WYNALAZEK
definicja wynalazku: wynalazek ma cechy - musi by nowy (nowo wiatowa, UP bada czy wynalazek jest nowy w skali wiatowej); ujawnienie musi by: - powszechne (tz. moe si z nim zapozna nieograniczona liczba osób np. poprzez czasopismo, wystaw, produkcj); - zupene (kiedy na podstawie instrukcji moliwe jest odtworzenie wynalazku), ujawnienie powszechne i zupene pozbawiaj wynalazek cech nowoci; - musi si nadawa do produkcji przemysowej; - posiada poziom wynalazczy;
definicja patentu: prawo wasnoci na stray, którego stoi pastwo; przyznawane osobie fizycznej lub prawnej, na stosowanie wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na caym obszarze pastwa; nadawany przez organ administracyjny pastwa - Urzd Patentowy;
ograniczenia prawne patentu:
ograniczenie czasowe: trwa 20 lat od daty udzielenia patentu, potem jest „wolny” i kady moe z niego korzysta; za kady rok ochrony patentu przez UP naley paci (co rok wicej); patent przecitnie utrzym8uje si 5-6 lat;
ograniczenie terytorialne: patent wany jest tylko na terenie kraju, którego UP udzieli patent; na jeden patent mona udzieli kilku patentów; zgoszenie patentów do ochrony w innych krajach mona dokona w czasie nie duszym ni 12 m-cy od daty zgoszenia;
zgoszenie wynalazków za granic - pierwszestwo konwencyjne: przez ok. 12 m-cy od daty zgoszenia rozwizania, wzoru w pierwszym UP, urzdy do których zgosilimy nasze rozwizanie uznaj dat pocztkow zgoszenia. Po upywie 12 m-cy nie mona ju zgosi wynalazku do UP innego kraju, czyli bez obaw mona po tym okresie wykorzystywa w pozostaych krajach (do których nie zgosilimy). Na opatentowanie wynalazku wynalazca ma 12 m-cy, po tym okresie nie moe go ju zgasza jako now, wymylona przez siebie rzecz;
WZORY UYTKOWE
definicja wzoru uytkowego: wzór uytkowy jest to nowe i uyteczne rozwizanie (moe dotyczy tylko przedmiotu) o charakterze technicznym, dotyczce ksztatu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwaej postaci (zwikszona uyteczno tego co ju byo); Na wzór uytkowy UP nakada prawo ochronne na 10 lat oraz pozostae cechy patentu;
definicja prawa ochronnego: jego czas trwania trwa 10 lat i jest ograniczone terytorialnie, moe dotyczy tylko przedmiotu, nie wymaga si tutaj oczywistoci, doniosoci patentu;
ograniczenie prawa ochronnego dla wzoru uytkowego: prawo ochronne trwa 10 lat, nie róni si od patentowego w wietle prawa, czyli: ograniczenie terytorialne, konieczno zgoszenia go w innych krajach w terminie nie duszym ni 12 m-cy od daty zgoszenie pierwszego zgoszenia;
porównanie wzoru uytkowego i wynalazku: wynalazek to stworzenie czego zupenie nowego w skali wiatowej, natomiast wzór uytkowy jedynie udoskonala istniejce ju wynalazki w celu zwikszenia ich uytecznoci; prawo inaczej chroni: wynalazek na 20 lat, wzór uytkowy tylko na 10 lat, pozostae cechy pozostaj te same;
WZORY PRZEMYSOWE
definicja wzoru przemysowego: wzorem przemysowym jest nowa i oryginalna nadajca si do wielokrotnego odtwarzania posta wytworu przejawiajca si w szczególnoci w jego ksztacie, waciwociach powierzchni, barwie lub ornamencie; nie stanowi wzoru przemysowego posta wytworu uwarunkowana wycznie wzgldami technicznymi lub funkcjonalnymi;
definicja prawa z rejestracji wzoru przemysowego: na wzór przemysowy UP udziela prawa z rejestracji, polega na tym, e moemy sami zdefiniowa jak grup artykuów bdziemy okrela mianem wzoru przemysowego; (?)
