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich.

Cudzoziemiec przebywa na terytorium RP minimum 5 lat oraz posiada źródła utrzymania i ubezpieczenie zdrowotne. Nie trzeba wykazywać więzi z RP.

Zezwolenie na osiedlenie się i zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich wydawane są na czas nieoznaczony. (co nie oznacza, że nie można ich cofnąć)

Ad. 6 Tryb kontroli legalności pobytu cudzoziemców

Obligatoryjnie kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium RP sprawują:

• Organy Policji

• Organy Straży Granicznej

Fakultatywnie kontrola ta może być wykonywana przez:

• Szefa urzędu ds. cudzoziemców

• Wojewodę

• Organy Służby Celnej

Kontrola legalności pobytu obejmuje:

• Okazanie dokumentów i zezwoleń uprawniających cudzoziemca do pobytu na terytorium RP;

• Okazanie środków utrzymania na czas planowanego pobytu bądź dokumentów potwierdzających możliwość uzyskania takich środków

Środki finansowe i ich substytuty:

• Przy pobycie do 3 dni - 300zł lub równowartość tej kwoty w walutach obcych;

• Powyżej 3 dni - 100zł na każdy dzień pobytu

Dokumentami, które mogą potwierdzić posiadanie przez cudzoziemca środków utrzymania są:

• Czek podróżny,

• Karta kredytowa z zaświadczeniem o wysokości limitu na karcie,

• Karta płatnicza wydana przez bank mający siedzibę na terytorium RP wraz z zaświadczeniem o aktualnym stanie konta lub aktualnym wyciągiem z historii rachunku.

• Zaświadczenie o posiadaniu środków płatniczych w banku lub skoku (spółdzielcza kasa oszczęd.kredyt.) mającym siedzibę na terytorium RP potwierdzone pieczęcią i podpisem i wystawione najpóźniej na miesiąc przed przekroczeniem granicy.

• oryginał zaproszenia

W przypadku cudzoziemców, którzy są uczestnikami imprez turystycznych lub zawodów sportowych przyjeżdżają do placówek leczniczych lub sanatoryjnych albo mających opłacone koszty pobytu w RP lub będącym uczestnikami programu wymiany wakacyjnej muszą posiadać na każdy dzień pobytu 20 zł. Studenci lub osoby uczestniczący w badaniach naukowych lub szkoleniach muszą posiadać 1600zł na pierwsze 2 miesiące pobytu.

Oprócz tego funkcjonariusze Straży Granicznej kontrolują dokumenty uprawniające cudzoziemca do wykonywania pracy, prowadzenia działalności gospodarczej oraz powierzenia cudzoziemcowi wykonywania pracy. W przypadku stwierdzenia nielegalnego pobytu z kontroli sporządzany jest protokół, w przypadku pobytu legalnego pracownik sporządza notatkę, a funkcjonariusz notatkę lub wpis w notatniku służbowym.

Ad. 7 Instytucja wydalenia i zobowiązania do opuszczenia terytorium RP.

INSTYTUCJA WYDALENIA

Cudzoziemcowi wydaje się decyzję o wydaleniu, jeżeli:

• Przebywa na terytorium RP bez ważnej wizy lub innego ważnego dokumentu uprawniającego do wjazdu
  i pobytu;

• Nie opuścił terytorium RP po wykorzystaniu dopuszczalnego czasu pobytu na terytorium państw Schengen;

• Wykonywał pracę lub podjął działalność gospodarczą niezgodnie z przepisami;

• Nie posiada środków utrzymania;

• Dane cudzoziemca są wpisane do wykazu cudzoziemców niepożądanych;

• Dane cudzoziemca znajdują się w SIS dla celów odmowy wjazdu;

• Pobyt cudzoziemca stanowi zagrożenie dla obronności, bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwa i porządku publicznego albo narusza interesy RP;

• Cudzoziemiec niezgodnie z przepisami przekroczył lub usiłował przekroczyć granicę państwową;

• Cudzoziemiec nie wywiązuje się z zobowiązań podatkowych wobec Skarbu Państwa;

• Cudzoziemiec zakończył odbywanie kary pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo państwowe;

• Cudzoziemiec został skazany w RP prawomocnym orzeczeniem na karę pozbawienia wolności i istnieją podstawy do przekazania go za granicę.

