MOTYWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

(DETERMINATY PRODUCENTA)

 

 

 

 

 

2000/2001

 

 

Zarządzanie produkcją to niezwykle obszerne zagadnienie do omówienia którego należało by poruszyć wiele aspektów. Jednym z takich właśnie aspektów są motywy przedsiębiorczości zwane inaczej determinatami producenta. Przy omawianiu tego zagadnienia należało by przede wszystkim zwrócić uwagę na: potrzeby oraz rzadkość zasobów, rolę rynku, podasz i popyt. Wszystkie środki stojące do dyspozycji tak podmiotu gospodarczego, jak i całego społeczeństwa są ograniczone. Każde społeczeństwo nawet najbogatsze styka się z problemem rzadkości, gdyż ludzie zawsze chcą konsumować więcej niż są w stanie wyprodukować.

 

POJĘCIE RZADKOŚCI

Jest to luka pomiędzy ogólną sumą dóbr i usług niezbędnych do zaspokojenia ludzkich potrzeb a możliwościami ich wytworzenia. Gdyby nie istniało zjawisko rzadkości nie zastanawiano by się co, jak i dla kogo wytwarzać, aby uzyskać największa efektywność ekonomiczną. Z drugiej części tego stwierdzenia wynika że ograniczone środki mogą być zastosowane w rozmaity sposób. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż ten sam produkt może być wytworzony za pomocą różnych narzędzi przy użyciu różnych surowców itp. Mówimy więc o alternatywnym zastosowaniu środków materialnych i finansowych. Każdy podmiot gospodarczy dąży do uzyskania najwyższych efektów ekonomicznych i do osiągnięcia swoich celów poprzez umiejętne rozdzielenie własnych środków. Zjawisko to zwane jest alokacją. Dobra alokacja zapewnia przedsiębiorstwom maksymalizowanie zysków i działalności gospodarczej.

 

 

 

 

 

 

RYNEK

Gospodarka rynkowa jest systemem bardzo złożonym, składającym się z milionów różnych podmiotów takich jak:

•         Gospodarstwa domowe

•         Przedsiębiorstwa produkujące

•         Przedsiębiorstwa świadczące usługi

•         Instytucje finansowe

•         Administracja państwowa

•         Indywidualne pomioty gospodarcze

Wyżej wymienione podmioty są ze sobą powiązane za pośrednictwem rynku. Rynek jest formą poziomych więzi między różnymi podmiotami gospodarczymi i konsumenckimi próbującymi sprzedać i kupić towar. Nieodzownym elementem rynku jest konkurencja, za pośrednictwem której uczestnicy rynku dążąc do realizacji swoich interesów próbują przedstawić korzystniejsze od innych oferty sprzedaży swoich towarów. Można więc stwierdzić, że konkurencja jest jednym z motywów przedsiębiorczości i często stanowi siłę napędową dla podmiotów gospodarczych.

Rynek jest także postrzegany jako nieskończenie duża liczba rynków indywidualnych na poszczególne rodzaje dóbr. Każde z tych dóbr ma różną klientelę, a zadaniem producenta i sprzedawcy jest znaleźć sposób by do niej dotrzeć.

POPYT

Jest to takie zapotrzebowanie na dane dobro, za które nabywca jest gotowy zapłacić ustaloną na rynku cenę, dysponując odpowiednią sumą dochodu pieniężnego. Konsument rozporządzający ograniczonym dochodem bierze pod uwagę poziom i relację cen towarów substytucyjnych względem siebie. Dotyczy to przede wszystkim różnych gatunków tej same grupy towarów np.: butów, ubrań, wędlin. Gdy ceny towarów rosną i wzrost ten nie jest skompensowany w całości wzrostem dochodu nominalnego, wówczas ludzie o niższych dochodach kupują więcej tańszych gatunków a mniej droższych.

Często istnieje zależność pomiędzy wzrostem popytu na różne dobra. Jeśli np.: rośnie popyt na samochody, to wraz z nim należy przypuszczać, że wzrośnie też popyt na paliwo, oleje, części zamienne, usługi naprawcze itd.

Upodobania konsumentów kształtują się często pod wpływem reklamy wszechobecnych w: TV, radio, kinie, prasie i na ulicznych bilboardach, są tak że wynikiem własnych preferencji i uwarunkowań kulturowo-społecznych.

Tak więc, wyraźnie widać że popyt na dany towar zależy od wielu czynników:

•         Wysokości realnych dochodów

•         Ceny danego dobra

•         Poziomu cen dóbr substytucyjnych

•         Indywidualnych preferencji konsumenta

•         Reklamy

•         Liczby konsumentów

 

PODAŻ

To oferowane dobra przez producenta lub sprzedawcę na rynku. Istnieje bezpośredni związek między poziomem ceny, a wielkością podaży określonego dobra. Celem konsumenta jest nabycie towaru przy jak najniższej cenie i gdy tylko cena spada automatycznie kupuje więcej, gdy zaś cena rośnie konsument ogranicza w jakimś stopniu swoje zakupy. W interesie producenta jest sprzedanie swojego towaru za maksymalnie ja najwyższą cenę, gdyż spadek ceny oznacza nieopłacalność produkcji. Wówczas producent stara się ograniczyć rozmiary produkcji i podaż na rynek. Wraz ze wzrostem ceny produkcja staje się bardziej opłacalna co w efekcie zachęca wytwórcę do zwiększenia produkcji i podaży na rynek. Optymalnym rozwiązaniem jest ustanowienie ceny na takim poziomie aby zaspokoić zarówno cele producenta jak i konsumenta (cena równowagi.)

 

 

 

 

cena (c) S2

S1

C2 S3

C1

0

q1 q2 q3

 

podaż (p)

 

Przy danym poziomie ceny C1 może nastąpić wzrost podaży określonego dobra z q2 do q3 lub spadek z q2 do q1. Zatem posuwanie się wzdłuż krzywej podaży S1 w górę lub dół może wynikać tylko ze zmiany poziomu ceny przy niezmienionych warunkach produkcji i zbytu. Przejście na niżej lub wyżej położoną krzywą następuje pod wpływem wszystkich innych czynników oddziałujących na podaż przy dotychczasowym poziomie ceny.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BIBLIOGRAFIA:

MATCZEWSKI A., „ZARZADZANIE PRODUKCJĄ” 1999

NASIŁOWSKI N.,” SYSTEM RYNKOWY” 1998

 

 

---