Efekt założyciela jest szczególnym przypadkiem dryfu genetycznego występującym, gdy populacja w przeszłości przeszła przez stadium z bardzo niewielką liczbą osobników wskutek migracji niewielkiej liczby osobników na izolowaną wyspę. Przypadek spowoduje, że taka populacja będzie miała drastycznie odmienną i zubożoną pulę genetyczną w stosunku do populacji wyjściowej. Do podobnego efektu może dochodzić także wskutek gwałtownej redukcji liczby osobników w populacji, na przykład na skutek tępienia przez człowieka, katastrof sztucznych, czy też naturalnych (efekt wąskiego gardła). Pozostaje wtedy bardzo mała liczba osobników, które krzyżują się między sobą. Następnie dochodzi do wzrostu homozygotyczności, ujawniają się niekorzystne allele recesywne i defekty genetyczne. Populacja może odbudować swą pierwotną liczbę osobników, ale pod względem genetycznym nie będzie to już ta sama populacja. Efekt założyciela w populacjach ludzkich widać szczególnie dobrze w przypadku sekt religijnych - osobnicy w sektach rozmnażają się między sobą, co prowadzi do wzrostu homozygotyczności i ujawniania oraz powstawania chorób genetycznych[potrzebne źródło].
Komensalizm (współbiesiadnictwo; od łac. commensalis = współbiesiadnik) - jest najbardziej pierwotnym typem oddziaływania protekcyjnego. Typ zależności o charakterze symbiozy między dwoma lub więcej gatunkami, przy czym jeden z gatunków czerpie z tej zależności wyraźne korzyści, nie szkodząc pozostałym (np. rekin i podnawka; lew i hiena). Innym przykładem komensalizmu może być odżywianie się owadów żyjących w ptasich gniazdach resztkami pokarmu gospodarzy lub znalezionymi w gnieździe piórami. Komensalizm jest więc współżyciem korzystnym dla jednego z partnerów, dla drugiego obojętnym.
Komensalizm jest najbardziej luźnym i najmniej obligatoryjnym związkiem międzygatunkowym, jako że obaj partnerzy często mogą egzystować niezależnie od siebie. Obaj partnerzy odnoszą tu korzyść i mają biologiczną przewagę nad osobnikami tych samych gatunków, które nie pozostają w takim związku[1]
Croll (1977) wyróżnia cztery główne rodzaje komensalizmu:
Komensalizm "czyszczący"
Komensalizm chroniący i maskujący
Komensalizm synecjalny (synoika, synoekia)
Komensalizm "transportowy" lub forezja
Przykładem komensalizmu jest flora fizjologiczna człowieka.
Amensalizm - jedna z antagonistycznych zależności międzygatunkowych, w której obecność i czynności życiowe jednego gatunku wpływają niekorzystnie na gatunek drugi, przy czym jest to relacja jednostronna tj. obecność tego drugiego gatunku dla pierwszego jest obojętna. Dokładne określenie bilansu takich interakcji nie jest proste, gdyż osłabienie przedstawicieli jednego gatunku przez zmniejszenie konkurencji, może przynieść pewną korzyść przedstawicielom gatunku innego.
Przykładem amensala jest pędzlak (Penicillium notatum) - grzyb, który produkując antybiotyk (penicylinę) - ogranicza rozwój bakterii.
W zasadzie, rodzajami amensalizmu są antybioza (wydzielanie antybiotyków) i antagonistyczna forma allelopatii.
Najbardziej jednak znaną i najczęściej używaną dzisiaj definicją ekologii jest ta stworzona przez C.J. Krebsa w 1974 roku:
Ekologia jest nauką o zależnościach decydujących o liczebności i rozmieszczeniu
Sama ekologia jest nauką przyrodniczą. Jest ona jednym z „programów badawczych” biologii. W miejscu tym wspomnieć należy o różnicy pomiędzy ekologią a ochroną środowiska. Ta ostatnia jest mianowicie praktyczną działalnością człowieka, jedną z gałęzi techniki. Ochrona środowiska czerpie z ekologii jako nauki, podobnie jak medycyna z fizjologii. Spektrum badawcze ekologii jest ogromne, można je jednak podzielić na dwa główne punkty:
- masowe zjawiska termodynamiczne i biogeochemiczne w całej biosferze, lub poszczególnych ekosystemach (badania poprzez bilanse energii i materii)
- problematyka kształtowania się różnorodności gatunkowej (badania ilościowe organizmów w biosferze, ich rozmieszczenie i zasięg).
