Międzynarodowa ochrona prawna inwestycji zagranicznych
Dr Michał Herman
05.10.2003
Inwestycja to nakład dokonywany w celu stworzenia lub zwiększenia środków trwałych, które przyczyniają się do wytwarzania dla przyszłego spożycia tego mienia, dóbr i usług.
Inwestycja to przedsięwzięcie, którego istotą jest teraźniejsze wyrzeczenie dla przyszłej korzyści. Teraźniejszość jest względnie pewna, podczas gdy przyszłość jest niewiadoma. Uważa się zatem, że inwestycje są poświeceniem pewnego dla niepewnej korzyści.
Cechy inwestycji:
wyrzeczenie w postaci rezygnacji z bieżącej konsumpcji, która jest niezbędna dla osiągnięcia zamierzonej korzyści
element czasu, który jest nieodłącznym czynnikiem inwestowania
ryzyko, które towarzyszy każdej inwestycji
Wszelka działalność inwestycyjna prowadzona jest w celu uzyskania określonych korzyści, które spodziewane są po upływie zaplanowanego czasu. Jednakże każda inwestycja obciążona jest również ryzykiem.
Kapitał stanowi posiadane dobra materialne i niemat. pomocne w rozwijaniu produkcji oraz zasoby pieniężne wykorzystywane w gospodarce.
Podział kapitału:
Rozróżniany jest podział na kapitał kupiecki (handlowy), który obsługuje obrót towarowy, lichwiarski, stały (wydatkowany na środki produkcji) i zmienny (wydatkowany na siłę roboczą). Istnieje również podział na kapitał stały i obrotowy.
Kapitał jest jednym z czterech czynników produkcji. Obejmuje fabryki, budynki i maszyny posiadające zdolność produkowania towarów. W tym ujęciu nie obejmuje surowców, ziemi i pracy, ponieważ kapitał jest produktem pracy oraz surowców i wyraża ich wartość.
Motywy ekonomiczne inwestowania:
ograniczona możliwość ekspansji we własnym kraju
możliwość osiągnięcia za granicą wyższej stopy zysku w krótkim okresie w porównaniu z krajowa stopa zysku
chęć wykorzystania specjalnych ulg podatkowych dla zagr. inwestorów w kraju, w którym lokowany jest kapitał
niższe koszty produkcji w kraju lokaty w porównaniu z kosztami w kraju macierzystym
dostęp do surowców i tańszej siły roboczej
chęć wykorzystania przewagi technologicznej nad danym krajem
zdobycie nowych rynków zbytu dla produkowanych we własnym kraju produktów
wykorzystanie zróżnicowania stóp % zarówno na rynkach kapitałowych jak i pieniężnych
produkowanie dla potrzeb przedsiębiorstwa-matka
zróżnicowanie kształtowania się cen i odmienne tendencje ich kształtowania się w kraju i za granicą.
Inwestycje zagraniczne dzielimy na :
inwestycje bezpośrednie
inwestycje portfelowe
Przez bezpośrednią inwestycję zagraniczną rozumie się inwestycję wywołującą długotrwały związek przejawiający się trwałym zainteresowaniem jednostki osiedlania się w określonym obszarze gospodarczym (inwestor bezp.)
Celem inwestycji bezpośredniej jest wywarcie znacznego wpływu na zarządzanie przedsiębiorstwem działającym w innym obszarze gospodarczym.
OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) uznaje za biz każdą inwestycję, w wyniku której inwestor uzyskuje trwały wpływ na zagraniczne przedsiębiorstwo wartością progową, która wyznacza taki wpływ, że jest to 10% akcji zwykłych lub głosów.
Holding (3 rodzaje)
Holding jest zawsze sp. kapitałową: z o.o. lub S.A.
Sp. matka jest zarejestrowana i zgłoszona w krajowym rejestrze sadowym
Sp. córki działają na własnym rozrachunku gospodarczym.
Wg MFW zib to kategoria międzynarodowych inwestycji podejmowanych przez inwestora z jednego kraju w celu osiągnięcia trwałego udziału w przedsiębiorstwie działającym w innym kraju. Trwały udział to zdobycie przez inwestora wpływu na zarządzanie firmą. MFW uważa, iż udział ten powinien wynosić co najmniej 10% zwykłych akcji lub głosów.
ZIB możemy również podzielić jako zjawisko finansowe i zjawisko realne.
W aspekcie finansowym zib definiuje się jako:
formę międzynarodowego przepływu kapitału
zewnętrzne źródło finansowania gospodarki
lokatę kapitałową
źródło finansowania transnarodowych korporacji.
Zgodnie z przyjętą def. formalno-prawną inwestycje bezpośrednie to lokaty kapitałowe podejmowane przez inwestora za granicą w celu uzyskania bezpośredniego wpływu na działalność produkcyjna przedsiębiorstwa w którym są lokowane lub w celu dostarczenia środków finansowych, dóbr inwestycyjnych, technologii oraz know-how przedsiębiorstwu, w którym dana firma posiada udział własnościowy.
Inwestycje portfelowe stanowią drugą formę podejmowania działalności inwestycyjnej za granicą i polega na zakupie przez nabywców instytucjonalnych lub indywidualnych zagranicznych papierów wart. Oznaczają one zakup akcji przedsiębiorstw na giełdach zagr. lub akcji zagr. na giełdach krajowych.
Ich celem jest osiągnięcie zysków w obrocie papierami wart. i instrumentami pochodnymi na rynkach finansowych. Są to generalnie inwestycje krótkoterminowe.
Z punktu widzenia przesłanek jakimi kierują się inwestorzy dla osiągnięcia korzyści z lokat oraz biorąc pod uwagę rodzaj strategii stosowanych przy podejmowaniu decyzji dot. transakcji wyróżniamy: inwestora biernego i czynnego.
Inwestor bierny nabywa walory i traktuje je jako względnie trwałą, wieloletnią lokatę kapitału, która przynosi mu korzyści w postaci odsetek lub dywidendy. Rzadko dokonuje on zamiany posiadanych walorów nawet na inne mogące mu przynieść potencjalne korzyści.
Inwestor czynny - w przeciwieństwie do biernego aktywnie realizuje krótkookresową strategię ukierunkowaną na osiągniecie jak najwyższej stopy zysku w wyniku wahań ceny papierów wart. występujących na rynku.
Inwestor indywidualny to pojedynczy posiadacz wolnych środków finansowych lokujący je w walory na podst. osobistych decyzji aby uniknąć strat wynikających z podejmowania niekorzystnych decyzji. Inwestor indywid. powinien znać rynek papierów wart. i rządzące nim mechanizmy.
Przeciwieństwem inwestora indyw. jest inwestor instytucjonalny. Wśród inwestorów instytuc. Można wyróżnić podst. ich kategorie, m.inn. instytucje ubezpieczeniowe, fundusze emeryt., fundusze zbiorowego inwestowania.
Za bezp. inwestora zagr. uznaje się każdą osobę fiz., przedsiębiorstwo państwowe lub prywatne mające lub nie posiadające osobowości prawnej, każdy rząd, każdy zespół osób fiz. ze sobą powiązanych lub zespół przedsiębiorstw ze sobą powiązanych , posiadających lub nie posiadających osobowości prawnej, jeżeli sam posiada przedsiębiorstwo bezpośrednich inwestycji tzn. filię, spółkę afiliowaną lub oddział działające w kraju innym niż kraj siedziby inwestora lub inwestorów bezpośr.
Zgodnie z def. OECD zagr. inwestorem bezpośr. jest jednostka, prywatne lub publiczne przedsiębiorstwo, grupy powiązanych ze sobą jednostek, prywatnych lub publicznych przedsiębiorstw, które powstały w wyniku bezpośr. inwestycji.
Natomiast MFW definiuje zagr. inwestora bezpośr. jako podmiot lub grupę powiązanych ze sobą podmiotów które dokonują inwestycji.
Celem inwestora jest osiągniecie trwałego i efektywnego wpływu na kierowanie przedsiębiorstwem.
Inwestycje zagr. możemy podzielić na:
inwestycje branżowe i finansowe
inwestycje w poszukiwaniu zagranicznych rynków
inwestycje w poszukiwaniu źródeł surowców nat.
inwestycje w celu podniesienia efektywności produkcji
inwestycje w celu poszukiwania know-how i technologii
inwestycje w celu poszukiwania stabilizacji i bezpieczeństwa politycznego.
Możemy je także rozpatrywać w szerszym znaczeniu - makroekonomicznym i węższym znaczeniu - mikroekonomicznym.
Inwestycje portfelowe należą do inwestycji wielkiego ryzyka, tam nie ma zwrotu pieniędzy.
Największe inwestycje w Polsce: Francja, Niemcy, Holandia, Włochy.
Nasze inwestycje za granicą: Wlk. Bryt. (22% naszych inwestycji), Niemcy (14%), Szwajcaria (11%)
Na rynku ameryk. 33% inw. portfelowych to inwestycje spoza, a reszta to inw. amerykańskie
Zasada wzajemności obowiązuje, aby były równe szanse partnerów.
25.10.2003
Operacje ponadnarodowe posiadają następujące cechy pozwalające im na wprowadzenie działalności gosp. za granicą:
prawo wyłączności - działające w innym kraju korporacja wykorzystuje konkretną technologię jedynie w ramach własnej organizacji i nie dzieli się posiadaną wiedzą z innymi podmiotami krajowymi
internalizacja - sprzedawanie pewnych aktywów za granicę, filiom własnego przedsiębiorstwa z pominięciem mechanizmów rynkowych
możliwości lokalizacji bazy produkcyjnej za granicą. Korporacje transnarodowe angażują swoje kapitały w inwestycje bezpośrednie w celu:
wejście na rynek umożliwiające osiągnięcie wyższego zysku
znalezienie nowych źródeł popytu
wykorzystanie zagr. czynników produkcji
uzyskanie zysku płynącego ze skali produkcji
wykorzystanie zagr. technologii
zysk polityczny (wykorzystanie większej elastyczności do podejmowania decyzji gosp. przy zmianach politycznych).
ONZ opracowała pod koniec lat 70-tych kryteria, które powinno spełniać przedsiębiorstwo aby uznano je za transnarodowe, mianowicie:
posiadanie w co najmniej dwóch krajach swojej filii lub oddziałów
tworzenie systemów zarządzania, które umożliwiają prowadzenie filiom lub oddziałom wspólnej strategii i polityki
tworzenie układu powiązań filii lub oddziałów, poprzez które będą na siebie oddziaływać.
Obecnie ONZ stosuje szerszą definicję i ustala, że przedsiębiorstwo transnarodowe jest podmiotem gosp. posiadającym osobowość prawną bądź też takiej osobowości nie posiadający, składający się z przedsiębiorstwa matki oraz jej zagranicznej filii - córki.
Przedsiębiorstwo matka to organizacja gosp., która kontroluje aktywa innych podmiotów za granicą .... przez posiadanie określonego udziału w ich kapitale.
Min 10% udziałów zwykłych w kapitale przedsięb. lub 10% w zarządzie przedsięb.
Filia zagraniczna to przedsiębiorstwo mające osobowość prawną bądź takiej osobowości nie posiadające, w której inwestor będący podmiotem zagr. posiada udziały pozwalające oddziaływać na zarządzanie nimi - min 10% udziałów w kapitale przedsiębiorstwa.
Działalność przedsiębiorstw transnarodowych obejmuje wszystkie formy międzynarodowych powiązań zarówno w zakresie przepływu czynników produkcji w skali światowej, handlu towarami i usługami.
Do charakterystycznych cech działalności przedsiębiorstw transnarodowych zalicza się innowacyjność w zakresie produktów i samego procesu produkcji, dyferencjację produktu oraz silna reklamę.
Uwarunkowania ZIB w Polsce:
Uwarunkowania prawne działalności zagranicznych inwestorów w Polsce regulują:
Kodeks spółek handlowych
Prawo o działalności gospodarczej
Prawo bankowe
Ust. o działalności ubezpieczeniowej
Prawo o publicznym obrocie papierami wart.
Ust. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
Ust. o cudzoziemcach
Ust. o finansowym wspieraniu inwestycji
Kodeks sp. handlowych ustala, że podmioty zagraniczne mają prawo do wspólnego tworzenia lub do występowania w następujących rodzajach spółek:
w spółkach osobowych (jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna)
w spółkach kapitałowych (z o.o., akcyjna)
ponadto spółki zagraniczne mogą od 1.01.2001 nabywać we własnym imieniu prawa w tym również nieruchomości oraz inne prawa rzeczowe.
Ust. z 13.06.2003 o cudzoziemcach (Dz.U. Nr 128, poz. 1175) określa zasady i warunki wjazdu na terytorium Polski, przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu cudzoziemców z terytorium Polski w trybie postępowania oraz organy właściwe w tych sprawach.
Cudzoziemcem jest każdy kto nie posiada obywatelstwa polskiego.
Ust. nie stosuje się do:
szefów i członków personelu misji dyplomatycznych i konsularnych oraz innych osób zrównanych z nimi na podst. ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych pod warunkiem wzajemności posiadania odpowiednich dokumentów potwierdzających przez nie funkcji
obywateli państw członkowskich UE oraz członków ich rodzin, a także do obywateli państw europejskiego obszaru gosp. które nie należą do UE, ale na podst. umów zawartych z UE korzystają ze swobody przepływu osób i członków ich rodzin w zakresie uregulowanym w ustawie z 27.07.2002 o zasadach i warunkach wjazdu i pobytu obywateli państw członkowskich UE oraz członków ich rodzin na terytorium Polski
cudzoziemców ubiegających się o ochronę oraz objętych ochroną na podst. ustawy z 13.06.2003 o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Polski w zakresie w niej uregulowanym
cudzoziemców polskiego pochodzenia i członków najbliższej rodziny repatrianta w zakresie uregulowanym w ust. z 9.11.2000 o repatriacji.
Cudzoziemca będącego obywatelem dwóch lub więcej państw traktuje się jako obywatela tego państwa, którego dokument podróży stanowi podstawę wjazdu na terytorium Polski.
Ustawa określa pojęcia: dokumentu podróży, granicy, przewoźnika strefy tranzytowej, lotniska międzynarodowego, wizy, zezwolenia na pracę, zgody na pobyt tolerowany.
