Trening twórczości
zastosowanie metod, ćwiczeń i nawyków, które pozwalają wyrobić w sobie twórczą postawę wobec życia.
odejście od rutyny i monotonii, otwarcie na nowe wrażenia, spojrzenie na rzeczy oczywiste w niestereotypowy sposób.
możliwości twórcze to także myślenie twórcze, a więc zdolność do rozwiązywania problemów, do poszukiwania nie jednego lecz wielu rozwiązań.
umiejętność rozwiązywania problemów i wyobraźnia pozwalają skuteczniej radzić sobie z sytuacjami życia codziennego.
Trening twórczości - trening pomysłowości:
czy trenowanie(rozwijanie) twórczości w ogóle jest możliwe?
jeśli tak, to czy warto się tym zajmować?
jeśli tak, to w jaki sposób to czynić?
Trenowanie twórczości możliwe pod warunkiem , że myślenie i działanie twórcze, potraktujemy tak samo jak każdy inny rodzaj aktywności człowieka.
Techniki stymulacji myślenia twórczego:
techniki, których celem jest rozwiązywanie konkretnego zadania za pomocą odpowiednich zabiegów, metod np. burza mózgów - twórcze rozwiązywanie zadań i problemów
techniki, których celem jest rozwijanie twórczych zdolności jednostek, czy grupy - to typowy treningiem twórczości, pierwszą zaś można nazwać.
Operacje intelektualne biorące udział w myśleniu twórczym:
Abstrahowanie: wyróżnieniu w wybranych obiektach tylko pewnych cech, a pomijaniu innych. Dzięki takim operacjom możliwe jest klasyfikowanie, definiowanie, dostrzeganie podobieństw między obiektami
Dokonywanie skojarzeń , najlepiej odległych, tzn. zaskakujących i nieprzewidywalnych.
Rozumowanie indukcyjne- wyciąganie wniosków z niepełnego zbioru przesłanek, w dużym stopniu zawiera element zgadywania, domyślania się
Rozumowania dedukcyjne - wyciągamy wnioski płynące z pewnych dostarczonych nam informacji, wyszukujemy odległe konsekwencje pewnego z góry założonego stanu rzeczy.
Myślenie metaforyczne - nadaje nowe znaczenie wybranym obiektom
Operacje transformowania - zmiana wybranych parametrów jakiegoś przedmiotu, procesu lub stanu rzeczy. Przekształcamy jeden stan rzeczy w drugi np. w myślach zmieniamy maszynę do pisania w łódź podwodną
Sprawność wykonywania poszczególnych operacji jest wyrazem poziomu przejawianych przez człowieka zdolności myślenia twórczego.
Operacje- przetwarzamy za ich pomocą materiał myślowy.
Typy operacji umysłowych:
analiza (od ogółu do szczegółu, rozkładamy na części)
synteza (od szczegółu do ogółu, składamy cos w jedno, uogólnienie, abstrahowanie, porównywanie).
trzy dodatkowe operacje: porównywanie, abstrahowanie, uogólnianie
Reguły- porządkują łańcuch operacji umysłowych, ułatwiają jego przebieg:
algorytmiczne(niezawodny przepis, zawsze prowadzi do dobrych wyników);
heurystyczne (to takie reguły które stosujemy, ale nie ma pewności, nie gwarantują dobrego rozwiązania, mogą być zawodne, intuicja)
Myślenie produktywne - tworzenie informacji zupełnie nowych dla przedmiotu
Myślenie reproduktywne - zastosowanie uprzednio zdobytej wiedzy w nowych zadaniach
Tworzenie pojęć:
Pojęcia jako kategorie
Porządkowanie pojęć dzięki obserwacji cech charakterystycznych
Porządkowanie pojęć poprzez porównania z przykładami typowymi
Hierarchiczne porządkowanie pojęć - badania Collins i Quilian
Problem- jest to rodzaj zadania, którego podmiot nie może rozwiązać za pomocą posiadanych wiadomości, umiejętności i nawyków
otwarty, nie mówi nam nic o możliwych rozwiązaniach problemu
zamknięty, dokładnie określa zbiór możliwych rozwiązań.
KONWERGENCYJNE jedna poprawna odpowiedź, np. zadanie matematyczne;
DYWERGENCYJNE wiele możliwych poprawnych odpowiedzi.
Fazy rozwiązywania problemów:
1. dostrzeganie problemu,
2. analiza sytuacji problemu,
3. wytwarzanie pomysłów rozwiązania,
4. weryfikacja pomysłów.
Teorie rozwiązywanie problemów- zjawisko olśnienia:
Teoria inkubacji( nieświadomy proces myślenia)
Teoria wygasania błędnych nastawień (kiedy problem odstawimy, nie zajmujemy się już nim, to mózg odpoczywa i potem gdy wracamy do problemu, to mózg znajduje odpowiedź).