DOKUMENTY HANDLOWE KTÓRE SĄ PAIERAMI WART.

Konosament - morski list przewozowy, świadectwo ładunkowe potwierdzające odbiór określonego ładunku na statek i zobowiązujące przewoźnika do wydania ładunku w porcie przeznaczenia posiadaczowi konosamentu. Wystawiony przez przewoźnika w jego imieniu przez kapitana statku lub inną osobę. Może podlegać obrotowi. Konosament FIATA - wystawiony przez spedytora pełniącego rolę operatora przewozów multimodalnych, który ponosi odpowiedzialność za utratę lub uszkodzenie ładunku

Dowód składowy (warrant) - dokument wydawany przez domy składowe. DS. odłączony z księgi składowej składa się z dwóch połączonych ze sobą części rewersu i warrantu. Służy do przenoszenia własności towaru na inne osoby.

SPOSOBY WCHODZENIA NA RYNKI ZAGRANICZNE

Eksport kooperacyjny - Eksporter współpracuje z jedną lub kilkoma firmami. Łącząc się firmy sumują swoje umiejętności a dzielą ryzyko i koszty. Celem jest osiągnięcie wspólnych celów poprzez rozwijanie działalności eksportowej. Zalety: sumowanie się umiejętności, kontaktów, środków. Podział ryzyka, kosztów i czynności. Szybsze poznanie specyfiki rynku, łatwiejsze wejście na rynek zagraniczny, łatwiejszy dostęp do przetargów, technologii. Wady: tylko częściowa kontrola polityki handlowej. Ryzyko utraty know-how, trudności z porozumiewaniem się, różnice kulturowe. Trudność z trafnym doborem partnera.

Licencjonowanie - udostępnienie kontrahentowi zagranicznemu „wartości niematerialnych i prawnych” (chronione patentem rozwiązania technologiczne, marka handlowa, nazwa firmy, wiedza (know-how). Udostępnianie odbywa się w zamian za opłatę licencyjną. Opłaty nie przekraczając 5%.

Zalety: szybki, łatwy i niedrogi sposób penetracji rynku zagranicznego. Produkcja licencyjna ułatwia „nacjonalizację” wizerunku firmy - to ułatwia kontakt z rządem. Sprzedaż licencji ułatwia testowanie rynku w krótkim czasie. Ryzyko niewielkie. Wady: ryzyko utraty rynku bo licencjonobiorca jest potencjalnym konkurentem. Licencjobiorca może wykorzystać rynek w połowie i nie uzyska dochodów. Trudna kontrola. Możliwość pogorszenia wizerunku marki przez licencjobiorcę.

franchising - Długoterminowe pozwolenie udzielone przez franchisingodawcę polegające na możliwości używania handlowych nazw, znaków towarowych itp. Do dystrybucji produktów lub usług dokonywanych na własny rachunek przez f-biorcę. Zalety: rozwój działalności, rozprowadzenie wizerunku marki, mniejsze koszty niż w przypadku własnego przedstawicielstwa. Mniejsze ryzyko eksportera. Dobra kontrola, Eksporter pozostaje właścicielem marki i know-how. Wady: skomplikowana organizacja, zarządzanie, kontrola animacji sieci. Selekcja f-biorców jest trudna. Możliwa utrata rynku gdy zła kontrola nad f-biorcą.

Biuro przedstawicielstwa za granicą - powołanie na miejscu, zagranicą przedstawiciela handlowego eksportera. Pełni rolę akwizytora kontraktów, negocjuje warunki dostaw. Zalety: fizyczna obecność na rynku zagranicznym. Częste kontakty z klientami. Lewarowanie kosztów pomiędzy biurem a krajem. Możliwość szybkiej reakcji. Wady: większe koszty niż przy eksporcie bezpośrednim z kraju. Konieczność stałej kontroli.

