Przedmiot, funkcje, cele socjologii

Socjologia - pochodzi od Å‚aciÅ„skiego sÅ‚owa „socjetas” - spoÅ‚eczeÅ„stwo, „logos” - nauka. Czyli jest to nauka o spoÅ‚eczeÅ„stwie, o strukturach spoÅ‚ecznych, o grupach spoÅ‚ecznych, o prawach rozwoju spoÅ‚ecznego.

Socjologia polska - przyjmuje siÄ™ propozycje prof. SzczepaÅ„skiego - socjologia to nauka o zbiorowoÅ›ciach ludzkich. „Przedmiotem jej badaÅ„ sÄ… zjawiska i procesy tworzenia siÄ™ różnorodnych form życia zbiorowego ludzi, struktury tych zbiorowoÅ›ci, zjawiska, procesy zachodzÄ…ce w tych zbiorowoÅ›ciach wynikajÄ…ce ze wzajemnego oddziaÅ‚ywania ludzi na siebie, siÅ‚y skupiajÄ…ce, siÅ‚y rozbijajÄ…ce te zbiorowoÅ›ci, zmiany i przeksztaÅ‚cenia w nich zachodzÄ…ce”.

Przedmiotem badań socjologicznych są:

1.

1. Zbiorowości społeczne - kręgi, grupy, klasy, warstwy, kategorie., zbiorowości etniczne, terytorialne oraz oparte na podobieństwie zachowań.

2. Zjawiska społeczne - wśród nich głównie ruchliwość społeczna, urbanizacja, alkoholizm, przestępczość, prostytucja, współzawodnictwo, aktywność społeczna, wynalazczość.

3. Procesy socjalizacyjne i wychowawcze decydujące o kształtowaniu się poszczególnych jednostek, grup, klas, warstw, kategorii, zbiorowości etnicznych i terytorialnych

1. Instytucje wychowawcze regulujące przebieg procesów socjalizacyjnych i wychowawczych, wpływające na strukturę treści i formy, organizację czynności wychowawczych i społeczno - kulturowych warunków wychowania oraz działalność edukacyjną /pośrednią lub bezpośrednią innych instytucji.

2. Społeczno - kulturowy przebieg procesu wychowania i zachowania organizacji i dezorganizacji /sprzyjający/ bądź nie realizacji celów oraz zadań wychowawczych i edukacyjnych zmiany i przekształcenia zachodzące pod wpływem edukacji i działalności społeczno - zawodowej.

3. Poziomy efektywności i jakości funkcjonowania procesów społeczno - wychowawczych, kulturowych w ramach poszczególnych mikro, mezo i makrosystemów wychowawczych w zakresie form wychowania naturalnego, bezpośredniego i pośredniego czy też nieformalnego, formalnego.

Mikroedukacja - zajmuje się głównie funkcjonowaniem grup naturalnych niż rodzina, grupy rówieśnicze, kręgi społeczne i koleżeńskie, grupy nieformalne, kliki, gangi.

Mezoedukacja - analizuje funkcjonowanie instytucji i mezosystemów wychowawczych /osiedla, gminy, społeczności wiejskie/.

Makroedukacja - zajmuje się makrosystemami wychowawczymi dotyczącymi państwa, narodu czy też klas lub warstw społecznych.

Socjologia zawiera wiedzę teoretyczną jak i praktyczną. Teoria to wiedza wyjaśniającą określoną dziedzinę zjawisk. Pozostawać musi w związku z praktyką, bo na jej podstawie jest zazwyczaj formułowana. Praktyka zaś to świadoma działalność ludzi wykorzystujących wiedzę, umiejętności i nawyki zdobyte w działaniu.

FUNKCJE SOCJOLOGII

1. funkcja wychowawcza;

2. funkcja poznawcza i teoretyczna;

3. funkcja teoretyczno - humanistyczna

4. funkcja opiekuńcza

5. funkcja diagnostyczna i prognostyczna

6. funkcja socjotechniczna;

7. funkcja społeczno - polityczna

8. funkcja apologetyczna i demaskatorska

Ad. 1. Przejawia się w kształtowaniu wzorów i modelów zachowań społecznych, umożliwia świadome i celowe wykonywanie tych celów i zadań wychowawczych.

Ad. 2. Polega na przekazywaniu społeczeństwu wiedzy, służy poznaniu życia zbiorowego ludzi, umożliwia poznawanie mechanizmów procesów i praw strukturalnych, zrozumienie ról społecznych, wyjaśnianie i opisywanie zjawisk i zależności.

Ad. 3. Wyraża się we wprowadzaniu w system norm i wartości określenia zachowań grup, jednostek, w rozwijaniu osobowości i kształtowaniu postaw i przekonań, a także stereotypów.

Ad. 4. Dotyczy tego, aby zaspokajać wszelkie potrzeby w danym wieku nie tylko w stosunku do dzieci, ale jak i w stosunku do rodziców.

Ad. 5. Przejawia się w rozpoznawaniu określonego stanu rzeczy, usuwaniu niepożądanych form, ocenie zjawisk i formułowaniu optymistycznych rozwiązań /stan zdrowia, choroby/.

Ad. 6. Umożliwia wyjaśnianie sytuacji społeczno - wychowawczych jak również wskazywanie skutecznych metod i technik oddziaływania technicznego, organizowanie, sterowanie procesów w szkole, środowisku społecznym, klasie i grupie szkolnej.

Ad. 7. W zależności od orientacji jakie interesy, cele i zadania światopoglądowe i moralno - etyczne propaguje i realizuje

Ad. 8. Funkcja apologetyczna - obrona interesów, że to jest najsłuszniejsze, najlepsze /przeważa/, funkcja demaskatorska - demaskowanie działań niepożądanych.

Inne podziały:

• funkcja humanistyczno - poznawcza, która realizuje siÄ™ poprzez wzbogacenie wiedzy o spoÅ‚eczeÅ„stwie i o czÅ‚owieku jako istocie psycho - spoÅ‚ecznej;

• inżynieryjno - demaskatorska, która przejawia siÄ™ w praktycznych dziaÅ‚aniach opierajÄ…cych siÄ™ na wiedzy socjologicznej, majÄ…cej na celu intencjonalnÄ… modyfikacjÄ™ zachowaÅ„ jednostek i zbiorowoÅ›ci spoÅ‚ecznych.

Inne funkcje to:

1. diagnostyczna;

2. ideologiczna;

3. prognostyczna

Ad. a. Dostarcza praktykom wiedzy o sytuacji w obrębie, której zamierzają działać, istota wyraża się w tym, że badacz dostarcza wiedzy o pewnym wycinku rzeczywistości społecznej:

• usuniÄ™cie niepożądanego stanu rzeczy;

• oceny skutecznoÅ›ci okreÅ›lonej akcji;

• zebrania danych ogólnych zawartych w rocznikach statystycznych.

2

---