ograniczenia prawa z rejestracji: prawo to jest ograniczone terytorialnie i czasowo do lat 10; zaliczamy tu: „dziea sztuki, które mona produkowa seryjnie” np. zabawki, biuteria, serwis stoowy, torba damska, pasek do spódnicy itp.;
porównanie wzoru uytkowego z wzorem przemysowym: wzór przemysowy zmierza do celów estetycznych jakiego towaru natomiast wzór uytkowy dotyczy ksztatu, budowy lub zestawienia przedmiotu;
ZNAK TOWAROWY
definicja znaku towarowego: znak towarowy jest to znak w postaci wyrazy, rysunku, kompozycji, formy plastycznej, melodii lub sygnau dwikowego bd zestawienia tych elementów pozwalajcych odróni usugi lub towary jednego przedsibiorstwa od tego samego towaru innych przedsibiorstw;
definicja prawa ochronnego na znak towarowy: na znak towarowy UP udziela prawa ochronnego, nie jest ograniczone czasowo /jest ono ograniczone terytorialnie/;
ograniczenie prawa ochronnego na znak towarowy: prawo ochronne na znak towarowy jest ograniczone terytorialnie /nie czasowo/;
rodzaje znaków towarowych: znaki towarowe posiadaj takie firmy ja np.: Panasonic, Sony, Dior, E.Wedel, Peugeot (lew), Adidas itp.; nie jest to logo;
znaczenie znaków towarowych: znaki towarowe pozwalaj nam odróni towary jednego przedsibiorstwa od tych samych towarów innego przedsibiorstwa, a co za tym idzie promowanie firm których znaki towarowe ju znamy i które kojarz si z wysok jakoci; znak towarowy posiada nieraz wiksz warto ni cae przedsibiorstwo; funkcja znaku towarowego jest rozszerzajca, ® znak towarowy chroniony prawnie;
INFORMACJA PATENTOWA
konstrukcja opisu patentowego: dokumentacja patentowa = opis patentowy, wydany drukiem wielonakadowym, w jzyku polskim, dokumentacj tak wykonuj profesjonalni rzecznicy patentowi; opis patentowy stanowi prawo. Okrelony ukad skada si z dwóch czci: czci bibliograficznej, opisu wynalazku (rysunki, schematy), oraz z zastrzee patentowych.
cz bibliografii: nr patentu, nr i dat zgoszenia, symbol identyfikacji patentowej, imi i nazwisko twórcy wynalazku, imi i nazwisko waciciela wynalazku;
opis wynalazku: wzory, wykresy, rysunki (opis musi by wykonany jasno i dokadnie - na tyle prosto by znawca zagadnienia móg go zastosowa), tytu wynalazku (tytu okrela gatunek, przynaleno gatunkow);
opis stanu techniki (rozwizania najblisze do przedmiotu);
przedstawienie istoty wynalazku (zdefiniowanie wynalazku), przykad realizacji wynalazku;
wskazanie zalet, zastosowania (niekonieczne);
konstrukcja zastrzeenia patentowego: zastrzeenie patentowe wyznacza zakres przedmiotowej ochrony wynikej z ochrony patentowej, musi by zredagowane w jednym poprawnie napisanym zdaniu, skada si z 4 czci:
powtórzenie tytuu patentu;
cz przedznamienna (cechy przed wynalazkiem zintegrowane z wynalazkiem);
cznik (znamienny tym, e ...);
cz znamienna (co wynalazek wnosi do stanu technicznego);
zastrzega si najwaniejsz cz wynalazku (im wicej cech podamy, tym mniejszy zbiór ochraniamy);