Jak już wspomniałem, ekologia jest nauka przyrodniczą, spełniać więc musi, i spełnia, pewne wymogi zasad poznania. Zauważyć należy, że w ekologii możemy spotkać się z dwoma typami rozumowania:
- indukcyjnym - wnioskowanie na podstawie obserwacji. Tutaj na podstawie obserwacji stawiamy hipotezę, którą następnie weryfikujemy.
- dedukcyjne - hipotezę stawiamy przed rozpoczęciem obserwacji, te ostatnie natomiast pozwalają nam na jej przyjęcie lub obalenie.
3. ochr. Indywidualna:
- pomniki przyrody;
- stanowiska dokumentacyjne;
Model hamowania sukcesji ekologicznej
Na drugim biegunie znajduje się model hamowania, według którego wymiana gatunków jest hamowana przez wcześniejszych kolonizatorów, a szeregi sukcesyjne zależą, od tego, jaki gatunek osiedlił się pierwszy.
Podstawowym założeniem klasycznej teorii sukcesji jest to, że jeden gatunek zastępuje drugi, ponieważ w każdym stadium gatunki tak przekształcają środowisko, że dla nich samych staje się ono mniej odpowiednie, dla innych zaś bardziej odpowiednie. Wymiana gatunków jest więc procesem uporządkowanym i przewidywalnym oraz sprawia, że sukcesja jest procesem kierunkowym. Cechy te spowodowały, że Connell i Slatyer (1977) nazwali taką teorię sukcesji modelem ułatwiania.
Zgodnie z poglądem Clementsa, biocenoza klimaksowa w każdym rejonie jest określana przez klimat. Inne biocenozy mogą powstać z powodu szczególnego rodzaju gleby, pożarów lub wypasania, ale są one możliwe do sklasyfikowania tylko w odniesieniu do końcowego punktu klimaksu klimatycznego. Wobec tego naturalna klasyfikacja biocenoz musi być oparta na klimaksie klimatycznym, który odpowiada stanowi równowagi na danym terenie.
Connel i Slatyer (1977) zaproponowali drugą ważną hipotezę sukcesji i nazwali ją modelem hamowania. Według tego poglądu sukcesja jest bardzo niejednorodna, ponieważ rozwój fitocenozy w dowolnym miejscu zależy od tego, jaki gatunek dotrze tam pierwszy. Wymiana gatunków niekoniecznie jest uporządkowana, ponieważ każdy gatunek eliminuje lub hamuje rozwój nowych kolonistów. W ten sposób sukcesja staje się bardziej indywidualistyczna i mniej przewidywalna, ponieważ biocenozy nie zawsze dążą do klimaksu klimatycznego. Żaden gatunek nie ma w tym modelu przewagi w konkurencji z drugim. Którykolwiek z gatunków osiedli się w danym miejscu pierwszy, ten utrzymuje je do końca swego życia. Sukcesja w tym modelu postępuje od gatunków krótko żyjących do gatunków długowiecznych i nie polega na uporządkowanej wymianie.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Biologiczne_zwalczanie_szkodników za duzo tego, wystarczy tylko zerknac i wiadomo o co chodzi :P
Gildia - w ekologii grupa gatunków o podobnym sposobie odżywiania się oraz korzystających z podobnych lub tych samych zasobów siedliska. Przykładem gildii są kolibry w lasach tropikalnych, odżywiające się nektarem kwiatów lub owady odżywiające się liśćmi danej rośliny (foliofagi: gąsienice motyli, larwy błonkówek, chrząszcze).
W hydrobiologii gildie to funkcjonalne grupy troficzne, przykładem których może być roślinożerny zooplankton, drapieżne ryby zjadające inne ryby, zoobentos odżywiający się mułem, zoobentos odżywiający się detrytusem itd.
Słowo pochodzi z języka niemieckiego - Gilde (związek) (zob. gildia).
Wyodrębnianie gildii w biocenozie (ekosystemie) jest pewnym uproszczeniem (niektóre gatunki w cyklu życiowym zmieniają źródło i sposób odżywiania się, czego przykładem jest wiele owadów z przeobrażeniem zupełnym, np. motyle - patrz ekon), lecz pozwala na wyodrębnienie zgrupowań w sensie funkcjonalnym. W niektórych biocenozach gatunki w obrębie gildii mogą się zastępować na różnych obszarach regionalnych lub geograficznych.