Zadanie 1

Partie polityczne posiadają pewne funkcje. Uzupełnij schemat opisujący funkcje partii.

Zadanie 2

Partie polityczne dzielimy ze względu: strukturę i charakter działania oraz na program. Wykonaj następujące polecenia.

1. Uzupełnij schemat, który przedstawia strukturę i charakter działania partii politycznych.

3. Wpisz w puste miejsca tabelki obok opisów nazwy programów partii politycznych oraz przykłady takich partii z państw europejskich.

nazwa	opis	przykład partii
	głoszą przywiązanie do tradycji, ich przedstawiciele są zwolennikami gospodarki rynkowej i silnego państwa wewnątrz, jak i na zewnątrz.
	główne idee programowe to wolna gospodarka rynkowa, subsydiarność państwa, społeczne nauczanie Kościoła oraz solidaryzm społeczny.
	podstawowe idee programowe to prawa i wolności jednostki, obrona własności prywatnej i wolnej gospodarki rynkowej.
	podstawowe idee programowe to równouprawnienie wszystkich grup społecznych, rozdział państwa i Kościoła, rozbudowana funkcja państwa.
	w programach odwołują się do idei eurokomunizmu i idei nowej lewicy.
	w programach nawiązują do agraryzmu, postulują wspieranie obszarów wiejskich i chłopów w konflikcie miasto-wieś, wyrównanie szans edukacyjnych.
	postulują emancypację grup etnicznych oraz mniejszości regionalnych, żądają autonomii, czasami pełnej niezależności, dla zamieszkiwanych przez nie terytoriów.
	głoszą hasła nacjonalizmu, rządów silnej ręki, rasizmu, wykazują wrogość wobec „obcych”.
	głoszą sprzeciw wobec wykorzystywania energii jądrowej, opowiadają się za ochroną środowiska, rozbrajaniem, obroną pokoju.

Zadanie 3

Jaki to system partyjny? Uzupełnij tabelkę.

	W państwie działa tylko jedna legalna partia sprawująca rządy. Taki system występuje w państwach totalitarnych.
	Odmianą tego systemu jest system, gdzie formalnie istnieje wiele partii, jednak są one tylko „sojusznikami” partii sprawującej władzę.
	W państwie istnieją dwie silne partie wymieniające się władzą.
	Szansę zdobycia władzy mają co najmniej trzy partie polityczne.
	Istniej wiele partii, ale tylko jedna jest na tyle silna by rządzić samodzielnie.
	Istnieje wiele liczących się partii, które przed wyborami tworzą dwa rywalizujące ze sobą bloki, a po wyborach zwycięski blok tworzy rząd
	Żadna z partii nie jest w stanie na tyle silna, by rządzić samodzielnie. W takiej sytuacji po wyborach powstaje koalicja partii, mająca większość w parlamencie, aby było możliwe wyłonienie rządu.

Zadanie 4

Połącz państw z jego systemem partyjnym wpisując do tabelki odpowiednie litery.

1. Francja a. wielopartyjny

2. Niemcy b. jednopartyjny

3. Wielka Brytania c. rozbicia wielopartyjnego

4. Korea Północna d. dominujący

5. Polska Rzeczpospolita Ludowa e. dwupartyjny

6. Szwecja f. blokowy

7. Rzeczpospolita Polska g. hegemoniczny

Zadanie 5

Poniżej w tabeli opisane są zasady prawa wyborczego. W puste miejsca wpisz nazwy zasad obowiązujące w prawie wyborczym.

	Prawo uczestnictwa w wyborach mają wszyscy pełnoletni obywatele, którzy posiadają prawa obywatelskie. W przeszłości istniało wiele ograniczeń tej zasady, nazywanych cenzusami.
	Liczba mandatów otrzymanych przez partię w wyborach jest proporcjonalnie uzależniona od liczby głosów.
	Mandat uzyskuje osoba, która zdobyła najwięcej głosów.
	Każdy wyborca dysponuje taką samą liczbą głosów (równość formalna), a każdy głos ma równą (równość materialna).
	Wybory mają charakter anonimowy (karty do głosowania nie są podpisane), głosowanie odbywa się bez udziału osób trzecich. Stwarza to możliwość samodzielnego podejmowania decyzji i wyklucza sytuacje wywierania nacisku.
	Obywatel wybiera swoich przedstawicieli bezpośrednio, oddając na nich swoje głosy.

Zadanie 6

Poniższy schemat przedstawia systemy wyborcze uzupełnij schemat wpisując nazwy przy odpowiednich opisach. Wpisz w jakich państwach obowiązuje opisany system.













Podział władzy w strukturach

……………………………….

posiadają trwałą i rozbudowaną strukturę organizacyjną.

Liczba członków

struktura organizacyjna

…………………………….

nie posiadają zbyt rozbudowanej struktury organizacyjnej, pełnią rolę komitetu wyborczego, który skupia wyspecjalizowanych działaczy i szczególną strukturę organizacyjną,

promowanie wyznawanych wartości i programu politycznego

……………………………….

wszystkie ważne decyzje są podejmowane przez organy centralne.

Systemy wyborcze

FUNKCJE PARTII POLITYCZNYCH

wysyłanie kandydatów na stanowiska, tworzenie programu wyborczego, prowadzenie kampanii wyborczej

realizacja programu, obsadzanie najwyższych stanowisk w państwie, odgrywanie roli opozycji

……………………………….

skupiają dużą liczbę członków, gromadzą zarówno działaczy, jak i zwolenników.

……………………………….

zrzeszają niewielką liczbę osób (aktywistów), które zwykle muszą spełniać określone kryteria.

……………………………….

struktury lokalne mają duży zakres samodzielności w podejmowaniu decyzji.

Kraj podzielony jest na okręgi, w których wybiera się po kilku kandydatów (okręgi wielomandatowe). Wyborcy głosują na listy kandydatów zgłoszone przez partie polityczne.

…………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………….

Kraj jest podzielony na okręgi wyborcze, w których wybiera się jednego kandydata (okręgi jednomandatowe). Wyborcy głosują na konkretne osoby. Zwycięzcą zostaje kandydat, który otrzymuje najwięcej głosów.

……………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………..

Każdy wyborca dysponuje dwoma głosami. Jeden oddaje na konkretnego kandydata w okręgu jednomandatowym, a drugi na listę partyjną. Do parlamentu wchodzą wszyscy kandydaci wybrani w okręgach jednomandatowych oraz część kandydatów z list partyjnych.

…………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………….

---