Grupa |
Najczęstsze antybiotyki |
Mechanizm działania |
Zakres działania |
Mechanizm odporności |
||
ß-laktamy L aktamy |
Penicyliny |
Naturalne |
Penicylina benzylowa V-cylina |
Hamują syntezę ściany komórkowej bakterii poprzez przyłączenie się do białek wiążących penicylinę- enzymy bakteryjne biorące udział w syntezie peptydoglikanu
BAKTERIOBÓJCZE |
Ziarenkowe G+
Ziarenkowe G-
Krętki
Promieniowce
Pałeczki G+
Pałeczki G-
Laseczki G+ |
Rozkład antybiotyku przez ß-laktamazy, Cefalosporynazy Karbapenemazy
Zahamowanie transportu antybiotyku do komórki
Modyfikacja białek docelowych wiążących penicylinę |
|
|
Półsyntetyczne |
Wąskowidmowe Metycylina
Szerokowidmowe Ampicylina Amoksycyklina |
|
|
|
|
Cefalosporyny |
I generacja |
Cefazolina |
|
|
|
|
|
II generacja |
Cefuroksym |
|
|
|
|
|
III generacja |
Cefatoksym |
|
|
|
|
|
IVgeneracja |
Cefepim |
|
|
|
|
Monobaktamy |
Aztreonam |
|
|
|
|
|
Karbapenemy |
Imipenem |
|
|
|
|
|
Inhibitory ß-laktamazy |
Kwas klawulonowy
Tazobaktam
Sulbaktam |
Są to związki ß-laktamowe, działają jako inhibitory współzawodniczące z właściwym antybiotykiem o wiązanie z ß-laktamazami. Związki te są stosowane w terapi w połączeniu z w/w antybiotykiem w celu jego ochrony |
|||
Glikopeptydy |
Wankomycyna
Teikoplanina |
Uniemożliwiają syntezę ściany komórkowej, syntezę RNA, uszkadzają błonę cytoplazmatyczną BAKTERIOBÓJCZE |
Tylko bakterie G+ |
|
||
Aminoglikozydy |
Naturalne |
Streptomycyna
Neomycyna
Gentamycyna |
Hamuje syntezę białek poprzez przyłączenie się do podjednostki 30S lub 50S rybosomy, blokując powstanie ich kompleksów. Uszkadzają błonę cytoplazmatyczną BAKTERIOBÓJCZE |
Tylko bakterie tlenowe, głównie G-, słabiej na G+ |
Zahamowanie transportu antybiotyku do komórki
Modyfikacja białka 30S rybosomu (streptomycyna)
Modyfikacja rRNA bakteryjnego
Modyfikacje antybiotyku
|
|
|
Półsyntetyczne |
Amikacyna
Netylmycyna |
|
|
|
|
Makrolidy |
Erytromycyna
Spiramycyna
Roksytromycyna
Klarytromycyna
Azytromycyna |
Hamują syntezę białka, wiążąc się z podjednostka 50S rybosomy bakteryjnego. Niższe stężenia działają bakteriostatycznie Wysokie bakteriobójczo |
Ziarenkowce G+, Ziarenkowce G-, Pałeczki G- tlenowe i beztlenowe, Laseczki beztlenowe, Krętki, Riketsje, Mikoplazmy, Chlamydie, Pałeczki G+ |
Modyfikacja antybiotyków
Zahamowanie transportu antybiotyku do komórki
Modyfikacja celu (rybosomalnego białka lub rybosomalnego RNA) |
||
Linkozamidy |
Klindamycyna |
Hamuje syntezę białka uniemożliwiając wydłużanie łańcuchów peptydowych. BAKTERIOSTATYCZNE |
Ziarenkowce G+ i G-, Laseczki beztlenowe, Pałeczki G- beztlenowe |
Modyfikacja antybiotyku i celu |
||
Tetracykliny |
Doxycyklina |
Hamuje syntezę białka, wiąże się z podjednostką 30S, uniemożliwia przyłączenie aminoacylo-tRNA. BAKTERIOSTATYK |
Ziarenkowce G+ i G-, Pałeczki tlenowe i beztlenowe G+ i G-, Riketsje, Chlamydie, Mykoplazmy |
Zahamowanie transportu antybiotyku do komórki
Usuwanie antybiotyku z komórki
Modyfikacje antybiotyku i celu |
||
Chloramfenikol |
|
Hamuje syntezę białka, wiążąc się z peptydylotransferazą. BAKTERIOSTATYK |
|
Modyfikacje antybiotyku (acetylotransferaza chloramfenikolowi) Modyfikacje rRNA Zahamowanie transportu antybiotyku do komórki
|
||
Ryfamycyny |
rifampicyna |
Hamuje syntezę kwasów nukleinowych, unieczynniając DNA zależną polimerazę RNA BAKTERIOBÓJCZE |
Bakterie G+, PRZECIW-PRĄDKOWY |
Modyfikacje polimerazy RNA |
||
Polimyksyny |
Polimyksyna B |
Uszkadzają błonę cytoplazmatyczną działając jak detergent kationowy BAKTERIOBÓJCZE |
|
|
||
Sulfonamidy |
Sulfasalazyna
Sulfaguanidyna |
Analogi kwasu para-aminobenzoesowego, uniemożliwiają powstanie kwasu foliowego, poprzez hamowenie przekształcania kw. Para-aminobenzoesowego do kwasu dihydrofoliowego.BAKTERIOSTATYCZNE |
Bakterie G+ i G- |
Modyfikacja syntetazy kwasu dihydropterydynowej
Zwiększona produkcja kwasu para-animobenzoesowego |
||
Chinoliny
Fluorochinolony |
Kwas pipemidowy
Cyprofioksacyna
Norfloksacyna
Ofloksacyna |
Hamują skręcanie DNA w podwójną spiralę unieczynniając gyrazę DNA. BAKTERIOBÓJCZE |
Bakterie G+ i G- |
Modyfikacja gyrazy DNA
Zahamowanie transportu antybiotyku do komórki |
||
Nitrofurany |
Nitrofurantoina
Furazolidon |
Hamuje syntezę DNA. Wysokie stężenia bakteriobójcze, niskie bakteriostatyczne |
Bakterie G+ i G- |
|
||
Nitroimidazole |
Metronidazol
Tymidazol |
Hamuje syntezę DNA BAKTERIOBÓJCZE |
Bakterie beztlenowe |
|
Designed by Adam&Marcin©