I T R Stacji Paliw


  1. Właściwości pożarowe materiałów i substancji występujących w procesach technologicznych, urządzeniach i składowiskach

  1. Ogólna charakterystyka produktów naftowych.

    1. Benzyna.

Istnieje wiele gatunków i rodzajów benzyny. Do napędu pojazdów z zapłonem iskrowym stosuje się benzyny z domieszka płynu etylowego lub bezołowiowe. Benzyna rafinowana czysta, bez domieszek i barwników jest cieczą bezbarwna, lżejszą od wody i w niej nierozpuszczalna, o charakterystycznym zapachu. Benzyna jest cieczą łatwo zapalną o temperaturze zapłonu -400 C, zaliczoną do pierwszej klasy niebezpieczeństwa pożarowego. Pary benzyny są dwa i pół raza cięższe od powietrza i tworzą z nim mieszaninę wybuchową w granicach stężeń od 0,76 do 7,6 % objętości.

Benzyny i jej pary mają- już przy małych stężeniach - szkodliwy wpływ na organizm ludzki.

Benzyna jako dobry rozpuszczalnik w zetknięciu ze skórą wymywa tłuszcz, który chroni przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych, powodując jej łuszczenie i pękanie. Pary benzyn najczęściej dostają się do organizmu przez drogi oddechowe i działają narkotycznie. Mogą one spowodować zaburzenia układu nerwowego i niedokrwistość. Przy dużym stężeniu par odczuwa się pieczenie w oczach, nosie i krtani, występuje silne łzawienie, kichanie i kaszel. Po pewnym czasie może wystąpić wyraźne bicie tętna w skroniach, co jest sygnałem do natychmiastowego opuszczenia pomieszczenia.

Już niewielka ilość benzyny wchłoniętej przez człowieka powoduje podniecenie psychiczne i ruchowe, przyjemne oszołomienie oraz wesołość. Jednocześnie mogą wystąpić nudności, bóle i zawroty głowy. Po wyprowadzeniu zatrutego na świeże powietrze, w/w objawy szybko mijają.

Wchłonięcie przez organizm większych ilości par benzyny jednorazowo lub na skutek przebywania w powietrzu o znacznym stężeniu powoduje wyraźne porażenie ośrodków nerwowych, zaburzenia mowy i połykania, wreszcie utratę przytomności. Zatruty zapada w głęboki sen narkotyczny, któremu mogą towarzyszyć drgawki i skurcze, nieraz podobne do objawów padaczki. Jednocześnie występują zaburzenia w czynnościach układu krążenia, nieregularne tętno, sinica, spadek ciśnienia krwi i temperatury ciała, intensywne pocenie się, zaburzenia czucia, zahamowanie czynności serca, rdzenia kręgowego i mózgu, co powoduje śmierć.

Jeżeli zatrutego uda się przywrócić do przytomności i uratować mu życie, w następstwie zatrucia mogą wystąpić uszkodzenia narządów oddychania, zaburzenia działalności przewodu pokarmowego, dróg moczowych, nerek, wątroby i układu nerwowego.

Indywidualna wrażliwość organizmu ma duży wpływ na przebieg i skutki zatrucia. Najbardziej wrażliwi są ludzie mający nadciśnienie lub niskie ciśnienie krwi, zaburzenia sercowo-naczyniowe i chorzy na cukrzycę. Przy zatruciu doustnym występują bóle żołądka, mdłości, uporczywe krwawe wymioty.

    1. Płyn etylowy

Płyn etylowy stanowi domieszkę benzyn samochodowych, powodujący zwiększenie liczby oktanowej.

Płyn etylowy jest mieszaniną:

W mieszaninie tej czteroetylek ołowiu (CEO) jest związkiem najbardziej toksycznym.

