MARKETING USŁUG TURYSTYCZNYCH
Wykład 4.03.2006 r.
Geneza marketingu
Orientacja produkcyjna - miała miejsce pod koniec XIX wieku. Wiązała się z ogólnym wzrostem rozwoju gospodarczego, ze wzrostem efektywności działania i obniżeniem kosztów jednostkowych. Popyt przewyższał podaż, a przedsiębiorstwa skupiały uwagę przede wszystkim na sprawach organizacyjnych, technicznych i zaopatrzenia.
Orientacja produktowa - wiązała się przede wszystkim ze wzrostem możliwości produkcji większej ilości produktów np. taśma montażowa Henrego Forda. Rozwój technik wytwarzania produktów przyczynił się do spadku cen tych produktów i ich lepszego dostępu do klientów.
Orientacja sprzedażowa - charakteryzuje się wzrostem znaczenia rynku, wzrostem nasycenia rynku. Wiąże się z poszerzeniem oferty asortymentowej oraz wiąże się także z pojawieniem się nowości produktowych. Przedsiębiorstwo skupia główną uwagę w tej orientacji na procesach racjonalizacji zbytu. Nadal jednak przedsiębiorstwo stara się upłynnić to, co wyprodukowało. Pojawiają się pierwsze instrumenty marketingowe, reklama, sprzedaż masowa - hurtowa. Przypada na lata 1930 - 1945.
Orientacja marketingowa - charakteryzuje się przejściem krajów wyżej rozwiniętych do tzw. fazy obfitości. W tej orientacji rynek staje się rynkiem konsumenta i pojawia się bariera popytu. Pojawiają się również rynki ponadnarodowe i rynki globalne. Nasilają się w większym stopniu procesy innowacyjne, skraca się cykl życia produktów, wzrasta kapitałochłonność prac nadawczo - rozwojowych przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwa badają rynek, oddziałują na rynek poprzez zestaw narzędzi marketingowych. Są w stanie nie tylko sprostać popytowi, ale również aktywnie kreują zachowania konsumenta.
Marketing partnerski - wiąże się z indywidualnym klientem. Firmy starają się, aby klienci przywiązywali się do ich produktów, przekonywali do nich. Typową strategią jest tu np. informacja klientów o nowościach, życzenia urodzinowe, itp.
Marketing w turystyce - specyfika
Zakres podmiotowy pojęcia.
Cechy produktu turystycznego.
Cechy popytu turystycznego.
Cechy podaży turystycznej.
Zadania marketingu.
Proces wyboru produktu na rynku turystycznym
Decyzja 1 Wyjazd turystyczny lub pozostanie w domu i przeznaczenie pieniędzy i czasu
na inne cele.
Decyzja 2 Wybór preferowanego sposobu spędzania czasu.
Decyzja 3 Wybór miejsca docelowego wyjazdu pozwalającego na spędzenie czasu w
preferowany sposób.
Decyzja 4 Wybór dóbr i usług umożliwiających spędzanie czasu w wybrany sposób w
wybranym miejscu.
Decyzja 5 Wybór sposobu zakupu.
Decyzja 6 Wybór czasu korzystania z usługi.
Produkt turystyczny
Produkt prosty - pojedyncze usługi.
Produkt złożony - kilka złączonych usług.
Ujęcie wąskie - produkt poszczególnych oferentów.
Ujęcie szerokie - produkt postrzegany przez turystę.
Produkt turystyczny - ujęcie wąskie
Biura podróży
Hotele
Przewoźnicy
Atrakcje turystyczne
Inne przedsiębiorstwa obsługujące turystów
Obszary turystyczne.
Produkt turystyczny - ujęcie szerokie
Produkt turystyczny to złożone przeżycia turysty od momentu opuszczenia domu do momentu powrotu.
Model Middletona
Atrakcje i środowisko miejsca docelowego, na które składają się atrakcje naturalne, stworzone przez człowieka, kulturowe i społeczne.
Infrastruktura i usługi miejsca docelowego, na które składają się baza noclegowa, zaplecze gastronomiczne, transport w miejscu docelowym, infrastruktura dla aktywnego wypoczynku, sieć sprzedaży detalicznej w miejscu docelowym i inne usługi.
Dostępność miejsca docelowego, na którą składają się infrastruktura transportowa (drogi, tory kolejowe, lotniska, itp.), sprzęt wykorzystujący tę infrastrukturę i regulacje rządowe.
Wizerunki miejsca docelowego.
Cena dla konsumenta.
Model Smitha
Produkt turystyczny - inne cechy
Charakter usługowy:
Niematerialność - w większości przypadków usługi nie są związane z wytwarzaniem dóbr materialnych.
Różnorodność - usługi są niejednolite, niestandardowe i bardzo urozmaicone, brak możliwości wcześniejszej weryfikacji przed zakupem.
Nierozdzielność - usługi są świadczone przez usługodawcę i jednocześnie konsumowane przez klienta (czasem może występować też jedność czasu i miejsca wytwarzania, konsumpcji i zakupu).
Nietrwałość - nie ma możliwości magazynowania usług.
Komplementarność - poszczególne elementy są od siebie zależne.
Kompleksowość - usługi są sprzedawane w pakietach.
Sezonowość - jest ona zależna od miejsca, rodzaju obiektu. W wąskim ujęciu sezonowy będzie np. wyciąg narciarski. W szerokim ujęciu sezonowy będzie np. pensjonat nad morzem ze względu na pogodę.
Popyt turystyczny - cechy charakterystyczne
Sezonowość.
Stosunkowo duży wpływ czynników nieracjonalnych, np. moda.
Istniejące wzorce kulturowe oparte o kryteria geograficzne i demograficzne.
Silne uzależnienie od zmian dochodów (wysoka elastyczność dochodowa).
Zróżnicowane relacje na produkt typowy (wysoka elastyczność cenowa) i nietypowy (niska elastyczność cenowa).
Podaż turystyczna - cechy charakterystyczne
Duże znaczenie kosztów stałych w działalności wielu przedsiębiorstw turystycznych.
Niska elastyczność cenowa w krótkim okresie czasu.
Cechy produktu, popytu i podaży turystycznej zmuszają pracowników marketingu do zwrócenia szczególnej uwagi na:
Skojarzenie nietrwałej podaży z sezonowym popytem - równomierne rozłożenie ruchu turystycznego.
Budzenie zaufania do produktu, którego nabywca nie może sprawdzić w momencie zakupu.
Dbałość o wysoką jakość wszystkich składników złożonego produktu turystycznego.
Pobudzanie popytu przez rozbudzanie nowych potrzeb i prezentowanie nowych sposobów ich zaspokajania.
4