Wiza jest to zezwolenie wydawane cudzoziemcowi przez organ polski lub organ, którego właściwość w tej sprawie wynika z postanowienia umów międzynar. obowiązujących w Polsce, uprawniające go do wjazdu na terytorium Polski, przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z terytorium Polski w czasie i na warunkach w nim określonych.
Rodzaje wiz:
wiza lotniskowa
wiza tranzytowa
wiza wjazdowa w celu repatriacji, przesiedlania się jako członka najbliższej rodziny repatrianta oraz realizacji zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub zezwolenia na osiedlenie się
wiza pobytowa w celu:
turystycznym
odwiedzin
udziału w imprezach sportowych
prowadzenia działalności gosp.
prowadzenia działalności kulturalnej lub udziału w konferencjach międzynar.
wykonywania zadań służbowych przez przedstawicieli organów państwa obcego oraz organizacji międzynar.
udziału w postępowaniu w sprawie o udzielenie azylu
wykonywania pracy
naukowym, szkoleniowym, dydaktycznym z wyłączeniem wykonywania pracy
korzystania z ochrony czasowej, przejazdu, pobytu małoletniego
inne określone w przepisach ustawy lub umowy międzynarodowej
wiza dyplomatyczna
wiza służbowa
wiza kurierska
wiza dyplomatyczno - tranzytowa
Zezwolenia na mieszkanie na czas oznaczony udziela się cudzoziemcowi, który:
uzyskał przyrzeczenie lub przedłużenie przyrzeczenia wydania zezwolenia na pracę albo pisemne oświadczenie pracodawcy o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi wykonywania pracy jeżeli zezwolenie na pracę nie jest wymagane oraz wykaże że będzie posiadał środki finansowe niezbędne do pokrycia kosztów pobytu na terytorium Polski
prowadzi działalność gosp. na podst. przepisów obowiązujących w Polsce, korzystną dla gospodarki narodowej, a w szczególności przyczyniającą się do wzrostu inwestycji, innowacji lub tworzenia nowych miejsc pracy oraz wykaże, że posiada środki finansowe niezbędne do pokrycia kosztów pobytu na terytorium Polski
zamierza jako osoba o uznanym dorobku artystycznym kontynuować twórczość na terytorium Polski
bierze udział w szkoleniach i stażach zawodowych realizowanych w ramach programów UE
zamierza jako członek rodziny zamieszkiwać wspólnie z pracownikiem migrującym, o którym mowa w europejskiej karcie społecznej
jest małżonkiem obywatela polskiego
zamierza przybywać na terytorium Polski w celu połączenia z rodziną.
Cudzoziemcowi wykonującemu lub zamierzającemu wykonywać pracę w utworzonej przez siebie spółce komandytowej, z o.o. lub akcyjnej, albo w takiej spółce do której przystąpił lub objął lub nabył jej udziały lub akcje udziela się zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony wyłącznie wtedy gdy wykaże się, że działalność tej spółki spełnia warunki określone w ustawie o cudzoziemcach.
Cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony jeżeli nie spełnia warunków przewidzianych w ustawie, a nadto jeżeli jego dane znajdują się w wykazie cudzoziemców, których pobyt na terytorium Polski jest niepożądany lub okoliczności wskazują, że cel ten wjazdu lub pobytu cudzoziemca na terytorium Polski jest lub będzie inny niż deklarowany.
Ponadto odmawia się udzielenia zezwolenia, przy podaniu jako podstawy ubiegania się o zezwolenie na teryt. Polski zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem polskim lub cudzoziemcem zamieszkującym na teryt. Polski, a związek małżeński został zawarty w celu obejścia przepisów o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.
Odmawia się również udzielenia wizy i zamieszkania na teryt. Polski ze względu na obronność i bezpieczeństwo.
Cudzoziemcy mogą prowadzić na teryt. Polski działalność gospodarczą na takich samych prawach jak obywatele polscy, ale pod warunkiem uzyskania zezwolenia na osiedlanie się. Cudzoziemiec, który uzyskał zezwolenie na zamieszkanie na teryt. Polski ma takie same prawa i obowiązki jak obywatel Polski.
15.11.2003
Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców odnosi się do zakupu, sprzedaży i rozporządzania nieruchomościami.
Bariery to postanowienia, które mogą dotyczyć cudzoziemców, np. 11 tys. osób nie wpuszczono w tym roku do Wlk. Bryt. pomimo zniesienia wiz.
Ustawa z 1920 będzie punktem wyjścia, przetrwała system socjalistyczny. Wprowadziła pojęcie własności ogólnopaństwowej, społecznej, prywatnej, społecznej.
Ustawa z 1991 mówiła o zakładaniu j.v.
Dopiero po 1992 nastąpiły zmiany dotyczące prawa.
W rozumieniu ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców cudzoziemcem jest:
osoba fiz. nie posiadająca obywatelstwa polskiego. Zaliczamy do nich różne osoby, co do których nie można ustalić obywatelstwa, a także takie osoby, które obywatelstwa nie posiadają, nazywane bezpaństwowcami.
Np. Rew. Październikowa spowodowała największą emigrację z Rosji do Europy, ponad 1 mln osób. Z Polakami podobna sytuacja miała miejsce po II w.ś.
Człowiek bez obywatelstwa ma gorszą sytuację, bo każdy kraj broni i chroni swoich obywateli. Tam gdzie państwo nie zapewnia obrony musi to zrobić konsulat.
Służba wojskowa i odpowiedzialność, ale jeżeli Polak będzie służył w Legii Cudzoziemskiej, będzie odpowiadał przed polskim rządem.
Konwencja międzynar. o ochronie bezpaństwowców - wtedy człowiek ma opiekę taką, jaka wynika z tej konwencji, np. gdy Polak umiera w Egipcie, na koszt Polski sprowadza się go do kraju i tutaj chowa. Człowiek bez obywatelstwa byłby pochowany w Egipcie.
osoba prawna mająca siedzibę za granicą 9chodzi tu o przedsiębiorstwa, które są podmiotami prawa obcego
nie posiadająca osobowości prawnej spółka osób fiz., które nie są obywatelami polskimi lub spółka osób prawnych mających siedzibę za granicą. Spółki te tworzone są zgodnie z ustawodawstwem obcych państw
osoby prawne i spółki handlowe nie posiadające osobowości prawnej a mające siedzibę na terytorium Polski
osoby prawne będące podmiotami prawa polskiego, w tym spółki kapitałowe i osobowe jeżeli są bezpośrednio kontrolowane przez osoby fiz., które nie mają obywatelstwa polskiego.
Ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców nie precyzuje pojęcia nieruchomości.
Zgodnie z art. 46 §1 KC nieruchomość to część powierzchni ziemskiej, stanowiąca odrębny przedmiot własności (grunty) jak również budynki trwale z gruntem związane lub część takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Mienie dzielimy na ruchome i nieruchome. Ruchome mają znaczenie przy sprowadzaniu na nasz teren urządzeń maszyn.
Nieruchomość to głównie grunt, ziemia. Ten do którego należy grunt, do tego należą naniesienia (budynki). Grunt decyduje o wszystkich naniesieniach. Naniesienia są z gruntem stale związane.
