Gimnastyka oddechowa to seria ćwiczeń oddechowych wykonywanych przez pacjenta w optymalnej dla niego pozycji. Istotą ćwiczeń oddechowych jest zwiększenie ruchomości oddechowej przepony przez zwiększenie siły jej skurczu, maksymalne wzmocnienie mięśni oddecho­wych i zwiększenie ruchomości klatki piersiowej, zwięk­szenie pojemności życiowej płuc.

Zadania i kompetencje pielęgniarki:

• Przygotowuje pacjenta psychicznie i fizycznie.

• Przygotowuje warunki zewnętrzne.

• Ocenia sprawność układu oddechowego.

• Pielęgniarka zna zasady wykonywania gimnastyki oddechowej.

• Konsultuje się z lekarzem i rehabilitantem w celu dostosowania zakresu i intensywności

ćwiczeń do stanu zdrowia pacjenta.

• Wykonuje gimnastykę oddechową.

• Ponosi odpowiedzialność za decyzję o wykonaniu, przebieg i wynik działania

Przygotowanie pacjenta:

1. Przygotowuje pacjenta psychicznie:

• Nawiązanie dobrej współpracy z pacjentem, kształ­towanie pożądanej postawy

i motywacji.

• Poinformowanie o celu gimnastyki oddechowej, zasa­dach wykonywania ćwiczeń,

zakresie współpracy.

• Uzyskanie zgody pacjenta na gimnastykę oddechową.

• Udzielenie pacjentowi wsparcia psychicznego.

Przygotowanie pacjenta fizyczne

2. Przygotowanie pacjenta fizyczne:

• Przygotowanie warunków zewnętrznych:

• zapewnienie warunków intymności,

• wywietrzenie sali,

• zapewnienie optymalnej temperatury (18-22°C), optymalnej wil­gotności (50-70%).

• Rozluźnienie mięśni.

• Zastosowanie wygodnej pozycji dla pacjenta, umoż­liwiającej wykonywanie ćwiczeń.

• Podanie leku przeciwbólowego na zlecenie lekarza.

• Zabezpieczenie okolicy rany pooperacyjnej bandażem lub ręcznikiem.

Sposób wykonania algorytmu:

1. Przyjmij zlecenie.

2. Przygotuj salę i sprzęt.

3. Oceń stan zdrowia pacjenta, wydolność układu od­dechowego

4. Przygotuj pacjenta psychicznie i fizycznie.

5. Zaproponuj pacjentowi pozycję ułożeniową.

6. Połóż pacjenta na wznak

7. Zegnij kończyny dolne pacjenta w stawach kolano­wych

biodrowych.

8. Spleć kończyny górne pacjenta na karku lub nad głową.

9. Zachęć pacjenta do wykonywania ćwiczeń zgodnie ze

schematem (Pacjent wykonuje:

• głęboki, powolny wydech ustami z wciągnięciem brzucha

• przedłuża wydech w świst

• głęboki wdech nosem (z udziałem głównych mięśni
  oddechowych: przepony i mięśni międzyżebro­wych)

10.Oceń udział przepony:

• połóż jedną rękę w okolicy przepony, a drugą na mostku

• połóż woreczek z piaskiem (3-4 kg) na brzuchu - podczas

wdechu napięte mięśnie brzucha unoszą woreczek

11.Poproś pacjenta o powtórzenie ćwiczeń oddechania

przeponowego z pokonywaniem ciężaru worecz­ka.

12.Uporządkuj sprzęt.

13. Zdezynfekuj i umyj ręce.

14. Oce postępy pacjenta w oddychaniu i udokumentuj zabieg.

Obowiązujące zasady:

• Ćwiczenia oddechowe zaczyna się zawsze od relaksacji (rozluźnienie mięśni i odciążenie psy­chiczne ułatwiają wykonywanie ćwiczeń i kon­centrowanie się na nich).

• Gimnastykę oddechową wykonuje się zawsze w pozycji wygodnej dla pacjenta, co zachęca do współpracy.

• Ćwiczenia oddechowe należy wykonywać rano po przebudzeniu, przed jedzeniem i przed snem (dostosowanie czasu ćwiczeń do procesów fizjo­logicznych organizmu wzmocni jego kondycję psychiczną i fizyczną).

• Czas trwania ćwiczeń uzależnia się od aktualnego samopoczucia pacjenta. Ważne jest stosowanie gimnastyki codziennie do trzech razy dziennie. Systematyczne wykonywanie ćwiczeń spowodu­je, że staną się nawykiem.

---