Swobodny przepływ osób

• Swobodny przepływ pracowników (siły roboczej)

• Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej

Swobodny przepływ pracowników (siły roboczej)

• dotyczy osób wykonujących pracę najemną

• podstawa prawna : art. 39-42 TWE

• Zasada jednakowego traktowania pracowników najemnych, bez względu na obywatelstwo, czy miejsce stałego zameldowania

• Zakres podmiotowy

• Zakres przedmiotowy

Zakres podmiotowy swobodnego przepływu pracowników

Postanowienia Traktatu mają zastosowanie:

1. osób obecnie zatrudnionych

2. osób zatrudnionych, poszukujących innej pracy

3. osób bezrobotnych, które sa zdolne do pracy i wcześniej pracowały,

4. osób niezdolnych do pracy z powodu choroby lub wypadku spowodowanego podczas zatrudnienia w państwie przyjmującym,

5. emerytów, którzy uzyskali uprawnienia emerytalne zgodnie z ustawodawstwem państwa przyjmującego

Ze swobodnego przepływu pracowników wyłączona została kategoria osób zatrudnionych w administracji publicznej

- państwo członkowskie może uzależnić dostep do zatrudnienia w administracji publicznej od posiadania obywatelstwa tego państwa

Członkowie rodziny pracownika (małżonek, zstępni poniżej 21 roku życia lub pozostający na utrzymaniu pracownika, wstępni lub rodzice małżonka zależni od pracownika) bez wzgledu na obywatelstwo) - mają prawo pobytu w państwie członkowskim; jest to korzyść socjalna

Zakres przedmiotowy = Treść swobodnego przepływu pracowników

Pracownicy mają następujące prawa:

• prawo do opuszczenia terytorium państwa wysyłającego (zakaz wiz wyjazdowych) i wjazdu do kraju przyjmującego (zakaz wiz wjazdowych),

• prawo do pobytu w państwie przyjmującym oraz prawo do poruszania się po terytorium państwa przyjmuącego na zasadach, jakie obowiązują przy zatrudnianiu pracowników krajowych; jeżeli osoba przebywa na terytorium państwa przyjmującego powyżej 3 miesięcy musi uzyskać kartę pobytu => musi przedstawić zaświadczenie o zatrudnieniu,

• prawo do wyjazdu z państwa przyjmującego po zakończeniu zatrudnienia,

• prawo dostępu do zatrudnienia na takich samych warunkach, jakie obowiązują w odniesieniu do pracowników krajowych,

• prawo do równego traktowania podczas zatrudnienia (płaca i inne warunki pracy)

Członkowie rodziny pracownika mają takie same prawa jak pracownik, ale ich istnienie jest uzależnione od istnienia tych praw u pracownika i od trwania więzi z pracownikiem

Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej

podstawa prawna: Art. 43-48 TWE

Zakres podmiotowy

• Osoby fizyczne - obywatele UE

- Osoby prawne

- Podmioty bez osobowości prawnej

W przypadku osób prawnych i podmiotów bez osobowości prawnej ich „obywatelstwo” jest określane według miejsca statutowej siedziby albo według miejsca powstania (rejestracji) podmiotu.

W przypadku przedsiębiorstw swoboda prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje następujące formy prowadzenia działalności w państwie przyjmującym:

• prowadzenie działalności za pośrednictwem filii lub oddziału (przedsiębiorstwo pierwotne)

• utworzenie przedsiębiorstwa wtórnego (np. spółki córki będącej formalnie oddzielnym podmiotem prawa)

Zakres przedmiotowy = treść swobody prowadzenia działalności gospodarczej

Prawo do:

• podejmowania działalności na własny rachunek

• zakładania przedsiębiorstw i kierowania przedsiębiorstwami

Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej ma bezpośredni związek ze swobodą przepływu kapitału.

Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej jest szeroko związana ze swobodą świadczenia usług.

Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej ma charakter stały i jest powiązana z trwałą obecnością na rynku prawa przyjmującego.