Cudzoziemiec, który chce nabyć nieruchomość na obszarze Polski musi uzyskać zezwolenie MSWiA, a w przypadku gdy nieruchomość ma jakiekolwiek znaczenie dla bezpieczeństwa i obronności państwa również zgodę MON. W przypadku wszystkich nieruchomości rolnych cudzoziemiec musi uzyskać zgodę MSWiA oraz Ministra Rolnictwa.
Zezwolenie prawne cudzoziemca do ubiegania się o zakup nieruchomości.
Uprawnienie to odnosi się jedynie do konkretnie określonej w danym zezwoleniu nieruchomości. Jest to jedynie dokument uprawniający do zakupu oznaczonej w zezwoleniu nieruchomości. Zezwolenia nie można przenosić na osoby trzecie. Okres ważności zezwolenia wynosi 1 rok od dnia jego wydania. Po upływie tego terminu wygasa uprawnienie do zakupu danej nieruchomości.
Cudzoziemiec zamierzający nabyć nieruchomość na terytorium Polski może ubiegać się o promesę, tj. przyrzeczenie wydania zezwolenia na nabycie konkretnej nieruchomości. Promesa jest ważna przez okres 6 m-cy od dnia wydania.
Nabycie nieruchomości jest nabyciem prawa własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego. Zakup określonej nieruchomości może być realizowany na podst. umowy sprzedaży, zamiany, darowizny, umowy spółki, przez wniesienie aportu do tej spółki, umowy o dożywocie lub majątkowej umowy małżeńskiej.
Nabycie nieruchomości z naruszeniem przepisu ustawy jest nieważne.
Zezwolenia MSWiA wymaga:
1) nabycie własności nieruchomości w formie:
kupna
zamiany
darowizny
zasiedzenia
objęcia udziału lub akcji w spółce, jeżeli na pokrycie kapitału zakładowego (akcyjnego) wnoszona jest nieruchomość
przejęcia długu
zapisu
zachowku
2) nabycie użytkowania wieczystego w formie:
umowy, której strona jest Skarb Państwa albo gmina
wymienione wyżej przy nabyciu własności z wyjątkiem zasiedzenia.
Zezwolenia MSWiA nie wymaga:
1) nabycie własności albo użytkowania wieczystego w formie:
powołania do spadku jako spadkobiercy ustawowego
powołania do spadku jako spadkobiercy testamentowego
2) nabycie posiadania nieruchomości w formie:
użytkowania
zastawu
służebności
dzierżawy
najmu
3) nabycie własności prawa do lokalu w spółdzielniach mieszkaniowych.
Preferencje w uzyskaniu zezwolenia mają osoby:
polskiej narodowości
polskiego pochodzenia
mieszkające w Polsce na podst. karty stałego pobytu
współmałżonkowie obywateli polskich
rodzice obywateli polskich.
Darowizna wg prawa jest czynnością stałą ale odwołalną, można ją odwołać w określonych terminach lub sytuacjach. Po ok. 10 latach darowizna jest w zasadzie nieodwołalna.
Zasiedzenie jest to przekonanie i wykonywanie czynności na określonym gruncie tak jak właściciel. Osoba użytkująca jest przekonana, że ten grunt należy do niej jako użytkownika. Zasiedzenie w dobrej wierze to 20 lat, a w złej wierze to 30 lat.
Zapis to np. ubezpieczeni, zapisanie polisy na rzecz konkretnej osoby. Często na zapis potrzebna jest zgoda Ministra MSWiA.
Zachowek należy się tam, gdzie jest testament (nie występuje przy dziedziczeniu ustawowym). Jest to wartość % (zwykle do 12%) tego co stanowi masa spadkowa. Ustawa nie mówi jaki to ma być %, mówi tylko o prawie do zachowku. Dawniej w zachowku uczestniczył kościół, obecnie tylko rodzina. Zachowek jest po śmierci właściciela.
Np. jeśli umrze matka posiadająca troje dzieci i zapisze w testamencie majątek tylko jednemu dziecku, to pozostała dwójka ma prawo do zachowku w wysokości do 12% (12% na dwie osoby) całej masy spadkowej.
Dożywocie to forma zapisu aktem notarialnym, np. synowi lub córce gospodarstwa rolnego na własność na warunkach dożywocia. Dziecko zobowiązuje się dać rodzicom zamieszkanie, część piwnicy, kawałek ziemi, opał, żywność na przeżycie.
Ustawa o finansowym wspieraniu inwestycji z 20.03.2002 określiła zasady i formy udzielania wsparcia finansowego przedsiębiorcom dokonującym nowej inwestycji lub tworzącym nowe miejsca pracy związane z tymi inwestycjami
Zagr. inwestorzy, którzy stworzą w Polsce odpowiednią ilość nowych miejsc pracy, zainwestują w nowe technologie będą mogli liczyć na pomoc publiczną. Sięgnięto tutaj do przykładów stosowanych w Czechach i na Węgrzech.
W oparciu o tę ustawę wsparcie finansowe może być udzielone gminie na tworzenie i poprawę infrastruktury technicznej związanej z inwestycją dla określonego przedsiębiorcy.
13.12.2003
Nacjonalizacja jest to przejęcie przez państwo środków produkcji (przedsiębiorstw, ziemi) będących własnością prywatną.
Nacjonalizacja przebiega różnie, w zależności od tego w jakim ustroju społ.-gosp. jest ona przeprowadzana. Może mieć charakter częściowy bądź całkowity w odniesieniu do danej gałęzi przemysłu, do danego obszaru i odbywa się bądź to za odszkodowaniem bądź bez odszkodowania.
Upaństwowieniu podlegają najczęściej gałęzie lub przedsiębiorstwa realizujące stosunkowo niska stopę zysku, np. w transporcie, w wydobyciu węgla, w niektórych działach przemysłu przetwórczego.
Nacjonalizacja może być również podejmowana w celach militarno-strategicznych.
Nacjonalizacja występuje w każdym systemie ustrojowym i podporządkowana jest celom realizacji ustalonych przedsięwzięć politycznych i społ.-gosp. W systemie socjalistycznym odbywała się w dużej mierze bez odszkodowania. W tym zakresie obowiązywały przepisy z lat 1944-1946.
Nacjonalizacja to upaństwowienie. Przebiega w trybie decyzji państwowych. Mieści się w prawach przepisów państwowych i administracyjnych, jest aktem jednostronnym, np. w końcu II w.ś. trzeba było znacjonalizować gosp. domowe powyżej 50 ha (przejecie tych nieruchomości przez państwo), dlatego kiedyś wielkie posiadłości zostały przejęte przez państwo i na tych miejscach powstały PGR-y.
Upaństwowienie musi się odbywać zgodnie z ustawą nacjonalizacyjną, jeżeli jest ona naruszona to wygrywa się sprawę w sądzie.
Przeciwieństwem nacjonalizacji jest wywłaszczenie. Zgodnie z ust. z 21.08.1997 o gospodarce nieruchomościami, z późniejszymi zmianami, wywłaszczenie w myśli art.12 polega na pozbawieniu albo ograniczeniu w drodze decyzji prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomość.
Wywłaszczenie może być dokonane jedynie jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy. Organem właściwym z prawa wywłaszczenia jest wojewoda.