• Cudzoziemiec przebywa poza strefą przygraniczną w ramach zezwolenia MRG (mały ruch graniczny)

• Cudzoziemiec przebywa po upływie okresu pobytu określonym zezwoleniem MRG

• Cudzoziemiec dobrowolnie nie opuścił terytorium RP w terminie oznaczonym w decyzji o zobowiązaniu do opuszczenia terytorium RP, odmowie lub cofnięciu zezwolenia na zamieszkanie na czas określony.

Decyzję o wydaleniu wydaje z urzędu wojewoda lub na wniosek ministra Obrony Narodowej, szefa ABW i AW, Komendanta Głównego Policji, Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta Oddziału Straży Granicznej, Komendanta Placówki Straży Granicznej, Komendanta Wojewódzkiego Policji lub organu Służby Celnej.

ZOBOWIĄZANIE DO OPUSZCZENIA TERYTORIUM RP

Przesłanki do zobowiązania do opuszczenia terytorium RP:

• Brak ważnej wizy lub innego dokumentu;

• Przekroczenie dopuszczalnego czasookresu pobytu;

• Wykonywanie pracy lub działalności gospodarczej niezgodnie z przepisami;

• Brak środków finansowych;

• Niezgodne z przepisami przekroczenie granicy;

• Przebywanie poza strefą przygraniczną lub po upływie zezwolenia MRG




Jeżeli z okoliczności sprawy wynika że cudzoziemiec dobrowolnie wykona ten obowiązek.

Temat: Reglamentacja broni i amunicji oraz materiałów wybuchowych. 18/04

Tezy:

1. Zakres stosowania ustawy o broni i amunicji

2. Pojęcie broni i amunicji oraz ich istotnych części

3. Właściwość organów w sprawach broni i amunicji

4. Tryb postępowania w sprawach broni i amunicji

5. Obowiązki podmiotów posiadających broń

Ustawa z dn. 21.05.1999r. o broni i amunicji

Rozp. MSWiA z 03.04.2000r. w sprawie przechowywania, noszenia oraz ewidencjonowania broni i amunicji

Rozp. MSWiA z 07.09.2000r. w sprawie badań lekarskich i psychologicznych osób ubiegających się lub posiadających pozwolenie na broń

Ad. 1 Zakres stosowania ustawy o broni i amunicji

Ustawa nie dotyczy uzbrojenia:

- Sił Zbrojnych RP, Policji, ABW, Agencji Wywiadu, Służb Kontrwywiadu Wojskowego, CBA, BOR, SG, Służby Celnej, Więziennej, innych państwowych formacji uzbrojonych, w odniesieniu do których dostęp do broni i amunicji regulują odrębne przepisy.

- żołnierzy armii państw obcych przebywających na terytorium RP, wykonujących działania wspólnie z siłami zbrojnymi RP, a także przebywających w RP na podstawie umów i porozumień międzynarodowych.

- funkcjonariuszy SG państw Unii Europejskiej

Ad. 2 Pojęcie broni i amunicji oraz ich istotnych części

Broń została podzielona na 4 grupy:

- broń palna (w tym broń bojowa, gazowa, myśliwska, sportowa, sygnałowa, alarmowa)

- pneumatyczna -powyżej 17 dżuli

- miotacze gazu obezwładniającego (w tym Ręczny Miotacz Gazu, nasobne)

- narzędzia i urządzenia, których używanie może zagrażać życiu i zdrowiu:

