AKCELERACJA ROZWOJU FIZYCZNEGO

       

        Akceleracja - to zjawisko przyspieszenia się naturalnego tempa rozwoju dzieci i młodzieży w kolejnych pokoleniach, dotyczy głównie rozwoju fizycznego. Przejawia się między innymi intensywniejszym i szybszym rozwojem ciała, wcześniejszym rozwojem płciowym.

        W latach trzydziestych XX wieku lekarze szkolni zauważyli, że dzieci i młodzież są wyżsi, a masa ich ciała większa niż rówieśników sprzed kilkunastu lat. Ale dopiero po wojnie zainteresowano się ponownie tym zjawiskiem. Zjawisko to nazwano trendem rozwojowym. Przyspieszeniu uległo też dojrzewanie. Na podstawie przemian, jakie stwierdzono w ostatnich kilkudziesięciu latach, można przyjąć, że każde pokolenie dojrzewa o rok wcześniej. Weźmy pod uwagę miesiączkowanie jako kryterium rozwoju, z reguły jest zapamiętywane przez dziewczęta jako ważne wydarzenie w ich życiu, dlatego większość badań dotyczących akceleracji opiera się na oznaczeniu wieku menarche. U chłopców analogicznym zjawiskiem jest pierwszy wytrysk nasienia.

        Tak więc akceleracja dotyczy zarówno chłopców jak i dziewcząt. Akceleracja to nie tylko przyspieszenie dojrzewania, dotyczy wszystkich wskaźników rozwoju.

        Badania wykazały, że zmiany w tempie rozwoju i wysokości dzieci, a potem młodzieży są większe w miastach nią na wsi. Im większy postęp urbanizacji tym zjawiska te są silniejsze.

 

Jaka jest przyczyna akceleracji?

        Za najczęstszą przyczynę akceleracji podaję się poprawę jakości żywienia. Teoria żywieniowa jest bardzo popularna. Wielu autorów nie ma wątpliwości, że to właśnie żywienie, a ściśle jego poprawa zapewnia korzystniejsze warunki rozwoju. Jednak na podstawie badań przeprowadzonych w czasie okupacji gdzie dzieci były raczej zaniedbane, brudne i źle ubrane, ekipy badające uderzył szczególnie fakt, że były stosunkowo duże i dobrze rozwinięte, a warunki żywieniowe z całą pewnością złe. Tak więc jeżeli chodzi o teorie żywienia, istnieje tu pewna wątpliwość.

        Za inną przyczynę zmian w zakresie rozwoju uznaje się działanie naświetlania, dłuższego oddziaływania światła. Opiera się to na stwierdzeniu, że dzień został sztucznie przedłużony, dzięki doskonałości światła elektrycznego. Używa się tu porównań z roślinami, które naświetlane rosną szybciej.

        Kolejną przyczyną akceleracji jest wpływ heterozji. Heterozja to zjawisko wykorzystywane w hodowli zwierząt, polegające na mieszaniu puli genetycznej. Obserwacje wykazują, że mieszańce są na ogół większe i lepiej rozwinięte niż osobnicy z hodowli gdzie nowe osobniki powstają w wyniku krzyżówek materiału genetycznego stale w tym samym środowisku, w tej samej ograniczonej puli genetycznej. Zbadano „promień małżeństwa” czyli odległość miejsca urodzenia rodziców. Okazało się, że ten promień w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat bardzo się wydłużył i że teraz ludzie wiążą się z osobnikami zupełnie sobie genetycznie obcymi.

        Być może przyspieszenie rozwoju to nie wynik jednego czynnika, ale całego ich splotu.

 

 Copyright (c) 2001

---