W myśl art. 113 nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz gminy.
Nieruchomość stanowiąca własność państwa nie może być wywłaszczona. Nie dotyczy to jednak wywłaszczenia prawa użytkowania wieczystego oraz ograniczonych praw rzeczowych obciążających nieruchomość.
Wywłaszczeniem może być objęta cała nieruchomość albo jej część.
Wywłaszczenie dokonuje się w drodze postępowania wywłaszczeniowego prowadzonego przez organy państwowe i organy samorządowe.
Jeżeli wywłaszczenie nie doszło do skutku wojewoda jest obowiązany wystąpić niezwłocznie o wykreślenie z księgi wieczystej wpisu o wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego.
Decyzja o wywłaszczeniu podlega zaskarżeniu do NSA, natomiast decyzja prawomocna jest decyzją ostateczną i podlega wpisowi do księgi wieczystej.
W myśl art. 128 wywłaszczenie własności nieruchomości lub innego prawa następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej, odpowiadającym wartości wywłaszczonej nieruchomości lub wartości tego prawa.
Jeżeli na wywłaszczonej nieruchomości lub prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości są ustanowione inne prawa rzeczowe odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równa wartości tych praw.
Jeżeli na wywłaszczonej nieruchomości stanowiącej własność gminy jest ustanowione prawo użytkowania wieczystego odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równą wartości tego prawa. Odszkodowanie przysługuje również za szkody powstałe w związku z wywłaszczeniem. Odszkodowanie ustala wojewoda w drodze decyzji, która powinna być wydana w terminie 1 m-ca od dnia wydania decyzji o wywłaszczeniu.
W ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu wywłaszczonej nieruchomości może być przyznana za jego zgodą odpowiednia nieruchomość zamienna.
Wywłaszczenie to codzienna praktyka w życiu społecznym. Dokonuje się go zazwyczaj na potrzeby publicznej państwa lub gmin (np. mosty, drogi, lotniska).
Jeżeli jest takie zapotrzebowanie to wynika ono z planu zagospodarowania przestrzennego. Przed wybudowaniem np. domu trzeba udać się do gminy i dowiedzieć czy na pewno można to zrobić na tym terenie, czy nie ma jakiś planów związanych z zagospodarowaniem tego terenu w przyszłości i w związku z tym czy nie będziemy w przyszłości wywłaszczeni.
Wywłaszczenie odbywa się w drodze decyzji wojewody, na rzecz gminy lub Skarbu Państwa.
Wywłaszczenie zawsze za odszkodowaniem (nacjonalizacja może być za odszkodowaniem ale może też być bezpłatna).
Zgodnie z art. 44 KC mieniem jest własność i inne prawa majątkowe.
Zgodnie z art. 46 KC nieruchomościami są części powierzchni ziemi stanowiące odrębny przedmiot własności tj. grunty jak również budynki trwale związane z gruntem lub części takich budynków jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości, które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.
Przynależnościami są rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi.
Z zastosowaniem wyjątków przewidzianych w ustawie do części składowych gruntów najeżą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.
Pojęciem bezwzględnym dla nieruchomości jest grunt. Ten kto posiada grunt jest właścicielem tego co na tym gruncie się znajduje.
Własność. Pojecie własności jest wieloznaczne i występuje w różnych dziedzinach życia społ.i gosp., począwszy od filozofii poprzez prawo i ekonomie aż do polityki.
Mówiąc o własności jako instytucji prawa cywilnego myślimy o prawie bezwzględnie skutecznym wobec każdej osoby, myślimy o prawie, którego przedmiotem są rzeczy tj. materialne , samoistne części przyrody.
Prawo własności jest prawem zbywalnym i podlegającym dziedziczeniu, jest prawem najszerszym.
Na prawo własności składają się uprawnienia do posiadania rzeczy, używania jej, pobierania pożytków, dysponowania rzeczą, obciążania (ustanowienia ograniczonych praw rzeczowych na rzeczy), zbywania lub zniszczenia.
Granicą uprawnień płynących z prawa własności są przepisy prawne, zasady współżycia społecznego oraz społeczno-prawne przeznaczenie prawa.
Ochrona własności wyraża się w dwojakich roszczeniach jakie właściciel może zgłosić wobec osoby naruszającej jego prawo:
roszczenie windykacyjne - przysługuje właścicielowi pozbawionemu faktycznego władania rzeczą - może on domagać się wydania rzeczy
roszenie negatoryjne - przysługuje właścicielowi, którego prawo zostało naruszone w inny sposób aniżeli przez pozbawienie władztwa nad rzeczą - może on domagać się przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zaniechania naruszeń.
EGZAMIN
Jakie trzy grupy podmiotów zagr. wyróżnia ustawa Prawo o działalności gosp.?
Jakie uregulowania prawne w zakresie inwestycji i działalności gosp. zawiera układ o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotami Europejskimi?
Między Polską, a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami, zawarty został układ europejski o stowarzyszeniu (16.12.1991r.), obowiązujący do chwili obecnej. Układ ten ma bardzo istotne postanowienia w zakresie inwestycji zagr. w Polsce i ochronę prawną tych inwestycji w Polsce.
Na zasadzie wzajemności zawiera on regulacje prawne takie jak:
przepływ pracowników
zakładanie przedsiębiorstw
świadczenie usług
W zakresie przepływu pracowników postanawia, że traktowanie pracowników posiadających polskie obywatelstwo, legalnie zatrudnionych na terytorium państwa członkowskiego, będzie wolne od dyskryminacji, wynikającej z obywatelstwa, odnośnie warunków pracy, wynagradzania, zwalniania, w porównaniu z obywatelami tego państwa.
Zagadnienie równości, wzajemności, uprzywilejowania i dyskryminacji oraz jego oddziaływanie na zagadnienia inwestycji zagr.
Pojecie inwestycji i ich kwalifikacja.
Inwestycja to nakład gospodarczy dokonywany w celu stworzenia nowych lub zwiększenia już istniejących środków trwałych, które przyczyniają się do wytwarzania dla przyszłego spożycia tego mienia, dóbr i usług. Inwestycja to przedsięwzięcie, którego istotą jest teraźniejsze wyrzeczenie (pewność) dla przyszłej korzyści (niepewność).
Inwestycje zagr.: bezpośrednie i pośrednie (portfelowe)
Inny podział:
inwestycje branżowe i finansowe
inwestycje w poszukiwaniu zagranicznych rynków
inwestycje w poszukiwaniu źródeł surowców naturalnych
inwestycje w celu podniesienia efektywności produkcji
inwestycje w celu poszukiwania know-how i technologii
inwestycje w celu poszukiwania stabilizacji i bezpieczeństwa politycznego
Co rozumiemy pod pojęciem inwestycji portfelowych i w czym się one przejawiają?
Inwestycje portfelowe polegają na zakupie przez nabywców instytucjonalnych lub indywidualnych zagranicznych pap. wart.. Oznaczają one zakup akcji przedsiębiorstw na giełdach zagr. lub akcji zagr. na giełdach krajowych.
Celem jest osiągnięcie zysków w obrocie pap. wart. i instrumentami pochodnymi na rynkach finansowych. Są to generalnie inwestycje krótkoterminowe.