CEO jest cieczą bezbarwną, nierozpuszczalną w wodzie, rozpuszczalną w benzynie, alkoholach i tłuszczach. Pod wpływem powietrza rozkłada się na dwuetylek ołowiu, a pod wpływem światła na trójetylek ołowiu. Działanie czteroetylku ołowiu na organizm ludzki polega głównie na uszkodzeniu układu nerwowego i porażeniu ośrodków mózgowych.

Ostre zatrucie objawia się bladością skóry, obniżeniem ciśnienia krwi, spadkiem ciepłoty ciała, niepokojem i bezsennością. Występują drżenia i napadowe skurcze mięśni oraz osłabienie, bóle głowy, utrata apetytu, wymioty, zaburzenia psychiczne aż do szału włącznie. Przy większej dawce występują drgawki, utrata świadomości i śmierć.

Objawy przewlekłego zatrucia są podobne do wczesnych objawów zatrucia ostrego, tzn. występują bóle głowy, spadek ciśnienia krwi i ciepłoty ciała, zaburzenia snu i psychiczne.

Czteroetylek ołowiu działa bezpośrednio na skórę przenikając do organizmu.

Przez drogi pokarmowe CEO dostaje się do organizmu najczęściej przy zasysaniu etyliny ustami i spożywaniu posiłków brudnymi rękoma.

1.3. Nafta

Jest to ciecz o barwie słomkowej, lżejsza od wody i w niej rozpuszczalna, względnie lotna i łatwo palna. Temperatura zapłonu wynosi 300 C. Nafta zaliczana jest do II klasy niebezpieczeństwa pożarowego.

Pary nafty są blisko trzy razy cięższe od powietrza i tworzą z nim mieszaniny wybuchowe w granicach stężeń od 1,4 do 7,5 % objętości. Na organizm ludzki nafta działa podobnie jak benzyna, lecz silniej podrażnia błony śluzowe dróg oddechowych i oczu. Jej działanie narkotyczne jest bardziej intensywne. Do organizmu dostaje się głównie przez drogi oddechowe. Nafta nie jest środkiem neutralizującym, służy tylko do zmywania (rozcieńczania) benzyny etylizowanej.

1.4 Olej napędowy

Olej napędowy jest cieczą koloru żółtego, lżejszą od wody, mało lotną i łatwo zapalną.

Temperatura zapłonu wynosi od 40 do 900 C. W zależności od jej wartości olej zaliczany jest do II lub III klasy niebezpieczeństwa pożarowego. Pary oleju napędowego są trzy razy cięższe od powietrza i tworzą z nim mieszaniny wybuchowe w granicach stężeń od 1,3 do 6% objętości po ogrzaniu cieczy powyżej temperatury zapłonu.

Oleje napędowe działają na organizm ludzki podobnie jak benzyna, jednak ze względu na to, że są mniej lotne, pary ich wywierają mniej szkodliwy wpływ. Działanie drażniące par olejów napędowych na błony śluzowe i na skórę jest bardziej intensywne niż par benzyny. Olej napędowy dostając się do organizmu przez drogi oddechowe, wywołuje uczucie senności, znużenie, szmer w uszach, zakłócenia funkcji układu trawienia, podrażnienie dróg oddechowych i czasami pieczenie oczu. Przypadki ostrego zatrucia zdarzają się rzadko.

Objawy chronicznego zatrucia sprowadzają się do bólu głowy, utraty apetytu, swędzenia skóry bólów w okolicy serca, chudnięcia i ogólnego osłabienia. Działanie oleju napędowego w stanie ciekłym na skórę jest bardziej drażniące niż benzyny i może doprowadzić do chronicznych zapaleń.

1.5. Oleje silnikowe i smary

Oleje i smary są szkodliwe dla ciała człowieka ponieważ zawierają dużo związków parafinowych, które przy częstym i długotrwałym kontakcie z nim powodują jedną z najgroźniejszych chorób, zwaną „rakiem parafinowym”.

II. Substancje palne i ich właściwości

  1. Klasyfikacja cieczy palnych

Ciecze palne dzieli się na trzy klasy niebezpieczeństwa pożarowego, i tak: