Leki zwiotczające mięśnie szkieletowe
Zwiotczenie mięśni szkieletowych może nastąpić pod wpływem leków działających bezpośrednio na zakończenia nerwów ruch-owych poprzez blokowanie reptorów N-cholinergicznych (nikotynowych). Mechanizm tworzenia się bloku nerwowo-mięśniowego może być różny, powodując blok niedepolary-zacyjny lub blok depolaryzacyjny płytki motorycznej. Podobne zwiotczenie mięśni szkieletowych można osiągnąć za pomocą leków o innym mechanizmie działania.
Leki dzieli się na:
wywołujące blok niedepolaryzacy
wywołujące blok depolaryzacyjny
miorelaksacyjne o dział. ośrodkowy
Leki wywołujące blok niedepolary.
Nazywane są też lekami kuraryzującymi(leki pachykurarowe)
MECHANIZM DZIAŁANIA
Kompetycyjny antagonizm z acetylocholiną o dostęp do receptorów. Łącząc się z rec. płytki mięśniowej, uniemożliwiają do niej dostęp acetylocholiny. Zmniejszenie ilość acetylocholiny łączącej się z miejscem wiązania w mięśniu powoduje zahamowanie przewodnictwa i w konsekwencji zwiotczenie mięśni szkielelowych.
Podział wg bud. chemicznej
* alkaloidy kurary i ich półsyntetyczne pochodne
* poch. o budowie steroidowej
* poch. benzyloizochinoliny
* leki syntetyczne o różnej budowie
Leki kuraryzujące należą do różnych grup chemicznych, mają pewne wspólne cechy strukturalne. Cząsteczki leków najczęściej są zbudowane ze sztywnych układów wielopierścieniowych, mających 2 centra zasadowe, ktorych odległość wynosi 1,0 ( + 0,1) nm.
Alkaloidy kurary i ich pochodne
Nazwa leków kuraryzujących wywodzi się od alkaloidów kurary, trucizny najacej silne działanie zwiotczające mięśnie szkieletowe
tubokuraryna Curarin, Tubarine) jest dimerycznym alkaloidem, pochodną izochinoliny.
Alkaloidem o działaniu kuraryzującym jest C-toksyferyna
alkuronium związek, w którym grupy metylowe C-toksyferyny zastąpiono allilowymi
Syntetycznymi środkami zwiotczającymi mięśnie szkieletowe o budowie steroidowej
Pochodne androstanu:
PANKURONIUM
dibromek estru 1,1-(3α-17β-dihydroksy-5α -androstan-2β-16β -yleno)-bis[l-metylopiperydynowego] kwasu dioctowego)
WEKURONIUM
PIPEKURONIUM
Nowym lekiem kuraryzującym o budowie aminosteroidowej. jest rokuronium
Syntetycznymi pochodnymi benzyloizochinoliny są
ANTRAKURIUM
doksakurium
(doxacurii chloridum, Nuromax) stosuje się w postaci mieszaniny stereoizomerow
miwakurium
Leki wywołujące blok depolaryzacyjny
Leki te, podobnie jak acetylocholina, depolaryzują blonę postsynaptyczną, jednak czas trwania depolaryzacji jest znacznie dłuższy i nie są tak szybko rozkładane jak acetylocholina. Uniemozliwia to proces repolaryzacji włókna mięśniowego, a uwolniona acetylocholina nie wywołuje skurczu
Podanie inhibitorów acetylocholinoesterazy nie znosi ich działania.
suksametonium
(suxamethonii chloridum, Chlorsuccillin, Pantolax, (dichlorek N,N'-[2,2-(sukcynylodioksy)-dietylo]-bis-trimetyloamoniowy]) jest bis--IV-rzędową solą amoniową.
dekametonium, heksakarbacholina
Leki wywołujące blok depolaryzacyjny
Leki te, podobnie jak acetylocholina, depolaryzują blonę postsynaptyczną, jednak czas trwania depolaryzacji jest znacznie dłuższy i nie są tak szybko rozkładane jak acetylocholina. Uniemozliwia to proces repolaryzacji włókna mięśniowego, a uwolniona acetylocholina nie wywołuje skurczu
Podanie inhibitorów acetylocholinoesterazy nie znosi ich działania.
suksametonium
(suxamethonii chloridum, Chlorsuccillin, Pantolax, (dichlorek N,N'-[2,2-(sukcynylodioksy)-dietylo]-bis-trimetyloamoniowy]) jest bis--IV-rzędową solą amoniową.
dekametonium, heksakarbacholina
Leki miorelaksacyjne o działaniu ośrodkowym
Działają na ogół porażająco na interneurony rdzenia kręgowego, nasilają aktywność neuronów wstaw- kowych, których celem jest zapobieganie możliwemu pobudzeniu i dalej zbyt silnym skurczom mięśnia poprzez blokowanie stałego napływu bodźców czuciowych. Leki te działają zwykle również depresyjnie na wyższe ośrodki mózgowe, wywierając działanie antyemocjonalne i przeciwlękowe.
Oś. leki miorelaksacyjne są związkami syntetycznymi należącymi do grup chemicznych:
l) pochodne alkoholi wielowodorotlenowych,
2)pochodne oksazolidyn-2-onu,
3)leki o różnej strukturze.
Ad1.
Pochodne alkoholi wielo-wodorowych (glicerolu i propandiolu-1,3) o strukturze eterów lub estrów z kw. karbaminowym, czyli uretanów.
KARIZOPRODOL (N-izopropylo-2-metylo-2-propylo-l,3-propandiolu; Isomeprobamat). Ma on silne działanie rozlużniające mięśnie i działanie uspokajające.
Pochodnymi glicerolu są MEFENEZYNA, CHLOROFENEZYNA METOKARBAMOL, związki o zbliżonej budowie i działaniu farmakologicznym
Ad2
Pochodne oksazolidynonu-2 są CHLORZOKSAZON Escoflex,
(5-chloro-2(3H)-benzoksazolon)
METAKSALON, MEFENOKSALON
Ad3.
Z grupy anksjolityków benzenodiazepinowych tetrazepam tetrazepamum, Musaril, (7-chloro-5- (cykloheksen-1 -ylo)-1,3-dihydro-1 -metylo-2H-1,4,benzodiazepin-2-on)
baklofen jest pochodną kwasu γ-aminomasłowy (GABA).
CHLOROMEZANON poch.tiazyny
TIZANIDYNA poch. II-rzędowej aminy
dantrolen aminowa pochodna hydantoiny.