Co rozumiemy pod pojęciem inwestycji bezpośrednich i w czym się one przejawiają?
Przez inwestycję bezpośrednią rozumie się inwestycję wywołującą długotrwały związek przejawiający się trwałym zainteresowaniem jednostki osiedlania się w określonym obszarze gosp.
Celem jest wywarcie znacznego wpływu na zarządzanie przedsiębiorstwem działającym w innym obszarze gosp.
Uwarunkowania prawne ZIB w Polsce.
Uwarunkowania prawne działalności zagranicznych inwestorów w Polsce regulują:
Kodeks spółek handlowych z dn. 15.09.2000 (Dz.U. Nr 94, poz. 1037)
Ust. Prawo o działalności gospodarczej z dn. 19.11.1999 (Dz.U. Nr 101, poz. 1178)
Ust. Prawo bankowe z dn. 29.08.1997 (Dz.U. Nr 140, poz 939)
Ust. o działalności ubezpieczeniowej z dn. 22.05.2003 (Dz.U. Nr 124, poz. 1151)
Ust. Prawo o publicznym obrocie pap. wart. z dn. 21.08.1997 (Dz.U. Nr 118, poz.754)
Ust. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
Ust. o cudzoziemcach z 13.06.2003 (Dz.U. Nr 128, poz. 1175)
Ust. o finansowym wspieraniu inwestycji z 20.03.2002 (Dz.U. Nr 41, poz. 363)
W jakim dokumencie prawnym uregulowany jest problem przepływu kapitału między Polską a UE oraz w jakim zakresie inwestorzy unijni zaangażowani są w Polsce?
W 1992r. przekroczono 1 mld w BIZ. W Polsce dopiero 6 lat później.
W 2000r. w Polsce 82% wszystkie BIZ pochodziły z UE.
W Polsce najwięcej inwestycji jest z państw europejskich ponieważ Unia najbardziej realizuje inwestycje w Europie Centralnej i Wschodniej (Polska, Słowacja. Czechy)
Największe inwestycje w Polsce: Francja-20%, Niemcy-12%, Holandia-14%, Włochy-6%
Największe inwestycje Polska lokuje w: Wlk Bryt. 22%, Niemcy 14%, Szwajcaria 11%
Determinanty ZIB z punktu widzenia zagranicznego inwestora.
rynkowe (marketingowe)
zdobycie, utrzymanie, poszerzenie rynku w kraju lokaty
ofensywne i defensywne inwestycje motywowane względami rynkowymi
kosztowe
całokształt działań państwa macierzystego i przyjmującego zachęcających bądź nie zachęcających inwestorów do podjęcia inwestycji, korzyści podatkowe
klimat inwestycyjny
korzystniejsze kształtowanie się kosztów produkcji w kraju przyjmującym,
obniżka kosztów transportu w przypadku ulokowania produkcji w pobliżu rynku zbytu
obniżka kosztów produkcji w związku z optymalizacją wielkości przedsiębiorstwa i optymalizacją sieci zaopatrzenia i zbytu, a także niższe koszty gruntów
stabilizacja polityczna i ekonomiczna w kraju goszczącym
specyficzne
motyw poszukiwania rzadkich zasobów
poszukiwanie rynków zbytu
podążanie za klientem o specyficznym zapotrzebowaniu
wykorzystanie inwestycji jako platformy eksportu
uzyskanie dostępu do zaawansowanej technologii
motyw ominięcia barier w handlu
minimalizacja kosztów transakcyjnych
Determinanty lokalizacji ZIB z punktu widzenia kraju goszczącego.
transfer technologii
tworzenie nowych miejsc pracy
napływ kapitału
Jak uregulowane zostało nabywanie nieruchomości w Polsce przez cudzoziemców i w jakim zakresie?
Cudzoziemiec, który chce nabyć nieruchomość na obszarze Polski musi uzyskać zezwolenie MSWiA, a w przypadku gdy nieruchomość ma jakiekolwiek znaczenie dla bezpieczeństwa i obronności państwa również zgodę MON. W przypadku wszystkich nieruchomości rolnych cudzoziemiec musi uzyskać zgodę MSWiA oraz Ministra Rolnictwa.
Uprawnienie to odnosi się jedynie do konkretnie określonej w danym zezwoleniu nieruchomości. Jest to jedynie dokument uprawniający do zakupu oznaczonej w zezwoleniu nieruchomości. Zezwolenia nie można przenosić na osoby trzecie. Okres ważności zezwolenia wynosi 1 rok od dnia jego wydania. Po upływie tego terminu wygasa uprawnienie do zakupu danej nieruchomości.
Cudzoziemiec zamierzający nabyć nieruchomość na terytorium Polski może ubiegać się o promesę, tj. przyrzeczenie wydania zezwolenia na nabycie konkretnej nieruchomości. Promesa jest ważna przez okres 6 m-cy od dnia wydania.
Nabycie nieruchomości jest nabyciem prawa własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego. Zakup określonej nieruchomości może być realizowany na podst. umowy sprzedaży, zamiany, darowizny, umowy spółki, przez wniesienie aportu do tej spółki, umowy o dożywocie lub majątkowej umowy małżeńskiej.
Nabycie nieruchomości z naruszeniem przepisu ustawy jest nieważne.
W czym przejawia się różnica między inwestycjami portfelowymi i bezpośrednimi?
Portfelowe to inwestycje w instrumenty finansowe (depozyty, obligacje, waluta, pap. Wart.), gdzie celem nadrzędnym jest zysk z tych lokat.
Bezpośrednie to inwestycje w akcje lub udziały przedsiębiorstw za granicą, gdzie celem jest nie zysk, a kontrola nad przedsiębiorstwem.
Portfelowe nie dają inwestorowi możliwości efektywnego kształtowania polityki firmy zagranicznej i nie zapewniają możliwości udziału w zarządzaniu podmiotem zagr.
Portfelowe to kapitały krótkotermin., inwestorzy wycofują się jeżeli gdzieś indziej jest lepsza możliwość inwestycji. Bezpośrednie podejmowane są z zamiarem długookresowego zaangażowania się w dane przedsiębiorstwo.
Jakie są podstawy prawne udziału podmiotów zagranicznych w polskiej gospodarce?
Kodeks spółek handlowych z dn. 15.09.2000 (Dz.U. Nr 94, poz. 1037)
Ust. Prawo o działalności gospodarczej z dn. 19.11.1999 (Dz.U. Nr 101, poz. 1178)
Ust. Prawo bankowe z dn. 29.08.1997 (Dz.U. Nr 140, poz 939)
Ust. o działalności ubezpieczeniowej z dn. 22.05.2003 (Dz.U. Nr 124, poz. 1151)
Ust. Prawo o publicznym obrocie pap. wart. z dn. 21.08.1997 (Dz.U. Nr 118, poz.754)
Ust. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców
Ust. o cudzoziemcach z 13.06.2003 (Dz.U. Nr 128, poz. 1175)
Ust. o finansowym wspieraniu inwestycji z 20.03.2002 (Dz.U. Nr 41, poz. 363)
W czym przejawia się przewaga przedsiębiorstw zagr. w kraju inwestowania?
lepszy kapitał
doświadczenie w inwestycjach na obcych rynkach
nowoczesne technologie
otrzymują np. ulgi podatkowe
Na czyją rzecz może być wywłaszczenie nieruchomości?
