Analiza systemu wynagrodzeń w Wydawnictwie Steinborn

Wydawnictwo Steinborn z siedzibą w Gdyni zatrudnia 67 osób. Firma zajmuje się wydawaniem gazety ogłoszeniowej w czterech regionach zlokalizowanych wśród jednych z największych miast Polski północnej. Są to Gdynia, Poznań, Bydgoszcz i Olsztyn (filie w tych miastach mają statut redakcji). Dodatkowo w Gdańsku, Elblągu, Toruniu, Włocławku funkcjonują biura obsługi klienta, posiadające status biur regionalnych i podległe najbliższym redakcjom.

Aby lepiej zrozumieć zasady wynagradzania w firmie rozpocznę od przedstawienia struktury organizacyjnej w firmie.

Rysunek 1. Struktura organizacyjna w Wydawnictwie Steinborn

Zasady wynagradzania pracowników są uregulowane w postaci indywidualnych negocjacji podczas przyjmowania pracowników, nie zaś jako zformalizowany dokument. Jednakże we wszystkich czterech wydaniach są naliczane według tych samych wzorców. Większość pracowników ma ustaloną stałą podstawę wynagrodzenia powiększoną o stałą 15% premię. Dodatkowo Dyrektorzy otrzymują oprócz pensji i 15% premii, stałą prowizję od dochodu netto. I tak: Dyrektorzy Wydań 4% od dochodu netto danego wydania, Dyrektor Finansowy od dochodu netto wszystkich wydań 0,4%, Dyrektor Reklamy 0,5% prowizji od dochodu netto wszystkich biur reklamy, a Dyrektor Zarządzający 0,6% od dochodu netto całego Wydawnictwa.

Prowizja od przychodu jest według mnie bardzo dobrą metodą wynagradzania, a co najważniejsze motywowania pracowników do lepszych wyników. W przypadku dyrektorów dokładnie określona prowizja procentowa od dochodu netto powoduje, iż starają się oni osiągnąć jak największy poziom przychodu w firmie pomniejszony o możliwie najniższy koszt. Efektywne zarządzanie jest nagradzane odpowiednią pensją.

Pracownicy niższych szczebli we wszystkich czterech redakcjach są wynagradzani jednakowo. Szef Biura Reklamy oprócz stałej pensji i 15% premii otrzymuje 8% prowizji od przychodu z reklamy, którą pozyskał oraz 0,5% prowizji od przychodu netto pozostałych pracowników biura reklamy. Konsultanci ds. Reklamy otrzymują podobnie jak Szef Biura Reklamy stałą pensję oraz dodatkowo prowizję w wysokości 8% od kwoty netto pozyskanej reklamy.

Podobnie jak w przypadku dyrektorów system prowizyjny w odniesieniu do wszystkich pracowników Biura Reklamy powoduje, iż wkładają oni większy wysiłek w zdobycie klienta, co powoduje maksymalizację zysków, a w przypadku dobrych pracowników bardzo wysoką pensję.

Szef Biura Ogłoszeń ma stałą pensję powiększoną o 15% premię stałą, podobnie jak Pracownik Techniczny i Korektor oraz Redaktor Techniczny, Główna Księgowa i księgowe w poszczególnych biurach. Nie istnieje tu konieczność dodatkowych prowizji, ze względu na to, że przychód w Wydawnictwie nie jest aż tak bardzo uzależniony od tych grup pracowników (w większym stopniu zależny jest on od dyrektorów i od pracowników biura reklamy).

Jedyną grupą wynagradzaną w sposób akordowy są Pracownicy Biura Ogłoszeń, którzy otrzymują stawkę za wpisane znaki w wysokości 1,50 złotych za każde 1 000 wpisanych znaków (powiększoną o15% premii stałej). W ich przypadku stawka akordowa jest idealnie dopasowana do charakteru ich pracy. Pracownicy ci mają za zadanie przyjmowanie ogłoszeń drobnych i wpisywanie ich wykorzystując napisany do tego program. Pracownicy ci jeszcze w 1997 roku mieli pensje stałe, niezależne od osiąganych wyników. Zmiana tych zasad (przejście na stawkę akordową) spowodowało zwiększenie zaangażowania pracowników w wykonywaną pracę. Zaowocowało to zwiększeniem nie tylko ilości ogłoszeń i zadowoleniem nie tylko samych pracowników ale i zadowoleniem klientów, którzy dzięki sprawniejszej pracy biura ogłoszeń mogli łatwiej się dodzwonić na telefon zgłoszeniowy, a ich ogłoszenia ukazywały się szybciej

