Ekonomika turystyki red. Naukowy A.Panasiuk Wyd. naukowe PWN, Warszawa 2006
ZARZĄDZANIE TURYSTYKA, red-Naukowa L. Pender, R. Sharpley PWE, Warszawa 2008
I. H. gordon, relacje z klientem, marketing partnerski, PWE, Warszawa 2001
K. Fonfara, marketing partnerski na rynku przedsiębiorstw, PWE, Warszawa 2004
R. Furtak, Marketing partnerski na rynku usług, PWE, Warszawa 2003
J. Staszewska, Klaster perspektywą dla przedsiębiorców na polskim rynku turystycznym, DIFIN, Warszawa 2009
Zaliczenie
Pytania otwarte. Godzina czasu
Temat wykładu RYNEK TURYSTYCZNY
Rynek to ogół stosunków wymiennych między sprzedającymy, oferującymi do sprzedaży usługi po określonej cenie (zgłaszającymi podaż), a kupującymi, wyrażającymi chęć zakupu tych usług, poparta odpowiednimi środkami płatniczymi (czyli zgłaszającymi popyt)
Ujęcie przedmiotowe- proces w którym usługobiorcy (nabywcy usług tur) i usługodawcy (wytwórcy usług turystycznych) określają, co chcą kupić i na jakich warunkach.
PODMIOTOWE
Określony zbiór nabywców usług tur i wytwórców usług tur dokonujących transakcji rynkowych których przedmiotem są usługi turystyczne.
Usługi turystyczne obejmują:
- usługi przewozowe
- hotelarskie
- rekreacyjne
- gastronomiczne
- organizatorskie
DEFINICJA USŁUG TURYSTYCZNYCH
Usługodawca definiuje usługi turystyczne jako "usługi przewodnickie (przewodników turystycznych), usługi hotelarskie oraz wszelkie inne usługi świadczone turystom lub odwiedzającym" (ustawa z dnia 29sierpnia 1997r o usługach turystycznych, Dz.U.2004, nr 223, poz. 2268).
Świadczą je Hotele, przewoźnicy, biura podróży, piloci
wycieczek
RYNEK USŁUG TURYSTYCZNYCH
Rynek towarów i usług z przewaga usług. Występuje na nim popyt łączny na towary i usługi których sprzedaż wzajemnie się uzupełnia.
Konsumpcja następuje w miejscu sprzedaży łącznie z produkcją.
Popyt turystyczny będzie występował w miejscu czasowego pobytu turystów, oraz w miejscu stałego zamieszkania (bo przygotowuje się przed wyjazdem, kupuje sprzęty, ubrania)
PODZIAŁ RYNKU TURYSTYCZNEGO
Kryterium geograficzne:
- rynek lokalny
- regionalny
- krajowy
- kontynentalny
- światowy
Rodzaj usług turystycznych:
- rynek usług turystycznych
- gastronomicznych
- transportowych
Grupy wiekowe turystów
- rynek turystyki młodzieżowej
- rynek turystyki emerytów
Relacja: miejsce zamieszkania i miejsce docelowe:
- rynek turystyki przyjazdowej
- wyjazdowej
Cel podróży:
- rynek tur biznesowej
- kongresowej
- zdrowotnej
- wypoczynkowej
- krajoznawczej
- religijnej
- kulturalnej
- motywacyjnej
TYPY RELACJI
-Między wytwórcami, a nabywcami- relacje wymienne
-Między samymi wytwórcami usług
- między samymi nabywcami
Drugie i trzecie relacje to STOSUNKI RÓWNOLEGŁE.
Zamiary sprzedaży ujawniają wytwórcy usług.
Zamiary kupna nabywców.
Organizator turystyki
Przedsiębiorca organizujący imprezę turystyczną. Występuje on we własnym imieniu jako usługodawca wobec klientów, tj. Osób zawierających umowy o świadczenie imprez turystycznych lub uprawnionych do korzystania z tych imprez na podstawie umowy zawartej przez inna osobę.
pOŚREDNIK TURYSTYCZNY to przedsiębiorca wykonujący na zlecenie klienta czynności faktyczne i prawne związane z zawieraniem umów o świadczenie usług tur. Pośredniczy on w zawieraniu umów na zlecenie klienta - działa w interesie klienta, często w jego bezpośrednim imieniu.