znaczenie prawne zastrzeenia patentowego: zastrzeenie patentowe wyznacza przedmiotowy zakres patentu. Kady element ze zbioru Z posiada cech z, kady element który posiada t cech wchodzi w zakres danych praw wycznych. Zbiór jakim jest zastrzeenie patentowe mona opisa za pomoc cech. Im wicej cech tym bardziej si zawa. Jeeli cech jest mao zakres ochrony moe by bardzo duy. W zastrzeeniu patentowym nie mog by podane skutki jedynie przyczyny. Nie trzeba wyjania przyczyny (fizycznej) strony zjawiska;
klasyfikacja patentowa: klasyfikacja patentowa to kod cyfrowo-numerowy, którym musi by oznaczona kada wzmianka dotyczca danego patentu; budowa klasyfikacji:
dzia: ABCDEFGH
kady dzia dzieli si na klasy
klasa: 01, 02, 03, ... , 99 /zawsze dwie cyfry, w kadym dziale wystpuje klasa 01/
kada klasa dzieli si na podklasy
podklasa: BCD ... / bez samogosek/
kada podklasa dzieli si na grupy
grupa: 1, 3, 5, ... , 99 / liczby nieparzyste/
kada grupa dzieli si na podgrupy
podgrupy: /02, /04, ... ,/100 /kreska uamkowa i liczba parzysta/
np.: C01D3/04 (C chemia i metalurgia, -01 chemia nieorganiczna, -D kwasy, -3 mocne, -/04 kwas azotowy);
badania patentowe ich znaczenie i rodzaje: wstpne badanie patentowe - czy dany wynalazek jest ju, czy jego czas wygas, wiedza zawarta w tych dokumentach bdzie inspiracj do dalszych bada; badania czystoci patentowej - najpierw prawa ochronne, czy jaki element nie jest opatentowany, informacja z UP potem pokazuje si na rynku;
UP przeprowadza badanie wstpne: ilo egzemplarzy, faza graficzna, poprawno rysunków, wpacenie odpowiedniej sumy; nastpnie w czasopimie „Biuletyn UP” znajduje si ogoszenie o zgoszeniu wynalazku; UP udostpnia na okres 6 m-cy peny opis wynalazku w swojej bibliotece, aby kady móg powiadomi UP o niemoliwoci udzielenia patentu (oprotestowanie), po upywie tych 6 m-cy UP rozpoczyna badanie pene uwzgldniajc informacje wpywajce przez te 6 m-cy, w przypadku nieporozumie mona zgosi postpowanie wyjaniajce, gdzie da si od zgaszajcego wynalazek wyjanie dotyczcych zgoszenia oraz postpowanie zarzutowe, gdzie urzd przedstawia udokumentowane zarzuty dotyczce braku nowoci; jeeli wszystko jest w porzdku udzielany jest patent;
URZD PATENTOWY
znaczenie daty zgoszenia: data zgoszenia wynalazku do opatentowania nie ma znaczenia ochronnego; jedynie w przypadku kiedy jeden wynalazek zgosi kilku wynalazców, wówczas patent przyznawany jest osobie, która jako pierwsza go zgosia;
co to jest i jakie ma znaczenie ogoszenie o zgoszeniu wynalazku: od daty uzyskania patentu nasz wynalazek jest prawnie chroniony; jeeli kto po tym terminie zacznie z niego korzysta to nastpuje naruszenie patentu, 3 warianty:
Zgoszenie w UP |
1 |
Ogoszenie o patencie |
2 |
Udzielenia patentu |
3 |
w przypadku 3 mona wystpi do sdu, gdy naruszone zostao nasze prawo do patentu, i domaga si swoich praw - odszkodowanie; sd nakae odszkodowanie i wyda zakaz produkcji produktu;
w przypadku 2 nie mona wystpi do sdu, bo nie mamy patentu, tzn. dany wynalazek jeszcze prawnie nie jest nasz; mona to jednak zrobi np. dzie po uzyskaniu patentu, w przypadku przyznania odszkodowania zostanie ono wypacone od momentu naruszenia patentu;