• Broń biała w postaci: ostrzy ukrytych w przedmiotach niemających wyglądu broni, kastetów i nunczaków, pałki posiadające zakończenie z ciężkiego i trwałego materiału lub zawierające wkładki z takiego materiału, pałki wykonane z drewna lub innego ciężkiego i twardego materiału imitujące kij baseballowy

• Broń cięciwowa w postaci kusz

• Przedmioty przeznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej

Amunicja - naboje przeznaczone do strzelania z broni palnej

Gotowe lub obrobione istotne elementy broni lub amunicji uważa się za broń i amunicję. Istotnymi częściami broni palnej są: szkielet broni, baskila, lufa z komorą nabojową, zamek, komora zamkowa oraz bęben nabojowy. Istotne części amunicji: pociski wypełnione materiałem wybuchowym, chemicznymi środkami obezwładniającymi zapalającymi lub innymi substancjami, których działanie zagraża życiu lub zdrowiu, spłonki inicjujące spalanie materiału miotającego, materiał miotający w postaci prochu strzelniczego.

Broń palna - każda przenośna broń lufowa, która miota, jest przeznaczona do miotania lub może być przystosowana do miotania jednego lub większej liczby pocisków lub substancji w wyniku działania materiału miotającego.

Za dający się przystosowac do miotania jednego lub większej liczby pocisków lub substancji w wyniku działania materiału miotającego uznaje się przedmiot, który ze względu na swoją budowę lub materiał, z którego jest wykonany może być łatwo przerobiony w celu miotania.

Ad. 3 Właściwość organów w sprawach broni i amunicji

Warunki posiadania broni:

- broń palna i amunicję do tej broni można posiadac na podstawie pozwolenia na broń, wydanego przez właściwego ze względu na miejsce pobytu zainteresowanej osoby lub siedzibę zainteresowanego podmiotu Komendanta Wojewódzkiego Policji, a w przypadku żołnierzy zawodowych komendanta oddziału żandarmerii wojskowej

- pozbawioną cech użytkowych można posiadac na podstawie karty rejestracyjnej broni pozbawionej cech użytkowych, wydanej przez Komendanta Wojewódzkiego Policji, a w przypadku żołnierzy zawodowych komendanta oddziału żandarmerii wojskowej

- miotacze gazu obezwładniającego i narzędzia i urządzenia, których używanie może zagrażać życiu i zdrowiu można posiadac na podstawie pozwolenia wydanego przez Komendanta Wojewódzkiego Policji, a w przypadku żołnierzy zawodowych komendanta oddziału żandarmerii wojskowej

Broń pneumatyczną można posiadac na podstawie karty rejestracyjnej broni pneumatycznej, wydanej przez Komendanta Powiatowego Policji

Właściwy organ Policji wydaje pozwolenie na broń, jeżeli wnioskodawca nie stanowi zagrożenia dla siebie, bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz przedstawi ważną przyczynę posiadania broni.

Cele, w jakich może być wydane pozwolenie na broń:

- ochrona osobista

- ochrona osób i mienia

- łowiectwo

- sport

- rekonstrukcje historyczne

- kolekcjonerstwo

- pamiątki

- szkolenie

Pozwolenia nie wymaga się w przypadku:

- gromadzenia broni w zbiorach muzealnych

- używania broni na strzelnicy

- używania broni sygnałowej lub alarmowej oraz do rozpoczęcia zawodów sportowych

- dysponowania bronią przez przedsiębiorców dokonujących obrotu bronią i amunicją na podstawie koncesji lub świadczących usługi rusznikarskie

- dysponowania bronią przekazaną w celu pozbawienia lub potwierdzenia pozbawienia cech użytkowych

- posiadania broni pozbawionej cech użytkowych

- posiadania broni przeznaczonych do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej o średniej wartości prądu w obwodzie nieprzekraczającej 10 mA

- posiadania RMG

- posiadania broni pneumatycznej

- posiadania broni palnej rozdzielnego ładowania, wytworzonej przed rokiem 1885 i repliki tej broni

- posiadania broni alarmowej o kalibrze do 6 mm

Pozwolenie na broń jest wydawane w formie decyzji administracyjnej, w której określa się cel wydania, rodzaj broni i liczbę egzemplarzy. Decyzja ta jest bezterminowa.

