LISTERIA MONOCYTOGENES
LISTERIOZA

Listeria

Gram dodatnia , niesporotwórcza pałeczka

Rozwijają się w warunkach tlenowych i beztlenowych

Dobrze toleruje warunki mikroaerofilne (mniejsze stężenia O2 w atmosferze, też warunki zbliżone do beztlenowych, przez co często występuje w żywności pakowanej próżniowo)

Rosną przy koncentracji NaCl do 10%, nie giną w nasyconym roztworze

Rosną w temperaturze od 1.1 do 450 C

Najniższe pH wzrostu 4.6

W obrębie rodzaju Listeria wyróżnia się 6 gatunków:

•L.monocytogenes

•L.innocua

•L.ivanovii

•L.grayi

•L.seeligeri

•L.welshimeri

Spośród 6 gatunków Listeria sp. dwa z nich są chorobotwórcze:

•L.monocytogenes dla człowieka

•L.innocua dla zwierząt

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 2073/2005
z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych

1. Żywność gotowa do spożycia przeznaczona dla niemowląt oraz gotowa do spożycia żywność specjalnego medycznego przeznaczenia;

1.2. Żywność gotowa do spożycia, w której możliwy jest wzrost L.monocytogenes, niebędąca żywnością przeznaczoną dla niemowląt ani żywnością specjalnego medycznego przeznaczenia;

1.3. Gotowa do spożycia żywność, w której niemożliwy jest wzrost L.monocytogenes, niebędąca żywnością przeznaczoną dla niemowląt ani żywnością specjalnego medycznego medycznego przeznaczenia

Izolację Listeria monocytogenes z żywności prowadzi się w oparciu o normę EN ISO 11290-1:1996 “Microbiology of Food and Animal Feeding Stuffs. Horizontal Method for the Detection and Enumeration of Listeria monocytogenes” znaną także jako “Mikrobiologia żywności i pasz - Horyzontalna metoda wykrywania obecności i oznaczania liczby Listeria monocytogenes” (PN EN ISO 11290-1: 1999)

Wykrywanie obecności bakterii L.monocytogenes

obejmuje cztery etapy:

I - namnażanie wstępne w pożywce płynnej; bulion Frasera bez dodatków selektywnych - pół Fraser

II - namnażanie selektywne w pożywce płynnej, bulion Frasera z dodatkiem selektywnym - zaczernienie - wynik dodatni

III - różnicowanie na pożywkach stałych, podłoże Listreria selektiv agar - charakterystyczny wzrost - czarne, okrągłe kolonie z zapadniętym środkiem

IV - biochemiczne badania potwierdzające.

Testy potwierdzające przynależność do rodzaju Listeria

1. Preparat zabarwiony metoda Grama

2. Zdolność do ruchu

3. Test na wykrywanie katalazy, Listeria katalazo-dodatnia

4. Test na wykrywanie oksydazy, Listeria oksydazo-ujemna

Testy potwierdzające przynależność do gatunku L.monocytogenes

Rozkład cukrów: L-ramnoza, D- ksyloza, hemoliza

Cechy identyfikacyjne dla poszczególnych gatunków rodzaju Listeria sp.

Gatunek	Aktywność hemolityczna	Rozkład cukrów
			L-ramnoza	D-ksyloza
L. monocytogenes	+	+	-
L.innocua	-	+	-
L.ivanovii	+	-	+
L.seeligerfi	+/-	-	+
L.welshimeri	-	+	+
		-	-	+
L.grayi	-	-	-