W myśl art. 113 ust. z 21.08.97 o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość może być wywłaszczona na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz Gminy.
Jakie są zobowiązania Polski w zakresie zagranicznych inwestycji wynikających z członkostwa w OECD (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju)?
Co rozumiemy pod pojęciem własności i jakie możemy wyróżnić jej rodzaje?
Pojecie własności jest wieloznaczne i występuje w różnych dziedzinach życia społ.i gosp.
Mówiąc o własności jako instytucji prawa cywilnego myślimy o prawie bezwzględnie skutecznym wobec każdej osoby, myślimy o prawie, którego przedmiotem są rzeczy tj. materialne, samoistne części przyrody. Prawo własności jest prawem zbywalnym i podlegającym dziedziczeniu, jest prawem najszerszym.
Na prawo własności składają się uprawnienia do posiadania rzeczy, używania jej, pobierania pożytków, dysponowania rzeczą, obciążania (ustanowienia ograniczonych praw rzeczowych na rzeczy), zbywania lub zniszczenia.
Rodzaje: własność indywidualna, własność społeczna, osobista, Skarbu Państwa, samorządowa (komunalna), spółdzielcza, woda, złoża, współwłasność majątkowa, wspólnota gruntów.
Kto i w jakim zakresie podejmuje decyzje w przedmiocie zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca?
Cudzoziemiec, który chce nabyć nieruchomość na obszarze Polski musi uzyskać zezwolenie MSWiA, a w przypadku gdy nieruchomość ma jakiekolwiek znaczenie dla bezpieczeństwa i obronności państwa również zgodę MON. W przypadku wszystkich nieruchomości rolnych cudzoziemiec musi uzyskać zgodę MSWiA oraz Ministra Rolnictwa.
Formy międzynarodowej migracji kapitału i jej motywy.
Motywy:
ograniczona możliwość ekspansji we własnym kraju
możliwość osiągnięcia za granicą wyższej stopy zysku w krótkim okresie w porównaniu z krajowa stopa zysku
chęć wykorzystania specjalnych ulg podatkowych dla zagr. inwestorów w kraju, w którym lokowany jest kapitał
niższe koszty produkcji w kraju lokaty w porównaniu z kosztami w kraju macierzystym
dostęp do surowców i tańszej siły roboczej
chęć wykorzystania przewagi technologicznej nad danym krajem
zdobycie nowych rynków zbytu dla produkowanych we własnym kraju produktów
wykorzystanie zróżnicowania stóp % zarówno na rynkach kapitałowych jak i pieniężnych
produkowanie dla potrzeb przedsiębiorstwa-matka
zróżnicowanie kształtowania się cen i odmienne tendencje ich kształtowania się w kraju i za granicą.
Formy:
Rozróżniany jest podział na kapitał kupiecki (handlowy), który obsługuje obrót towarowy, lichwiarski, stały (wydatkowany na środki produkcji) i zmienny (wydatkowany na siłę roboczą). Istnieje również podział na kapitał stały i obrotowy
Korporacje transnarodowe angażują swoje kapitały w inwestycje bezpośrednie głównie w celach:
wejście na rynek zagr. umożliwiające osiągnięcie wyższego zysku
znalezienie nowych źródeł popytu
wykorzystanie zagr. czynników produkcji
uzyskanie zysku płynącego ze skali produkcji
wykorzystanie zagr. technologii
zysk polityczny (wykorzystanie większej elastyczności do podejmowania decyzji gosp. przy zmianach politycznych).
Dziedzinami reglamentacji działalności gosp. podmiotów zagr. w Polsce są.....
Co rozumiemy pod pojęciem nieruchomości i gdzie zostało to pojecie zdefiniowane?
Zgodnie z art. 46 KC nieruchomościami są części powierzchni ziemi stanowiące odrębny przedmiot własności tj. grunty jak również budynki trwale związane z gruntem lub części takich budynków jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
W czym przejawia się reglamentacja obrotu nieruchomościami przez cudzoziemców w Polsce?
Zezwolenie na nabywanie nieruchomości odnosi się jedynie do konkretnie określonej w danym zezwoleniu nieruchomości. Jest to jedynie dokument uprawniający do zakupu oznaczonej w zezwoleniu nieruchomości. Zezwolenia nie można przenosić na osoby trzecie. Okres ważności zezwolenia wynosi 1 rok od dnia jego wydania. Po upływie tego terminu wygasa uprawnienie do zakupu danej nieruchomości.
W czym przejawia się bezwzględne prawo rzeczowe w przedmiocie własności?
Własność jest prawem własności, tzn. bezwzględnym skutecznym wobec całego otoczenia uprawnionego.
Na prawo rozporządzania rzeczą składa się:
uprawnienie do posiadania rzeczy, zamieszkiwania, używania jej, pobierania pożytków, dysponowania rzeczą, przekształcania lub nawet zniszczenia;
uprawnienie do wyzbycia się swego prawa, np. przez przeniesienie na inną osobę, przez zrzeczenie się własności;
uprawnienie do obciążania swego prawa (ustanawiania ograniczonych praw rzeczowych na rzeczy) np. przez ustanowienie hipoteki, oddanie rzeczy w użytkowanie.
Współwłasność nieruchomości polega na tym, że:
własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych albo współwłasnością łączną, którą regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W innym przypadku można żądać rozstrzygnięcia przez sąd.
Jakie są różnice między nacjonalizacją a wywłaszczeniem?
Nacjonalizacja (upaństwowienie) to przejęcie przez państwo środków produkcji (przedsiębiorstw, ziemi) będących własnością prywatną. Przebiega w trybie decyzji państwowych, jest aktem jednostronnym. Może mieć charakter częściowy bądź całkowity w odniesieniu do danej gałęzi przemysłu, danego obszaru i odbywa się za odszkodowaniem lub bez odszkodowania.
Przeciwieństwem jest wywłaszczenie nieruchomości. Zgodnie z art. 128 ust. z 21.08.97 o gospodarce nieruchomościami wywłaszczenie polega na pozbawieniu albo ograniczeniu w drodze decyzji prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. Odbywa się na rzecz Skarbu Państwa lub Organów Samorządowych za odszkodowaniem. Wywłaszczenie może być dokonane jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy. Organem właściwym z prawa wywłaszczenia jest Wojewoda i o ustala odszkodowanie.
Co rozumiemy pod pojęciem cudzoziemiec?
Cudzoziemcem jest każdy kto nie posiada obywatelstwa polskiego. Cudzoziemca będącego obywatelem 2 lub więcej państw traktuje się jako obywatela tego państwa, którego dokument paszportowy stanowił podstawę wjazdu na terytorium Polski (art.13 ust. o cudzoziemcach)
Na jakich warunkach obcokrajowcy - osoby zagraniczne mogą podejmować działalność gosp. na terytorium Polski?
Zgodnie z ustawą Prawo o działalności gosp. cudzoziemcy mogą prowadzić na teryt. Polski działalność gosp. na takich samych prawach jak obywatele polscy, ale pod warunkiem uzyskania zezwolenia na osiedlanie się. Cudzoziemiec, który uzyskał zezwolenie na zamieszkanie na teryt. Polski ma takie same prawa i obowiązki jak obywatel Polski.