Jak widać z powyższego zestawienia w firmie zostało przeprowadzone wartościowanie stanowisk pracy. Wartościowanie stanowisk zostało przeprowadzone w 1997 roku na styczniowej naradzie dyrektorów i Wydawcy. O hierarchii wynagrodzeń zasadniczych w pierwszej kolejności decydował rodzaj zajmowanego stanowiska, struktura wymagań co do danego stanowiska oraz poziom odpowiedzialności za wykonywaną pracę. W każdym z czterech wydań płace na równorzędnych stanowiskach są bardzo podobne.

W firmie brak jest sformalizowanego mechanizmu korekty stawek płac. Zmiany wynagrodzeń odbywają się na podstawie indywidualnych rozmów z bezpośrednimi przełożonymi, którzy ewentualnie wnioskują o podwyżkę do Dyrektora Zarządzającego lub ewentualnie bezpośrednio do Wydawcy.

Wszelkie podwyżki płac muszą być przewidziane w planach finansowych Dyrektorów przedstawianych co kwartał Wydawcy. Zmiany wynagrodzeń zasadniczych są dokonywane bardzo rzadko i indywidualnie. Podstawą do zmiany wynagrodzenia są osiągnięcia indywidualne i zespołowe pracownika.

Na wyższych stanowiskach (chodzi tu głownie o stanowiska dyrektorskie) firma konkuruje o dobrych pracowników nie tylko poprzez poziom wynagrodzeń, ale przede wszystkim poprzez świadczenia dodatkowe. Należą do nich: służbowy samochód, telefon, laptop oraz szkolenia specjalistyczne na koszt Wydawnictwa. Poza tym bardzo istotnym dla pracowników jest poczucie bezpieczeństwa, związane z bardzo niską rotacją pracowników (bardzo mało zwolnień). Sprawia to, że pracownicy czują się pewniejsi, jeśli chodzi o ich przyszłość w firmie. Ostatnia zmiana na stanowisku Dyrektora miała miejsce we wrześniu 1998 roku w Warszawie. Nastąpiła ona na wniosek samego zainteresowanego (zmiana miejsca pracy).

Jeżeli chodzi o pracowników niższego szczebla, to elementem konkurencji są organizowane często szkolenia i kursy opłacane przez Wydawnictwo oraz bardzo niski poziom rotacji pracowników, co pozwala firmie wytworzyć w mentalności pracowników poczucie stabilności.

W Wydawnictwie dość istotnym elementem są premie. Oprócz premii stałej w wysokości 15% istnieją również premie uznaniowe. Otrzymanie takiej premii uzależnione jest od wkładu pracy i zaangażowania pracownika. Premia uznaniowa wynosi od 50 złotych do 1 000 złotych i jest przyznawana na wniosek bezpośredniego przełożonego skierowany do Wydawcy.

Dodatkowo w firmie stosowany jest tzw. system wynagradzania kafeteryjnego. Najczęściej stosowane są:

• polisy na życie(w postaci grupowego ubezpieczenia pracowników opłacanego przez firmę)

• niskooprocentowane pożyczki mieszkaniowe i na budowę domu (udzielane są one osobom, które przepracowały w Wydawnictwie minimum 2 lata i maksymalnie mogą wynosić siedmiokrotność miesięcznej pensji netto)

• pokrywanie kosztów nauki pracowników studiujących na studiach kierunkowych (dotyczy Dyrektorów, działu księgowości oraz szefów biura ogłoszeń i reklamy)

• wycieczki dla wszystkich pracowników redakcji organizowane średnio co pół roku, mające na celu aktywny odpoczynek i zwiększenie integracji pracowników (w maju tego roku chętni pracownicy wyjechali na dwudniowy biwak połączony z ogniskiem i zawodami „paint-bool-a”)

• dodatkowo każdy pracownik otrzymuje bezpłatnie każdą wydaną przez Wydawnictwo gazetę