Na wniosek osoby posiadającej zezwolenie na broń wydaje się zaświadczenie uprawniające do zakupu broni i amunicji (ważne 3 miesiące, potem zwraca się je).

Warunki dla osoby ubiegającej się o pozwolenie na broń:

- ukończone 21 lat

- nie ma zaburzeń psychicznych oraz nie posiada znacznego ograniczenia sprawności psychofizycznej

- nie wykazuje istotnych zaburzeń funkcjonowania psychologicznego

- nie jest uzależniona od alkoholu lub substancji psychoaktywnych

- posiada stałe miejsce pobytu na terytorium RP

- nie stanowi zagrożenia dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego

- nie była skazana prawomocnym orzeczeniem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe

- nie była skazana prawomocnym orzeczeniem sądu za nieumyślne przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu oraz przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, popełnione w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia

Ad. 5 Obowiązki podmiotów posiadających broń

Obowiązki posiadacza broni i amunicji:

- w przypadku utraty broni poinformowanie o tym fakcie najwyższego organu Policji w ciągu 24 h

- rejestracja broni w terminie 5 dni od daty zakupu

- w przypadku zmiany stałego miejsca pobytu ma obowiązek poinformowania o tym fakcie w ciągu 14 dni odpowiedni organ

- w przypadku utraty uprawnień lub unieważnienia karty rejestracyjnej obowiązek niezwłocznego zbycia broni lub amunicji

- przechowywanie broni w sposób zgodny z przepisami prawa, tj. w kasecie z atestowanym zamkiem, trwale przymocowanej do trwałych elementów budynku lub w sejfie z zamkiem atestowanym

16.05.2011r.

Temat: Prawna regulacja problemów uzależnień, obrotu napojami alkoholowymi, środkami odurzającymi i psychotropowymi oraz wyrobami tytoniowymi.

Tezy:

1. Warunki udzielania zezwoleń na obrót i sprzedaż napojów alkoholowych i właściwość organów w tych sprawach.

2. Zakazy w zakresie spożywania i sprzedaży napojów alkoholowych.

3. Tryb postępowania z osobami nadużywającymi napojów alkoholowych i ich rodzinami.

4. Pojęcie wyrobów tytoniowych.

5. Zakazy związane z produkcją, sprzedażą i paleniem wyrobów tytoniowych.

6. Zadania organów administracji w zakresie przeciwdziałania narkomanii.

7. Obrót substancjami psychotropowymi, środkami odurzającymi i prekursorami.

8. Warunki uprawy maku i konopi.

Literatura:

Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Ustawa z dnia 2 marca 2001r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.

Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami nadużywania tytoniu i wyrobów tytoniowych.

Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii.

Rozporządzenie nr 273/2004 parlamentu europejskiego i rady z dnia 11 lutego 2004 w sprawie prekursorów narkotykowych

Rozporządzenie komisji WE nr 1277/2005 z dnia 27 lipca 2005r. ustanawiające przepisy wykonawcze dotyczące rozporządzenia nr 273/2004 parlamentu europejskiego i rady w sprawie prekursorów narkotykowych i rozporządzenia rady nr 111/2005 określającego zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyku pomiędzy wspólnotą a państwami trzecimi.

Ad.1 Warunki udzielania zezwoleń na obrót i sprzedaż napojów alkoholowych i właściwość organów w tych sprawach.

Organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego są obowiązane do podejmowania działań zmierzających do ograniczania spożycia napojów alkoholowych oraz zmiany struktury ich spożywania, inicjowania i wspierania przedsięwzięć mających na celu zmianę obyczajów w zakresie sposobu spożywania tych napojów, działania na rzecz trzeźwości w miejscu pracy, przeciwdziałania powstawaniu i usuwania następstw nadużywania alkoholu, a także wspierania działalności w tym zakresie organizacji społecznych i zakładów pracy.

Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18% alkoholu może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez ministra właściwego ds. gospodarki.

Obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o zawartości do 18% alkoholu może być prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez marszałka województwa.

Zezwolenia wydaje się oddzielnie na obrót hurtowy następującymi rodzajami napojów alkoholowymi:

• zawartości do 4,5% alkoholu oraz na piwo,

• zawartości powyżej 4,5% do 18% alkoholu z wyjątkiem piwa,

• zawartości powyżej 18% alkoholu

Zezwolenie wydaje się na czas oznaczony:

• Napojami alkoholowymi do 18% alkoholu na czas nie dłuższy niż 2 lat

• Napojami alkoholowymi powyżej 18% alkoholi na czas nie dłuższy niż 1 rok

Rada Gminy ustala w drodze uchwały na terenie gminy liczbę punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży.

Rada Gminy ustala w drodze uchwały zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.

Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta/burmistrza/prezydenta miasta właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży.

Zezwolenia:

• Do 4,5% + piwo

• 4,5%-18% - bez piwa

• Powyżej 18%

Ad.2 Zakazy w zakresie spożywania i sprzedaży napojów alkoholowych.

Zabrania się na obszarze kraju reklamy i promocji napojów alkoholowych z wyjątkiem piwa, którego reklama i promocja jest dozwolona pod warunkiem, że:

1. nie jest kierowana do małoletnich,

2. nie przedstawia osób małoletnich,

3. nie łączy spożywania alkoholu ze sprawnością fizyczną, bądź kierowaniem pojazdami,

4. nie zawiera stwierdzeń, że alkohol posiada właściwości lecznicze, jest środkiem stymulującym, uspokajającym lub sposobem rozwiązywania konfliktów osobistych,

5. nie zachęcają do nadmiernego spożycia alkoholu,

6. nie przedstawia abstynencji lub umiarkowanego spożycia alkoholu w negatywny sposób,

7. nie podkreśla wysokiej zawartości alkoholu w napojach alkoholowych jako cechy wpływającej pozytywnie na jakość napoju alkoholowego,

8. nie wywołuje skojarzeń z atrakcyjnością seksualną, relaksem lub wypoczynkiem, nauką lub pracą, sukcesem zawodowym lub życiowym.

Zabrania się sprzedaży, podawania i spożywania napojów alkoholowych:

• Na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich,

• Na terenie zakładów pracy oraz miejsc zbiorowego żywienia pracowników,

• W miejscach i czasie masowych zgromadzeń,

• W środkach i obiektach komunikacji publicznej,

• W obiektach zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, jak również w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych.

Zabrania się spożywania napojów alkoholowych na ulicach, placach i w parkach z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu w punktach sprzedaży tych napojów.

Zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych:

• Osobom, których zachowanie wskazuje, że znajdują się w stanie nietrzeźwości,

• Osobom do lat 18,

• Na kredyt lub pod zastaw.

ad.3 Tryb postępowania z osobami nadużywającymi napojów alkoholowych i ich rodzinami.

Zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej w szczególności:

1. Tworzenie warunków sprzyjających realizacji potrzeb, których zaspokajanie motywuje powstrzymywanie się od spożywania alkoholu,

2. Działalność wychowawczą i informacyjną,

3. Ustalanie odpowiedniego poziomu i właściwej struktury produkcji napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w kraju,

4. Ograniczanie dostępności alkoholu,

5. Leczenie, rehabilitacja i reintegracja osób uzależnionych od alkoholu,

6. Zapobieganie negatywnym następstwom nadużywania alkoholu i ich usuwaniu,

7. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie,

8. Wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez finansowanie centrów integracji społecznej.

Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych jest celem działania państwowej agencji rozwiązywania problemów alkoholowych, która podlega ministrowi właściwemu ds. zdrowia.