w przypadku 1 sytuacja jest najbardziej skomplikowana, bo naruszenie nastpio jeszcze przed ogoszeniem w Biuletynie; czowiek który dokona naruszenia jeszcze nic nie wiedzia, e kto inny zgosi patent na t sam rzecz, któr on chce produkowa; dwie osoby na wiecie mog wystpi o patent tego samego wynalazku, wówczas konkurent uzyskuje przywilej tzw. uywacza uprzedniego, który pozwala mu na dalsz produkcj - niekorzystna sytuacja dla wynalazcy;
Izba Odwoawcza: w momencie odrzucenia wniosku o patent zgaszajcy moe odwoa si do Izby Odwoawczej dziaajcej przy UP. IO obraduje kiedy po jednej stronie jest UP a po drugiej zgaszajcy. Jeli IO przyzna racj zgaszajcemu, który odwoa si od zdania UP, to urzd ten winien jest wyda patent;
EKONOMIA WYNALAZCZOCI
relacja waciciel - twórca: istniej dwa podmioty waciciel i twórca; waciciel wynalazku bd wzoru moe by równie jego twórc, czciej jednak spotyka si przypadek, w którym waciciel i twórca to dwie róne osoby; wynalazek bd wzór powstay w ramach obowizku pracy stanowi wasno zleceniodawcy;
prawa twórcy, który nie jest wacicielem: jeeli wynalazek bd wzór przynosi korzyci materialne to twórcy naley si wynagrodzenie; ma by ono wypacane w susznej proporcji do uzyskanych korzyci, ustala je pracodawca (waciciel) i jest to zwykle od 5-30% zysków; twórca niezadowolony z wysokoci wynagrodzenia moe wnie spraw do sdu, nie ponosi on adnych kosztów sdowych, zazwyczaj sd przyznaje racj twórcy, wówczas waciciel paci dan lub okrelon przez sd sum twórcy, koszta sdowe oraz wynagrodzenie adwokata, w rezultacie pocztkowa suma wzrasta czsto dwukrotnie;
umowa licencyjna: patent mona kupi lub wypoyczy; wypoyczenie patentu odbywa si na mocy umowy licencyjnej: waciciel moe upowani do uywania wynalazku lub wzoru. Umowa taka musi mie charakter pisemny, upowania si w ten sposób drug osob do naruszania prawa wynalazcy - za ustalon opat.
umowa prosta lub patentowa: upowanienie innej osoby do korzystania z patentu, zawierana midzy maymi przedsibiorstwami rzemielniczymi lub instytucjami.
licencje zoone lub wieloskadnikowe zawarte w skali midzynarodowej, zoone z wielu skadników od czci pierwszych wynalazku a do jego punktów serwisowych (noniki danych s typu know how);
licencja otwarta: uprawniony z patentu moe bezpatnie zgosi, e chce podpisa licencj, paci mniejsze opaty okresowe w UP;
licencje przymusowo-antymonopolowa;
Licencja przymusowa - funkcjonuje tylko w obrocie krajowym, jest przyznawana, gdy waciciel opatentowanego wynalazku stawia trudne warunki finansowe licencjobiorcy, a stosowanie tego wynalazku jest potrzebne ze wzgldu na interes spoeczny. Interes spoeczny jest nadrzdnym prawem, wówczas UP udziela licencji przymusowej i ustala opaty licencyjne.
Licencja otwarta - „z kadym kto si do mnie zgosi, podpisz umow i nie bd da wicej ni 10% zysków stosujcego wynalazek”, wówczas wszystkie opaty wnoszone na utrzymanie ochrony malej o poow; ten rodzaj umowy czsto stosowany jest przez zaplecza instytucji naukowych;
rola sdów powszechnych w zagadnieniach wynalazczoci:
3 podstawowe prawa:
o naruszenie prawa wycznych;
o nie wywizanie si z umów;
wynagrodzenie twórców, którzy nie s wacicielami praw wycznych;
/ustaleniem autorstwa wynalazku; ustaleniem waciciela patentu; sprawami o odszkodowanie, naruszenie uywania oznacze geograficznych/;