WYZNACZANIE D艁UGO艢CI FALI 艢WIETLNEJ ZA POMOC膭 PIER艢CIENI NEWTONA.
Wprowadzenie
Kolowe pier艣cienie interferencyjne, zwane pier艣cieniami Newtona, powstaj膮 gdy r贸wnoleg艂a wi膮zka 艣wiat艂a pada na uk艂ad z艂o偶ony z dok艂adnie plaskiej plyty szklanej oraz le偶膮cej na niej soczewki plasko wypuk艂ej o promieniu R.
Mi臋dzy soczewk膮 i p艂yt膮 znajduje si臋 warstewka powietrza o grubo艣ci d wrastaj膮cej ze wzrostem odleg艂o艣膰i od osi uk艂adupromir艅 krzywizny soczewki wynisi kilka dziesi膮t centymetr贸w i jest znacznie wi臋kszy od pier艣cieni Newtona , kt贸rych pier艣cienie s膮 rz臋du jednego milimetra.
Obraz interferencyjny powstaje w wyniku nalo偶enia si臋 promieni odbitych od dolnej powierzchni soczewki i od g贸rnej powierzchni plyty. Cz臋艣膰 promieni padaj膮cych na pionowo z g贸ry odbija si臋 of g贸rnej powierzchni p艂yty i biegnie z powrotem pionowo ku g贸rze. Druga cz臋艣膰 wi膮zki odbija si臋 od wewn臋trznej powierzchni (sferycznej) soczewki i r贸wnie偶 biegnie pionowo do g贸ry.
R贸偶nica dr贸g geometrycznych obu promieni wynosi 2d. Dla obliczenia dr贸g optycznych przyjmujemy , 偶e wsp贸艂czynnik za艂amania powietrza jest r贸wny jedno艣ci, a tak偶e uwzgl臋dniamy , fakt 偶e odbicu od 艣rodka g臋stszego towarzyszy zmiana fazy o 180 stopni, czemu odpowiada dodatkowa zmiana dr贸g
.
Bior膮c powy偶sze pod uwag臋, mo偶emy na napisa膰 warunek powstawania jasnego pier艣cienia interferencyjnego.
(m=1,2,3,…)
grubo艣膰 warstwy pier艣cienia wyra偶ona przez promie艅 pier艣cienia interferencyjnego interferencyjnego.
Pami臋taj膮c 偶e a/R<<1, mo偶emy powy偶sze wyra偶enie przedstawi膰 w postaci
nast臋pnie wstawiaj膮c ostatnie r贸wnanie do pierwszego :
(m=1,2,3,…)
otrzymane r贸wnanie okre艣la promienie jasnych pr膮偶k贸w interferencyjnych. W miejscu zetkni臋cia si臋 soczewki z p艂yt膮 tworzy si臋 bardzo cie艅ka warstewka powietrza o grubo艣ci wielokrotnie mniejszej od d艂ugo艣ci fali. R贸偶nica dr贸g optycznych powstaj膮ca mi臋dzy promieniami w tym punkcie jest skutkiem jedynie straty polowy d艂ugo艣ci fali przy odbiciu od p艂yty. W rezultacie wynosi ona
; w 艣rodku obrazu interferencyjnego obserwujemy ciemne pole.
Je偶eli uk艂ad o艣wietlamy bia艂ym 艣wiat艂em to powstaj膮 barwne pier艣cienie, kt贸re przy wy偶szych rz臋dach zachodz膮 na siebie.
Metoda pomiaru.
W celu wyznaczenia promieni pier艣cieni Newtona pos艂ugujemy si臋 przystosowanym do tro celu mikroskopem. P艂yt臋 z soczewk膮 umieszczamy w polu widzenia mikroskopu na stoliku przesuwanym w poziomie w dw贸ch kierunkach za pomoc膮 艣rub mikrometrycznej. Aby umo偶liwi膰 jednoczesne o艣wietlenie uk艂adu i obserwacj臋 obrazu,na osi optycznej mikroskopu M umieszczamy p艂ytk臋 p贸艂prze藕roczyst膮 P nachylon膮 pod kontem 45 stopni do kierunku biegu promieni. P艂ytka odbija cz臋艣膰 promieni pochodz膮cych od 藕r贸d艂a S, kieruj膮c je na uk艂ad, gdzie ulegaj膮 odbiciu i interferencji, po czym przechodz膮 przez p艂ytk臋 P do obiektywu mikroskopu.
Okular mikroskopu zaopatrzony jest w krzy偶 z nitek paj臋czych, dzi臋ki czemu mo偶emy precyzyjnie ustawi膰 wybrany fragment obrazu w polu widzenia.
Obliczenia.
Wnioski.