Postępowanie w stosunku do osób nadużywających alkoholu

• Leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu prowadzą stacjonarne i niestacjonarne zakłady lecznictwa odwykowego oraz inne zakłady opieki zdrowotnej. Poddanie się leczeniu odwykowemu jest dobrowolne a wyjątki od tej zasady określa ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

• Zarząd województwa organizuje na terenie województwa całodobowe zakłady lecznictwa odwykowego oraz wojewódzki ośrodek terapii uzależnienia i współuzależnienia.

• Starosta na obszarze powiatu organizuje inne niż ww. zakłady lecznictwa odwykowego.

• Członkowie rodziny osoby uzależnionej od alkoholu, dotknięci następstwami nadużywania alkoholu przez osobę uzależnioną uzyskują w publicznych zakładach opieki zdrowotnej świadczenia zdrowotne w zakresie terapii i rehabilitacji współuzależnienia oraz profilaktyki.

• Dzieci osób uzależnionych od alkoholu dotknięte następstwami nadużywania alkoholu przez rodziców uzyskują bezpłatnie pomoc psychologiczną i socjoterapeutyczną w publicznych zakładach opieki zdrowotnej i publicznych poradniach specjalistycznych oraz placówkach opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych.

Ad. 4 Pojęcie wyrobów tytoniowych

WYROBY TYTONIOWE - wszelkie wyprodukowane z tytoniu wyroby tj. papierosy, cygara, cygaretki, tytoń fajkowy, machorka i in. zawierające tytoń lub jego składniki z wyłączeniem produktów leczniczych zawierających nikotynę.

Ochrona zdrowia przed następstwami używania tytoniu realizowana jest przez kształtowanie polityki zdrowotnej, ekonomicznej i społecznej, do której należy:

1. Ochrona prawa niepalących do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego,

2. Promocja zdrowia przez propagowanie stylu życia wolnego od nałogu papierosów i używania wyrobów tytoniowych,

3. Działalność wychowawcza, informacyjna,

4. Tworzenie warunków ekonomicznych i prawnych zachęcających do ograniczenia używania tytoniu,

5. Informowanie o szkodliwości palenia tytoniu i zawartości substancji szkodliwych na opakowaniach wyrobów tytoniowych i informacjach o wyrobach tytoniowych,

6. Obniżanie norm dopuszczalnych zawartości substancji szkodliwych w wyrobach tytoniowych,

7. Leczenie i rehabilitacja osób uzależnionych od tytoniu.

Zabrania się palenia wyrobów tytoniowych:

• Na terenie zakładów opieki zdrowotnej i w pomieszczeniach innych obiektów, w których udzielane są świadczenia zdrowotne,

• Na terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty oraz jednostek organizacyjnych pomocy społecznej,

• Na terenie uczelni,

• W pomieszczeniach zakładu pracy,

• W pomieszczeniach obiektów kultury i wypoczynku do użytku publicznego,

• W lokalach gastronomiczno-rozrywkowych,

• W środkach pasażerskiego transportu publicznego oraz w obiektach służących obsłudze podróżnych,

• Na przystankach komunikacji publicznej,

• W pomieszczeniach obiektów sportowych,

• W ogólnodostępnych miejscach przeznaczonych do zabaw dzieci,

• W innych pomieszczeniach dostępnych do użytku publicznego.

Zabrania się sprzedaży wyrobów tytoniowych:

• Osobom do lat 18 (musi być tabliczka) - w przypadku wątpliwości sprzedawca może wylegitymować,

• Na terenie zakładów opieki zdrowotnej, szkół i placówek oświatowo wychowawczych oraz obiektów sportowo rekreacyjnych,

• W automatach,

• Luzem - w opakowaniach mniejszych niż 20sztuk,

• W systemie samoobsługowym.




57

---