• bardzo istotnym elementem są samochody służbowe oraz laptopy dla dyrektorów i specjalisty ds. kontroli; telefony komórkowe dla dyrektorów i pracowników biura reklamy oraz specjalisty ds. kontroli i szefów biur ogłoszeń (koszty eksploatacji pokrywa Wydawnictwo, jednakże ustalone są dla poszczególnych grup limity rozmów, np. Dyrektorzy Wydań mają limit 600 złotych netto, a pracownicy biura reklamy po 400 złotych netto)

Dodatkowym elementem jest zwrot kosztów eksploatacji samochodów prywatnych wykorzystywanych do celów służbowych. Dotyczy to pracowników Biura Reklamy. Koszty te są naliczane według stawek urzędowych w zależności od ilości przejechanych kilometrów (z ilości przejechanych kilometrów pracownicy mają obowiązek się rozliczać przed Dyrektorem Wydania, który po sprawdzeniu rzetelności rozliczenia akceptuje ilość kilometrów, na podstawie czego wypłacany jest tzw. ryczałt za użytkowanie samochodu prywatnego).

Teraz przejdę do kształtowania się pensji zasadniczych na poszczególnych stanowiskach. Niestety nie jestem w stanie podać stawki podstawowego wynagrodzenia Asystenta Wydawcy, Specjalisty ds. Kontroli oraz Dyrektora Zarządzającego oraz Dyrektora Reklamy i Dyrektora Finansowego. Szacuję, że otrzymują oni od 3 000 do około 9 000 złotych brutto zasadniczego wynagrodzenia.

• Dyrektorzy Wydań otrzymują od 3 000 do 3 500 złotych wynagrodzenia zasadniczego

• Specjalista ds. Kadrowych około 3 500 złotych

• Główna Księgowa: około 4 000 złotych

• Szefowie Biur Ogłoszeń: 1 500 - 1 700 złotych

• Redaktorzy Techniczni: 2 000 - 2 300 złotych

• Szefowie Biur Reklamy: 1 500 - 2 000 złotych

• Księgowe w poszczególnych biurach: 1 500 do 2 000 złotych

• Konsultanci ds. Reklamy: 1 200 -1 500 złotych

• Pracownicy Techniczni: 1 200 - 1 500 złotych

• Korektorzy 1 200 - 1 500 złotych

• Pracownicy Biura Ogłoszeń - stawka akordowa - średnia miesięczna płaca podstawowa wynosi po naliczeniu 1 100 - 1 600 złotych

Firma według mnie stosuje strategię „złotego środka”, co oznacza, że nadąża za średnią płacą w branży i kraju.

Rysunek 2. Wysokość przeciętnej płacy w latach 1998-1999

Średnie wynagrodzenie w latach 1998-1999 wynosiło odpowiednio:

• w roku 1998 - 3 658,20 złotych

• w roku 1999 - 3 672,65 złotych

Przeciętny roczny stan zatrudnienia wynosił w 1998 roku 96 osób, a w rok później 97 osób.

Rysunek 3. Przeciętny roczny stan zatrudnienia w latach 1998-1999

Przeciętny udział części ruchomej w wynagrodzeniach całkowitych wzrósł w 1999 roku w porównaniu do roku 1998 aż o 5 %. Związane to było ze znacznym zwiększeniem się przychodu firmy, a co za tym idzie zwiększeniem prowizji kadry zarządzającej.

Sprawy personalne prowadzone są w firmie przez Specjalistę ds. Kadrowych. W kwestiach osób pracujących na akord jest on dodatkowo wspomagany przez Szefów Biur Ogłoszeń, którzy mają obowiązek każdego pierwszego dnia roboczego miesiąca przygotować raport z liczby wpisanych znaków pracowników akordowych i wraz z grafikiem i rozliczeniem godzin pracy przesłać go do Specjalisty ds. Kadrowych.

1

7

Wydawca

(właściciel)

Dyrektor Zarządzający

Dyrektor Finansowy

Specjalista ds. Kontroli

Dyrektorzy Wydań

Główna Księgowa

Szef Biura Ogłoszeń

Pracownicy Biura Ogłoszeń

Redaktor techniczny

Księgowa

Dyrektor Reklamy

Asystent Wydawcy

Pracownik Techniczny

Szef Biura Reklamy

Konsultanci ds. Reklamy

Korektor

Specjalista ds. Kadrowych

---