TRIAGE ( SEGREGACJA, SORTOWANIE)
segregację medyczną chorych wprowadził D. Larrey (chirurg, marszałek Napoleona)
Triage → proces dynamiczny polegający na wykonywaniu kolejnych badań chorego i na dostosowaniu leczenia do zmieniającego się stanu klinicznego.
Chorych segreguje się pod kątem pierwszeństwa w udzieleniu pomocy i transportu
Triage:
t. przesiewowy (triage sieve) → szybka ocena sytuacji przez ratownika przy minimalnym badaniu i interwencji
t. medyczny (triage sort) → pełne badanie lekarskie i ocena szans przeżycia ofiary oraz zakwalifikowanie do właściwego leczenia
- I etap trage'u → w miejscu zdarzenia - triage przesiewowy -- opiera się na skali S.T.A.R.T
Czerwona grupa |
Natychmiastowa pomoc |
|
Żółta grupa |
Wszyscy chorzy wymagający interwencji lekarskiej w ciągu 6h |
|
Zielona grupa |
Wszystkie ofiary zdarzeń poruszające się o własnych siłach |
|
Czarna grupa |
Poszkodowani, którym nie można pomóc |
Overtriage → zbyt ostrożna ocena; przyjęcie na miejscu zdarzenia bezpośredniego zagrożenia życia tam, gdzie go w rzeczywistości nie ma.
Undertriage → niedocenienie stopnia zagrożenia życia
II etap triage'u - w punkcie medycznym:
w oparciu o TRTS (zmodyfikowana dla potrzeb triage'u skala ciężkości urazu) po uprzedniej wstępnej ocenie urazowej wg zasad BTLS
Skala TRTS |
||
Parametry oceniane |
Wartości |
Punkty |
Liczba oddechów/ minutę |
10-29 >29 6-9 1-5 0 |
4 3 2 1 0 |
RR skurczowe |
> 90 76-89 50-75 1-49 - |
4 3 2 1 0 |
GCS |
13-15 9-12 6-8 4-5 - |
4 3 2 1 0 |
Suma punktów |
1-10 11 12 0 |
Czerwony Żółty Zielony Zmarły |
Zdarzenia/ przypadki uzasadniające użycie śmigłowca
chory nieprzytomny
zdarzenie o charakterze masowym
złe warunki topograficzne
czas transportu krótszy niż innymi środkami / może przynieść korzyści
NZK
ostra niewydolność wieńcowa
zaburzenia rytmu zagrażające życiu
wstrząs kardiogenny
przełom nadciśnieniowy
udar mózgu
uraz wielonarządowy
GCS < 8
RTS <11
potrącenie pieszego przez samochód
dachowanie
upadek z wysokości > 4,5m
lawina
konieczność interwencji neurochirurgicznej
wypadek przy prędkości > 60km/h
uraz kręgosłupa z paraplegią lub tetraplegią
objawy lateralizacji
uraz drążący do szyi, klatki piersiowej, brzucha
złamanie min. 2 kości długich
uraz miednicy
hipotermia
tonięcie
amputacja urazowa kończyn
oparzenia II i III˚ powyżej 20%; oparzenie dróg oddechowych
Triage u dzieci:
kod czerwony: S.T.A.R.T ; dodatkowo:
dzieci wymagające wielokrotnego odsysania z ust i dróg oddechowych
z otwartymi złamaniami
z dużymi zranieniami
urazami drążącymi głowy, szyi,tułowia
o masie ciała < 10kg
z oparzeniami > 10% powierzchni ciała
kod żółty - nie mogący się poruszać, ale wydolni oddechowo, bez wstrząsu, z pełną świadomością