Zaburzenia psychiczne w przebiegu chorób somatycznych

Depresja w chorobach somatycznych

• nowotwory 30- 42 %

• cukrzyca 8,5-27,3 %

• choroba wieńcowa 15-20 %

• choroba Parkinsona 40-50 %

• choroba Alzheimera 20-30 %

• udar mózgu 30-70 %

Zaburzenia świadomości

Kryteria diagnostyczne wg. ICD-10

• Zaburzenia świadomości i uwagi

• Uogólnione zaburzenia procesów poznawczych i percepcji: omamy, iluzje, upośledzenie myślenia abstrakcyjnego i pojmowania z przemijającymi urojeniami, zaburzeniami odtwarzania i pamięci krótkotrwałej, dezorientacja w czasie miejscu i otoczeniu

• Zaburzenia psychoruchowe: niedostateczna lub nadmierna aktywność, wydłużenie czasu reakcji, zmienione tempo wypowiedzi, wygórowany odruch orientacyjny

• Zaburzenia rytmu snu i czuwania: bezsenność, odwrócenie rytmu snu i czuwania, senność w ciągu dnia, narastanie objawów nocą

• Zaburzenia emocjonalne: depresja, lęk, drażliwość, euforia, apatia, poczucie zagubienia

Epidemiologia zaburzeń świadomości

• 10% pacjentów przyjmowanych do szpitali ogólnych

• 20-30% pacjentów hospitalizowanych

• Większość prac dotyczy majaczenia

• Brak danych odnośnie występowania przymglenia

• Brak danych odnośnie występowania zaburzeń świadomości w warunkach ambulatoryjnych

• Zgony w szpitalu: 22-76%

• Zgony do 6 miesięcy po wypisie: ok. 25%

Przyczyny zaburzeń świadomości

• Uszkodzenia OUN- guzy mózgu, padaczka,urazy, choroby zwyrodnieniowe, infekcje (zapalenie opon, zapalenie płuc, infekcja dróg moczowych), ostra niewydolność naczyń mózgowych (udar, przemijające napady niedokrwienne, zatorowość mózgu)

• Sercowo-naczyniowe- zawał serca, zaburzenia rytmu serca, wrodzona wada serca, nadciśnienie tętnicze, niewydolność oddechowa

• Zaburzenia psychiczne- otępienie, depresja, psychoza

• Metaboliczne- niedotlenienie, niedokrwistość, endokrynopatie, niedocukrzenie, przełom w chorobie Addisona, awitaminozy-PP i B₁₂,zaburzenia gospodarki elektrolitowej i kwasowo-zasadowej, niewydolność nerek, niewydolność wątroby

• Toksyczne- podanie lub odstawienie substancji o działaniu toksycznym (TLPD, neuroleptyki, leki antycholinergiczne, węglan litu, leki przeciwpadaczkowe, leki uspokajające, alkohol itd..)

• Deprywacja sensoryczna

• Zaburzenia regulacji temperatury

• Stany pooperacyjne

Czynniki ryzyka

• Zespoły otępienne

• Upośledzenie w zakresie zmysłów

• Polipragmazja

• Jatrogenne przeprowadzanie badań diagnostycznych

Leczenie zaburzeń świadomości

• Prowadzenie leczenia we właściwym miejscu

• Właściwa diagnostyka

• Leczenie przyczynowe i objawowe

• Poinformowanie rodziny o przyczynach, mechanizmie i czynnikach ryzyka zaburzeń świadomości

Leczenie objawowe

• Haloperidol 0,25-0,5mg co 4-6 godz.

• W opanowaniu niepokoju i agresji Haloperidol 2,5-5mg w iniekcji i.m. jednorazowo

• Bezpieczny, ale:

• Obj.pozapiramidowe

• Dyskinezy

• Złośliwy zespół neuroleptyczny

• Konieczność kontroli EKG przy większych dawkach i przedłużającej się kuracji QT powyżej 450ms jest wskazaniem do zmniejszenia dawki

Leczenie objawowe c.d.

• Pochodne fenotiazynowe nie są wskazane (mogą nasilać zaburzenia świadomości):

• Działanie antycholinergiczne

• α-adrenolityczne: spadki ciśnienia

• Nadmierna sedacja

Dobre doświadczenia z risperidonem i alimemazyną

Czynniki ryzyka uporczywych i przemijających zaburzeń urojeniowych (F22 i F23)

• Upośledzenie funkcji narządów zmysłów

• Izolacja społeczna

• Choroby naczyń mózgowych

• Zespoły otępienne

• Zmiany w aktywności neuroprzekaźników związane z wiekiem

Leczenie zaburzeń urojeniowych u pacjentów w wieku podeszłym

• Duża wrażliwość na neuroleptyki (np. haoperidol, risperidon, perazyna, alimemazyna)

• Większa wrażliwość na objawy cholinolityczne

• Objawy pozapiramidowe!

• Efekt terapeutyczny dopiero po 4 tygodniach

• „start low and go slow”

• Złamanie szyjki kości udowej! (nie podawać benzodiazepin)

1

1

---