AGENT TURYSTYCZNY to przedsiębiorca którego działalność polega na stałym pośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki mających zezwolenie kraju lub na rzecz innych usługodawców mających siedzibę w kraju.
Do POZOSTAŁYCH USŁUGODAWCÓW TURYSTYCZNYCH można zaliczyć:
Hotelar przewoźników, podmioty świadczące usługi rekreacyjne, przewodników turystycznych, pilotów wycieczek, restauratorów i innych którzy nie organizują imprez turystycznych i nie pośredniczą na zlecenie klienta w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych. Należą tutaj również pośrednicy działający na zlecenie innych przedsiębiorców turystycznych, a nie klientów.
Elementami rynku usług turystycznych są:
- PODAŻ TURYSTYCZNA gotowość usługodawców do świadczenia usług
- POPYT TURYSTYCZNY gotowość nabywców do kupna usług turystycznych
- CENY USŁUG TURYSTYCZNYCH
STRUKTURA RYNKU USŁUG TURYSTYCZNYCH
Poszczególne elementy rynku usług tur, a także jego podmioty nie funkcjonują w izolacji. Podaż, popyt i cena tworzą dynamiczny układ powiązań, który decyduje o funkcjonowaniu mechanizmu rynkowego.
Mechanizm ten wyraża ZALEŻNOŚCI PRZYCZYNOWO - SKUTKÓW zachodzące między podażą, popytem a cenami zarówno w krótkich, jak i długich okresach. Zmiany jednego elementu rynku wpływają jednocześnie na jego pozostaje elementy.
MODELE RYNKU USŁUG TURYSTYCZNYCH
Konkurencja to proces, za pomocą którego uczestnicy rynku dążąc do realizacji swoich interesów próbują przedstawić korzystanie od innych oferty pod względem ceny, jakości lub innych charakterystyk wpływających na decyzję zawarcia transakcji.
KONKURENCJA TO walka przedsiębiorstw o korzyści osiągane ze sprzedaży towarów i usług oraz walka o rynki zaopatrzenia i zbytu, a także o zasoby rynku pracy.
Procesy konkurencji zachodzą między kupującymi oraz sprzedającymi. Rynkiem konkurencyjnym będzie taki rynek na którym ani sprzedający ani kupujący nie mają przewagi rynkowej czyli ich funkcjonowanie na rynku nie ma charakteru monopolistycznego.
Instrumenty rynku
-Podstawowe produkty
- produkty dodatkowe, wzbogacanie oferty podstawowej
- cena, różnicowanie poziomu i warunków stosowania cen
- dystrybucja, skuteczne docieranie do odbiorców oraz kształtowanie systemów obsługi
- komunikacja, polityka informacyjna
RYNEK ZMONOPOLIZOWANY
Monopolem określa się wyłącznego sprzedawcę dobra lub usługi na danym rynku, dzięki czemu monopolistą może osiągnąć wyższe zyski niż inne firmy, poprzez nakładanie wyższych cen na rynku, np za pośrednictwem ograniczania podaży.
Do przykładu MONOPOLU rynkowego można zaliczyć:
- turystykę uzdrowiskowa, znacząca część świadczeń jest zamawianą w podmiotach uzdrowiskowych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, na następnie oferowana indywidualnym klientom
- przewozy pasażerskie transportem kolejowym (forma monopolu faktycznego)
- turystyka łowiecka, wyspecjalizowane podmioty turystów zagranicznych
KONKURENCJA MONOPOLISTYCZNA- jej funkcjonowanie oparte jest na elementach rynku: monopolu i konkurencji. Na rynku najczęściej przedstawia się jako oligopole. Tworzą się subrynki turystyczne i kilka potentatów będzie je penetrować.
Centralne systemy rezerwacji również tworzą oligopole.
PODSUMOWANIE.
-Rynek usług tur jest wielosegmentowy
- dla poszczególnych segmentów należy rozpatrywać różne formy rynku przy uwzględnieniu ich warunków działania w ujęciu lokalnym, regionalnym, ogólnokrajowym czy globalnym
- dla klientów decydującym kryterium wyboru usługodawców są
* Poziom cen świadczonych usług tur
* Poziom miernikow jakościowych
* Subiektywna ocena relacji między ceną a oferowana jakością usługi turystycznej