Filia zagraniczna - najbardziej ryzykowna, kosztowna ale zyskowna forma. Charakteryzuje się dużym stopniem samodzielności. Z reguły rozmiar duży. Podstawowy sposób tworzenia to utworzenie spółki prawa miejscowego zagranicą o 100% kapitale własnym albo przejęcie firmy miejscowej. Zalety: pełna kontrola. Z czasem filia nabiera statusu miejscowego. Łatwość dostępu do zasobów lokalnych. Unikanie barier celnych. Duże korzyści. Wady: koszty wejścia, trudności administracyjne przy tworzeniu. Duże ryzyko wywłaszczenia. Wrogie nastawienie ludności.

Joint venture - utworzenie spółki zagranicą o mieszanym kapitale - eksportera i miejscowej spółki. Cele to sprzedaż wyrobów eksportera, budowa sieci sprzedaży, produkcja wyrobów na miejscu. Zalety: szybka penetracja rynku, zmniejszenie ryzyka finansowego i kosztów. Naturyzacja spółki. Joint venture jest spostrzegana jako spółka lokalna - brak wrogiego nastawienia. Znajomość rynku. Wady: mniejsze zyski. Koszty utworzenia wysokie. Dużo czasu zjamuje utworzenie. Struktura zarządzania sztywna. Ryzyko konfliktów interesów, ryzyko braku komunikacji.

TEORIE HANDLU ZAGRANICZNEGO

1. TEORIE PRZEDKLASYCZNE

a) koncepcja psychozy lęku przed brakiem towarów - starożytny Egipt, Francja, Rzym, Grecja. Dążenie do uzyskania jak największej ilości dóbr.

b) dogmat słusznej ceny - okres feudalizmu. Handel jest korzystny jeśli dokonywany jest po słusznej cenie - która pokrywa koszty i zapewnia sprawiedliwy zysk.

c) doktryna merkantylizmu - powstała z rozwojem kapitalizmu. Bogactwo kraju zależy od korzystnego bilansu wymiany z zagranicą.

2. TEORIE KLASYCZNE

a) teoria kosztów absolutnych - A.Smith. Podważył tezę, że korzyści z wymiany z zagranicą zależą od kształtowania się bilansu handlowego. Korzyści są dla obu krajów prowadzących handel. Podstawą korzyści są bezwzględne różnice kosztów wytwarzania mierzone nakładem pracy. Kraj A produkuje dobro X a kraj B dobro Y. Najlepsza jest wymiana tymi produktami.

b) teoria kosztów względnych (komperatywnych) - D.Ricardo. u podstaw zasada wolnego handlu, wolnej konkurencji. Udowodnił, że korzyści są też wtedy gdy jeden kraj produkuje wszystkie towary drożej niż inny. Powinien specjalizować się w produkcji tego produktu, który produkuje taniej niż inny kraj.

c) teoria obfitości zasobów (szkoła neoklasyczna) - B.Ohlin i E.Heckscher. O kierunkach specjalizacji decydują różnice w wielkości zasobów czynników wytwórczych. Czyli specjalizacja w eksporcie tego co ma tańszy czynnik a import tego który ma droższy.

d) teoria Leontiefa - USA jest bogate w kapitał a słabiej wyposażone w czynnik pracy. Zatem eksport powinien obejmować towary kapitałochłonne a import - pracochłonne. Analiza przyniosła inne wyniki - paradoks Leotiefa.

3. TEORIE WSPÓŁCZESNE ROZWOJU HANDLU ZAGR.

a) teorie neoczynnikowe - uwzględniają większą liczbę czynników produkcji niż kapitał i praca. 1. Teo. trójczynnikowa - uwzględnia różnice między zasobami naturalnymi, zasobami pracy i kapitału. 2. Teoria wieloczynnikowa - różnice w wyposażeniu w pracę prostą, kapitał ludzki (złożoną), kapitał rzeczowy i zasoby naturalne.

