BIOLOGIA I GENETYKA
DNA (dwuniciowy):
Zasada azotowa
Cukier 5- węglowy deoksyryboza nukleotyd
Reszta kwasu fosforowego
Tu łączy się adenina z tyminą(podwójne wiązanie wodorowe) i cytozyna z guaniną (potrójne wiązanie)
RNA: (jednoniciowy)
Zasada azotowa
Cukier 5-węglowy
Reszta kwasu fosforowego
Tu łączy się adenina z uracylem (podwójne wiązanie wodorowe) i cytozyna z guaniną (potrójne wiązanie)
Zasady azotowe:
Puryny: Adenina (A), guanina (G)
Pirymidyny: cytozyna (C), tymina (T), uracyl (U)
Gen - najmniejsza jednostka dziedziczności, odcinek kwasu DNA kodujący 1 łańcuch polipeptydowy. Gen zajmuje stałe miejsce (locus) w chromosomie homologicznym
Gen dominujący - ujawnia się fenotypowo u homo i heterozygoty
Gen recesywny - ujawnia się fenotypowo u heterozygoty
Kodominacja - ujawnia się w fenotypie heterozygoty obu alleli
Dominacja częściowa - fenotyp heterozygoty pośredni pomiędzy fenotypami obu homozygot
Genotyp - allele obecne w jednym locus, cała informacja genetyczna zawarta w genach danej komórki lub organizmu
Homozygota - osoba z parą identycznych chromosomów homologicznych
Heterozygota - osoba z 2 różnymi allelami w chromosomie homologicznym
Hemizygota - mężczyzna posiadający tylko 1 allel genu zlokalizowanego an chromosomie płciowym
Fenotyp - uzewnętrzniające się cechy
Konflikt serologiczny:
Rh - matka
Rh+ ojciec
Rh- Rh+
Dziecko
I prawo Mendla: w każdej gamecie jest tylko 1 kopia (allel danego genu)
A - kolor czerwony
a - kolor biały
P AA x aa
F1 Aa, Aa, Aa, Aa 100% czerwone
F2 AA, Aa, Aa, aa
75% czerwone 25% białe
Fenotyp: 3:1
Genotyp: 1:2:1
DOMINOWANIE NIEPEŁNE
P AA x aa
F1 Aa 100% różowe (bo jest jeden allel dominujący i 1 recesywny a po skrzyżowaniu różowego z czerwonym wychodzi barwa różowa)
F2 AA, Aa, Aa , aa
Czerwone różowe białe
Fenotyp: 1:2:1
Genotyp: 1:2:1
ZADANIA:
Czy jest możliwe urodzenie dziecka o niebieskich oczach wiedząc, że obydwoje rodzice mają oczy ciemne
Założenie:
A - ciemne oczy
a - jasne oczy
P AA x AA P Aa x AA P Aa x Aa
F1 AA 100% ciemne oczy F1 AA, Aa, AA, Aa 100% ciemne F1 AA, Aa, Aa, aa 75% ciemne, 25% jasne
Odp. Urodzenie dziecka o jasnych oczach jest możliwe, jeśli oboje rodzice będą heterozygotami
Czy jest możliwe urodzenie dziecka o jasnych włosach, jeżeli jedno z rodziców miało włosy jasne a drugie ciemne wiedząc, że cecha dominująca to ciemne włosy.
Założenie:
A - włosy ciemne
a - włosy jasne
P aa x Aa P aa x AA
F1 Aa, aa, Aa, aa - 50% ciemne i 50% jasne włosy F1 Aa, Aa, Aa, Aa 100% ciemne włosy
Odp. Urodzenie dziecka o jasnych włosach jest możliwe, jeśli rodzic o ciemnych włosach jest heterozygotą
Za cechę skrzydeł szczątkowych muszki owocowej odpowiada allel recesywny. Po skrzyżowaniu ze sobą dwóch muszek heterozygotycznych pod względem tej cechy uzyskano 600 potomków. Ilu potomków będzie miało genotyp rodziców, ilu będzie miało szczątkowe skrzydła
P Aa x Aa
F1 Aa, Aa, Aa, aa
Skrzydła szczątkowe 1:4
150 osobników o skrzydłach szczątkowych
Rh+