Wywiad bez wywiadu....
Nauczyciele staraj膮 si臋 za wszelka cen臋 przekonywa膰 uczni贸w, aby aktywnie partycypowali w lekcjach. Jednym z bardziej skutecznych spos贸b zmobilizowana uczni贸w do analizowania zagadnie艅 i prezentowania swoich w艂asnych komentarzy jest przekonywanie ich (uczni贸w), 偶e nie ma z艂ych odpowiedzi. Ka偶dy poglad poparty rzeczowymi argumentami jest dobry. By膰 mo偶e, dlatego w艂asnie tak bardzo zakoczy艂a mnie reakcja a偶 czw贸rki przypadkowych nauczycieli z r贸znym do艣wiadczeniem zawodowym na moj膮 pro艣be o udzielenie mi wywiadu i dopowiedzenie na trzy wydawa艂oby si臋 dziecinnie 艂atwe pytania dotycz膮ce kwestii tak fundamentalnych, jak teorie naukowe w pedagogice. Odnios艂am wra偶enie, 偶e nauczyciele Ci nie tyle nie mieli nic do powiedzenia, co obawiali si臋, 偶e ich odpowiedzi s膮 z艂e. Paradoksalne zjawisko. Nie jest moim cele dokonanie generalazacji i zakfalfikowania wszystkich nauczycieli, jako tych, kt贸rzy ucz膮 si臋 latami pedagogigki, lecz nie potrafia jej ani zastosowac ani o niej m贸wi膰. Istnieje, bowiem ca艂y sztab ludzi, kt贸rzy z pasj膮 podchodz膮 do swojego zawodu. Jedn膮 z takich os贸b jest serdeczna nauczycielka z pewnej ma艂ej miejscowo艣ci o do艣膰 du偶ym sta偶u.
Jakie sytuacje sk艂ony Pani膮 kiedy艣 do si臋gni臋cia po teorie naukowe i jakie to by艂y teorie?
Jestem nauczycielk膮 z do艣膰 du偶ym sta偶em i powiem, 偶e wr臋cz permanentnie spotykam si臋 z jednym problemem. Uczniowie, kt贸rych przychodzi mi uczy膰 historii zawsze zadaj膮 jedno pytanie, mianowicie:, „Do czego nam si臋 przyda ta ca艂a wiedza?”. Kiedy艣 to pytanie sprawia艂o mi trudno艣ci, bo przecie偶 sama jestem pasjonatk膮 historii i wiem, 偶e jest mi ona potrzebna. Natomiast usilenie zastanawia艂am si臋, do czego im, m艂odym ludziom, kt贸rzy prawdopodobnie wybior膮 najr贸偶niejsze drogi 偶yciowe, rzadko, kiedy zwi膮zane z histori膮 mo偶e ta szlachetna wiedza by膰 potrzeba. Wtedy przypomnia艂am si臋 o teorii wychowania i nauczania holistycznego. Jednostk臋 trzeba kszta艂towa膰 kompleksowo, prezentowa膰 informacj臋 ze skrajnie r贸偶nych dziedzin, dopiero wtedy daje si臋 m艂odemu cz艂owiekowi pewien warsztat i na, kt贸rym mo偶e bazowa膰 i wyci膮ga膰 z niego tego, co jest w danej sytuacji koniecznie. W szkole trzeba naucza膰 my艣lenia refleksyjnego, dlatego cz臋sto pytam moich uczni贸w o ich opinie w danym temacie. Nie podaj臋 im wiedzy w spos贸b bezkrytyczny. Nauczanie niesie ze sob膮 pewnie obowi膮zek.
Z jakimi teoriami naukowymi zapozna艂a si臋 Pani z trakcie studiowania pedagogiki?
Prosz臋 Pani, teorie, tak jak sama pedagogika ewoluuj膮, gdy ja przyswaja艂am sobie wiedz臋 pedagogiczn膮 m贸wiono o pedagogice autorytatywnej, kt贸rej nie jestem zbytni膮 zwolenniczk膮, o pedagogice analityczno-krytycznej, kt贸r膮 z kolei staram si臋 w cho膰by najmniejszy spos贸b realizowa膰 na moich zaj臋ciach. Teraz, gdy pog艂臋biam moj膮 wiedz臋 s艂ysz臋 o tym, 偶e wielu pedagog贸w stara si臋 wprowadzi膰 pedagogik臋 serca, radz臋 o tym poczyta膰, to bardzo ciekawy spos贸b na budowanie relacji ucze艅-nauczyciel.
Za namow膮 tej pe艂nej entuzjazmu i inspiruj膮cej nauczycielki postanowi艂am zainteresowa膰 si臋 innowacyjn膮 teori膮 „pedagogigki serca” dr Marii 艁opatkowej.