b) teorie neotechniczne - uwzględniają zmiany spowodowane postępem technicznym. 1. Teoria luki technologicznej - korzyści dzięki międzynarodowym różnicom w poziomie wiedzy technologicznej. 2. Teoria cyklu życia produktu (4 fazy) - wprowadzenie produktu, dojrzałość rynkowa, stagnacja, schyłek. 3. Teoria korzyści skali - korzyści występujące gdy rozmiary produkcji i zbytu rosną szybciej niż nakłady cz. Produkcji.

c) teorie popytowo - podażowe. 1. Teoria wzajemnego popytu - kraj o wysokim popycie na import odnosi mniejsze korzyści. 2. Teoria podobieństwa preferencji - obroty między krajami są większe im bardziej zbliżona jest struktura popytu. 3. Teoria zróżnicowania produktu.

BILANS PŁATNICZY

Syntetyczne zestawienie wszystkich płatności dokonywanych między rezydentami krajowymi a zagranicą, dotyczącym określonego okresu, zazwyczaj jednego roku kalendarzowego. Celem bilansu jest zapewnienie informacji o stanie stosunków państwa z zagranicą przeznaczonej dla administracji gospodarczej. Informacje w bilansie są ważne też dla banków, przedsiębiorstw i innych podmiotów uczestniczących w wymianie z zagranicą. Wpływa na kurs walutowy oraz poziom ryzyka kursowego. Transakcje kredytowe - powoduje otrzymanie płatności od podmiotów zagranicznych. Transakcje debetowe - wymagają płatności na rzecz podmiotów zagranicznych.

Rachunek bierzący

- obroty handlowe - eksport, import, saldo

- obroty usługowe - wpływy, wydatki, saldo

- dochody majątkowe - wpływy, wydatki, saldo

- odsetki - wpływy, wydatki, saldo

- transfery - wpływy, wydatki, saldo

Obroty kapitałowe

- saldo - kredyty długo i krótkookresowe

Rezerwy dewizowe - wzrost, spadek

Stan rezerw

KURS WALUTOWY

1) płynny kurs walutowy (elastyczny)

Kształtuje się na rynku walutowym bez ingerencji państwa. Nie jest konieczne dokonywanie przez kraj transakcji wyrównawczych. Ośka pionowa - kurs walutowy, ośka pozioma - ilość Q. D1 i S1 tworzą E0 (E0 i Q0). Wzrost popyt (D2) na pieniądz powoduje wzrost Q i E

2. sztywny kurs walutowy

Państwo ingeruje w rynek walutowy aby utrzymać odpowiedni poziom. Ośka pionowa - sztywny KW a ośka pozioma - Q. Równowaga D1 i S1 tworzą E0. Wzrasta popyt ale rząd obniża podaż aby kurs walutowy był taki sam.

2. mieszany kurs walutowy.

Państwo ustala przedział w którym może znajdować się kurs walutowy. Ośki jw. Kiedy wzrasta popyt, państwo zmniejsza podaż aby znalazł się w ustalonym przedziale. Kolejność od dołu: E0, E2,E1

MEGA TRENDY

- kooperacje międzynarodowe prowadzą operacje w skali globalnej poprzez zagraniczne filie i oddziały

- ugrupowania integracyjne - regionalne grupy krajów znoszące wzajemne bariery wymiany międz.

- handel wewnątrzgałęziowy - wymiana w ramach tej samej grupy towarowej

- rośnie udział Azji w eksporcie towarów a spada Ameryki Płn.

- globalizacja - globalny rynek finansowy, dominacja korporacji transnarodowych, wzrost wartości bezpośrednich inwestycji zagranicznych.

- sektor „zarządzania wiedzą” jako czwarty sektor gospodarki po rolniczym, przemysłowym i usług.

- ekonomia oparta na wiedzy

- osłabienie znaczenia instytucji państwa

- liczne fuzje i przejęcia ponad graniczne

- liberalizacja handlu, znoszenie ceł

- prywatyzacja sektora telekomunikacji.

---