Swoboda świadczenia usług dotyczy działalności na obszarze innego państwa członkowskiego; ma charakter incydentalny i wiąże się z krótkotrwałą obecnością usługobiorcy lub usługodawcy na terytorium państwa przyjmującego.

Swobodny przepływ usług

Podstawa prawna: art. 49-55 TWE

Zakres stosowania swobodnego przepływu usług

• dotyczy obywateli UE jako usługodawców lub usługobiorców, jeżeli przebywają w różnych państwach członkowskich

• usługa = świadczenie, za którego wykonanie jest wypłacane wynagrodzenie, świadczenie takie nie jest objęte przepisami o swobodnym przepływie kapitału, towarów i osób;

• usługi przemysłowe, handlowe, rzemieślnicze i wolne zawody

• podczas świadczenia usług na terytorium państwa, dla którego są one przeznaczone obowiązuje zakaz dyskryminacji oraz zakaz dyskryminacji ukrytej

• prawo do świadczenia usług i prawo do korzystania z usług

Zakres podmiotowy swobodnego przepływu usług

Swoboda świadczenia usług dotyczy:

• osób fizycznych,

• prawnych,

• podmiotów bez osobowości prawnej

Usługodawcy lub usługobiorcy przebywają na terenie innego państwa tylko PRZEJŚCIOWO w celu wyświadczenia danej usługi lub skorzystania z niej

Formy przepływu usług:

• czynna - uługodawca przemieszcza sie do innego państwa członkowskiego celem wyświadczenia usługi,

• bierna - usługobiorca przemieszcza sie do innego państwa członkowskiego celem skorzystania z usługi,

• korespondencyjna - usługodawca i usługobiorca pozostaja w różnych państwach członkowskich, a przemieszcza się sama usługa

Zakres przedmiotowy = treść swobodnego przepływu usług

Zasada równego traktowania: usługodawca i usługobiorca mogą świadczyć usługi i korzystać z usług na takich warunkach, jakie państwo przyjmujące stosuje wobec własnyh obywatli

Ale:

Bariery w zakresie świadczenia danego rodzaju usług w celu ochrony interesów publicznych - np. konieczność uzyskania licencji lub zezwolenia ze strony organu państwa przyjmującego =>

Dotyczy zawodów lub działalności regulowanej 9np. zawód adwokata)

Obowiązuje ZASADA PROPORCJONALNOŚCI OGRANICZEŃ DZIAŁALNOŚCI tj. rodzaj ograniczenia musi być współmierny i proporcjonalny do celów, które ma chronić

Swobodny przepływ kapitału

Podstawy prawne:

• prawo pierwotne

art. 56-60 TWE, art. 98-124 TWE, art. 105-111 TWE

• prawo wtórne

- dyrektywa 63/474 w sprawie liberalizacji transferów związanych z transakcjami niewidocznymi niezwiązanymi z przepływem towarów, usług, kapitału i osób,

- dyrektywa 88/361 w sprawie implementacji art. 67 TWE,

- dyrektywa 91/308 w sprawie przeciwdziałania wykorzystaniu systemu finansowego w celach prania brudnych pieniędzy,

- dyrektywa 97/5 w sprawie przelewów zagranicznych,

- dyrektywa 97/9 w sprawie rekompensat dla inwestorów,

- dyrektywa 98/26 w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych.

Zakres stosowania swobodnego przepływu kapitału

Swobodny przepływ kapitału sensu largo obejmuje:

• zakaz ograniczeń przepływu kapitału sensu stricto (inwestycji)

• zakaz ograniczeń przepływu płatności

Zakazy te:

• odnoszą się do wzajemnych stosunków między pństwami członkowskimi,

• obowiązują względem państw trzecich.

UWAGA!

Jest to jedyna swoboda adresowana również do państw trzecich

Cele swobodnego przepływu kapitału

1. element konieczny dla utworzenia rynku wewnętrznego

2. element niezbędny dla realizacji unii gospodrczo-walutowej

3. w zakresie polityki inwestycyjnej i kredytowej element konieczny dla optymalnej alokacji produkcji

---