Co rozumiemy pod pojęciem wiza i jakie rozróżniamy jej rodzaje?
Wiza jest to zezwolenie wydawane cudzoziemcowi przez organ polski lub organ, którego właściwość w tej sprawie wynika z postanowienia umów międzynar. obowiązujących w Polsce, uprawniające go do wjazdu na terytorium Polski, przejazdu, pobytu i wyjazdu z terytorium Polski w czasie i na warunkach w nim określonych. Rodzaje:
wiza lotniskowa
wiza tranzytowa
wiza wjazdowa w celu repatriacji, przesiedlania się jako członka najbliższej rodziny repatrianta oraz realizacji zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub zezwolenia na osiedlenie się
wiza pobytowa w celu: turystycznym, odwiedzin, udziału w imprezach sportowych, prowadzenia działalności gosp., prowadzenia działalności kulturalnej lub udziału w konferencjach międzynar., wykonywania zadań służbowych przez przedstawicieli organów państwa obcego oraz organizacji międzynar., udziału w postępowaniu w sprawie o udzielenie azylu, wykonywania pracy, naukowym, szkoleniowym, dydaktycznym, korzystania z ochrony czasowej, przejazdu, pobytu małoletniego
wiza dyplomatyczna
wiza służbowa
wiza kurierska
wiza dyplomatyczno - tranzytowa
Jak kształtuje się udział ZIB w Polsce ze strony UE i poszczególnych krajów unijnych i które z nich wykazują najwyższy udział w inwestycjach w Polsce?
Udział ZIB w Polsce: Francja-20%, Holandia-14%, Niemcy-12%, Włochy-6%
Nasze inwestycje za granicą: Wlk. Bryt.-22%, Niemcy-14%
Motywy inwestowania firm europejskich w Polsce oraz czynniki wpływające na decyzje inwestowania dot. inwestycji w Polsce.
Jaki jest udział polskich inwestycji bezpośrednich i portfelowych w krajach UE?
Wlk. Bryt. -22% naszych inwestycji, Niemcy-14%
Co to jest przedsiębiorstwo transnarodowe i jakie ma ono cele?
Przeds. trans. jest podmiotem gosp. posiadającym osobowość prawną bądź też takiej osobowości nie posiadający, składający się z przedsiębiorstwa matki oraz jej zagranicznej filii - córki. Cele:
wejście na rynek zagr. umożliwiające osiągnięcie wyższego zysku
znalezienie nowych źródeł popytu
wykorzystanie zagr. czynników produkcji
uzyskanie zysku płynącego ze skali produkcji
wykorzystanie zagr. technologii
zysk polityczny (wykorzystanie większej elastyczności do podejmowania decyzji gosp. przy zmianach politycznych).
Kiedy cudzoziemiec może przekroczyć granicę oraz przebywać na terytorium Polski oraz przy posiadaniu jakich dokumentów i środków finansowych?
Cudzoziemiec może przekroczyć granicę oraz przebywać na teryt. Polski jeżeli posiada ważny dokument podróży oraz wizę o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej (art.1 ust. o cudzoziemcach). Cudzoziemiec wjeżdżający powinien posiadać i okazać na żądanie uprawnionego organu środki fin. Niezbędne do pokrycia kosztów wjazdu, przejazdu, pobytu i wyjazdy z teryt. Polski lub dokumenty umożliwiające uzyskanie takich środków (art.15 ust. o cudzoziemcach)
Kiedy cudzoziemcowi odmawia się wjazdu na terytorium Polski i kto o tym podejmuje decyzje?
Zgodnie z art. 21 cudzoziemcowi odmawia się wjazdu na teryt. Polski jeżeli:
nie posiada dokumentu podróży lub wizy, lub nie uiścił opłaty związanej z wjazdem na teryt. Polski
jego dane znajdują się w wykazie cudzoziemców, których pobyt na teryt. Polski jest niepożądany
nie posiada środków finansowych lub zezwolenia
okoliczności związane z jego wjazdem wskazują że wjazd ma cel inny niż deklarowany
istnieje uzasadnione podejrzenie, że jego wjazd lub pobyt spowodowałby zagrożenie dla zdrowia publicznego
jego wjazd lub pobyt mogą stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego
Decyzje o odmowie wjazdu wydaje komendant granicznej placówki kontrolnej Straży Granicznej (art. 23).
Kiedy cudzoziemcowi cofa się zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony w Polsce?
Zgodnie z art. 58 cudzoziemcowi cofa się zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, jeżeli:
ustała przyczyna dla której zostało udzielone
wykorzystał je do realizacji innego celu niż ten dla którego zostało udzielone
opuścił na stałe teryt. Polski
wymagają tego względy obronności, bezpieczeństwa, porządku publicznego
nie wykazuje się z zobowiązań podatkowych wobec Skarbu Państwa
Kto udziela zezwolenia cudzoziemcowi na zamieszkanie w Polsce na czas oznaczony?
Wojewoda wydaje decyzje w sprawie udzielenia zezwolenia za zamieszkanie na czas oznaczony (art. 61)
Kto wydaje decyzje cudzoziemcowi na osiedlenie się na terytorium Polski?
Decyzję w sprawie udzielenia zezwolenia na osiedlenie się wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamierzonego pobytu cudzoziemca (art. 70)
Kto wydaje cudzoziemcowi kartę pobytową i w jakich przypadkach zwraca tę kartę?
Kartę pobytu wydaje wojewoda, który wydał zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony lub na osiedlenie się (art. 81)
Cudzoziemiec jest obowiązany zwrócić niezwłocznie kartę pobytu - po doręczeniu dokumentu potwierdzającego nabycie obywatelstwa polskiego, decyzji o cofnięciu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub na osiedlenie się (art. 80)
W jakich przypadkach wydaje się decyzję o wydaleniu z terytorium Polski?
Zgodnie z art. 88 cudzoziemcowi wydaje się decyzje o wydaleniu z teryt. Polski jeżeli:
przebywa na teryt. bez wymaganej wizy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub na osiedlenie się
nie posiada środków fin. niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu
jego dane są wpisane do wykazu cudzoziemców, których pobyt jest niepożądany
jego dalszy pobyt stanowiłby zagrożenie dla obronności, bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego
niegodnie z przepisami przekroczył lub usiłował przekroczyć granice Polski
nie wywiązuje się z zobowiązań podatkowych wobec Skarbu Państwa
zakończył odbywanie kary pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe
Kto wydaje decyzje o wydaleniu cudzoziemca z terytorium Polski?
Zgodnie z art. 92. decyzję o wydaleniu cudzoziemca wydaje z urzędu lub na wniosek MON, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu, Komendanta Głównego Straży Granicznej, Komendanta Głównego Policji, komendanta oddziału Straży Granicznej, komendanta wojewódzkiego Policji, komendanta granicznej placówki kontrolnej Straży Granicznej lub organu Służby Celnej, wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca lub miejsce ujawnienia faktu albo zdarzenia będącego podstawą wystąpienia z wnioskiem o wydalenia cudzoziemca.
20